matura-gazeta maturalna1.pdf

Z nami zdasz matur´! www.matura.operon.pl

maturalna

Nieobowiàzkowa lektura

dla ka˝dego maturzysty

Nr 1/09/2008

str.

Czerwone majtki

Zasada

pi´ciu palców

str.

„Gang Wàsaczy” – scen. i rys.: Marek Lachowicz

na maturze

Nie tylko si∏ownia i fitness

Gimnastyka Mózgu ®

Gimnastyka

z jednoczesnym nachyleniem, a potem wyprostem tu∏o-

wia. Ruchy aktywizujà obie pó∏kule mózgu jednoczeÊnie

i stanowià idealnà rozgrzewk´ przed rozpocz´ciem

uczenia si´.

2. S∏oƒ. åwiczenie poprawia równowag´ i jednoczeÊnie

integruje pó∏kule mózgowe do s∏uchania. Rozluênia mi´-

Ênie szyi, które cz´sto napinajà si´ podczas uczenia.

Staƒ z lekko ugi´tymi nogami w ma∏ym rozkroku. Jednà

r´k´ wyciàgnij w przód, grzbietem d∏oni do góry. G∏ow´

po∏ó˝ na ramieniu wyciàgni´tej r´ki udajàcej tràb´. Ma-

jàc otwarte oczy wyobraê sobie le˝àcà ósemk´ – „leni-

wà ósemk´”. Obrysuj jà, przy czym g∏ow´ przyklej

do ramienia. Patrz poza r´k´ w dal. åwiczenie wykonaj

po kilka razy ka˝dà r´kà.

3. Oddychanie brzuchem. To çwiczenie informuje

o koniecznoÊci prawid∏owego oddychania. Oddech powi-

nien rozszerzaç klatk´ piersiowà oraz brzuch. Wtedy do-

starczamy odpowiednià iloÊç tlenu do naszego organi-

zmu. åwiczenie mo˝na wykorzystaç jako relaksacj´

po wysi∏ku lub s∏u˝àce do lepszej koncentracji. Staƒ

w lekkim rozkroku. Po∏ó˝ r´ce na brzuchu. B´dà si´ one

unosiç wraz z wdechem i opadaç przy wydechu. Wdy-

chajàc powietrze, licz w myÊlach do trzech, potem

wstrzymaj oddech, liczàc do trzech, i wypuÊç powietrze,

równie˝ liczàc do trzech.

Siàdê na krzeÊle, skrzy˝uj nogi w kostkach. Wraz z wde-

chem podnieÊ ramiona i tu∏ów. Pochyl si´ do przodu,

poddajàc si´ sile grawitacji. Sk∏on do przodu pozwala

mi´Êniom nóg i pleców rozluêniç si´. Si´gnij jak najda-

lej przed siebie z opuszczonà g∏owà, penetrujàc wycià-

gni´tymi ramionami wszystkie miejsca, do których mo˝-

na dosi´gnàç. Wydech wykonaj wraz ze sk∏onem, wdech

zaÊ, gdy ramiona i tu∏ów si´ podnoszà. Powtórz çwicze-

nie trzy razy, a potem zmieƒ uk∏ad nóg.

Nowatorskim i bardzo cie-

kawym sposobem na skutecz-

nà nauk´ jest wykorzystanie

naturalnego ruchu do sty-

mulacji funkcji odpowie-

dzialnych za ucze-

nie si´. Jednà z ta-

kich metod jest

Gimnastyka Mózgu

Paula Dennisona.

Ten amerykaƒski

pedagog opracowa∏

zestaw çwiczeƒ, które

majà doprowadziç

do harmonijnej wspó∏pracy

prawej i lewej pó∏kuli mózgo-

wej. Warto zauwa˝yç, i˝ prawa

cz´Êç mózgu odpowiada

za uczucia, wielowymiarowe

uczenie si´, percepcj´ prze-

strzeni, pami´ç d∏ugotrwa∏à,

intencje. Natomiast lewej

przypisuje si´ myÊli, analiz´,

widzenie szczegó∏ów, kontrol´

nad s∏owem, porozumiewanie si´ werbalne, pami´ç

krótkà. Jedynie ich harmonijna wspó∏praca u∏atwia

przyswajanie wiedzy i umiej´tnoÊci.

Jak to zrobiç? Poni˝ej prezentujemy zestaw prostych

çwiczeƒ, który z powodzeniem mo˝e byç wykorzystany

przez przygotowujàcych si´ do matury.

KROK IV

åwiczenia energetyzujàce – pomogà obni˝yç nagroma-

dzony stresem poziom adrenaliny oraz zaktywizujà twoje

umiej´tnoÊci poznawcze.

1. Ziewanie. Jest naturalnym odruchem oddechowym

przyspieszajàcym cyrkulacj´ krwi w mózgu i stymulujà-

cym ca∏e cia∏o. Ziewanie wraz z trzymaniem napi´tych

punktów na szcz´kach równowa˝y koÊci czaszki i roz-

luênia mi´Ênie twarzoczaszki, powoduje te˝ przyp∏yw

du˝ej iloÊci tlenu. Spróbuj ziewnàç, zamknij oczy i ma-

suj obszary znajdujàce si´ nad górnymi i pod dolnymi

trzonowcami. W czasie masa˝u mi´Êni trzeba wydaç

g∏´boki, relaksujàcy odg∏os ziewania. Powtórzyç od

3 do 6 razy.

2. Kapturek myÊliciela. åwiczenie aktywizuje pami´ç

s∏uchowà. Jest wa˝ne w integracji mowy i j´zyka.

Za pomocà kciuka i palca wskazujàcego odchyl delikat-

nie do ty∏u ma∏˝owin´ usznà, „rozwijajàc” jà. Potem

masuj jà lekko od góry, po ∏uku ucha, koƒczàc na p∏at-

ku ucha. G∏ow´ trzymaj prosto, broda powinna pozosta-

waç w wygodnej pozycji. åwiczenie mo˝esz po∏àczyç

z ziewaniem.

3. Punkty pozytywne. ¸agodzà stres. Warto je wykorzy-

staç w chwili zdenerwowania, wystraszenia lub gdy ma-

my tendencje do wycofywania si´ z rozpocz´tych dzia-

∏aƒ. Palcami obu ràk dotknij delikatnie punktów

nad oczami. Sà to punkty na wynios∏oÊciach czo∏owych,

w po∏owie odleg∏oÊci pomi´dzy nasadà w∏osów a brwia-

mi. W tym momencie mo˝esz pomyÊleç pozytywnie

o tym, co chcesz zrobiç. Zamknij oczy i pozwól sobie

na ca∏kowite rozluênienie. Mo˝esz je delikatnie masowaç.

„Ju˝ za rok matura…”

Pierwszymi s∏owami popularnej piosenki koƒcz´ artyku∏,

który pragn´ zadedykowaç tegorocznym maturzystom.

Skàd taki pomys∏? Mo˝na pokusiç si´ o stwierdzenie,

˝e piosenka to melodia, a wi´c coÊ przyjemnego, oraz

s∏owa, które sà przekazem pewnych treÊci. A gdyby tak

skojarzyç matur´ ze Êpiewajàco zdanym egzaminem?

Mam nadziej´, ˝e moje sugestie nauczyciela terapeuty

zostanà przyj´te jako drogowskaz do zdania egzaminu

dojrza∏oÊci.

KROK III

åwiczenia wyd∏u˝ajàce – umo˝liwiajà dokonanie po∏à-

czeƒ mi´dzy tym, co ju˝ wiesz, a zdolnoÊcià do wyra˝e-

nia i przetworzenia tych informacji.

1. Sowa. åwiczenie zmniejsza napi´cie szyi i ramion,

powstajàce podczas stresu. Poprawia koncentracj´,

uwag´ i pami´ç. Staƒ lub usiàdê. ÂciÊnij lewy bark pra-

wà r´kà. Odwróç g∏ow´ powolnym ruchem w lewo

nabierajàc powietrza, a nast´pnie w prawo, wypuszcza-

jàc je. Brod´ utrzymuj na jednym poziomie. Pami´taj

o równym oddechu oraz o rozluênieniu mi´Êni karku.

Podczas wydechu mo˝esz wydawaç dêwi´k (np. pohuki-

wanie sowy). Powtórz çwiczenie, Êciskajàc prawy bark

lewà r´kà.

2. Aktywna r´ka. åwiczenie izometryczne. JeÊli mi´Ênie

w obszarze barków pozostajà zbyt napi´te, wówczas

czynnoÊci zwiàzane z pisaniem ulegajà zahamowaniu.

Staƒ w lekkim rozkroku. PodnieÊ r´k´ pionowo do góry

i chwyç jà drugà r´kà w okolicy ∏okcia. Gdy wydychasz

powietrze, podniesiona r´ka stawia opór r´ce trzymajà-

cej w czterech kierunkach: do g∏owy, na zewnàtrz,

do przodu, do ty∏u. W trakcie çwiczenia nale˝y zrobiç

wydech, liczàc minimum do oÊmiu. Na koniec potrzà-

Ênij r´koma, zwracajàc uwag´ na ich rozluênienie.

3. Luêne sk∏ony. åwiczenie wykorzystuje zmys∏ równo-

wagi oraz grawitacj´ do rozluênienia napi´cia mi´Êni

bioder i miednicy, co pozwala znaleêç wygodnà posta-

w´ podczas uczenia.

KROK I

Przy korzystaniu z çwiczeƒ Dennisona pami´taj o piciu

wody mineralnej niegazowanej. Picie ma∏ymi ∏ykami

utrzyma twoje cia∏o w stanie nawodnionym. Wówczas

mózg i ca∏y organizm b´dzie lepiej pracowaç.

Norma dzienna szklanek wody: waga cia∏a/11

KROK II

åwiczenia na przekraczanie linii Êrodkowej cia∏a – s∏u˝à

integracji obu pó∏kul mózgowych.

1. Ruchy naprzemienne. Podobne do maszerowania

w miejscu – porusz kolejno raz jednà r´kà i przeciwle-

g∏à do niej nogà. åwiczenie wykonuj ok. 1 minuty

Izabela Maƒkowska – nauczyciel terapeuta

TURBODO¸ADOWANIE

MATURZYSTY Izabela Maƒkowska

6 sposobów na przyspieszone uczenie si´.

Ka˝dy wie, ˝e uczenie si´ ma sens tylko wtedy, kiedy jest dok∏adne. Ka˝dy te˝ wie, ˝e do-

brze jest umieç si´ uczyç szybko. S´k w tym, jak po∏àczyç jedno z drugim. Poni˝ej przed-

stawiamy kilka rad, jak si´ uczyç szybko i skutecznie. Techniki te wykorzystujà integracj´

obu pó∏kul mózgowych i niekonwencjonalne sposoby pobudzania umys∏u.

Afirmuj – przynajmniej raz dziennie powiedz g∏oÊno coÊ pozytywnego dotyczàcego

spraw i celów, na których Ci zale˝y.

Wizualizuj czytane przez siebie treÊci, aby dok∏adniej je zapami´taç. Mo˝e warto

przedstawiç sobie poznawane zagadnienia jako film o ciekawej akcji?

Relaksuj si´. W∏àcz muzyk´ relaksacyjnà i wyobra˝ sobie miejsce, w którym

poczujesz si´ spokojnie. Pami´taj o równomiernym oddychaniu.

S∏uchaj muzyki klasycznej, np. Mozarta, lub takiej, która ci´ uaktywnia.

UÊwiadom sobie jak dzia∏a twój umys∏: zainteresowanie pobudza pami´ç; wa˝-

na jest pozytywna motywacja; emocje wyostrzajà pami´ç; odpr´˝ony i zrelaksowany

umys∏ szybciej przyswaja informacje; zapami´tuje si´ to, co si´ rozumie (nale˝y dà˝yç

do logicznego ∏àczenia informacji); powtarzajàc utrwalamy (przeniesienie wiedzy

do pami´ci d∏ugotrwa∏ej odbywa si´ przez powtarzanie – z dobrym efektem utrwala

si´ materia∏ przed zaÊni´ciem i zaraz po przebudzeniu).

Koncentruj si´ , osiàgaj odpowiedni poziom skupienia – taki, który mobilizuje do pra-

cy. Przed czytaniem poçwicz: przy zamkni´tych powiekach wykonaj ruchy ga∏kami

ocznymi – „rysuj”: 5 trójkàtów, 5 kó∏, 5 kwadratów, 5 linii poziomych i pionowych.

Kochani Rodzice!

W maju b´dziemy zdawaç matur´. Jest ona dla nas du˝ym wyzwaniem i traktujemy to

wyzwanie bardzo powa˝nie. Nikt z nas przecie˝ nie chce uzyskaç s∏abych wyników. Wiemy,

˝e bardzo si´ przejmujecie naszym egzaminem, ale jeÊli b´dziecie zbyt opiekuƒczy, to êle

wp∏ynie na nasze samopoczucie i nauk´. ChcielibyÊmy, abyÊcie znaleêli równowag´ mi´dzy

nadopiekuƒczoÊcià a brakiem zainteresowania, dlatego prosimy, byÊcie nas wspierali, a nie

dodatkowo stresowali. Zainteresujcie si´ naszymi post´pami w nauce i ustalcie, w jaki spo-

sób mo˝ecie pomóc, np. czy mo˝ecie zajàç si´ kserowaniem, wymianà ksià˝ek w bibliotece.

Bardzo mo˝ecie nam pomóc w przygotowaniu si´ do matury ustnej z j´zyka polskiego.

We wrzeÊniu pomó˝cie nam w wyborze tematu prezentacji. W grudniu obejrzyjcie z nami

wst´pne szkice do naszych prezentacji. Wasze uwagi powinny byç konstruktywne. W lutym

upewnijcie si´, czy nie potrzeba nam dodatkowej pomocy, np. w poszukiwaniu jakiejÊ po-

zycji ksià˝kowej czy filmu. W kwietniu przeanalizujcie wspólnie z nami ostateczny konspekt

prezentacji. W maju poÊwi´çcie nam troch´ wolnego czasu, by kilkakrotnie wys∏uchaç na-

szych prezentacji i udzieliç nam odpowiednich wskazówek. Dajcie nam szans´ pracowaç

samodzielnie, nie kontrolujcie nas na ka˝dym kroku. Zaufajcie nam i naszym polonistom.

Mo˝ecie nam pomóc równie˝ w przygotowaniu si´ do matury z innych przedmiotów.

Wa˝ne jest, byÊcie rozumieli, ˝e b´dziemy poddawani zwi´kszonej presji ze strony nauczy-

cieli. B´dà oni wymagaç nie tylko znajomoÊci bie˝àcego materia∏u, ale i powtórzenia partii

ju˝ omówionych. Nie zawsze damy sobie z tym rad´. Nie traktujcie naszych wpadek jak

katastrof. Dodawajcie nam si∏, energii, wspierajcie dobrym s∏owem i od czasu do czasu

zgódêcie si´ na to, abyÊmy „wzi´li wolne” od nauki. Wam te˝ radzimy: od czasu do czasu

„weêcie wolne” od naszej matury!

Krzysztof, Ingora, Patryk, Zuzia, Janek

Gazeta Maturalna

Mózgu ®

O przesàdach maturalnych

Kiedy mogà pomóc?

O tym, co jest

wa˝ne, a co niewa˝ne

nie decydujà media

(bo przecie˝ nikt mi nie po-

wie, ˝e w telewizji mówi si´ tyl-

ko o wa˝nych rzeczach) ani nawet

w∏adze (bo..., a zresztà po co si´ nara-

˝aç), ale ci, których owo „to” dotyczy .

W∏aÊciwie wszystko da si´

sprowadziç do dwóch typów magii.

Pierwszy polega na tym, ˝e podobne

wywo∏uje podobne. Na przyk∏ad

trzymanie kciuków za kogoÊ, czyli

˝yczenie powodzenia, pozytywne

myÊlenie – ma przywo∏aç zwyci´stwo.

Czerwone

majtki na

maturze

˝e na egzaminie znajdà si´ pytania doty-

czàce tej postaci (wie te˝, ˝e równie wa˝-

ne sà rocznice wybuchów i zakoƒczeƒ wo-

jen, zw∏aszcza Êwiatowych). No i oczywi-

Êcie zdaje sobie spraw´ z najwa˝niejszego:

˝e o maturze trzeba zaczàç myÊleç dopiero

po studniówce! Bo przecie˝ na zapami´tywa-

nie najlepiej pomaga nie d∏ugie Êl´czenie

nad ksià˝kà, ale w∏o˝enie jej pod poduszk´

i przespanie si´ na niej. Z punktu widzenia ma-

gii nasz Maturzysta X niczego nie zaniedba∏.

Mo˝e jeszcze powinien samotnie zdobyç Gie-

wont, ale to nie jest obowiàzkowe. Pami´ta∏

o ka˝dym magicznym zabiegu. W czerwonych

majtkach czu∏ si´ komfortowo. Niestety, okaza∏o

si´, ˝e po studniówce by∏o ju˝ za ma∏o czasu,

˝eby powtórzyç ca∏y materia∏, a z ksià˝kà

pod poduszkà spa∏o si´... twardo! Wieszcz, który

akurat obchodzi∏ okràg∏à rocznic´ zar´czyn

z jednà ze swoich muz, zupe∏nie nie pojawi∏ si´

na maturze. Po prostu nie przyszed∏! Chcia∏oby

si´ powiedzieç „co za pech... lecz jaka pi´k-

na tragedia, no jaka pi´kna tragedia, ech!”. Co

prawda garnitur zda∏ egzamin na 6, ale okaza∏o

si´, ˝e komisji nie spodoba∏ si´ pó∏metrowy

s∏oƒ, który mia∏ przynieÊç szcz´Êcie. No i po˝y-

czona rzecz! Maturzysta X nie zadba∏ o to, ˝eby

po˝yczyç t´ rzecz od kogoÊ bystrego, po kim

móg∏by magicznie przejàç ca∏à bystroÊç. I sta∏o

si´. A wszystko najprawdopodobniej przez t´ po-

˝yczonà od nieodpowiedniej osoby rzecz!

Zwykle, jeÊli jesteÊmy czymÊ naprawd´ zaintere-

sowani, koncentrujemy si´ na jakimÊ celu i szu-

kamy wszelkich sposobów, aby wypaÊç jak najle-

piej. Weêmy przyk∏ad sportowców. Najpierw si´

przygotowujà, trenujà odpowiednio wczeÊnie

przed zawodami, ˝eby uzyskaç jak najlepszà

kondycj´, w∏aÊciwie si´ od˝ywiajà, sprawdzajà

swoje wyniki w testach wydolnoÊciowych. Ale

póêniej, tak na wszelki wypadek, proszà kole-

gów, ˝eby trzymali za nich kciuki, pilnujà, ˝eby

nie wstaç lewà nogà, ˝eby po drodze na zawody

nie przebieg∏ przed nimi czarny kot, nie strzygà

si´ i nie golà (nawet jeÊli ju˝ muszà), sumujà

trzy przypadkowe liczby i z wyniku wró˝à sobie

powodzenie... Tak na wszelki wypadek! I nie ma

si´ z czego Êmiaç – to po prostu pozosta∏oÊç

po czasach, kiedy cz∏owiek nie zna∏ jeszcze ota-

czajàcego Êwiata tak dobrze, ˝eby zauwa˝yç, ˝e

dzia∏ajà w nim zasady przyczyny i skutku. Uwa-

˝a∏, ˝e rzàdzà nim magiczne si∏y.

W∏aÊciwie wszystko da si´ sprowadziç do dwóch

typów magii. Pierwszy polega na tym, ˝e podob-

ne wywo∏uje podobne. Na przyk∏ad trzymanie

kciuków za kogoÊ, czyli ˝yczenie powodzenia,

pozytywne myÊlenie – ma przywo∏aç zwyci´stwo

(i odwrotnie: „skuÊ baba na dziada” ma spowo-

dowaç przegranà). Drugi typ magii polega

na przekonaniu, ˝e rzeczy, które kiedyÊ istnia∏y

w po∏àczeniu, a zosta∏y rozdzielone, nadal za-

chowujà ze

sobà zwià-

zek. Choçby

ten czarny

kot, który kie-

dyÊ by∏ pomoc-

nikiem czarow-

nicy i diab∏a; sà tacy, którzy uwa˝ajà, ˝e zacho-

wa∏ do teraz swoje czarcie moce.

O przesàdach mo˝na powiedzieç tylko jednà

pewnà rzecz. Sà. I zawsze b´dà, dlatego ˝e wy-

nikajà z naszej natury, której nie da si´ przezwy-

ci´˝yç. Pojawiajà si´ wówczas, kiedy coÊ jest dla

nas bardzo wa˝ne i kiedy nam na czymÊ zale˝y.

Tak na wszelki wypadek, bo – jak sàdzimy

– przecie˝ nie zaszkodzà. Ale czy na pewno?

Weêmy przyk∏ad maturzysty.

Maturzysta X wie bardzo du˝o o przygotowa-

niach do matury od swoich starszych kolegów.

S∏ysza∏ od nich, ˝e musi w∏o˝yç czerwone majtki

– najlepiej te same, które nosi∏ na studniówce.

Podobnie z garniturem – tylko ten ze studniów-

ki, nawet jeÊli si´ przez te 100 dni uros∏o lub

uty∏o. Pami´ta, ˝eby wziàç ze sobà coÊ po˝yczo-

nego, nie zapomnieç o maskotce przynoszàcej

szcz´Êcie, no i o kopniaku od kogoÊ ˝yczliwego.

Wie te˝, ˝e warto dobrze policzyç daty, bo prze-

cie˝ okràg∏a rocznica urodzin któregoÊ z wiesz-

czów musi (no po prostu musi) spowodowaç,

Matura z pewnoÊcià jest wa˝na, skoro chwytamy

si´ tylu magicznych metod i Êrodków pomocni-

czych, jednak nie wolno zapomnieç, ˝e przede

wszystkim powinniÊmy pomóc sobie sami. Jak?

Tak jak dobry sportowiec! Przez trening.

Gazeta Maturalna

Ryszard Bieƒkowski

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: