SPIS TREŚCI:
1. Geneza, charakterystyka i skutki gospodarki folwarczno - pańszczyźnianej
2. Handel zagraniczny w okresie gospodarki folwarczno- pańszczyźnianej
3. Miasta i mieszczaństwo w XIII-XVIII w
4. Rzemiosło i manufaktury w XIII-XVIII w
5. Położenie chłopów w XVI-XVIII w
6. Kryzys gospodarczy w Polsce od poł XVII w do poł XVIII w
7. Ożywienie gospodarcze w drugiej połowie XVIII w
8. Próby reform gospodarczych w drugiej połowie XVIII w
9. Przyczyny zacofania gospodarczego ziem polskich w okresie przedrozbiorowym
10. Gospodarcze konsekwencje rozbiorów
11. Wpływ prawodawstwa napoleońskiego na rozwój stosunków gospodarczo-społecznych
12. Gospodarka Księstwa Warszawskiego
13. Gospodarka Królestwa Polskiego
14. Polityka gospodarcza Ksawerego Druckiego-Lubeckiego
15. Gospodarcze skutki powstania listopadowego
16. Zmiany w położeniu chłopów na ziemiach polskich w XIX w
17. Rozwój kapitalizmu na ziemiach polskich
18. Działalność Banku Polskiego w XIX w
19. Znaczenie „rynków wschodnich” w rozwoju gospodarczym Królestwa
20. Rozwój gospodarczy Górnego Śląska
21. Rewolucja przemysłowa na ziemiach polskich
22. Kształtowanie się rynku wewnętrznego w XIX w
23. Problem kapitału na ziemiach polskich w II poł XIX w
24. Emigracja z ziem polskich w XIX w
25. Struktura i poziom rozwoju gospodarczego ziem poszczególnych zaborów przed I w św
26. Struktura społeczna i narodowościowa na ziemiach polskich w XIX w
27. Proces urbanizacji na ziemiach polskich w XIX w
28. Rozwój transportu na ziemiach polskich w okresie zaborów
29. Miejsce ziem polskich w gospodarce państw zaborczych na początku XX w
30. Sytuacja gospodarcza ziem polskich podczas I w św
31. Odbudowa i uruchomienie przemysłu po I w św
32. Odbudowa rolnictwa po I w św
33. Unifikacja ziem polskich po I w św
34. Handel i zaopatrzenie kartkowe ludności po I wojnie światowej
35. Wpływ wojny polsko - radzieckiej na gospodarkę Polski
36. Gospodarka II RP w latach - 1918-23
37. Reformy Władysława Grabskiego
38. Polityka gospodarcza J Zdziechowskiego
39. Reformy rolne
40. Tło gospodarcze zamachu majowego
41. Stabilizacja finansowa w II RP
42. Wojna celna z Niemcami
43. Wielki Kryzys w Polsce
44. Nakręcanie koniunktury w Polsce
45. Polityka gospodarcza E Kwiatkowskiego
46. Planowanie gospodarcze w II RP
47. COP
48. Rolnictwo w latach 36-39
49. Polityka walutowa w latch 30-tych
50. Przebieg koniunktury gospodarczej w latach 1918- 39
51. Struktura gospodarcza II Rzeczypospolitej
52. Bilans gospodarczy II Rzeczypospolitej
53. Działalność Banku Polskiego S A
54. Kartelizacja w Polsce w latach 1918-39
55. Struktura społęczna i narodowościowa II RP
56. Rola kapitału obcego w gosp II RP
57. Zmiany terytorialne na ziemiach polskich podczas II w św
58. Polityka gospodarcza ZSRR na ziemiach polskich w czasie II wojny światowej
59. Polityka gospodarcza Niemiec na ziemiach polskich w czasie II wojny światowej
60. Polityka ludnościowa okupantów na ziemiach polskich w latach II wojny światowej
61. Polityka przemysłowa Niemców na ziemiach polskich w latach II wojny światowej
62. Polityka aprowizacyjna Niemców na ziemiach polskich w latach II wojny światowej
63. Przemiany własnościowe na ziemiach polskich w latach II wojny światowej
64. Straty materialne na ziemiach polskich w latach II wojny światowej
65. Gospodarcze konsekwencje zmian granic po II wojnie światowej
66. Integracja gospodarcza i zasiedlanie ziem zachodnich i północnych po II wojnie światowej
67. Migracje na ziemiach polskich po II wojnie światowej
68. Zasady i realizacja reformy rolnej w Polsce po II wojnie światowej
69. Odbudowa rolnictwa po II wojnie światowej
70. Odbudowa przemysłu po II wojnie światowej
71. Nacjonalizacja przemysłu po II wojnie światowej
72. "Bitwa o Handel"
73. Plan 3-letni
74. Stosunki walutowe na ziemiach polskich w latach powojennych
75. Geneza i charakter systemu zetatyzowanej gospodarki wielosektorowej (trójsektorowość)
76. Handel i zaopatrzenie kartkowe po II wojnie światowej
77. Przekształcenia bankowości po II wojnie światowej
78. Dyskusja CUP-owska
79. Powstanie gospodarki centralnie kierowanej
80. Kolektywizacja rolnictwa
81. Plan 6-letni
82. Charakterystyka quasi cyklu gospodarczego 1956-1970
83. Charakterystyka quasi cyklu gospodarczego 1970-80
84. Charakterystyka quasi cyklu gospodarczego 1980-1989
85. Polityka przemysłowa w Polsce po II w św
86. Polityka rolna i zmiany w strukturze agrarnej w latach powojennych
87. Transport w latach powojennych
88. Handel wewnętrzny w latach powojennych
89. Polityka walutowa i skarbowość w Polsce w latach powojennych
90. Bankowość w latach powojennych
91. Procesy inflacyjne w Polsce po II w św
92. Polityka pełnego zatrudnienia w Polsce po II w św
93. Polsko-radzieckie stosunki gospodarcze w latach -
94. Udział Polski w Radzie Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG)
95. Miejsce Polski w międzynarodowej wymianuie handlowej w latach -
96. Organizacja handlu zagranicznego w latachpowojennych
97. Zadłużenie zagraniczne Polski po II w św
98. Warunki bytowe ludności w latach - w Polsce i na tle innych państw europejskich
99. Na czym polega istota quasi cykli gospodarczych ?
100. Tzw manewry gospodarcze po II w św
101. Zmiany strukturalne w gospodarce w latach powojennych
102. Tempo wzrosto dochodu narodowego w latach powojennych
103. Stan gospodarki w końcu lat 80-tych
104. Przyczyny gospodarczego załamania PRL
105. Gospodarka Polski w latach - na tle świata
Zagadnienia do powtórzenia:
Porównanie niemieckiej i radzieckiej okupacji w czasie II wojny światowej.
Porównanie reform rolnych w Polsce międzywojennej i powojennej.
Porównanie kolektywizacji rolnictwa w Polsce i w innych krajach socjalistycznych.
Porównanie planu 3-letniego i 6-letniego.
Porównanie centralnego planowania gospodarczego w Polsce międzywojennej i powojennej.
18
1. Geneza, charakterystyka i skutki gospodarki folwarczno - pańszczyźnianej.
Za początek okresu gospodarki pańszczyźnianej w Polsce przyjmuje się połowę wieku XV, gdy szlachta zdobyła przywileje gwarantujące rozwój demokracji szlacheckiej (w Nieszawie 1454), a Polska w wyniku II pokoju toruńskiego odzyskała ujście Wisły i Pomorze Gdańskie, co umożliwiło rozwój handlu droga morską. Gospodarka folwarczno-pańszczyźniana na ziemiach polskich trwała nawet i do 1864r, gdy w Królestwie Polskim należącym do Rosji uwłaszczono chłop:ów. W innych zaborach likwidacja tego systemu zaczęła się wcześniej.
Okres panowania gospodarki f. -p. podzielić można na dwa okresy: 1454-1655 - rozwoju i pojawienia się objawów regresu, oraz 1655-1764 upadku i dekompozycji systemu.
Powstanie tego systemu gospodarowania warunkowane było zarówno tendencjami wewnętrznymi, jak i zewnętrznymi. Do najważniejszych wewnętrznych zaliczyć należy supremację szlachty w życiu politycznym i gospodarczym, ograniczanie wolności chłopskiej, słabość miast, a do zewnętrznych podział Europy na 2 strefy produkcji - rolniczej (na wschód od Łaby) i wczesnoprzemysłowej (na zachód). W wyniku ekspansji politycznej i militarnej krajów Zachodu wzrosło zapotrzebowanie tych zurbanizowanych krajów na zboże i produkty rolne. W związku z tym kraje na wschód od Łaby zaczęły eksportować swe nadwyżki (bowiem w wyniku prowadzenia ekstensywnej gospodarki i taniej siły roboczej je posiadały), a w produkty przemysłowe zaczęły się zaopatrywać na Zachodzie Europy, kosztem własnej, rodzimej produkcji.
Folwark było to gospodarstwo rolno-hodowalne prowadzone na rachunek pana, znane w Polsce już wcześniej. W końcu XV i XVI w. ten typ gospodarstwa nabierał jednak coraz większego znaczenia. Pan feudalny powiększał swoje grunty kosztem chłopów. Już w 1423 w statucie wareckim umożliwiono usunięcie krnąbrnego sołtysa ze wsi, w praktyce umożliwiając wykup sołectw szlachcie. Oznaczało to, że we wsiach powstałych na skutek kolonizacji na prawie polskim czy niemieckim uprawnienia i grunty sołtysa przechodziły w ręce pana feudalnego. Ziemię pod folwarki pozyskiwano także drogą karczunku. Zagarniano nieużytkowane grunty opuszczone przez kmieci. Powstawaniu folwarku sprzyjało także rozdrobnienie własności chłopstwa i powstawanie miejscowo ukrytego bezrobocia. Rzadko posuwano się do "rugowania" kmieci, częściej "zamieniając" się z nimi, oddawszy chłopom ziemię gorszej jakości. Folwark prowadził gospodarkę ekstensywną, skierowaną na produkcję najprostszych artykułów rolnych, przede wszystkim zaś - zboża.
Folwarki najgęściej rozwijały się w dorzeczu środkowej Wisły i Bugu oraz w Wielkopolsce, co wiązało się z możliwością eksportu nadwyżek zbożowych drogą morską. Na innych ziemiach powstanie i rozwój folwarku znacznie się opóźnił - np. na ziemi łęczyckiej dopiero pod koniec XVI w. nastąpiła zmiana z gospodarki czynszowej na folwarczną.
Folwarki istotnie różniły się między sobą wielkością. W majątkach bogatszych właścicieli fo...
Awatif