Lista tematów z języka polskiego do części ustnej egzaminu maturalnego w roku szkolnym 2010/2011
1. Odwołując się do wybranych dzieł literackich, pokaż różnorodność funkcjonowania motywu Arkadii w literaturze.
2. Ideały rycerskie w literaturze polskiej i/lub powszechnej. Omów temat na podstawie wybranych utworów.
3. Wizerunek władcy idealnego w literaturze. Omów temat na podstawie wybranych utworów.
4. Święty i świętość w literaturze polskiej i powszechnej. Omów temat na przykładach z wybranych utworów.
5. Okiem poety i reportera. Konflikty i cierpienia współczesnego świata w polskiej literaturze najnowszej. Omów temat na podstawie wybranych utworów.
6. Porównaj obrazy Warszawy w literaturze XIX i XX w. na przykładzie wybranych dzieł literackich.
7. Polak w Paryżu. Porównaj wybrane utwory, w których na „stolicę świata” patrzy przybysz z Polski.
8. Literackie opisy Gdańska i jego okolic (np. Günter Grass, Stefan Chwin, Paweł Huelle, Joanna Schopenhauer). Przeanalizuj temat, odwołując się do wybranych tekstów literackich.
9. Porównaj literackie sposoby kreowania obrazów Polski sarmackiej w wybranych utworach XVII, XVIII i XIX wieku.
10. Literackie wizerunki żon. Omów, analizując wybrane przykłady z różnych epok.
11. Różne modele sprawowania władzy. Zaprezentuj je na wybranych przykładach literackich z różnych epok.
12. Przedstaw i porównaj obrazy mieszczaństwa w wybranych utworach literackich XIX i XX wieku.
13. Przedstaw i porównaj funkcjonowanie motywu kosmogonicznego w mitologiach europejskich i współczesnej literaturze fantasy.
14. Przedstaw wzajemne relacje Polaków i Żydów na przykładzie wybranych utworów literatury XIX i XX wieku.
15. Angelologia i demonologia w literaturze fantasy. Scharakteryzuj zjawisko na wybranych przykładach.
16. Przedstaw i porównaj literackie portrety matek w dziełach twórców wybranych epok.
17. Zaprezentuj i oceń literackie portrety ojców. Odwołaj się do kilku utworów.
18. Artysta jako bohater literacki w romantyzmie i modernizmie. Porównaj wizerunki, odwołując się do wybranych utworów.
19. Literackie obrazy wielkiego miasta w XIX i XX wieku. Porównaj je i wyjaśnij, jaką pełnią funkcję w wybranych przykładach.
20. Artysta i jego rola w społeczeństwie w różnych epokach. Omów na wybranych przykładach literackich.
21. Życie jako teatr. Omów funkcjonowanie toposu w tekstach z różnych epok.
22. Drogi wygnańców – literatura o losach i przeżyciach Polaków bez ojczyzny. Zaprezentuj zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów literackich.
23. Stereotypy narodowe w literaturze. Rozważ problem, analizując sposoby kreowania wizerunków przedstawicieli innych nacji w literaturze polskiej XIX i XX wieku.
24. Człowiek pod władzą despotyzmu. Objaśnij, jak ten temat ujmowali pisarze różnych epok.
25. Współczesna poezja religijna. Omawiając temat, zwróć uwagę na wykorzystane motywy i język utworów poetyckich.
26. Dialogi twórców literatury z filozofami. Przedstaw problem na wybranych przykładach dzieł literatury dawnej i/lub współczesnej.
27. Podróż jako sposób zdobywania doświadczeń życiowych. Zaprezentuj ten topos, analizując wybrane teksty literackie.
28. Heroizacja i deheroizacja bohatera w literaturze polskiej i ich cele. Omów problem, czerpiąc przykłady z wybranych tekstów literackich.
29. Sposoby i formy zniewalania człowieka. Przedstaw problem na wybranych tekstach literatury polskiej i obcej.
30. Zaprezentuj różne koncepcje ujęcia tematu batalistycznego w literaturze.
31. Konflikty pokoleń – zaprezentuj różne ujęcia problemu w literaturze.
32. Człowiek uwikłany w koszmar totalitaryzmu. Rozważ problem na wybranych przykładach literatury XX wieku.
33. Przedstaw na przykładach ślady inspiracji religijnej w twórczości wybranych pisarzy.
34. Omów na wybranych przykładach literackie wizje młodości, jej doświadczeń i dążeń.
35. Wierność i zdrada w decyzjach moralnych bohaterów literackich – omów problem w odniesieniu do wybranych postaci.
36. Przedstaw na wybranych przykładach różnorodne ujęcia motywu utopii w literaturze.
37. Omów na wybranych przykładach sposoby postrzegania historii w utworach romantycznych.
38. Dokonaj analizy systemu wartości bohaterów G. Herlinga – Grudzińskiego, odwołując się do wybranych utworów.
39. Radość życia – jej źródła i przejawy. Przedstaw problem na podstawie utworów literackich różnych epok.
40. Przedstaw problem samotności jako postawy bohaterów różnych epok, odwołując się do wybranych utworów literackich.
41. Zaprezentuj kreacje bohaterów – buntowników w wybranych utworach różnych epok.
42. Motywy horacjańskie jako inspiracje dla twórców różnych epok. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych przykładów literackich.
43. Zaprezentuj funkcjonowanie motywu domu i rodziny w polskiej tradycji literackiej. Rozwiń temat na przykładzie wybranych utworów.
44. Postawa franciszkańska w literaturze polskiej. Omów temat na wybranych przykładach.
45. Zanalizuj różnorodność postaw wobec cierpienia w wybranych utworach literackich.
46. Przeanalizuj i porównaj motyw miłości w literaturze romantycznej i młodopolskiej. Omów problem, odwołując się do reprezentatywnych tekstów.
47. Omów funkcje motywu stołu i biesiady w literaturze, przywołując wybrane utwory.
48. Zbadaj wpływ biografii poety romantycznego na jego twórczość. Omów temat na podstawie wybranych przykładów.
49. Rozważ na wybranych przykładach literackich motyw kamienicy jako przestrzeni życia człowieka.
50. Literatura faktu. Przeanalizuj i zinterpretuj to zjawisko kulturowe XX wieku na wybranych przykładach.
51. Science fiction a fantasy. Odwołując się do wybranych przykładów literatury fantastycznej, zaprezentuj podobieństwa i różnice w kreacji świata przedstawionego obu odmian gatunkowych.
52. Rozważając utwory pisarzy współczesnych, przedstaw różne postawy ludzkie w sytuacjach ekstremalnych.
53. Różne metamorfozy bohaterów i ich sens w literaturze pięknej. Omów na wybranych przykładach.
54. Idealiści i marzyciele w literaturze polskiej. Omów na wybranych przykładach.
55. Buntownicy, konformiści i autsajderzy – sposoby funkcjonowania jednostki w społeczeństwie. Omów na wybranych przykładach literackich.
56. Zbadaj jaką funkcję w literaturze różnych epok pełnią zjawy, duchy, wizje.
57. Córki – bohaterki literatury pięknej. Zaprezentuj temat, odwołując się do wybranych przykładów literackich.
58. Literackie i wspomnieniowe świadectwa zagłady. Zbadaj i porównaj wybrane relacje opisujące Holocaust.
59. Rola i znaczenie snów w życiu bohaterów literackich, mitologicznych i biblijnych. Przedstaw na wybranych przykładach.
60. Wielkie monologi w literaturze. Przedstaw ich wpływ na charakterystykę postaci, analizując i interpretując wybrane teksty z różnych epok.
61. Omów różne sposoby funkcjonowania postawy prometejskiej, analizując wybrany materiał literacki.
62. Różne sposoby wykorzystania motywu szaleńca/szaleństwa w literaturze. Zanalizuj problem, odwołując się do przykładów.
63. Rozważ problem wpływu twórczości J. R. R. Tolkiena na literaturę XX wieku na przykładach wybranych utworów.
64. Elfy, smoki, krasnoludy… Omów sposób kreowania i funkcje postaci fantastycznych w literaturze fantasy.
65. Omów, odwołując się do wybranych przykładów, funkcjonowanie motywów mitologicznych, legendarnych bądź baśniowych we współczesnej literaturze fantastycznej.
66. Przeanalizuj wizerunki biblijnych bohaterów w wybranych utworach Karola Wojtyły.
67. Przeanalizuj funkcjonowanie motywu ojcostwa, odwołując się wybranych utworów Karola Wojtyły.
1. Przedstaw i zanalizuj sposoby funkcjonowania motywów z legend arturiańskich w literaturze i innych dziedzinach sztuki.
2. Socrealizm w kulturze polskiej: przedstaw jego cechy i funkcje na wybranych przykładach z różnych dziedzin sztuki (w tym literatury).
3. Topos śmierci heroicznej w literaturze i sztuce. Przedstaw jego źródło i uzasadnij popularność w wybranych epokach literackich.
4. Scharakteryzuj i omów funkcje odwołań do kultury góralskiej w wybranych tekstach kultury.
5. Na wybranych przykładach przedstaw funkcjonowanie motywu infernalnego w literaturze i sztuce.
6. Dramat szekspirowski w adaptacjach filmowych. Porównaj wybrane teksty z filmami.
7. Na wybranych przykładach przedstaw motyw „danse macabre” w literaturze i sztuce wybranych epok i sposoby jego realizacji.
8. Przy polskim stole – znaczenie biesiadowania w kulturze polskiej. Omów temat na podstawie literatury i innych tekstów kultury.
9. Omów wizerunki bohatera – sportowca na podstawie wybranych tekstów literackich oraz innych tekstów kultury.
10. Portret Sarmaty w literaturze i malarstwie barokowym. Omów temat na wybranych przykładach.
11. Sceny batalistyczne utrwalone przez pisarzy i malarzy. Przedstaw wybrane przykłady z różnych epok.
12. Omów sposoby ukazywania żywiołów w wybranych tekstach kultury, w tym literackich.
13. Motyw vanitas w Biblii i sztuce późniejszych epok. Rozważ zagadnienie na wybranych przykładach.
14. Motywy maryjne w literaturze i sztuce. Przywołaj i omów przykłady.
15. Motywy biblijne w kulturze. Omów je, uzasadniając celowość ich przywołania.
16. Film i literatura. Porównaj ekranizację wybranego utworu literackiego z pierwowzorem.
17. Motywy pożegnań w literaturze i malarstwie. Porównaj kilka przykładów.
18. Historia jako źródło inspiracji dla literatury i malarstwa. Zanalizuj i porównaj wybrane przykłady.
19. Realizm w prozie i malarstwie XIX wieku. Omawiając wybrane przykłady, wskaż środki służące realistycznemu przedstawieniu świata.
20. Omów i porównaj funkcjonowanie motywu wesela w literaturze i sztuce.
21. Mit dzieciństwa i domu rodzinnego. Omów problem w odwołaniu do wybranych tekstów literackich i innych dzieł sztuki.
22. Scharakteryzuj portret tyrana, despoty, władcy absolutnego, odwołując się do wybranych tekstów literackich i dzieł malarskich.
23. Fascynacja pieniądzem i przywiązanie do dóbr materialnych. Przedstaw problem w odwołaniu do wybranych tekstów literackich i dzieł sztuki.
24. Przedstaw sposób funkcjonowania motywów tatrzańskich w literaturze i sztuce, odwołując się do wybranych przykładów.
25. Zaprezentuj i porównaj różne portrety dziecka w literaturze i sztuce, odwołując się do wybranych dzieł.
26. Przedstaw różne ujęcia motywu Sądu Ostatecznego w literaturze i sztuce. Odwołaj się do wybranych przykładów.
27. Groteska jako kategoria estetyczna w literaturze i malarstwie XX wieku. Omów temat na podstawie wybranych tekstów kultury.
28. Przedstaw na przykładach różne sposoby obrazowania przyrody w literaturze i sztuce wybranej epoki.
29. Przedstaw sposób funkcjonowania motywu dworu polskiego w różnych tekstach kultury, odwołując się do wybranych przykładów.
30. Świat prowincji w opowiadaniach Brunona Schulza i na obrazach Marca Chagalla. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł tych twórców.
31. Motyw Chrystusa i krzyża w literaturze i malarstwie, jego funkcje i symbolika. Omów na wybranych przykładach.
32. Różne oblicza heroizmu w literaturze i filmie. Zanalizuj problem, odwołując się do wybranych przykładów.
33. Różnorodne ujęcia wybranego motywu mitologicznego w literaturze i sztuce. Przedstaw na wybranych przykładach.
34. Zbadaj różne ujęcia motywu raju w literaturze i sztuce. Odwołaj się do wybranych przykładów.
35. Omów funkcję motywu tańca w wybranych utworach literackich i filmach.
36. Zbadaj związki kultury renesansu z antykiem. Omów zagadnienie, posługując się wybranymi tekstami kultury.
37. Artystyczne interpretacje historii w literaturze i sztukach plastycznych (np. H. Sienkiewicz i J. Matejko, E. Orzeszkowa lub S. Żeromski i A. Grottger). Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł.
38. Wieś w powieści Reymonta i wieś na obrazach Chełmońskiego. Przedstaw podobieństwa i różnice artystycznych wizji.
39. Omów symbolikę labiryntu w wybranych dziełach literackich i plastycznych.
40. Dokonaj analizy obrazów kryzysu Rzeczpospolitej szlacheckiej w wybranych dziełach literackich i filmowych.
41. Zbadaj funkcjonowanie motywu powstań narodowych w literaturze, malarstwie i filmie, odwołując się do wybranych przykładów.
42. Różne obrazy miasta w sztuce. Omów sposoby kreowania przestrzeni miejskiej w wybranych dziełach literackich i innych tekstach kultury.
43. Zanalizuj różne obrazy rewolucji w literaturze i innych sztukach.
44. Zanalizuj katastroficzne wizje i obrazy zagłady w wybranych dziełach literackich i filmowych.
45. Omów filmy Andrzeja Wajdy jako reinterpretacje dzieł literatury polskiej.
46. Zaprezentuj różne spojrzenia na wojnę w wybranych tekstach kultury (literatura, malarstwo, film, piosenka).
47. Mogiły, ruiny, opustoszałe zamki – znaki przemijania w literaturze i malarstwie XVIII i XIX wieku. Omów funkcjonowanie motywu.
48. Różne sposoby kreacji światów baśniowych w literaturze i sztuce. Omów na wybranych przykładach.
49. Przeanalizuj funkcjonowanie mitu wampirycznego w literaturze, filmie i muzyce. Omów na wybranych przykładach.
50. Funkcjonowanie etosu rycerskiego. Zbadaj temat na wybranych przykładach tekstów kultury.
51. Zbadaj funkcjonowanie motywu Ikara w literaturze i malarstwie. Zaprezentuj wybrane przykłady.
52. Motyw stworzenia świata i człowieka. Omów temat, odwołując się do wybranych przykładów z literatury, malarstwa lub filmu.
...
Gabbygirl