Zadanie 3 (1 pkt)
Na rysunku przedstawiono mechanizm wentylacji narządu wymiany gazowej u ryby kostnoszkieletowej. Określ rolę, jaką pełnią wieczka (pokrywy) skrzelowe w mechanizmie wentylacji skrzeli.
Zad. (5 pkt)
Na rysunku przedstawiono przekrój przez głowę ryby. Strzałki oznaczają kierunek przepływu wody.
a) Podaj nazwę procesu, który zachodzi w skrzelach. ....................................................................................................................
b) Podaj nazwy dwóch opisanych na rysunku elementów budowy, które usprawniają przebieg tego procesu w środowisku wodnym. ............................................................................................................................................................................................
c) Opisz mechanizm wentylacji u ryb.
....................................................................................................................................................................................
ZADANIE 50. Dokonaj analizy porównawczej gospodarki wodno – mineralnej kostnoszkieletowej ryby morskiej
i słodkowodnej. W tym celu skonstruuj i wypełnij tabele uwzględniając:
a) regulację stężenia wody w płynach ustrojowych,
b) regulację stężenia jonów w płynach ustrojowych
Tabela
15
Przeczytaj uważnie tekst i odpowiedz na pytania.Większość gatunków morskich ryb kostnoszkieletowych utrzymuje ciśnienie osmotyczne krwi na poziomie 35% ciśnienia osmotycznego wody morskiej. Silny, wzrastający na zewnątrz gradient osmotyczny powoduje ciągłe odwodnienie organizmu. Mocz jest izoosomotyczny lub nieznacznie hiperosmotyczny w stosunku do krwi. Większość glonów i bezkręgowców morskich ma płyny ustrojowe izoosmotyczne z wodą morską, więc spożywając je, ryby nie mogą wyrównywać strat wody tą droga. Jedynym rozwiązaniem jest picie wody morskiej i wydalanie nadmiaru jonów przez nerki i drogą aktywnego transportu
przez skrzela. a) Wybierz właściwe określenia dla płynów ustrojowych ryby morskiej w stosunku do środowiska: hiperosmotyczny, hipoosmotyczny, izoosmotyczny. Wybór uzasadnij. 2 pkt.b) Wyjaśnij, dlaczego ryby morskie mogą mieć problem z niedostatkiem wody w organizmie, a morskie bezkręgowce nie. 2 pkt.c) Wyjaśnij, czemu zjadanie glonów i bezkręgowców nie może wyrównać straty wody w organizmie ryb morskich. 1 pktd) Wyobraź sobie, że opisywane ryby będą wydalać hipoosmotyczny (względem swojej krwi) mocz. Określ, jakie byłyby tego skutki dla bilansu wodnego ryby. 1 pktZadanie (5 pkt.) Organizmy zwierzęce wykształciły różne mechanizmy regulacji zawartości wody i soli mineralnych. Poniższy rysunek miał przedstawiać ustalanie bilansu wodnego u morskiej ryby kostnoszkieletowej, jednak nie wszystkie, zamieszczone na nim informacje są prawdziwe.
Przeanalizuj go i zakreśl tylko te trzy informacje, które prawidłowo wyjaśniają mechanizm osmoregulacji u morskiej ryby kostnoszkieletowej. Za każdym razem uzasadnij swój wybór jednym argumentem, biorąc pod uwagę specyfikę środowiska.
1....................................................................................................................................................................................................
2....................................................................................................................................................................................................
3................................................................................................................................................................................................
Zadanie 20. (2 pkt)2008 probna Na schemacie przedstawiono jeden ze sposobów osmoregulacji u ryb.
Uzasadnij, posługując się dwoma argumentami, że na schemacie przedstawiono sposób osmoregulacji ryby słodkowodnej.
1. ….................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
2. .....................................................................................................................................
...............................................................................................................................
Zadanie (10pkt.)2001 Mocz ryby słonowodnej jest zazwyczaj hipertoniczny, zaś słodkowodnej – hipotoniczny względem środowiska ich życia. Wyjaśni:
a) (3pkt.) w jaki sposób ryby morskie utrzymują w swym ciele stosunkowo stałą zawartość wody i soli:
......................................................................................................................................................................................................
b) (3pkt) w jaki sposób ryby słodkowodne utrzymują w swym ciele stosunkowo stałą zawartość wody i soli
.....................................................................................................................................................................................................
c) (2pkt.) w jaki szczególny sposób rekiny zapobiegają ucieczce wody ze swego ciała
d) (2pkt.) w jaki sposób gospodarkę wodną prowadzą takie gatunki jak np. węgorz, zmieniające w ciągu swego życia środowisko słodko- na słonowodne lub odwrotnie
ZADANIE 53 Ryby spodouste jak np. rekiny obrały szczególny sposób przystosowania się do środowiska, w którym żyją.
Z podanych informacji wybierz fałszywą;
A) żyją w wodach słonych
B) płyny ustrojowe tych ryb i środowisko życia są względem siebie izotoniczne.
C) Utrzymują w płynach ustrojowych wysokie stężenie mocznika.
D) W utrzymaniu się na pewnym poziomie w wodzie pomaga im pęcherz pławny.
E) Oszczędzają energię, gdyż nie muszą usuwać nadmiaru soli z organizmu.
Ryby dwudyszne obok zdolności oddychania za pomocą skrzeli tlenem rozpuszczonym w wodzie mogą także oddychać
powietrzem atmosferycznym wykorzystując narząd, który powstał z przekształcenia :....................................................................
Zadanie54. Na podstawie dowodów z fizjologii i biochemii można wnioskować o pokrewieństwie między organizmami. Tabela zawiera zestawienie zawartości pierwiastków w wodzie oceanicznej i płynach fizjologicznych różnych zwierząt, przy czym za 100 przyjęto ilość Na, który jest charakterystyczny zarówno dla wody oceanicznej, jak i dla płynów ustrojowych.
Na podstawie analizy danych zawartych w tabeli przedstaw dwa wnioski
1…………………………………………………………………………………………………………………………………
2 …………………………………………………………………………………………………………………………………
ZADANIE 49. Zinterpretuj różnice w znaczeniu linii bocznej dla trzech wymienionych w tabeli gatunków ryb.
Skala wartości; O – bez znaczenia, 1 – nieistotne, 2 – małe, 3 – drugorzędne, 4- duże, 5 – zasadnicze.
1. Co to są kręgowce?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..........................................................................................................
2. Jakie ryby nazywamy rybami dwudysznymi?
………………………………………………………………………………………………….
4.Na podstawie rys.1 opisz pokrycie ciała ryb.
Zadanie35. Prawidłową różnicę między sercem ryb spodoustych i kostnoszkieletowych przedstawia zestaw:
spodouste
kostnoszkieletowe
a
stożek tętniczy
jest
nie ma
b
liczba pęcherzyków tworzących serce
3
4
c
położenie serca
po stronie brzusznej
po stronie grzbietowej
d
liczba zastawek przedsionkowo - komorowych
1
2
Zad. Podaj zwięzłą charakterystykę gromady płazów
zad. Wyjaśnij pojęcie aromorfozy i wypisz z uzasadnieniem trzy takie cechy dla płazów.
...............................................................................................................................................................................
………………………………………………………………………………………………………………….
Zad. Czaszka płazów połączona jest z kręgosłupem za pomocą:
a) jednego kłykcia potylicznego; a) dwóch kłykci potylicznych;
a) kręgu obrotowego; a) kręgu dźwigacza.
Zad. Wymień cechy przystosowujące płazy do życia na lądzie
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Zad. Wszystkie gatunki płazów i gadów krajowych objęte są ochroną; mimo to ich liczebność stale maleje. Wymień i omów trzy czynniki, które według Ciebie przyczyniają się do tego zjawiska.
1. ………………………………………………………………………………………………………
2. …………………………………………………………………………………………………………
3. ………………………………………………………………………………………………………...
Zad. Napisz w jaki sposób środowisko życia wpływa na kierunek zmian przystosowawczych obserwowanych w trakcie przeobrażania się larwy żaby w jej postać dorosłą. Odpowiedź uzasadnij 3 argumentami.
Zadanie (0 – 3 pkt.) Opisz wszystkie zmiany zachodzące w budowie narządów oddechowych żab podczas metamorfozy kijanek w osobniki dorosłe.
Zad. Wymień przedstawicieli płazów ogoniastych w Polsce
Zad. W jaki sposób żaba przystosowała się do drapieżnictwa?
Zad. Czyje to płuca? Jaka różnica występuje w ich budowie i czym jest spowodowana?
Zad. Scharakteryzuj narządy zmysłów żaby i zaskrońca
Zad. Wyjaśnij pojęcia:
Autotomia …………………………………………………………………………….
Herpetologia …………………………………………………………………………
Amonita ……………………………………………………………………………..
Mimetyzm …………………………………………………………………………..
Atlas ………………………………………………………………………………..
Zad. Wentylacja płuc u płazów odbywa się w następujący sposób
Wymień wady sposobu oddychania płazów
..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Zad. Gady zdobyły niezależność od środowiska wodnego między innymi dzięki oszczędnej gospodarce wody. Podaj i omów trzy nowe cechy, które umożliwiły racjonalną gospodarkę wodną.
1. …………………………………………………………………………………………………………
3. …………………………………………………………………………………………………………
Zad. Czyje to serce? Dorysuj obiegi, zaznacz miejsca wymiany gazowej zewnętrznej i wewnętrznej, opisz ich funkcje.
Zadanie 2 (2pkt.) Wykres przedstawia wyniki pomiarów dotyczących funkcjonowania przysadki mózgowej żaby (linia ciągła), tarczycy (linia przerywana) oraz ilości jodu (słupki) podczas metamorfozy, której stadia przedstawiają rysunki. Przedstaw jeden wniosek wynikający z analizy powyższych danych. Wyjaśnij na czym polega zjawisko, które można zaobserwować u aksolotli, a przyczyną którego jest niski poziom hormonów tarczycy.
Zadanie 24 Poniższy wykres przedstawia wyniki badań nad wymianą gazową ropuch hodowanych w różnych temperaturach.a) Podaj, w której z trzech temperatur pobieranie tlenu przez płuca ropuch było większe niż przez skórę. (1 pkt.)b) Wyjaśnij, który z narządów wymiany gazowej (skóra czy płuca) ma u ropuch większe znaczenie dla wymiany CO 2 i w jakich temperaturach. (2 pkt.)...
elasokal