StreszczenieZajęćNr3 .doc

(22 KB) Pobierz

Metateza połączeń *ort, *olt w nagłosie wyrazów

 

W scs nastąpiły w takich wyrazach przestawka oraz wzdłużenie: *ort- à rat-, *olt à lat-

 

*orvьnъ à scs. ravьnъ `równy`

*olkomъ à scs. lakomъ

 

Natomiast w językach zachodnio- i wschodniosłowiańskich rozwój tych grup nagłosowych mógł być dwojaki:

a. przy intonacji akutowej (rosnącej) *ort- à rat- , *olt à lat-

*olkomъ à pol. Łakomy

b. przy intonacji cyrkumfleksowej (opadającej) *ort à rot, *olt- à lot-

*orvьnъ àpol. Równy

 

Ciekawostka – etymologia wyrazu król

 

Słowianie przejęli w IX wieku imię Karola Wielkiego w następującej formie *korljь.

Potem dokonał się proces apelatywizacji – imię własne władcy zaczęło być używane powszechnie na oznaczenie króla w ogóle.

Stąd w języku polskim król (krol), w rosyjskim korol, w bułgarskim kral.

 

 

KONSONANTYZM

 

Palatalizacje (miękczenie spółgłosek) przez następujące po nich samogłoski szeregu przedniego oraz przez j. Dzięki temu w językach słowiańskich pojawiły się spółgłoski nie znane językowi praindoeuropejskiemu.

 

Spółgłoski zębowe twarde oraz wargowe (l, n, s, z, t, d m, v (f), p, b) pod wpływem samogłosek przednich stawały się zmiękczone, np.:

 

Dъva – dъv`e 

 

Vozъ – voz`it`i.

 

Inaczej zachowywały się welarne (k, g, x). Pod wpływem samogłosek przednich ich artykulacja posuwała się ku przodowi języka. Dokonało się to w trzech etapach.

 

I palatalizacja (wsteczna) dokonała się jeszcze w języku prasłowiańskim. Jej efekty przejęte zostały przez wszystkie języki słowiańskie.

k, g, x + i1, e, ę, ь,ĕ1, ` (l sonant miękki), ` (r sonant miękki) à č, ž, š

 

Oko: *oki à *oči

Bogъ: *Boge à Bože

*slychętъ à slyšętъ

*kṛ`nъ  à čṛ`nъ `czarny`

plakati: *plakją à plačą

 

...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin