Mgr Elżbieta Małecka
Szkoła Podstawowa nr 2
w Bieruniu
KONSPEKTY LEKCJI DLA KLAS
I GIMNAZJUM
Edukacja regionalna „Dziedzictwo kulturowe w regionie”.
KONSPEKT LEKCJI NR 8
Temat lekcji: Tradycja mojej rodziny na tle tradycji regionalnej
CELE:
1. Poziom wiadomości
A. Zapamiętanie wiadomości (znajomość terminów)
Uczeń potrafi: wymienić formy spędzania wolnego czasu w swojej rodzinie, wymienić tradycyjne zwyczaje i obrzędy zawodowe w swojej rodzinie, wymienić typowe cechy śląskiej tradycji rodzinnej.
B. Zrozumienie wiadomości (znajomość praw i zasad)
Uczeń potrafi: opisać zwyczaje związane z uroczystościami rodzinnymi (imieniny, urodziny, roczek, chrzciny, komunia, wesele), opisać zwyczaje i obrzędy zawodowe w swojej rodzinie, streścić rodzinny dowcip lub anegdotę, uporządkować zebrane źródła informacji.
II. Poziom umiejętności
C. Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych (rozwiązywanie łatwych zagadnień teoretycznych)
Uczeń umie: zanalizować zebrane źródła informacji.
III. Postawy i przekonania
Uczeń posiada: świadomość roli tradycji w przekazywaniu określonych wartości, dumę z bogactwa rodzinnej i regionalnej tradycji, przekonanie o potrzebie tolerancji wobec odmiennej tradycji rodzinnej.
Metody: metoda - projekt.
Środki dydaktyczne: fotografie, albumy rodzinne, nagrania magnetofonowe, prace plastyczne. Przydział zadań dla uczniów:
grupa I: zebranie zdjęć dotyczących rodzinnych uroczystości,
grupa II: przeprowadzenie wywiadów (wg zestawu pytań) na temat zwyczajów i obrzędów zawodowych i rodzinnych,
grupa III: wykonanie prac plastycznych (dowolna technika) na temat spędzania wolnego czasu w rodzinie,
grupa IV: nagranie na taśmie magnetofonowej rodzinnych dowcipów.
Źródła informacji: fotografie, albumy rodzinne, wywiady z członkami rodziny, pamiątki rodzinne, kroniki rodzinne.
Termin konsultacji: co tydzień, w trzecim tygodniu korekta i opracowanie zebranych źródeł informacji.
Soosób prezentacji: wystawa prac plastycznych, wystawa fotograficzna, wywiad z ojcem górnikiem, prezentacja nagrań (anegdoty i dowcipy).
Termin prezentacji: listopad.
Kryteria oceny projektu:
- ocena ilości i jakości zgromadzonych źródeł,
- oryginalność i estetyka wykonanej pracy,
- oryginalność prezentacji.
Tok lekcji:
1. Czynności organizacyjno-porządkowe.
2. Oprowadzenie po wystawie plastycznej wraz z komentarzem (uczeń z gr. III).
3. Oprowadzenie po wystawie fotograficznej wraz z komentarzem (uczeń z gr. I).
4. Wywiad z ojcem górnikiem na temat zwyczajów i obrzędów zawodowych (uczniowie gr. U).
5. Prezentacja nagrań magnetofonowych - rodzinne anegdoty i dowcipy (uczniowie z gr. IV).
6. Zwrócenie uwagi na typowe cechy śląskiej tradycji rodzinnej (nauczyciel).
KONSPEKT LEKCJI NR 16
Temat lekcji: Kościół Sw. Walentego w Bieruniu i inne kościoły drewniane na Górnym Śląsku.
Cele:
I. Poziom wiadomości
A. Zapamiętanie wiadomości (znajomość terminów).
Uczeń potrafi: wymienić przedmioty zabytkowe znajdujące się wewnątrz kościoła; wymienić inne kościoły drewniane Górnego Śląska.
Uczeń potrafi: wyjaśnić znaczenie pojęć: obiekt zabytkowy, konstrukcja architektoniczna, polichromia, ambona, barok.
C. Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych
Uczeń umie: ocenić wartość zabytkową budowli.
Uczeń posiada: świadomość bogactwa ludowej kultury materialnej Górnego Śląska, przekonanie o potrzebie kontaktu z dziełem sztuki, przekonanie o potrzebie konserwacji i ochrony obiektów zabytkowych.
Metody: wycieczka, pogadanka.
Środki dydaktyczne: zdjęcia J. Dańdy „Kościoły drewniane na Górnym Śląsku".
1. Czynności organizacyjno-porządkowe (zaprowadzenie ładu zewnętrznego, kontrola frekwencji przed wyjściem ze szkoły).
I. Przed wejściem do kościoła: "l. Przejazd autobusem w pobliże kościoła.
2. Przejście na plac przed kościółkiem Sw. Walentego.
3. Pogadanka na temat historii obiektu oraz tradycji kultu św. Walentego w Polsce.
4. Zwrócenie uwagi na konstrukcję i styl architektoniczny budowli.
II. We wnętrzu kościoła:
l. Obejrzenie wnętrza budowli i zwrócenie uwagi na najbardziej wartościowe pod względem historyczno-artystycznym elementy wystroju kościoła:
— polichromia sufitowa R. Nygi,
— stacje drogi krzyżowej z 1818 r,
— drewniana barokowa ambona,
— obraz św. Walentego z XVIII w.
2. Omówienie treści i termy dwóch obrazów przedstawiających św. Walentego:
— wizerunek św. Walentego z XVIII w,
— wizerunek św. Walentego z pocz. XX w.
3. Zwrócenie uwagi na barokowy wystrój kościoła.
III. Po wyjściu z kościoła:
1. Porównanie przez uczniów obecnego wyglądu budowli z dawnym na podstawie starych fotografii.
2. Swobodne wypowiedzi uczniów na temat obejrzanego zabytku.
IV. Powrót do szkoły
2. Swobodne wypowiedzi uczniów na temat odbytej wycieczki.
3. Pogadanka na temat drewnianych kościołów na Górnym Śląsku.
4. Obejrzenie wystawy zdjęć J. Dańdy „Kościoły drewniane na Górnym Śląsku".
5. Utrwalenie i kontrola zdobytych podczas zajęć wiadomości.
KONSPEKT LEKCJI NR 20
Temat: Stan i ochrona środowiska w mojej miejscowości.
Cele:I Poziom wiadomości
A. Zapamiętanie wiadomości (znajomość terminów)Uczeń potrafi: wymienić główne źródła zanieczyszczenia wód, gleby i powietrza we własnej miejscowości;wymienić skutki przeobrażania przez człowieka powierzchni terenu. B. Zrozumienie wiadomości (znajomość praw i zasad)Uczeń potrafi: odróżnić legalne od "dzikiego" wysypiska śmieci.II Poziom wiadomości
C. Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych. (rozwiązywanie łatwych zagadnień teoretycznych)Uczeń umie: określić zdrowotne skutki skażenia środowiska;scharakteryzować proekologiczne działania władz gminnych na rzecz ochrony środowiska i zdrowia mieszkańców.D. Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych. (stosowanie wiedzy teoretycznej do zagadnień praktycznych)Uczeń umie: sporządzić dokumentację (rysunki, fotografie) degradacji naturalnego środowiska we własnej miejscowości; zaznaczyć na planie własnej miejscowości legalne i "dzikie" wysypiska śmieci.III Postawy i przekonaniaUczeń posiada: świadomość konieczności ochrony środowiska i zdrowia mieszkańców; przekonanie o konieczności segregowania odpadków; przekonanie, że stan środowiska zależy od działalności człowieka w jego miejscu zamieszkania.Metody: zajęcia w terenie, praca z planem miejscowości, pogadanka.Środki dydaktyczne: plan miejscowości, aparaty fotograficzne.Literatura:
Hibszer A., 1996: "Mała ojczyzna" w nauczaniu geografii,
Czasopismo Geograficzne, z. 1. Pulinowa M. Z.,
1995: Teoretyczne podstawy szkolnej geografii,
Czasopismo Geograficzne, z. 3-4. Pulinowa M. Z. red.,
1996: Człowiek bliżej Ziemi, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
Tok lekcjiI Przed wyjściem na wycieczkę.1. Czynności organizacyjno porządkowe.2. Przydział zadań i środków dydaktycznych dla poszczególnych grup uczniów.grupa I - obserwacja skutków degradacji środowiska naturalnego i sporządzenie dokumentacji fotograficznej na ten temat.grupa II - rozróżnienie legalnego od "dzikiego" wysypiska śmieci i zaznaczenie ich na planie miasta.grupa III - zreferowanie na podstawie wcześniej przeprowadzonego wywiadu z władzami miasta proekologicznych działań gminy.
II Zajęcia w terenie.1. Zanieczyszczenie atmosfery i negatywne zmiany powierzchni terenu - bieruńska "hałda".Uczniowie z grupy I oceniają wpływ "hałdy" na środowisko naturalne i sporządzająjej dokumentację fotograficzną.2. Stan czystości wód Wisły w naszej miejscowości.Uczniowie z grupy I oceniają stan czystości wód Wisły i sporządzają dokumentacjęfotograficzną.3. Legalne i "dzikie" wysypiska śmieci.Uczniowie z grupy II odróżniają wysypisko legalne od "dzikiego" i zaznaczają je na otrzymanym uprzednio planie miasta.4. Charakterystyka działań proekologicznych władz miasta.Uczniowie z grupy III na podstawie wcześniejszego wywiadu z władzami miastaprezentują ich działania na rzecz ochrony środowiska.III Wystawa na terenie szkoły, sporządzonej przez uczniów dokumentacji z wycieczki (fotografie, mapki), w czasie obchodów "Dnia Ziemi".
KONSPEKT LEKCJI NR 22
Temat lekcji: Powrót do Macierzy.
Uczeń potrafi: wymienić akty prawne określające autonomiczny charakter województwa, wyliczyć polskie instytucje, które powołano do życia w naszym mieście po włączeniu go do Polski, wymienić dawne niemieckie nazwy kilku ulic.
Uczeń potrafi: uporządkować zebrane informacje.
Uczeń umie: wskazać na mapie obszar i granice utworzonego w 1922 r. województwa śląskiego,
scharakteryzować autonomię województwa, opisać organizowanie pierwszej polskiej szkoły w naszym mieście.
D. Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych (stosowanie wiedzy teoretycznej do zagadnień praktycznych)
Uczeń umie: ocenić autonomiczny charakter województwa.
Uczeń posiada: świadomość autonomicznego charakteru stworzonego w 1922 r. województwa śląskiego,
świadomość „długiej drogi" Górnego Śląska do Polski.
Metody: pogadanka z elementami dyskusji, wywiad, praca pod kierunkiem.
Środki dydaktyczne: mapy konturowe, nagrania magnetofonowe, literatura.
2. Wysłuchanie nagranych przez uczniów wywiadów z mieszkańcami naszego miasta (świadkami wydarzeń 1922 r.):
- wywiad z K. Wierzgoniem (byłym nauczycielem) na temat organizowania polskiego szkolnictwa w Bieruniu,
- wywiad z R. Misiem (jednym z najstarszych mieszkańców miasta) na temat tworzenia polskiej administracji w naszym mieście i nadawania polskich nazw ulicom i przysiółkom.
3. Pogadanka na temat powrotu części Śląska do Polski i utworzenia województwa śląskiego.
4. Praca z mapą konturową - uczniowie zakreślają obszar i granice województwa.
5. Czytanie fragmentów książki E. Paducha Droga Górnego Śląska do niepodległej Polski.
6. Wspólna ocena autonomii Śląska.
silent_cichy