Biuletyn nr12_niepelnosprawni_na_rynku_pracy.pdf

(642 KB) Pobierz

58957625 UNPDF

Osoby niepełnosprawne

na rynku pracy

Magdalena Klaus

58957625.040.png

58957625.048.png

58957625.067.png

58957625.001.png

58957625.015.png

58957625.016.png

58957625.017.png

58957625.018.png

58957625.019.png

58957625.020.png

58957625.021.png

58957625.022.png

58957625.023.png

58957625.024.png

58957625.025.png

58957625.026.png

58957625.027.png

58957625.028.png

58957625.029.png

58957625.030.png

58957625.031.png

58957625.032.png

Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych

Warszawa, październik 2008

Projekt graficzny: Frycz | Wicha

Skład graficzny: Mirosław Piekutowski

Wszystkie prawa zastrzeżone.

Przedruk i reprodukcja w jakiejkolwiek postaci całości lub części biuletynu bez

pisemnej zgody Fundacji Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych są zabronione.

ISSN 18 98 – 69 6 X

58957625.033.png

58957625.034.png

58957625.035.png

58957625.036.png

Osoby niepełnosprawne

na rynku pracy

Magdalena Klaus

58957625.037.png

58957625.038.png

58957625.039.png

58957625.041.png

58957625.042.png

58957625.043.png

58957625.044.png

BIULETYN nr 12

Wstęp

Planowane działania na rzecz osób niepełnosprawnych będą miały charakter

dwubiegunowy – będą skierowane zarówno bezpośrednio do niepełnospraw-

nych bezrobotnych, jak i pracodawców, którym łatwej będzie tworzyć dla nich

miejsca pracy. Takie są założenia. Jednak w środowisku osób niepełnospraw-

nych i instytucji wspierających tę grupę nie brakuje komentarzy, że proponowa-

ne zmiany zaszkodzą przede wszystkim samym niepełnosprawnym (zwłaszcza

ze znacznym stopniem niepełnosprawności, dla których nie ma miejsc pracy

na otwartym rynku) i osłabią zakłady pracy chronionej – mniejsze dofinanso-

wanie na pracowników oznacza dla nich zmniejszenie zatrudnienia. Zdaniem

ekspertów jednak proponowane zmiany to szansa na to, aby rynek pracy był

dostępny dla wszystkich osób niepełnosprawnych, bo każdemu pracodawcy bę-

dzie się opłacało ich zatrudnić.

W ramach toczącej się wokół tych ustaw dyskusji październikowy numer biulety-

nu poświęcamy właśnie osobom niepełnosprawnym, bo w związku z planowa-

nymi zmianami warto zastanowić się, jakie możliwości zatrudnienia stwarza tym

osobom rynek pracy.

Od paru miesięcy trwa publiczna debata nad proponowanymi zmianami do

ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrud-

nianiu osób niepełnosprawnych. Rząd deklaruje projekt nowelizacji ustawy o za-

trudnieniu osób niepełnosprawnych, który otworzy cały rynek pracy dla osób

niepełnosprawnych. Sposobem na to mają być m.in.: równy dla wszystkich do-

stęp do dofinansowania kosztów pracy – zarówno dla zakładów pracy chronio-

nej, jak i pracodawców z otwartego rynku pracy, prostsze zasady refundowania

kosztów pracy dla firm zatrudniających niepełnosprawnych i większe możliwości

uzyskania zwrotu kosztów związanych z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych,

a także zlikwidowanie dotychczasowych ograniczeń wykluczających dofinan-

sowanie dla niepełnosprawnych pracowników, którzy mają ustalone prawo do

emerytury 1 .

Równocześnie w maju 2008 r. powstał projekt nowelizacji o rentach i emerytu-

rach, który proponuje zniesienie limitów zarobkowych osób, posiadających pra-

wo do renty z tytułu niepełnosprawności lub niezdolności do pracy. Ma to wpły-

nąć na aktywizację zawodową tych osób i zmotywować je do powrotu na rynek

pracy czy też do kontynuowania pracy. Jak wiadomo, ustawa z dnia 17 grudnia

1998 r. o emeryturach i rentach zawiera szereg przepisów, które do tej pory nie

tylko utrudniały osobom niepełnosprawnym podjęcie jakiejkolwiek pracy (także

poza otwartym rynkiem pracy), ale przede wszystkim zniechęcały. Zgodnie z tymi

przepisami renta z tytułu niezdolności do pracy ulega zmniejszeniu, jeżeli dana

osoba osiąga przychód wyższy niż 70% przeciętnego wynagrodzenia, ale nie

przekraczający 130% tego wynagrodzenia. Jeżeli zarabia powyżej 130% prze-

ciętnego wynagrodzenia, to prawo do renty ulega zawieszeniu. Te limity stano-

wią barierę do poprawy sytuacji osób niepełnosprawnych na rynku pracy.

Rynek pracy dla osób niepełnosprawnych

Sytuacja osób niepełnosprawnych na rynku pracy jest dynamiczna, tak jak dyna-

micznie zmienia się w Polsce bezrobocie. W sierpniu 2008 r. stopa bezrobocia

wyniosła 9,3%, zachowując tendencję spadkową w 10 województwach (taką

informację podało we wrześniu Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej na swojej

stronie internetowej 2 ). I choć badania Głównego Urzędu Statystycznego 3 dowo-

dzą, że w ostatnich latach mają miejsce bardzo pozytywne procesy, jak wzrost

liczby pracujących i spadek bezrobocia w miastach, to nadal rośnie liczba osób

1 Nowelizacja ustawy wynika z konieczności dostosowania naszego systemu do przepisów unijnych regulujących pomoc dla

pracodawców. Zmiany muszą wejść w życie od 1 stycznia 2009 r.

2 http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=339&news_id=1306

3 http://www.kpp.org.pl/popup.htmk?action=pa&ida=6752

4

58957625.045.png

58957625.046.png

58957625.047.png

58957625.049.png

58957625.050.png

58957625.051.png

58957625.052.png

Osoby niepełnosprawne na rynku pracy

biernych zawodowo. Wśród nich są niepełnosprawni, którym znacznie trudniej

jest znaleźć pracę. Dlaczego tak się dzieje?

Analizując dane z ostatnich lat dotyczące liczby bezrobotnych, zatrudnionych

i biernych zawodowo, można zaobserwować na polskim rynku pracy następują-

cy mechanizm: systematycznie spada bezrobocie, a liczba miejsc pracy rośnie.

Jednak warto zauważyć, że spadek bezrobocia jest większy niż liczba nowych

miejsc pracy. Do tego część osób traci status osoby bezrobotnej i zasila szeregi

osób biernych zawodowo. Ten mechanizm dobrze obrazuje poniższy rysunek,

który pokazuje aktywność na rynku pracy w Polsce w latach 2000-2006.

Większość osób biernych zawodowo, bez względu na to, czy mają orzeczony

stopień niepełnosprawności, pozostaje od dawna poza rynkiem pracy. Obecnie

osoby te stały się prawdziwym wyzwaniem dla instytucji rynku pracy. Ci, którym

było najłatwiej pomóc (krótkotrwale bezrobotni) już dawno znaleźli sobie pracę,

korzystając z sytuacji, w której rynek pracy przekształcił się w rynek pracownika

(oczywiście w niektórych segmentach). Dotyczy to także osób niepełnospraw-

nych, zwłaszcza z lekkim i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, dla

których od 2004 roku powstaje coraz więcej możliwości podjęcia zatrudnienia,

m.in. za pośrednictwem programów unijnych.

W Polsce nadal jednak wskaźnik aktywności zawodowej osób niepełnospraw-

nych jest dwa razy niższy niż w krajach Unii Europejskiej. Z danych zebranych

w Badaniach Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) Głównego Urzędu Sta-

tystycznego z 2007 roku wynika, że zaledwie 22,6% niepełnosprawnych w wie-

ku produkcyjnym jest aktywnych zawodowo, podczas gdy średnia w krajach Unii

Europejskiej to 50% 4 . Według szacunków europejskich ekspertów ds. zatrudnie-

nia osób niepełnosprawnych obecnie w Unii Europejskiej można wprowadzić

na rynek pracy dodatkowo od 2 do 3,5 mln niepełnosprawnych pracowników

(w Polsce zatrudnienie niepełnosprawnych zwiększyłoby się do 33-48%), co

oznacza wykonanie 10-25% planu zwiększenia zatrudnienia przewidywanego

przez Agendę Lizbońską. Podstawowym warunkiem osiągnięcia tego celu jest

podniesienie poziomu aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych.

15500

4000

15000

3500

14500

3000

Usługi rynku pracy

2500

14000

Zwiększenie poziomu aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych wymaga

od instytucji rynku pracy szeregu działań przygotowujących ich klienta do pod-

jęcia zatrudnienia. Znane z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku

pracy usługi, takie jak pośrednictwo pracy, poradnictwo zawodowe, planowanie

rozwoju zawodowego, organizacja szkoleń czy też pomoc w aktywnym poszuki-

waniu pracy, są punktem wyjścia w projektowaniu działań dla osób długotrwa-

2000

13500

1500

13000

1000

12500

Bierni zawodowo

Pracuj cy

Bezrobotni

500

12000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

0

Źródło: Opracowanie J. Tyrowicz, na podstawie Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności

(BAEL) Głównego Urzędu Statystycznego w latach 2000-2006.

4 Sytuacja osób niepełnosprawnych na rynku pracy w Polsce w 2007 roku , http://www.niepelnosprawni.gov.pl/niepelnosprawnosc-

w-liczbach/opracowania-analityczno-tabelary/

5

58957625.053.png

58957625.054.png

58957625.055.png

58957625.056.png

58957625.057.png

58957625.058.png

58957625.059.png

58957625.060.png

58957625.061.png

58957625.062.png

58957625.063.png

58957625.064.png

58957625.065.png

58957625.066.png

58957625.068.png

58957625.069.png

58957625.070.png

58957625.071.png

58957625.072.png

58957625.073.png

58957625.074.png

58957625.075.png

58957625.076.png

58957625.077.png

58957625.002.png

58957625.003.png

58957625.004.png

58957625.005.png

58957625.006.png

58957625.007.png

58957625.008.png

58957625.009.png

58957625.010.png

58957625.011.png

58957625.012.png

58957625.013.png

58957625.014.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Rekrutacja_.ppt (610 KB)
pośrednictwo pracy.pdf (230 KB)
JKalita_raport_dot_osob_niepelnosprawnych_na_rynku_pracy.pdf (240 KB)
Biuletyn nr12_niepelnosprawni_na_rynku_pracy.pdf (642 KB)
50+.pdf (407 KB)

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin