Specjalne funkcje dla napędów dźwigowych. Artykuł NiS2.2002.pdf
(
626 KB
)
Pobierz
Nr_11_2001
C
yan
M
agenta
Y
ellow
blac
K
napêdy i sterowanie
Przetwornica czêstotliwoci:
uniwersalna czy
specjalizowana?
Specjalne funkcje przetwornic Mitsubishi
Electric FR-A500 dla aplikacji dwigowych
strefê zatrzymania przetwornica wchodzi
w tryb zatrzymania na ³¹czniku, w którym:
l
czêstotliwoæ wyjciowa przetwornicy
jest zmieniana na zadan¹ w Pr. 6 (najczê-
ciej 2 2,5 Hz), niezale¿nie od poprzed-
nio zadanej wartoci, przy czym czas ha-
mowania ustalany jest odrêbnie (Pr. 45);
l
sk³adowa wzbudzenia pr¹du silnika jest
zwielokrotniana o mno¿nik okrelany w
Pr. 275 (0 do 1000%, zazwyczaj 130
180%);
l
czêstotliwoæ nona PWM zmienia war-
toæ na okrelon¹ w Pr. 276;
l
dezaktywowane jest szybkie ogranicze-
nie pr¹dowe oraz zmieniana jest wartoæ
progu aktywacji zapobiegania utkniêciu
celem zapobie¿enia zadzia³ania tych
zabezpieczeñ w wyniku wy¿szych w tym
trybie wartoci pr¹du wyjciowego prze-
twornicy.
W celu u¿ycia funkcji zatrzymania na
³¹czniku nale¿y uprzednio wybraæ tryb za-
awansowanego sterowania wektorem stru-
mienia pola. Nale¿y podkreliæ, ¿e nie jest
wymagane prêdkociowe sprzê¿enie
zwrotne z enkodera, st¹d wykorzystanie
tej funkcji mo¿liwe jest w napêdach dwi-
gów ze standardowym silnikiem klatko-
wym.
T
ADEUSZ
S
ZCZEPANIK
Zauwa¿aln¹ tendencj¹ w rozwoju przetwornic czêstotliwoci wiod¹cych producentów
jest implementacja w przetwornicach uniwersalnych coraz wiêkszej iloci zaawanso-
wanych funkcji, opracowanych pierwotnie dla przetwornic specjalizowanych. W ni-
niejszym artykule omówiono pokrótce wybrane funkcje, zastosowane w przetworni-
cach wektorowych Mitsubishi Electric serii FR-A500, a pozwalaj¹ce realizowaæ z ich
u¿yciem wysokiej klasy napêdy dwigowe, w szczególnoci napêdy dwigów osobo-
wych. Realizacja tych funkcji przez sam¹ przetwornicê pozwala unikn¹æ nadmiernej
rozbudowy (sprzêtowej i programowej) sterownika, nie wymaga te¿ stosowania ze-
wnêtrznych elementów pomiarowych.
iêkszoæ omówionych poni¿ej
funkcji jest dostêpna w stan-
dardowym oprogramowaniu
przetwornicy FR-A500, niektóre wystêpu-
j¹ jedynie w oprogramowaniu opcjonal-
nym, przeznaczonym do aplikacji dwi-
gowych. Dlatego w poni¿szych przyk³a-
dach przywo³ano odpowiednie numery
parametrów przetwornicy (oznaczone skró-
tem Pr.), aby u³atwiæ zainteresowanym
czytelnikom bli¿sze zapoznanie siê z do-
kumentacj¹ przetwornicy (dostêpna na
stronie internetowej dystrybutora: http://
www.mpl.pl ).
wzrostu obci¹¿enia prêdkoæ jazdy jest li-
niowo redukowana od wartoci, okrelo-
nej w Pr. 4 do wartoci Pr. 5, odpowiadaj¹-
cej prêdkoci znamionowej.
W przyk³adzie, przedstawionym na rys.
1, czêstotliwoæ wyjciowa przetwornicy
przybiera wartoci: 30 Hz dla obci¹¿enia
powy¿ej 100% pr¹du znamionowego i 60
Hz obci¹¿enia 50% i mniej.
Servo-lock
(Pr. 370 371,
Pr. 375, Pr. 22/48/144)
Je¿eli w napêdzie stosowany jest silnik
z enkoderem, celowe jest przejcie do try-
bu pe³nego sterowania wektorowego, i
zatrzymywanie obci¹¿enia z wykorzysta-
niem funkcji servo-lock. W trybie tym prze-
twornica generuje przy zatrzymanym silni-
ku moment trzymaj¹cy zadanej wartoci (Pr.
22/48/144, max. 150% momentu znamiono-
wego), utrzymuj¹c obci¹¿enie w zadanym
po³o¿eniu. Przejcie do trybu servo-lock
mo¿e byæ dokonywane przez zdjêcie sy-
gna³u kierunku ruchu, obni¿enie sygna³u
zadawania czêstotliwoci poni¿ej czêsto-
tliwoci startowej, lub poni¿ej czêstotliwo-
ci hamowania DC. Odpowiednio odbywa
siê wyjcie z trybu servo-lock przy starcie
silnika.
Zatrzymanie na ³¹czniku
(Pr. 6, Pr. 270, Pr. 275 276)
Dla zapewnienia p³ynnego i precyzyjne-
go zatrzymania obci¹¿enia dwigu w okre-
lonym po³o¿eniu (np. kabiny na przystan-
ku), funkcja ta umo¿liwia generowanie pod-
wy¿szonego momentu obrotowego przy
niskiej prêdkoci oraz przez zatrzymany
silnik, podczas gdy nastêpuje zamkniêcie
hamulca mechanicznego. Pozwala to za-
pobiec wstrz¹som, czêsto wystêpuj¹cym
w napêdach dwigowych przy zatrzyma-
niu.
Po podaniu (zazwyczaj przez ³¹cznik
st¹d nazwa funkcji) sygna³u o wejciu w
Ró¿nicowanie prêdkoci
w zale¿noci od obci¹¿enia
(Pr. 4-5, Pr. 270, Pr. 271-274)
Funkcja ró¿nicowania prêdkoci pozwala
na uruchomienie napêdu dwigowego
(konstrukcja dwigu bez przeciwwagi) z
wy¿sz¹ lub ni¿sz¹ prêdkoci¹ w zale¿noci
od wielkoci obci¹¿enia. Ruch dwigu z
wysok¹ prêdkoci¹ przy ma³ym obci¹¿e-
niu pozwala np. w magazynach wysokie-
go sk³adowania zredukowaæ czas dostêpu
do ³adunku, a wiêc podnieæ wydajnoæ
dwigu. Ze wzglêdów bezpieczeñstwa
funkcja ta nie jest stosowana w dwigach
osobowych.
Wielkoæ obci¹¿enia jest wyliczana przez
procesor przetwornicy po uruchomieniu
silnika na podstawie pomiaru redniej war-
toci pr¹du w zadanym czasie. Je¿eli ob-
ci¹¿enie jest niewielkie (jazda bez ³adun-
ku), wartoæ czêstotliwoci wyjciowej
przetwornicy jest podwy¿szana. W miarê
Numer
Opis
parametru
4
Czêstotliwoæ wy¿szej
prêdkoci jazdy (0 400 Hz)
5
Czêstotliwoæ ni¿szej
prêdkoci jazdy (0 400 Hz)
271
Najwiêksza wartoæ rednia pr¹du
dla wy¿szej prêdkoci (0 200%)
272
Najmniejsza wartoæ rednia pr¹du
dla ni¿szej prêdkoci (0 200%)
273
Czas pomiaru pr¹du
Rys. 1.
274
Sta³a czasowa filtra pomiaru
24
Napêdy i Sterowanie - Nr 01/2002 - str 24
W
C
yan
M
agenta
Y
ellow
blac
K
napêdy i sterowanie
Rys. 2.
Synchronizacja pracy
hamulca mechanicznego
(Pr. 278 285)
Dzia³anie ka¿dej z dwu wy¿ej wymienio-
nych funkcji warto zsynchronizowaæ z dzia-
³aniem hamulca mechanicznego, utrzymu-
j¹cego ³adunek dwigu w pozycji zatrzy-
manej. Funkcja synchronizacji hamulca
mechanicznego zapobiega np. osuniêciu
siê ³adunku przy starcie oraz wstrz¹som i
udarom pr¹dowym przy zatrzymaniu na-
pêdu. Mo¿liwa jest praca z sygna³em po-
twierdzaj¹cym otwarcie hamulca lub bez
niego. Rysunek 2 ilustruje pracê z poda-
waniem sygna³u potwierdzenia.
Po uruchomieniu przetwornicy, gdy czê-
stotliwoæ wyjciowa osi¹gnie wartoæ Pr.
278 (zaleca siê wartoæ równ¹ czêstotliwo-
ci znamionowego polizgu silnika plus
1Hz), a pr¹d silnika przewy¿sza wartoæ Pr.
279 (najczêciej 50% 90% pr¹du znamio-
nowego), przetwornica wydaje sygna³
BOF=1 polecenie otwarcia hamulca (ze
zw³ok¹ czasow¹, okrelon¹ przez Pr. 280).
Nastêpnie, po otrzymaniu sygna³u potwier-
dzenia otwarcia hamulca (sygna³ BRI=1)
przetwornica odmierza czas, okrelony w
Pr. 281, po czym zaczyna dalej podnosiæ
czêstotliwoæ a¿ do osi¹gniêcia zadanej
prêdkoci jazdy dwigu. W ten sposób
zapewnione jest osi¹gniêcie w chwili zwol-
nienia hamulca czêstotliwoci, przy której
generowany jest odpowiednio wysoki
moment obrotowy, a jednoczenie zapo-
biega siê dalszemu wzrostowi tej czêstotli-
woci do czasu, gdy wa³ silnika jest ju¿
zluzowany, unikaj¹c w ten sposób zjawi-
ska zrywania z hamulca, bêd¹cego po-
wodem odczuwalnego skoku prêdkoci
(szarpniêcia) i prowadz¹cego do przy-
spieszonego zu¿ycia hamulca.
Przy zatrzymaniu, gdy czêstotliwoæ
wyjciowa przetwornicy obni¿y siê do
wartoci, okrelonej w Pr. 282 (najczêciej
wartoæ o 3-4Hz wy¿sza od Pr. 278), wyda-
wane jest polecenie zamkniêcia hamulca
(sygna³ BOF=0). Nastêpnie, po up³ywie
czasu okrelonego w Pr. 283 od momentu
otrzymania potwierdzenia zamkniêcia ha-
mulca (sygna³ BRI=0), przetwornica zostaje
zatrzymana. Wartoci czasowe parametrów
Pr.280, 281, 283 dobiera siê w zale¿noci
od charakterystyk czasowych hamulca.
W przypadku, gdy stosowana wci¹gar-
ka nie podaje sygna³ów potwierdzaj¹cych
zadzia³anie hamulca (sygna³ BRI), stosuje
siê odpowiednie zw³oki czasowe od chwili
prze³¹czenia sygna³u BOF, uwzglêdniaj¹-
ce czas zw³oki hamulca mechanicznego.
Oczywicie rozwi¹zanie takie jest mniej
korzystne z punktu widzenia osi¹ganych
wyników.
U¿ycie funkcji synchronizacji hamulca
samo w sobie nie wymaga stosowania ste-
rowania wektorowego ani prêdkociowe-
go sprzê¿enia zwrotnego.
Kszta³towanie krzywej
rozpêdzania i hamowania
Na powy¿szym wykresie przedstawio-
no liniowo zmieniaj¹c¹ siê czêstotliwoæ
wyjciow¹ przetwornicy. Jest to oczywi-
cie pogl¹dowe uproszczenie. W napêdach
dwigowych standardem jest przyspiesza-
nie i hamowanie wg krzywej sinoidalnej
(nazywanej te¿ krzyw¹ typu S), sk³adaj¹-
cej siê z odcinka czasu, w którym przy-
spieszenie jest sta³e, oraz dwu odcinków
p³ynnego przejcia do/od sta³ej prêdko-
ç
25
Napêdy i Sterowanie - Nr 01/2002 - str 25
C
yan
M
agenta
Y
ellow
blac
K
napêdy i sterowanie
Rys. 3.
Rys. 4.
ci. Przetwornice serii FR-A500 z kart¹ prêd-
kociowego sprzê¿enia zwrotnego (FR-
A5AP) umo¿liwiaj¹ indywidualny dobór
parametrów tej krzywej dla procesów roz-
pêdzania i hamowania (Pr. 380-383), a tak-
¿e zmianê tych parametrów w czasie jazdy
sygna³em steruj¹cym (rys. 3). Ponadto,
tak¿e w napêdach bez sprzê¿enia prêdko-
ciowego, mo¿liwa jest zmiana stromoci
charakterystyki hamowania poni¿ej okre-
lonej czêstotliwoci (Pr. 510, 511).
wanej parametrem Pr. 509 sta³ej czasowej.
Ga³¹ sprzê¿enia w przód s³u¿y do opty-
malizacji dynamiki procesu sterowania
sk³adow¹ momentow¹ pr¹du silnika,
uwzglêdniaj¹c wartoci momentu bezw³ad-
noci silnika i obci¹¿enia.
Jak widaæ z powy¿szych przyk³adów,
przez odpowiedni¹ parametryzacjê prze-
twornicy, bêd¹cej de facto uniwersaln¹
przetwornic¹ przemys³ow¹ mo¿na uzyskaæ
charakterystyki napêdu, do niedawna do-
stêpne jedynie przy u¿yciu specjalizowa-
nych przetwornic dwigowych o znacznie
wy¿szym koszcie, wymagaj¹cych ponad-
to zastosowania specjalnego silnika. W
polskich warunkach, gdy przetwornice w
napêdach dwigów osobowych wprowa-
dzane s¹ najczêciej w procesie moderni-
zacji, a wymagania inwestora nie pozwala-
j¹ na tak kosztowne rozwi¹zania, zastoso-
wanie przetwornicy Mitsubishi Electric
serii FR-A500 jest bardzo efektywne.
Inne funkcje i zestawy parametrów po-
zwalaj¹ przy u¿yciu tej samej przetwornicy
zrealizowaæ np. energooszczêdny system
wielopompowy z wêdruj¹c¹ przetworni-
c¹, lub te¿ napêd podajnika z wysok¹ prze-
ci¹¿alnoci¹ i skuteczn¹ ochron¹ przed
utkniêciem. Oczywicie, omówienie ka¿dej
z tych aplikacji wykracza poza tematykê
niniejszego artyku³u.
MPL Technology Sp. z o. o.
Przedstawiciel
Mitsubishi Electric
w dziedzinie
Automatyki Przemys³owej
Moment pocz¹tkowy
(Pr. 506-509) i sprzê¿enie
w przód (Pr. 503 505)
Celem optymalizacji charakterystyk ste-
rowania wektorowego w opcjonalnym
oprogramowaniu przetwornic FR-A500
wprowadzono dwie dodatkowe ga³êzie al-
gorytmu sterowania momentem. Odpo-
wiedni fragment schematu blokowego ste-
rowania przedstawiono na rysunku 4.
Funkcja momentu pocz¹tkowego (ang. to-
rque bias) umo¿liwia wygenerowanie wy-
maganego momentu przy zatrzymanym sil-
niku w chwili startu (lub z okrelonym
wyprzedzeniem wzbudzenie wstêpne)
oraz zatrzymania obci¹¿enia. Wartoæ mo-
mentu pocz¹tkowego oraz czas dzia³ania
funkcji s¹ zadawane parametrami (Pr. 506
508) lub sygna³ami steruj¹cymi. Stromoæ
narastania momentu okrela filtr o zada-
Biuro Zarz¹du
31-444 Kraków
ul. liczna 36
tel. 012- 632 28 85, 632 42 67,
633 08 05
fax 012-632 47 82
e-mail: krakow@mpl.pl
Biuro w Pruszkowie
05-500 Pruszków
ul. Staszica 1
tel. 022-758 86 05, 728 86 05,
fax 022-759 93 08
e-mail: warszawa@mpl.pl
Biuro w Katowicach
40-203 Katowice
al. Rodzieñskiego 188
tel./fax 032-203 90 39
e-mail: katowice@mpl.pl
www.mpl.pl
26
Napêdy i Sterowanie - Nr 01/2002 - str 26
Plik z chomika:
Qulakin
Inne pliki z tego folderu:
FR-A500 Instruction Manual rev.G 2001.pdf
(2982 KB)
FR-A500 ulotka 2002.pdf
(202 KB)
FR-A500(L) Bedienungsanleitung (D).pdf
(2619 KB)
FR-A500(L) Installationsbeschreibung.pdf
(387 KB)
FR-A500(L) Podręcznik obsługi 2002.pdf
(2709 KB)
Inne foldery tego chomika:
Certyfikaty i deklaracje
FR-E500
FR-F500L
FR-F540J
FR-S500
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin