Wodolecznictwo w profilaktyce i terapii.pdf

(160 KB) Pobierz
Microsoft Word - Praca licencjacka prawidlowa 2.doc
MAGDALENA FREJOWSKA
WODOLECZNICTWO W PROFILAKTYCE
I TERAPII
Spis tre Ļ ci
Wst ħ p .....................................................................................................................................3
1. Hydroterapia.......................................................................................................................4
1.1. Historia hydroterapii ........................................................................................................4
1.2. Wpływ wodolecznictwa na organizm...............................................................................4
1.3. Wskazania i przeciwwskazania ........................................................................................6
1.3.1.Wskazania i przeciwwskazania do zabiegów o ró Ň nej temperaturze ...............................7
1.4. Podział zabiegów wodoleczniczych .................................................................................9
2.Profilaktyka i terapia .........................................................................................................11
2.1. Definicja profilaktyki.....................................................................................................11
2.2. Podstawowe cele i zadania profilaktyki..........................................................................11
2.3. Terapia – definicje i cele................................................................................................12
3. Zabiegi wodolecznicze wykorzystywane w profilaktyce chorób .......................................13
3.1.Ła Ņ nia fi ı ska ..................................................................................................................13
3.2. K Ģ piele solankowe.........................................................................................................15
3.3. Polewania ......................................................................................................................18
3.4. Okłady...........................................................................................................................19
4. Zabiegi wodolecznicze wykorzystywane w terapii chorób poszczególnych układów........19
4.1.Układ oddechowy ...........................................................................................................19
4.2.Układ kr ĢŇ enia................................................................................................................21
4.3.Układ mi ħĻ niowo-szkieletowy ........................................................................................22
5. Podsumowanie .................................................................................................................24
Pi Ļ miennictwo ......................................................................................................................26
2
Wst ħ p
Współcze Ļ nie Ň yj Ģ cy w cywilizowanym Ļ wiecie człowiek, cz ħ sto zapomina
o najwa Ň niejszym aspekcie swojego Ň ycia czyli zdrowiu. Bardzo cz ħ sto czas wolny od
pracy staje si ħ czasem biernego wypoczynku. Okazuje si ħ , i Ň coraz mnie uwagi
po Ļ wi ħ camy prostym czynno Ļ ciom poprawiaj Ģ cym wygl Ģ d, samopoczucie i zdrowie.
Profilaktyka stała si ħ poj ħ ciem, które cz ħ sto w ostatnim czasie pojawia si ħ , ale rzadko jest
wykorzystywane w praktyce.
Wodolecznictwo inaczej zwane hydroterapi Ģ to najstarszy dział fizykoterapii
posiadaj Ģ cy wiele zabiegów wykorzystywanych zarówno w celach profilaktycznych, jak
i w terapii ró Ň nych schorze ı . Oddziaływanie zwykłej wody na ustrój człowieka przekłada
si ħ na liczb ħ zabiegów, która przekracza 120. Woda jest no Ļ nikiem wszystkich rodzajów
energii. Dlatego te Ň mówi si ħ o kompleksowym działaniu bod Ņ ców, spo Ļ ród których
najwa Ň niejsz Ģ rol ħ odgrywa temperatura i ci Ļ nienie hydrostatyczne wody stoj Ģ cej lub
ci Ļ nienie hydrodynamiczne strumienia wody. Działania zapobiegawcze maj Ģ ogromny
wpływ na zdrowie i Ň ycie człowieka. Przekonanie to jednak wymaga jeszcze wi ħ kszej
Ļ wiadomo Ļ ci, a przede wszystkim zaanga Ň owania pacjentów i słu Ň b medycznych.
Głównym celem hydroterapii jest działanie hartuj Ģ ce i wzmacniaj Ģ ce naturalne
mechanizmy obronne organizmu. Pojedyncze zabiegi wywołuj Ģ szereg zmian
miejscowych i ogólnych wzbudzaj Ģ c natychmiastowe reakcje regulacyjne. Pó Ņ ne
mechanizmy adaptacyjne uruchamiane zostaj Ģ natomiast po serii zabiegów stanowi Ģ c
główny cel kuracji wodnej. To jedyny fizjologiczny sposób wzmacniania funkcji narz Ģ dów
w walce z chorobami i poprawienia zdrowia. Dzi ħ ki temu mo Ň liwe jest ograniczenie
leczenia farmakologicznego, które cz ħ sto bywa obci ĢŇ aj Ģ ce dla organizmu.
Hydroterapia znajduje zastosowanie w chorobach układu kr ĢŇ enia, układu
oddechowego oraz układu mi ħĻ niowo-szkieletowego. Odpowiednio dobrane zabiegi
wodolecznicze wpływaj Ģ na czynno Ļ ci o Ļ rodkowego układu nerwowego powoduj Ģ c
odpr ħŇ enie psychiczne i dobre samopoczucie. Ró Ň norodno Ļę zabiegów pod wzgl ħ dem siły
działania bod Ņ ca pozwala na indywidualny i bardzo precyzyjny ich dobór w zale Ň no Ļ ci od
stanu zdrowia pacjenta.
Nale Ň y pami ħ ta ę , Ň e woda nie jest jedynym Ļ rodkiem leczniczym, jednak wzmacnia
ona ciało i umacnia siln Ģ wol ħ , co ma istotne znaczenie w terapii poszczególnych
jednostek chorobowych. Dzi ħ ki wieloaspektowemu oddziaływaniu tych zabiegów znalazły
one zastosowanie w uzupełnianiu kompleksowego leczenia ludzkiego organizmu.
3
1. Hydroterapia
1.1. Historia hydroterapii
Hydroterapia jako najstarsza dziedzina fizykoterapii posiada bogat Ģ histori ħ . Woda,
stosowana ju Ň przed nasz Ģ er Ģ , była wykorzystywana nie tylko w celach higienicznych, ale
równie Ň w celach leczniczych i profilaktycznych. Działanie profilaktyczne przypisywano
wodzie ju Ň w staro Ň ytnym Egipcie. Ówcze Ļ ni Persowie k Ģ piel napotn Ģ u Ň ywali by
przeciwdziała ę nadwadze. Du Ň ym zainteresowaniem wodolecznictwo cieszyło si ħ tak Ň e
w staro Ň ytnym Rzymie i Grecji, gdzie wykorzystywano w celach leczniczych Ņ ródła
termalne. Budowali oni odpowiednio przystosowane do tego ła Ņ nie, które jak si ħ Ņ niej
okazało stały si ħ centrum Ň ycia towarzyskiego. Do dzisiaj w niektórych krajach, stanowi Ģ
one cenne zabytki, jak na przykład w Tyrolu czy nad Renem [1].
Sebastian Kneipp to jeden z najsłynniejszych niemieckich hydroterapeutów,
którego metody po dzie ı dzisiejszy ciesz Ģ si ħ du Ň ym uznaniem. Bawarski duszpasterz za
pomoc Ģ swej wyj Ģ tkowej intuicji przyczynił si ħ do powstania jednego z systemów leczenia
i profilaktyki. Zach ħ cał do gł ħ bszej refleksji nad własnym zdrowiem, wzmacniania
mechanizmów obronnych poprzez odpowiednie hartowanie organizmu.
W Polsce mo Ň emy równie Ň pochwali ę si ħ tradycj Ģ naukowej hydroterapii dzi ħ ki
dr Janowi ņ niniewiczowi Ň yj Ģ cemu w latach 1872-1952, który rozpowszechnił swoj Ģ
oryginaln Ģ metod ħ wodolecznictwa i wprowadził j Ģ do wielu polskich uzdrowisk.
Współczesne wodolecznictwo obejmuje ok. 120 zabiegów z wykorzystaniem wody
gospodarczej w ró Ň nej jej postaci tj. ciekłej, stałej b Ģ d Ņ gazowej wykorzystywanej do
celów leczniczych, profilaktycznych i rehabilitacyjnych. Woda to no Ļ nik bod Ņ ców
fizycznych
i chemicznych z czego najbardziej wykorzystywane w hydroterapii s Ģ działania termiczne,
hydrostatyczne i hydrodynamiczne. Cech Ģ charakterystyczn Ģ tej dziedziny fizykoterapii
jest ró Ň norodno Ļę zabiegów pod wzgl ħ dem działania siły bod Ņ ca. Wła Ļ ciwo Ļę ta pozwala
na indywidualne dobieranie parametrów danego zabiegu w zale Ň no Ļ ci od stanu zdrowia
pacjenta i rodzaju reakcji, jak Ģ chcemy wywoła ę [1,2,3].
1.2. Wpływ wodolecznictwa na organizm
Zabiegi wodolecznicze charakteryzuj Ģ si ħ kompleksowym działaniem na organizm
bod Ņ ców takich jak :
temperatura wody,
4
ci Ļ nienie hydrostatyczne,
ci Ļ nienie hydrodynamiczne wody (ci Ļ nienie strumienia wody).
Według Miki „wpływ bod Ņ ców termicznych na ustrój zale Ň y od nast ħ puj Ģ cych
czynników:
nat ħŇ enia bod Ņ ca termicznego, które okre Ļ la ró Ň nica mi ħ dzy temperatur Ģ wody
a temperatur Ģ ustroju,
okoliczno Ļ ci fizycznych towarzysz Ģ cych oddziaływaniu na ustrój bod Ņ ca
termicznego,
mo Ň liwo Ļ ci termoregulacyjnych ustroju,
czasu działania bod Ņ ca,
zmiany nat ħŇ enia bod Ņ ca w czasie,
powierzchni, na któr Ģ działa bodziec termiczny,
wła Ļ ciwo Ļ ci fizycznych Ļ rodowiska, które wchodzi w bezpo Ļ redni kontakt
ze skór Ģ ”[4].
Temperatura wody ma istotne znaczenie w wodolecznictwie. Bod Ņ ce termiczne odczuwane
s Ģ mi ħ dzy zimnem a ciepłem z wieloma jednak stanami po Ļ rednimi. Przekroczenie danej
granicy czy to ciepła, czy zimna prowadzi do uszkodzenia tkanek poprzez ich oparzenie
lub odmro Ň enie. Zostało utworzonych kilka skal odczuwania temperatury wody przez
człowieka jednak za najprostszy przyjmuje si ħ nast ħ puj Ģ cy podział [1]:
woda zimna (8-20 0 C)
Działanie: w I fazie – obni Ň enie temperatury powierzchniowej, zw ħŇ enie naczy ı
krwiono Ļ nych i limfatycznych, podwy Ň szenie ci Ļ nienia t ħ tniczego i Ň ylnego. W II
fazie działanie przeciwne.
woda chłodna (21-27 0 C)
Działanie: jak wody zimnej tylko nieco słabsze.
woda letnia (28-33 0 C)
Działanie: rozlu Ņ niaj Ģ ce, odpr ħŇ aj Ģ ce, nasenne, przeciwbólowe.
Wskazana u osób wra Ň liwych na zimno.
woda ciepła (34-37 0 C)
Działanie: rozszerzaj Ģ ce naczynia, obni Ň aj Ģ ce ci Ļ nienie, przeciwbólowe,
przeciwzapalne, uspokajaj Ģ ce.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin