Nobla Nagrody, 1981-1985
Rok
Dziedzina
Laureat
Kraj
Uhonorowane osiągnięcie lub określenie organizacji międzynarodowych
1981
fizyka
N. BloembergenA.L. Schawlow
SzwecjaUSA
zastosowanie lasera w spektroskopii
K.M. Siegbahn
USA
zastosowanie spektroskopii elektronowej do analiz chemicznych
chemia
K. FukuiR. Hoffmann
JaponiaUSA
zastosowanie teorii kwantowomechanicznych do przewidywania biegu reakcji chemicznych
medycyna
R.W. SperryD.H. HubelT.N. Wiesel
USAUSASzwecja
badania funkcji mózgu związanych z procesem widzenia, studia nad przetwarzaniem informacji w układzie wzrokowym
literatura
E. Canetti
Austria
proza
pokojowa
Urząd Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców
Genewa, Szwajcaria
instytucja międzynarodowa powstała w 1951
ekonomia
J. Tobin
teoria inwestycji, teoria wyboru portfela inwestycyjnego, rola pieniądza we wzroście gospodarczym, mierniki poziomu dobrobytu,
1982
K.G. Wilson
prace teoretyczne nad budową materii (teoria przejść fazowych)
A. Klug
Wielka Brytania
rozwinięcie elektronograficznych metod badania kształtu biomolekuł, m.in. wirusów i hemoglobiny
S.K. BergströmB.I. SamuelssonJ.R. Vane
SzwecjaSzwecjaWielka Brytania
odkrycie i badanie prostaglandyn i substancji hormonopodobnych odgrywających ważną rolę w wielu procesach chorobowych
G. Garcia Márquez
Kolumbia
A. MyrdalA. Garcia Robles
SzwecjaMeksyk
G.J. Stigler
badania nad sposobami działania rynków oraz nad przyczynami i skutkami ich regulowania przez państwo
1983
S. Chandrasekhar
prace nad ewolucją gwiazd
W.A. Fowler
opracowanie teorii nukleosyntezy jąder cięższych od tlenu
H. Taube
Kanada
badania mechanizmu przenoszenia elektronów w reakcjach chemicznych, zwł. w reakcjach związków kompleksowych
B. McClintock
odkrycie w chromosomach roślin ruchomych elementów genomu
W. Golding
L. Wałęsa
Polska
G. Debreu
matematyczny model opisujący w sposób naukowy teorię równowagi ogólnej
1984
S. van der Meer
Holandia
rozwój techniki akceleracji cząstek naładowanych umożliwiający odkrycie bozonów W i Z
C. Rubbia
Włochy
odkrycie bozonów pośredniczących W i Z (potwierdzenie unifikacji oddziaływań słabych i elektromagnetycznych)
R.B. Merrifield
rozwinięcie chemicznej metody syntezy peptydów i białek na tzw. stałej matrycy
N.K. JerneG.J.F. KöhlerC. Milstein
Wielka BrytaniaRFNArgentyna
prace teoretyczne z dziedziny immunologii i opracowanie technologii produkcji przeciwciał monoklonalnych (techniką hybrydyzacji komórek)
J. Seifert
Czechosłowacja
poezja
D. Tutu
RPA
R. Stone
rozwój rachunku dochodu narodowego - narzędzia do mierzenia dochodów i wydatków kraju
1985
K. von Klitzing
RFN
odkrycie kwantowego efektu Halla
H. HauptmanJ. Karle
USAUSA
wybitne osiągnięcia w dziedzinie rozwoju tzw. bezpośrednich metod określania struktury kryształu
M. BrownJ. Goldstein
prace pogłębiające zrozumienie metabolizmu cholesterolu, dające nowe możliwości zapobiegania i leczenia chorób naczyń wieńcowych
C. Simon
Francja
Lekarze Świata Przeciwko Wojnie Atomowej
międzynarodowy ruch zapoczątkowany w 1980
F. Modigliani
teorie oszczędzania i finansów korporacji
ZULUS555