„traktowanie w zakładzie psychiatrycznym”
Republika Osmanii jest Państwem-Stroną Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (dalej: Konwencji) z 4.11.1950 r.
Wieczorem 18 czerwca 1997 r. Anas Jalerchek w czasie napadu agresji spowodowanej chorobą psychiczną zaatakował swoją 75 letnią matkę, którą dotkliwie pobił, powodując ciężki uszczerbek na zdrowiu. Zaalarmowani krzykiem sąsiedzi wezwali policję, która zatrzymała skarżącego.
Na rozprawie 4 lipca 1997 r. biegły lekarz psychiatra ustalił, że w trakcie popełnienia czynu skarżący był niepoczytalny. Prokurator skierował do sądu wniosek o umorzenie postępowania wobec skarżącego i orzeczenie wobec niego środka zabezpieczającego w postaci umieszczenia w zakładzie psychiatrycznym. Sąd uwzględnił wniosek, argumentując, iż dalsze pozostawanie na wolności skarżącego zagrażałoby osobom w jego otoczeniu.
6 lipca 1997 r. p. Jalerchek został przewieziony do szpitala psychiatrycznego, gdzie przebywał do czerwca 2001 r. Podczas pobytu w zakładzie dostawał ataków agresji, którą wyładowywał na innych pensjonariuszach i pielęgniarzach. W takich wypadkach był obezwładniany i poddawany elektrowstrząsom, a następnie umieszczany w sali izolacyjnej bez okien i klamek z białymi, „miękkimi” ścianami na okres trzech tygodni. W ciągu prawie czterech lat przebywania w szpitalu psychiatrycznym ataki agresji występowały coraz rzadziej, aż zanikły zupełnie. 28 czerwca sąd orzekł zwolnienie sprawcy z zakładu.
Skarżący złożył skargę do sądu na metody leczenia stosowane wobec jego osoby. Sąd odrzucił skargę, wskazując w uzasadnieniu, że stosowane zabiegi były typowe w takich sytuacjach i niezbędne dla poprawy stanu zdrowia psychicznego skarżącego. Postanowienie sądu I instancji podtrzymały sądy wyższe przytaczając podobne argumenty.
Anas Jalerchek złożył skargę do Europejskiego Trybunału praw Człowieka podnosząc, iż metody leczenia stosowanie w szpitalu psychiatrycznym, zwłaszcza elektrowstrząsy, a także izolacja w specjalnym pomieszczeniu stanowią nieludzkie traktowanie i naruszają art. 3 Konwencji.
Strona rządowa przeciwna jest uznaniu zabiegów personelu zakładu psychiatrycznego za nieludzkie traktowanie pacjentów, gdyż ich działania były rutynowe, powszechnie stosowane na terenie całego kraju, dostosowane do okoliczności i co również jest ważne przyniosły pożądane efekty likwidując nawroty agresji u skarżącego.
Wielka Izba Europejskiego Trybunału Praw Człowieka rozpozna sprawę Jalerchek v. Republika Osmanii na rozprawie w dniu 9 kwietnia 2006 roku. Proszę przygotować się do prezentacji stanowiska strony skarżącej lub pozwanej, stosownie do wylosowanej roli procesowej.
XIII Olimpiada Wiedzy o Prawach Człowieka, Toruń, 7-9 kwietnia 2006 r.
WOS