Konspekt do cwiczen z anatomii układu krążenia.pdf

Konspekt do ęwiczeı z anatomii ukþadu krĢŇenia.

lek. Paweþ Szaro

PoþoŇenie serca i jama klatki piersiowej

Serce poþoŇone jest w jamie klatki piersiowej ograniczonej przez:

12 par Ňeber

o pierwszych 7 par to Ňebra wolne

o Ňebra VIII, IX i X to Ňebra rzekome Î Ňebra te þĢczĢ siħ z mostkiem þukiem

Ňebrowym

o ostatnie 2 pary to Ňebra wolne Î nie þĢczĢ siħ z mostkiem, þaczĢ siħ tylko z

krħgosþupem

o miħdzy Ňebrami znajduje siħ przestrzeı miħdzyŇebrowa zbudowana z :

Ňeber

pħczka naczyniowo-nerwowego w skþad ktrego wchodzi:

Ňyþa miħdzyŇebrowa

tħtnica miħdzyŇebrowa

nerw miħdzyŇebrowy

miħĻni miħdzyŇebrowych

wewnħtrznych Î sþuŇĢ jako miħĻnie pomocnicze w wydechu

zewnħtrznych Î sþuŇĢ jako miħĻnie wdechowe

krħgosþup piersiowy Î dwanaĻcie krħgw

mostek

o do kĢta mostka czyli poþĢczenia trzonu z rħkojeĻciĢ przyczepia siħ II para

Ňeber

W obrħbie jamy klatki piersiowej wyrŇniamy Ļrdpiersie. Jest to poĻrodkowo poþoŇona

czħĻę klatki piersiowej, ograniczonej:

Od gry: otworem grnym klatki piersiowej, skþadajĢcej siħ z:

o rħkojeĻci mostka Î poþoŇonego do przodu

o I pary Ňeber Î poþoŇonej do przodu boku i do tyþu

o Pierwszego krħgu piersiowego Î poþoŇonego do tyþu

ZawartoĻę:

1. Szczyty pþuc pokryte opþucnĢ (osklepek opþucnej)

3. Przeþyk

4. Pieı ramienno-gþowowy

5. Tħtnica podobojczykowa lewa

6. Tħtnica szyjna wsplna lewa

7. Nerw bþħdny

8. nerwy przeponowe

9. pieı wspþczulny

Od doþu: przepona (miħsieı wdechowy)

Od boku: opþucna Ļrodpiersiowa pokrywajĢca pþuca

Od przodu mostek i Ňebra chrzħstne

Od tyþu: krħgosþup piersiowy i czħĻci krħgowe Ňeber

ĺrdpiersie jako caþe jest podzielone na czħĻci:

ĺrdpiersie grne Î poþoŇone jest powyŇej pþaszczyzny poziomej przechodzĢcej przez:

2. Tchawica

o DolnĢ powierzchniħ IV krħgu piersiowego

o Rozwojenie tchawicy

o PoþĢczenie trzonu mostka i rħkojeĻci

Do gry od wymienionej pþaszczyzny jest Ļrdpiersie grne, ku doþowi Ļrdpiersie

dolne. W skþad Ļrdpiersia grnego wchodzĢ:

o Te same skþadniki ktre wchodzĢ do klatki piersiowej z szyi (zawartoĻę otworu

grnego klatki piersiowej) oraz grasica lub ciaþo tþuszczowe grasicy

ĺrdpiersie dolne skþada siħ z nastħpujĢcych czeĻci:

o ĺrdpiersie przednie Î znajduje siħ do przodu od worka osierdziowego

Wħzþy chþonne

o ĺrdpiersie Ļrodkowe Î tworzy go worek osierdziowy wraz z zwartoĻciĢ

Serce (kaŇda jam oczywiĻcie rwnieŇ)

Nerwy przeponowe

o ĺrdpiersie tylne Î znajduje siħ do tyþu od worka osierdziowego

Aorta piersiowa wraz z gĢþħziami

ņyþa nieparzysta Î zbierajĢca krew z miħdzyŇebrzy

Przeþyk i nerwy bþħdne zstħpujce po jego powierzchni

Pnie wspþczulne

Przewd piersiowy Î naczynie chþonne prowadzĢce chþonkħ do kĢta

Ňylnego

UþoŇenie serca. Serce znajdujĢce siħ w Ļrdpiersiu Ļrodkowym uþoŇone jest tak, Ňe oĻ dþuga

serca (od koniuszka do podstawy) kieruje siħ od tyþu do przodu, od prawej do lewej i jest

pochylona a serce jest zrotowane wokþ dþugiej osi tak, Ňe od przodu znajduje siħ prawa

komora serca (rana zadana noŇem bħdzie wiħc penetrowaþa najpierw przez prawĢ komorħ

bowiem ona sĢsiaduje ze ĻcianĢ klp).

Koniuszek serca jest utworzony przez lewĢ komorħ a podstawħ serca tworzy jego drugi

ábiegunÑ czyli wielkie naczynia z niego wychodzĢce/wchodzĢce:

Aorta

Pieı pþucny

ņyþa gþwna grna

ņyþy pþucne (4)

Warstwy serca

Po otwarciu jamy klatki piersiowej serce znajduje siħ w worku osierdziowym. Osierdzie jest

workiem obejmujĢcym serce i przyczepiajĢce siħ do wielkich naczyı takich jak pieı pþucny

czy aorta wstħpujĢca. Stanowi ono najbardziej zewnħtrznĢ warstwħ serca. Do warstw serca

zaliczamy:

Osierdzie Î jest to bþona surowicza; skþada siħ ono z blaszek

o Blaszki surowiczej

Blaszka Ļcienna Î pokrywa od wewnĢtrz worek osierdziowy

Blaszka trzewna Î pokrywa serca i jest z nim ĻciĻle zroĻniħta nazywana

jest nasierdziem

o Blaszki wþknistej Î ktra od zewnĢtrz wmacnia worek osiedziowy; miħdzy

klaszkami znajduje siħ jama osierdziowa zawierajĢca w prawidþowych

warunkach okoþo 10 ml pþynu.

Nasierdzie

ĺrdsierdzie

o Miħsieı sercowy

o Szkielet serca

o Ukþad bodŅco-przewodzĢcy

Wsierdzie Î pokrywa od wewnatrz serce (takŇe zastawki) i najbardziej wewnħtrznĢ

warstwĢ serca

Budowa zewnħtrzna serca.

Na powierzchni zewnħtrznej serca jamy sĢ poodzielane od siebie bruzdami (w bruzdach

biegnĢ naczynia):

Bruzda wieıcowa Î oddziela od siebie komory i przedsionki, biegnie prostopadle w

stosunku do osi dþugiej serca

Bruzda miħdzykomorowa przednia Î oddziela komory od przodu

Burzda miħdzykomorowa tylna Î oddziela komory od tyþu

Na powierzchni zewnħtrznej serca wyrŇniamy powierzchnie, ktre nazwy wzieþy z nazw

narzĢdw z ktrymi sĢsiadujĢ :

Powierzchnia mostkowo-Ňebrowa

Powierzchnia przeponowa oraz

Powierzchnia pþucna

Budowa jam serca

Prawy przedsionek

Naczynia ktre uchodzĢ do prawego przedsionka (prowadzĢ krew odtlenowanĢ):

ņyþa gþwna dolna

ņyþa gþwna grna

Zatoka wieıcowa

ņyþe przednie serca

ņyþy najmniejsze serca

Przedsionek jest zbudowany z tzw.czeĻci wþaĻciwej (gþadkoĻciennej) znajdujĢcej siħ miħdzy

ujĻciami Ňyþ gþwnych oraz przedþuŇenia przedsionka posiadajĢcej karbowanĢ strukturħ.

CzħĻę niegþadkoĻcienna (karbowana) jest nazywana uszkiem serca i jest zbudowane z miħĻni

grzebieniastych, ktre sĢ czħĻciĢ miħĻnia sercowego.

W Ļcianie przedsionka (czħĻci przegrody serca) znajduje siħ u dorosþych dþ otworu

owalnego a u noworodkw i pþodw otwr owalny. Jest to poþĢczenie prawego i lewego

przedsionka w okresie pþodowym. Po okresie pþodowym po urodzeniu rozpoczyna siħ proces

zarastania otworu owalnego. Nie nastħpuje to zaraz po urodzeniu ale trwa nawet kilka

miesiecy (u 87% przypadkw otwr owalny jest zamkniħty wieku 4 miesiecy, zaĻ tylko u 3%

w okresie 3 tygodni Ňycia [Gray]).

Z prawego przedsionka krew przepþywa przez zastawkħ trjdzielnĢ (przedsionowo-komorowĢ

prawĢ) do prawej komory.

Prawa komora.

Zbudowana jest z miħĻni brodawkowatych:

Przedniego

Tylnego

Przegrodowego

MiħĻnie brodawkowate sĢ czeĻciĢ miħĻnia sercowego, ktry wpukla siħ w formie

podþuŇnych waþkw mieĻniowych do komory (taki majĢ ksztaþt miħĻnie brodawkowate). Od

wierzchoþkw miħĻni brodawkowatych odchodzĢ struny Ļciħgniste, þĢczĢce zastawke

trjdzielnĢ z nimi. Stabilizuje to zastawkħ zapobiegajĢca wypadaniu jej pþatka do prawego

przedsionka przez co uszczelniajĢ zastawkħ trjdzielnĢ uniemoŇliwiajĢc przemieszczaniu siħ

krwi do z prawej komory do prawewgo przedsionka. JeĻli moŇliwy jest przepþyw krwi do

przedsionka nawywane jest to niedomykalnoĻciĢ zastawki trjdzielnħ i nie jest juŇ stanem

fizjologicznym.

Jednak nie caþa komora jest pokrywta miħĻniami brodawkowatymi. TuŇ pod ujĻciem pnia

pþucnego znaduje siħ gþadka czħĻę komory z ktrej krew wpþywa juŇ tylko do pnia pþucnego i

nazwyane jest to stoŇkiem tħtniczym prawej komory. Z prawej komory wychodzi pnieı

pþucny, ktry dzieli siħ na dwie tħtnice pþucne. Krew nastħpnie pþynie do pþuc gdzi ulega

natlenowaniu a nastħpnie Ňyþami pþucnymi wpada do lewego przedsionka.

Lewy przedsionek.

Do lewego przedsionka uchodzĢ cztery Ňyþy pþucne i prowadzĢ one krew bogatĢ w tlen, ktra

ulegþa utlenowaniu w pþucach. Podobnie jak w prawym przednionku tak i tutaj w lewym

znajduje siħ uwypuklenie przedsionka i nazwya siħ uszkiem przedsionka. Uszko lewe jest

podobnie jak prawe zbudowane z miħĻni grzenieniastych. Uszko lewe jest jednak mniejsze

niŇ prawe.

Z lewego przedsionka krew przepþywa do lewej komory przez zastawkħ dwudzielnĢ (czyli

mitralna lub przedsionkowo-komorowĢ lewĢ).

Lewa komora.

W opisie anatomicznym lewej komory naleŇy podkreĻlię gruboĻę jej Ļciany, ktra wiĢŇe siħ z

wysokim ciĻnieniem panujĢcym w lewej komorze. W lewej komorze znajduja siħ dwa

miħĻnie brodawkowate (sĢ one znacznie grubsze niŇ miħĻnie brodawkowate w prawej

komorze) :

Przedni

Tylny

MiħĻnie brodawkowate þĢcza siħ za pomocĢ strun Ļciħgnistych z pþatkami zastawki

dwudzielnej. Przez co podczas skurczu komr krew nie przedostaje siħ do lewego

przedsionka.

Nie caþa komora lewa jest pokryta ánierwnoĻciamiÑ w postaci miħĻni brodawkowatych,

czħĻę gþadkoĻcienna komory lewej prowadzĢca wprost do aorty nazywa siħ stoŇkiem

tħtniczym lewej komory. Z lewej komory wychodzi aorta wstħpujĢca (jej poszerzenie tuŇ nad

zastawkami nazywana jest opuszkĢ aorty).

Przegroda serca

Serce ludzkie jest czterojamowe (dwa przedsionki i dwie komory). Jest ono podzielone na

dwie czħĻci prawĢ i lewĢ. W prawej czeĻci (tutaj znajduje siħ krew nieutlenowana) znajduje

siħ prawy przedsionek i prawa komora. W lewej zaĻ lewa komora i lewy przedsionek (tutaj

znajduje siħ krew utlenowana). Lewa i prawa czeĻę serca oddzielone sĢ od siebie przegrodĢ

serca. Przegroda serca jest zabudowana z czħĻci:

Bþoniastej

MiħĻniowej

CzħĻę bþoniasta oddziela od siebie przedsionki zaĻ komory sĢ oddzielone bardzo maþĢ

czħĻciĢ czeĻci bþoniastej oraz czeĻciĢ miħĻniowĢ. CzħĻę miħĻniowa ma takĢ gruboĻę jakĢ ma

lewa komora.

Zastawki serca

Zastawki sĢ zawieszone na pierĻcieniach wþknistych miħdzy ktrymi znajdujĢ siħ trjkĢty

wþkniste. TworzĢ one szkielet serca zaliczany do Ļrdsierdzia.

WyrŇnia siħ nastħpujĢce zastawki:

Zastawki naczyı

o Zastawki pþksiħŇycowate aorty (3 szt.)

o Zastawki pþksiħŇycowate pnia pþucnego (3 szt.)

Zastawki przedsionkowo-komorowe

o Zastawka przedsionkowo-komorwa prawa=trjdzielna (1 szt.) , zbudowana z

pþatkw /nazwy jak miħĻni brodawowatych w prawej komorze/:

Przedniego

Tylnego

Przegrodowego

o Zastawka przedsionkowo-komorowa lewa= dwudzielna = mitralna (1 szt.);

zbudowana z pþatkw /nazwy jak miħĻni brodawowatych w prawej komorze/:

Przedniego

Tylnego

Tabela 1. CzynnoĻę zastawek.

cykl pracy serca

skurcz

rozkurcz

zastawka trjdzielna zamkniħta

otwarta

z a s t a w k a

d w u d z i e l n a

zamkniħta

otwarta

zastawki pnia pþucnego otwarta

zamkniħta

z a s t a w k i a o r t y otwarta

zamkniħta

KrĢŇenie wieıcowe

Tħtnice wieıcowe wioda krew utlenowanĢ dla serca i jako jedyne naczynia unaczyniajĢ serce.

Tħtnice wieıcowe prawa i lewe odchodzĢ tuŇ ponad zastawkami aorty od aorty wstħpujacej

(opuszki aorty). Tħtnice wieıcowe przebiegajĢ poczĢtkowo w bruŅdzie wieıcowej a nastħpnie

przechodzĢ do bruzd miedzykomorowych. KrĢŇenie wieıcowe wypeþnia siħ podczas

rozkuruczu serca poniewaŇ:

Podczas rozkurczu serca dochodzi do zamnkniħcia zastawek pþksiħŇycowatych aorty

i krew ktra siħ tak znajduje uderza (sþupem) o zastawki pþksiħŇycowate tþoczĢc krew

do ujĻę tħtnic wieıcowych

Podczas rozkurczu ucisk mieĻnia sercowego na naczynia tħtnicze jest niecomniejszy

niz podczas skurczu miħĻnia sercowego

Lewa tħtnica wieıcowa odchodzi od aorty i wychodzi na powierzchniħ zewnħtrznĢ miedzy

lewym usziem a pniem pþucnym. Po odejĻciu od aorty lewa tħtnica wieıcowa dzieli siħ na:

gaþĢŅ okalajĢcĢ biegnĢcĢ w bruŅdzie wieıcowej oraz

gaþĢŅ miħdzykomorowĢ przedniĢ biegnĢcĢ w bruŅdzie miħdzykomorowej przedniej

Prawa tħtnica wieıcowa Î biegnie w bruŅdzie wieıcowej i kieruje siħ do tyþu wokþ podstawy

serca rogaþħziajĢc siħ na swoim przebiegu.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: