USTAWA.pdf

USTAWA

z dnia 23 lipca 2003 r.

o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1.

Ustawa określa przedmiot, zakres i formy ochrony zabytków oraz opieki nad nimi, zasady

tworzenia krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami oraz finansow-

nia prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy zabytkach, a także

organizację organów ochrony zabytków.

Art. 2.

1. Ustawa nie narusza w szczególności przepisów o muzeach, o bibliotekach, o języku

polskim, Prawa ochrony środowiska, o ochronie przyrody, o gospodarce nieruchomo-

ściami, o zagospodarowaniu przestrzennym, Prawa budowlanego, o ochronie danych

osobowych i o ochronie informacji niejawnych.

2. Ochronę materiałów archiwalnych wchodzących w skład narodowego zasobu archi-

walnego regulują odrębne przepisy.

Art. 3.

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1) zabytek - nieruchomość lub rzecz ruchomą, ich części lub zespoły, będące dzie-

łem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minio-

nej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze

względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową;

2) zabytek nieruchomy - nieruchomość, jej część lub zespół nieruchomości, o któ-

rych mowa w pkt 1;

3) zabytek ruchomy - rzecz ruchomą, jej część lub zespół rzeczy ruchomych, o któ-

rych mowa w pkt 1;

4) zabytek archeologiczny - zabytek nieruchomy, będący powierzchniową, pod-

ziemną lub podwodną pozostałością egzystencji i działalności człowieka, złożoną

z nawarstwień kulturowych i znajdujących się w nich wytworów bądź ich śladów

albo zabytek ruchomy, będący tym wytworem;

5) instytucja kultury wyspecjalizowana w opiece nad zabytkami - instytucję kultury

w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej,

której celem statutowym jest sprawowanie opieki nad zabytkami;

6) prace konserwatorskie - działania mające na celu zabezpieczenie i utrwalenie sub-

stancji zabytku, zahamowanie procesów jego destrukcji oraz dokumentowanie

tych działań;

7) prace restauratorskie - działania mające na celu wyeksponowanie wartości arty-

stycznych i estetycznych zabytku, w tym, jeżeli istnieje taka potrzeba, uzupełnie-

nie lub odtworzenie jego części, oraz dokumentowanie tych działań;

8) roboty budowlane - roboty budowlane w rozumieniu przepisów Prawa budowla-

nego, podejmowane przy zabytku lub w otoczeniu zabytku;

9) badania konserwatorskie - działania mające na celu rozpoznanie historii i funkcji

zabytku, ustalenie użytych do jego wykonania materiałów i zastosowanych tech-

nologii, określenie stanu zachowania tego zabytku oraz opracowanie diagnozy,

projektu i programu prac konserwatorskich, a jeżeli istnieje taka potrzeba, rów-

nież programu prac restauratorskich;

10) badania architektoniczne - działania ingerujące w substancję zabytku, mające na

celu rozpoznanie i udokumentowanie pierwotnej formy obiektu budowlanego oraz

ustalenie zakresu jego kolejnych przekształceń;

11) badania archeologiczne - działania mające na celu odkrycie, rozpoznanie, udoku-

mentowanie i zabezpieczenie zabytku archeologicznego;

12) historyczny układ urbanistyczny lub ruralistyczny - przestrzenne założenie miej-

skie lub wiejskie, zawierające zespoły budowlane, pojedyncze budynki i formy

zaprojektowanej zieleni, rozmieszczone w układzie historycznych podziałów wła-

snościowych i funkcjonalnych, w tym ulic lub sieci dróg;

13) historyczny zespół budowlany - powiązaną przestrzennie grupę budynków wyod-

rębnioną ze względu na formę architektoniczną, styl, zastosowane materiały,

funkcję, czas powstania lub związek z wydarzeniami historycznymi;

14) krajobraz kulturowy - przestrzeń historycznie ukształtowaną w wyniku działalno-

ści człowieka, zawierającą wytwory cywilizacji oraz elementy przyrodnicze;

15) otoczenie - teren wokół lub przy zabytku wyznaczony w decyzji o wpisie tego te-

renu do rejestru zabytków, w celu ochrony wartości widokowych zabytku oraz je-

go ochrony przed szkodliwym oddziaływaniem czynników zewnętrznych.

Art. 4.

Ochrona zabytków polega, w szczególności, na podejmowaniu przez organy administracji

publicznej, działań mających na celu:

1) zapewnienie warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych umożliwiają-

cych trwałe zachowanie zabytków oraz ich zagospodarowanie i utrzymanie;

2) zapobieganie zagrożeniom mogącym spowodować uszczerbek dla wartości za-

bytków;

3) udaremnianie niszczenia i niewłaściwego korzystania z zabytków;

4) przeciwdziałanie kradzieży, zaginięciu lub nielegalnemu wywozowi zabytków za

granicę;

5) kontrolę stanu zachowania i przeznaczenia zabytków;

6) uwzględnianie zadań ochronnych w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzen-

nym oraz przy kształtowaniu środowiska.

Art. 5.

Opieka nad zabytkiem sprawowana przez jego właściciela lub posiadacza polega, w szcze-

gólności, na zapewnieniu warunków:

1) naukowego badania i dokumentowania zabytku;

2) prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy

zabytku;

3) zabezpieczenia i utrzymania zabytku oraz jego otoczenia w jak najlepszym stanie;

4) korzystania z zabytku w sposób zapewniający trwałe zachowanie jego wartości;

5) popularyzowania i upowszechniania wiedzy o zabytku oraz jego znaczeniu dla hi-

storii i kultury.

Art. 6.

1. Ochronie i opiece podlegają, bez względu na stan zachowania:

1) zabytki nieruchome będące, w szczególności:

a) krajobrazami kulturowymi,

b) układami urbanistycznymi, ruralistycznymi i zespołami budowlanymi,

c) dziełami architektury i budownictwa,

d) dziełami budownictwa obronnego,

e) obiektami techniki, a zwłaszcza kopalniami, hutami, elektrowniami i innymi

zakładami przemysłowymi,

f) cmentarzami,

g) parkami, ogrodami i innymi formami zaprojektowanej zieleni,

h) miejscami upamiętniającymi wydarzenia historyczne bądź działalność wybit-

nych osobistości lub instytucji;

2) zabytki ruchome będące, w szczególności:

a) dziełami sztuk plastycznych, rzemiosła artystycznego i sztuki użytkowej,

b) kolekcjami stanowiącymi zbiory przedmiotów zgromadzonych i uporządko-

wanych według koncepcji osób, które tworzyły te kolekcje,

c) numizmatami oraz pamiątkami historycznymi, a zwłaszcza militariami,

sztandarami, pieczęciami, odznakami, medalami i orderami,

d) wytworami techniki, a zwłaszcza urządzeniami, środkami transportu

oraz maszynami i narzędziami świadczącymi o kulturze materialnej, charak-

terystycznymi dla dawnych i nowych form gospodarki, dokumentującymi po-

ziom nauki i rozwoju cywilizacyjnego,

e) materiałami bibliotecznymi, o których mowa w art. 5 ustawy z dnia 27

czerwca 1997 r. o bibliotekach (Dz.U. Nr 85, poz. 539, z 1998 r. Nr 106, poz.

668, z 2001 r. Nr 129, poz. 1440 oraz z 2002 r. Nr 113, poz. 984),

f) instrumentami muzycznymi,

g) wytworami sztuki ludowej i rękodzieła oraz innymi obiektami etnograficz-

nymi,

h) przedmiotami upamiętniającymi wydarzenia historyczne bądź działalność

wybitnych osobistości lub instytucji;

3) zabytki archeologiczne będące, w szczególności:

a) pozostałościami terenowymi pradziejowego i historycznego osadnictwa,

b) cmentarzyskami,

c) kurhanami,

d) reliktami działalności gospodarczej, religijnej i artystycznej.

2. Ochronie mogą podlegać nazwy geograficzne, historyczne lub tradycyjne nazwy

obiektu budowlanego, placu, ulicy lub jednostki osadniczej.

Rozdział 2

Formy i sposób ochrony zabytków

Art. 7.

Formami ochrony zabytków są:

1) wpis do rejestru zabytków;

2) uznanie za pomnik historii;

3) utworzenie parku kulturowego;

4) ustalenia ochrony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Art. 8.

Rejestr zabytków, zwany dalej „rejestrem”, dla zabytków znajdujących się na terenie wo-

jewództwa prowadzi wojewódzki konserwator zabytków.

Art. 9.

1. Do rejestru wpisuje się zabytek nieruchomy na podstawie decyzji wydanej przez wo-

jewódzkiego konserwatora zabytków z urzędu bądź na wniosek właściciela zabytku

nieruchomego lub użytkownika wieczystego gruntu, na którym znajduje się zabytek

nieruchomy.

2. W trybie określonym w ust. 1, do rejestru może być również wpisane otoczenie zabyt-

ku wpisanego do rejestru, a także nazwa geograficzna, historyczna lub tradycyjna tego

zabytku.

3. Wpis do rejestru historycznego układu urbanistycznego, ruralistycznego lub histo-

rycznego zespołu budowlanego nie wyłącza możliwości wydania decyzji o wpisie do

rejestru wchodzących w skład tych układów lub zespołu zabytków nieruchomych.

4. Wpisanie zabytku nieruchomego do rejestru ujawnia się w księdze wieczystej danej

nieruchomości na wniosek wojewódzkiego konserwatora zabytków, na podstawie de-

cyzji o wpisie do rejestru tego zabytku.

5. Decyzja o wpisie zabytku nieruchomego do rejestru, na wniosek wojewódzkiego kon-

serwatora zabytków, stanowi podstawę wpisu w katastrze nieruchomości.

6. Na wniosek wojewódzkiego konserwatora zabytków informację o wpisie zabytku nie-

ruchomego do rejestru ogłasza się w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

7. Wpisy, o których mowa w ust. 4 i 5, są wolne od opłat.

Art. 10.

1. Do rejestru wpisuje się zabytek ruchomy na podstawie decyzji wydanej przez woje-

wódzkiego konserwatora zabytków na wniosek właściciela tego zabytku.

2. Wojewódzki konserwator zabytków może wydać z urzędu decyzję o wpisie zabytku

ruchomego do rejestru w przypadku uzasadnionej obawy zniszczenia, uszkodzenia lub

nielegalnego wywiezienia zabytku za granicę.

Art. 11.

Do rejestru nie wpisuje się zabytku wpisanego do inwentarza muzeum lub wchodzącego w

skład narodowego zasobu bibliotecznego.

Art. 12.

1. Starosta, w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków, może umieszczać

na zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru znak informujący o tym, iż zabytek

ten podlega ochronie.

2. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego określi, w

drodze rozporządzenia, wzór i wymiary znaku, o którym mowa w ust. 1.

3. Rozporządzenie powinno określić formę graficzną znaku, wyróżniającą się wśród in-

nych znaków, z uwzględnieniem dotychczas używanego wzoru, a także pisemną in-

formację, że dany obiekt jest zabytkiem i podlega ochronie.

Art. 13.

1. Zabytek wpisany do rejestru, który uległ zniszczeniu w stopniu powodującym utratę

jego wartości historycznej, artystycznej lub naukowej albo którego wartość będąca

podstawą wydania decyzji o wpisie do rejestru nie została potwierdzona w nowych

ustaleniach naukowych, zostaje skreślony z rejestru.

2. Przepis ust. 1 stosuje się do skreślenia z rejestru części zabytku.

3. Z rejestru skreśla się otoczenie zabytku, w przypadku skreślenia z rejestru tego zabyt-

ku.

4. Z rejestru skreśla się również zabytek, który:

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: