1.ŚWIATOPOGLĄDEM nazywamy zbiór przekonań,postaw norm danej jednostki dotyczących jej miejsca i roli w świecie,w społeczeństwie.Jest to także system twierdzeń dotyczących natury świata,sensu życia,jest to swoisty pogląd na świat
2.CELE ŚWIATOPOGLĄDOWE UCZENIA SIĘ DOTYCZĄ stosunku ucznia do przyswajanej przez niego wiedzy,jej wartości,pożyteczności oraz wykorzystywania jej w życiu codziennym.
WIEDZA jest tu rozumiana jako WSZYSTKIE wiadomości,jak najszersze poglądy na przyrodę,naukę,kulturę,religię,sztukę i sposób postrzegania świata
3.Historia zna przypadki nadużyć dziedziny światopoglądowej.W Polsce przed 89 rokiem została ona sprowadzona do (cytuję)"ideologicznego oręża jednej partii politycznej.
Należy się więc wystrzegać postrzegania tej dziedziny w uproszczony sposób tak aby dawało to uczniom możliwość realnego wyboru wzorców oraz wyrobienia jak najszerszych poglądów na temat otaczającej ich rzeczywistości.
4.Taksonomia (czyli zbiór,hierarchia)celów światopoglądowych uczenia się:
Możemy wyróżnić dwie kategorie osiągnięć uczniów:
1)postawę bierną a w niej dwie podkategorie
oraz
2)postawę czynną i w niej również dwie podkategorie
Pozwolę sobie zacząć od Postaw biernych ponieważ w hierarchi nabywanych umiejętności są one na samym początku
ad1)Pierwsza postawa bierna to:
PRZEKONANIE O PRAWDZIWOŚCI WIEDZY
Uczeń ma zaufanie do źródel informacji o świecie takich jak własne doświadczenie czy opinia autorytetów lub środków masowego przekazu.Jest sceptycznie nastawiony do nauki-wzorce osobowe znaczą dla niego dużo więcej niż wiedza teoretyczna-książkowa
Przkładem może być Maciek,który bardzo ceni swoją wychowawczynię,za to jakie ma wartości i jak żyje w zgodzie z nimi ,chłopak wierzy w to co mówi wychowawczyni ponieważ jest dla niego autorytetem,który daje przykład własnym postępowaniem.Maciek uważa ,że większość przedmiotów szkolnych jest zbędna-wiedza teoretyczna nic dla niego nie znaczy dużo bardziej liczą się dla niego własne doświadczenia.
Jest to postawa bierna ponieważ uczeń godzi się na pewien obraz świata czasem niedokońca go rozumiejąc(wynika to z braku postaw teoretycznych)Nie chce również zglębiać prawd rządzących światem,nie chce pracować nad przebudową,udoskonalaniem go
Druga wśród postaw biernych to:
PRZEKONANIE O WARTOŚCI WIEDZY:
Uczeń ma świadomość użyteczności informacji o świecie dla jednostki oraz ludzkości ale nie chce się angażować w pomnażanie jej czy wykorzystywanie,ma szacunek do dorobku nauki i sztuki ale nie czuje się na siłach aby samemu odkrywać i sięgać po nową wiedzę.Woli się zająć swoimi obowiązkami.Innym pozostawia pole do popisu samemu działając w niewielkim kręgu rodziny i klasy szkolnej
Przykładem może być Ala,która bardzo ceni sobie pianistów światowej sławy oraz uczniów którzy grają na pianinie udzielając się w szkolnych przedstawieniach.Wie,że wiedza teoretyczna w tym zakresie jest bardzo ważna.Ma do niej szacunek.Bardzo podoba jej się słuchanie gry na pianinie ale sama nie chcę się tej gry nauczyć,nie chce zglębiać tajników tej wiedzy.Nie czuje się na siłach aby zostać pianistką,uważa ,że nie da rady.
Takie przekonanie jest również bierną postawą ponieważ traktuję się tu naukę ,kulturę i sztukę jako pomnik osiągnięć ludzkich samemu zajmując się szarym dniem codziennym odrzucając możliwość wzbogacenia swojego życia odkrywaniem i tworzeniem.
ad2)Kolejne postawy są postawami czynnymi
Pierwą z nich jest:
NASTAWIENIE NA ZASTOSOWANIE WIEDZY
Zdobywanie wiedzy przez ucznia polega na przeświadczeniu ,że będzie ona przydatna dla niego w życiu codziennym .Uczeń wykorzystuje zdobyte informacje w celu zaspokojenia własnych potrzeb oraz innych ludzi.
Przykładem może być Jarek,który bardzo lubi uczyć się matematyki.Uważa,że jest ona bardzo przydatna w życiu codziennym zgodził się również być skarbnikiem klasowym ponieważ pozwala mu to na praktyczne wykorzystanie matematycznych wiadomości zdobytych w czasie lekcji.Czasami na zajęciach dodatkowych dla zdolnych uczniów ma problem z rozwiązywaniem jakiegoś działania ale nie poddaje się pomimo tego,że brak mu w tych przypadkach potrzebnej do tego wiedzy.Eksperymentuje,samemu szukając rozwiązań danych działań.
Jest to postawa czynna ponieważ uczeń w życiu codziennym odwołuje się do posiadanej wiedzy a jeśli jej nie ma próbuje tworzyć własne teorie,ekperymentuje.Nie naśladuje innych,stara się samemu znaleźć odpowiedzi
i ostatnia z postaw:
SYSTEM ZASTOSOWAŃ WIEDZY
Jest to działanie scharmonizowane z osobowością posiadacza światopoglądu w sposób pełny i niezawodny.
Uczeń precyzyjnie wykorzystuje wiedzę w życiu codziennym.Wiedza i działanie są w tym przypadku nierozłączne.Uczeń wykonuje dane zadanie z pasją i poświęceniem.Dokładnie motodologicznie przygotowuje się opierając się na zdobytej wiedzy.
Przykładem może tu być Aga,która wykorzystując swoją wiedzę na temat środowiska zdobytą na lekcji biologii oraz z różnych książek ,filmów przyrodniczych i innych źródeł angażuje się w działania na rzecz ochrony środowiska.Dzięki posiadanej wiedzy może swobodnie posługiwać się językiem przyrodniczym .Ma doskonałe przygotowanie merytoryczne.Ma wiedzę na temat skutków globalizacji dla środowiska naturalnego oraz wie jak im zapobiec.Jej wiedza nierozłącznie wiąże się z działaniem sprawiając ,że jest ona w stanie działać w wybranej przez siebie dziedzinie w sposób rzetelny i dokładny.
Jest to postawa czynna ponieważ uczeń ceni wiedzę teoretyczną oraz potrafi ją wykorzystać w życiu codziennym łącząc ją z działaniem na rzecz ulepszania rzeczywistości.
5.Cztery odmienne postawy uczniów niosą za sobą konieczność innego podejścia nauczyciela do pracy z uczenim,innych metod nauczania.
W sprzyjających warunkach uczniowie będą przyjmowali kolejne w hierarchii,nowe postawy stopniowo i dobrowolnie,będą posiadali szeroką wiedzę dotyczącą otaczającego ich świata,nie będą ograniczeni wąskimi choryzontami,będą aktywnymi ,twórczymi kreatorami działającymi w celu ulepszenia świata.
klejarka