Miary długości:
Grecy początkowo mierzyli przedmioty porównując je do długości rozmaitych części ciała. Przed VII w. p.n.e. doszło do powiązania tych poprzednio niezależnych od siebie jednostek w jeden zwarty system. Podstawą jego była stopa (pous), której wielkość była różna. Stopę dzielono na cztery szerokości dłoni (palaistē lub palastē) i 16 szerokości palca (daktylos). Przy pospolicie używanej w Attyce stopie równej 0,296 m, dłoń = 0,074 m, a palec = 0,0185 m. Rzadziej spotykamy inne jednostki budzące zainteresowanie metrologów i przez nich głównie wzmiankowane, ale mające mniejsze zastosowanie praktyczne: kondylos (członek palca) = 2 palcom, dichas = (pół stopy) = dwie szerokości dłoni; lichas (odległość między kciukiem a czubkiem palca wskazującego przy otwartej dłoni) = 10 palcom; spithamē (odległość od czubka małego palca do czubka kciuka przy rozpostartych palcach) = 12 palcom; pygmē (od łokcia do nasady palców) = 18 palcom; pygōn (od łokcia do pierwszych kostek przy dłoni zamkniętej) = 20 palcom.
Z Egiptu przejęty został łokieć (pechy). Łokieć liczony był od stawu łokciowego do czubków palców a jego długość ustalono na 2 ½ stopy. Rozmiary wahały się od 0,440 m do 0,525 m. Osobnym łokciem mierzono tkaniny, był to tak zwany łokieć tkacki = 0,385 m.
W przypadkach gdy stopa była jednostką zbyt małą, aby być przydatną, posługiwano się następującymi miarami długości: bēma (krok) = dwie i pół stopy; oryia (długość rozpostartych ramion liczonych od czubków palców) = 6 stóp; akaina (pręt) inaczej zwany kalamos (trzcina) = 10 stóp; plethron (długość bruzdy, po wyoraniu której należało dać odpocząć wołom) = 100 stóp; stadion (dystans, który można było przebiec maksymalną szybkością bez odpoczynku) = 600 stóp. W zależności od rozmiarów stóp otrzymujemy różne wielkości dla stadionu. Przy często używanej stopie attyckiej = 0,296 m, stadion = 177,6 m. Od Persów Grecy przyjęli miarę odległości zwaną parasangą zrównując ją z 30 stadiami. W źródłach spotykamy ponadto jeszcze inne miary, używane jednak rzadziej: diaulos (podwójny stadion), hippikon (tor wyścigowy dla rydwanów) = 4 stadia. Schoinos, miara pochodzenia egipskiego przejęta przez Greków, liczyła 12 000 łokci (ok. 6 300 m) i mogła równać się 30-40 stadiom (w zależności od długości stadionu). Odległości między miejscowościami określano często liczbą dni marszu.
Stopa – dawna jednostka miary nawiązująca do przeciętnej długości stopy ludzkiej. W różnych krajach miała inną długość. Zmieniała się także na przestrzeni wieków. Obecnie przez stopę najczęściej rozumie się stopę angielską (foot) = 30,479 cm. Najczęściej stanowiła 1/2 łokcia i dzieliła się na 12 cali.
Miary antyczne:
· stopa attycka = 29,6 cm,
· stopa eginecka = 33,3 cm,
· stopa egipska = 35 cm,
· stopa grecka = 30,83 cm,
· stopa minojska = 30,36 cm,
· stopa olimpijska = 32 cm,
· stopa pergameńska = 35 cm,
· stopa rzymska = 29,6 cm,
· stopa używana w architekturze = 29,4 - 29,6 cm i 32,6 cm.
lord_ksopgiel