1) Rok powstania psychologii?
1879r.
2) Definicja rozwoju w ujęciu psychologi. ( jakościowy, ilościowy)
Rozwój człowieka, przedmiot psychologii rozwojowej, polega na ontogenetycznych zmianach o charakterze progresywnym i regresywnym. Wyróżniamy kilka rodzajów zmian rozwojowych:
- ilościowe (zmiany wielkości), gdy cecha (najczęściej fizyczna) przyrasta albo się różnicuje, na przykład liczba neuronów w mózgu;
- jakościowe, gdy funkcja zmienia swój charakter, na przykład przekształcenie uwagi mimowolnej w dowolną lub przejście od gruchania do gaworzenia;
- zmiany stosunku części do całości (zmiany proporcji, na przykład ciała);
- zanikanie pewnych właściwości, na przykład utrata zębów mlecznych.
Jeżeli weźmiemy pod uwagę kryterium powszechności występowania zmian, to wyróżniamy:
- zmiany uniwersalne, występujące przez cały czas na całym świecie, uwarunkowane procesami dojrzewania biologicznego i doświadczeniem społecznym,
- zmiany wspólne, występujące w konkretnej zbiorowości, w określonym miejscu i czasie, zależą od czynników oddziałujących na daną jednostkę.
Teoria czterech czynników - rozwój powoduje zmiany; wyróżniamy następujące jego uwarunkowania:
1) genetyczne,
2) środowiskowe (ekologiczne),
3) nauczanie i wychowanie,
4) aktywność własną.
3) Wstawić ze zrozumieniem znaki < > =
a)WR WN
b)WR WN
c)WR WN
4) Jakie elementy układu nerwowego tworzą analizator?
Analizator jest elementem organu zmysłu np.: skórny (dotyku), optyczny (wzroku), kinestetyczny (równowagi), akustyczny (słuchu).
Analizator składa się z receptora, zespołu dróg i ośrodków nerwowych doprowadzających impulsy do odpowiedniego ośrodka kory mózgowej. Pojęcie to wprowadził Iwan Pawłow.
5) Wyjaśnij różnicę między adaptacją Piageta, a adaptacją zmysłową
Adaptacja, czyli przystosowanie przebiega w postaci uzupełniających się procesów asymilacji i akomodacji. Rezultatem asymilacji jest zmiana ilościowa schematów, akomodacji – jakościowa.
ASYMILACJA – to włączanie otoczenia do naszych struktur poznawczych, dopasowanie go do naszego rozumienia, interpretowanie go. Jest procesem poznawczym, dzięki któremu nowe treści są włączane do istniejących schematów. AKOMODACJA – dopasowanie organizmu do otoczenia, dostosowywanie struktur do otoczenia, zmieniamy nasze rozumienie świata, ludzi, zdarzeń.. To tworzenie nowych schematów lub modyfikacja starych. Skutkiem jest rozwój struktur poznawczych.
Adaptacja zmysłowa: zobojętnienie tkanki na działanie bodźca tego samego rodzaju, kiedy receptory są pobudzane przez dłuższy czas, stają się niewrażliwe.
6) Wymień 4 fazy rozwoju Piageta i czy kolejność tych faz jest obojętna?
Nie
FAZA I Myślenie sensoryczno – motoryczne
FAZA II Myślenie konkretno – wyobrażeniowe
FAZA III Myślenie operacyjne, konkretne
FAZA IV Myślenie abstrakcyjne.
7) Wymień minimum trzy nazwiska psychologów zajmujących się osobowością. –
Freud, Ericsson, Reykowski, Maslow, Łukaszewski.
8) Wyjaśnij pojęcia: naśladowanie; modelowanie.
Naśladowanie - zdolność i gotowość do powtarzania czynności innych osób i kopiowania ich mimiki, gestów i głosu
Modelowanie - przybliżone odtwarzanie najważniejszych właściwości oryginału, obserwowanie zachowań innych ludzi, wzorowanie psychiczne.
9) Co tworzy strukturę "ja"? (koncepcja Reykowskiego: samoregulacja samowiedza, samoocena)
Samoregulacja - W naszym postępowaniu kierujemy się tylko wewnętrznymi wyobrażeniami o nas samych, bądź mamy na uwadze również opinie innych ludzi i postępujemy zgodnie z ich oczekiwaniami.
Samowiedza – w psychologii to zespół przekonań i wartości odnoszących się do własnego funkcjonowania osobistego jednostki, a także psychologiczne pojęcie własnego ja z cechami charakteru, które wpływają na myślenie, uczucia, działania.
Samoocena to uogólniona postawa w stosunku do samego siebie, która wpływa na nastrój oraz wywiera silny wpływ na pewien zakres zachowań osobistych i społecznych. Podstawą samooceny jest samowiedza, czyli zespół sądów i opinii, które jednostka odnosi do własnej osoby. Te sądy i opinie dotyczą właściwości fizycznych, psychicznych i społecznych.
10) Wyjaśnij stwierdzenie -, że osobowością małego dziecka jest jego temperament.
Nie ma ono nawyków norm np. moralnych tylko wrodzone predyspozycje. Temperament kieruje zachowaniem dziecka, atawistyczny sposób zachowania, biologiczny wyznacznik osobowości. Niektóre rysy osobowości dziecka mają już swój indywidualny odcień i decydują o różnicach występujących pomiędzy poszczególnymi dziećmi. Do takich właściwości należy np.: ogólny napęd psychoruchowy dziecka, żywość lub powolność jego ruchów i reakcji, a później sposobu mówienia, mimiki, gestykulacji itp. Duża część tego rodzaju przejawów zależy od jego temperamentu związanego z typem układu nerwowego. Zarówno jednak typ układu nerwowego jak i temperament w pewnych granicach zmieniają się z wiekiem pod wpływem warunków środowiskowych i wychowawczych. Niektóre właściwości układu nerwowego , a przy tym temperamentu, przejawiają się stosunkowo wcześnie i są względzie trwałe, nadając indywidualny odcień życiu uczuciowym dziecka oraz jego reakcjom wobec c otoczenia.
11) Podaj 3 rodzaje nerwic.
1. Nerwica neurasteniczna Główne objawy to osłabienie i drażliwość. Osłabienie idzie zwykle w parze z nadmierną pobudliwością. Osłabienie ma zazwyczaj charakter stałego uczucia zmęczenia i zwiększonej męczliwości, zarówno w sferze psychicznej, jak i fizycznej. Bóle głowy mogą dotyczyć odczucia obręczy ściskającej głowę (kask neurasteniczny), odczucia ucisku wewnątrz głowy lub uczucia zamętu w głowie. Zmęczenie umysłowe objawia się przede wszystkim niemożnością skupienia uwagi, trudnością zapamiętywania, uczuciem rozproszenia, zniechęcenia. Rozdrażnienie neurasteniczne polega na zwiększonej pobudliwości na wszelkie bodźce. Chorego dosłownie wszystko drażni i denerwuje. Wszystko, co do niego dociera, staje się bolesne i wskutek tego wywołuje zbyt silna reakcję.
2. Nerwica histeryczna Histeria jest związana z przeniesieniem lęku na sferę somatyczną. Józef Babiński nazwał ją „wielką symulantką” ze względu na to, iż sama histeria naśladuje objawy występujące w innych chorobach. Mamy bowiem w tej nerwicy do czynienia z intensywnością, ekspansją objawów oraz teatralnością w ich ujawnianiu.
3. Nerwica hipochondryczna Cechuje ją głębokie przekonanie o złym stanie zdrowia i skupieniu na swoim ciele całego swojego działania i myślenia. W dolegliwościach hipochondrycznych przeważnie dominuje uczucie bólu, zlokalizowanego w różnych częściach ciała, nie spowodowanego jednak żadną chorobą somatyczną. Hipochondryk czuje się chory, a lekarz tej choroby w nim nie znajduje.
4. Nerwica natręctw Nerwica natręctw nazywana jest także zaburzeniem obsesyjno-kompulsywnym, psychastenią, nerwicą anankastyczna - od gr. ananke - konieczność, przeznaczenie). Charakteryzuje się obecnością nawracających uporczywych myśli natrętnych (obsesji) lub czynności przymusowych (kompulsji). Cechą objawów nerwicy natręctw jest przymus (im bardziej chory walczy z objawami, tym silniej one występują, a wysiłek woli wobec nich jest bezskuteczny).
12) Skutki ogniskowego uszkodzenia mózgu.
Może powodować mikro uszkodzenia mózgu, w zależności gdzie nastąpiło uszkodzenie następują zmiany chorobowe np.
- uszkodzenie płatu skroniowego -> agnozja – częściowe ograniczenie wzrokowe w jakimś zakresie. - Afazje – zaburzenia mowy skutek uszkodzenia płata czołowego i skroniowego. – Apraksja – zaburzenia ruchu, częściej występuje dysgrafia, agrafia. - Akalkulia utrata lub upośledzenie zdolności wykonywania nawet najprostszych działań arytmetycznych związane z organicznym uszkodzeniem mózgu (zwykle lewego bocznego obszaru ciemieniowo-potylicznego u osób praworęcznych), występujące często razem z zaburzeniami mowy oraz afazją ruchową. Jest odmianą agnozji wzrokowej.
13) Skutki traumy psychicznej (10) po kolei ich występowania w czasie. (Wg Kola?)
1) walka o przeżycie
2) Wyobrażenie śmierci
3) Zaburzenia myślenia
4) Odczucia fantomowe
5) Lamentowanie
6) Próby zrozumienia kalectwa
7) Przymus wyobrażenia sobie własnego ciała
8) Samotność
9) Utrata ról społecznych
10) Organizowanie aktywności zawodowej
dziubusek30