Wklad2(Zaburzenia psychiczne występujące pod postacią somatyczną).pdf
(
49 KB
)
Pobierz
Wkład 2
Wkład 2
Temat:….
Zaburzenia psychiczne występujące pod postacią somatyczną.
•
Najbardziej rozpowszechnioną formą przeżywania „cierpienia psychicznego” a
także komunikowania i przedstawiania go innym są dolegliwości somatyczne.
•
Somatyczne przejawy cierpienia mogą towarzyszyć większości zaburzeń
psychicznych (przyśpieszona czynność serca, objawy neurowegetatywne w
zaburzeniach lękowych, zaparcia, osłabione łaknienie jak również liczne
dolegliwości bólowe w przebiegu depresji).
•
W klasyfikacji ICD- 10 i DSM- IV istnieje kategoria diagnostyczna zaburzeń pod
postacią somatyczną mająca na celu zaklasyfikowanie pacjentów, u których
występują 3 główne cechy kliniczne:
- zgłaszane dolegliwości somatyczne mogą sugerować poważne schorzenia
somatyczne przy braku stwierdzonych znamion organicznych usprawiedliwiających
zgłaszane objawy
- czynniki psychologiczne i konflikty, które wydają się pozostawać w związku z
wystąpieniem, zaostrzeniem i podtrzymywaniem zaburzenia,
- pacjent nie ma kontroli nad objawami somatycznymi i nadmiernie koncentruje się
na sprawach zdrowia.
•
Kategoria ta budzi liczne kontrowersje i jest dla wielu badaczy niejednoznaczna, a
różnice te dotyczą pozycji zaburzeń konwersyjnych (histerycznych, dysocjacyjnych).
•
Zaburzenia konwersyjne należą do najbardziej wyrazistych zaburzeń w formie
somatycznej- pod postacią zaburzeń ruchu, czucia, widocznych objawów
podobnych do poważnych chorób somatycznych.
•
Z. Freud i J. Breuer- wprowadzili pojęcie konwersji na określenie mechanizmu
nieświadomego (i symbolicznego) wyrażania stłumionej energii psychicznej w
unerwieniu czuciowym i ruchowym ciała, ujawniające się jako objawy histeryczne.
Zaburzenia konwersyjne- definicja, objawy i rozpoznanie.
•
W zaburzeniu konwersyjnym, przyczyną rozmaitych zmian fizykalnych są konflikty
psychiczne, które nieświadomie zostają przekształcone w objawy neurologiczne.
•
Zaburzenie to może wystąpić w każdym wieku, najczęściej jednak w okresie
dojrzewania i we wczesnej młodości, częściej występuje u kobiet.
•
Objawy powstają nieświadomie, przeważnie przyjmują postać jakiegoś schorzenia
neurologicznego.
Do najczęstszych należą:
- zaburzenia koordynacji ruchowej i równowagi
- osłabienie, porażenie kończyn
- utrata czucia części ciała
Niekiedy występują udawane napady drgawek, ślepota, podwójne widzenie,
głuchota, afonia, trudności połykania, uczucie dławienia w gardle, zatrzymanie
moczu.
•
Początek zaburzeń przeważnie ma związek ze stresem psychicznym lub
społecznym.
•
W diagnostyce należy uwzględnić jedynie objawy o większym nasileniu, czyli takie,
które powodują zakłócenie w funkcjonowaniu zawodowym i społecznym.
•
Zaburzenie może wystąpić tylko raz lub nawracać. Poszczególne epizody ustępują
szybko, lecz u około 20- 25 % zaburzenia nawracają w okresie roku, a u niektórych
osób przybierają postać przewlekłą.
1 Z 6
•
Początkowo rozpoznanie może być trudne, pacjent bowiem jest przekonany, że jest
chory na schorzenie somatyczne. Podobnie wielu lekarzy w objawach doszukuje się
obecności choroby somatycznej, którą zawsze należy wykluczyć.
•
Rozpoznanie zostaję ustalone po przeprowadzeniu licznych badań stanu
somatycznego i badań laboratoryjnych, które nie potwierdzają obecności choroby
somatycznej.
•
W różnicowaniu od samego początku należy pamiętać o możliwości istnienia
zaburzenia konwersyjnego, co może spowodować prawidłowe rozpoznanie, a
pacjentowi oszczędzi wielu badań, kosztów, trudu i cierpienia.
•
Charakterystyczne jest to, że objawy konwersyjne wyjątkowo tylko są zgodne z
budową anatomiczną i mechanizmami fizjologicznymi organizmu.
•
Leczenie- podstawą postępowania jest wytworzenie silnej więzi terapeutycznej
lekarz- pacjent. Po wykluczeniu choroby somatycznej i zapewnieniu, że choroba nie
jest ciężka, objawy przeważnie stopniowo ustępują. Jeżeli wystąpienie zaburzenia
konwersyjnego było poprzedzone jakimś stresującym wydarzeniem, to wskazana
jest psychoterapia
Hipnozą można wykryć i określić rodzaj konfliktów psychicznych w podłoża
zaburzeń. Przepracowanie sytuacji konfliktowej następuje już na jawie po
wyprowadzeniu z hipnozy. Niekiedy jest stosowana psychoterapia behawioralna i
trening relaksacyjny.
Zaburzenia dysocjacyjne.
•
Zaburzenia dysocjacyjne na ogół występują w związku z silnym stresem, a mogą
nim być ciężkie urazy psychiczne, wypadki, katastrofy, których człowiek jest ofiarą
lub świadkiem. Może też nim być głęboki, męczący konflikt wewnątrzpsychiczny,
który wymusza odszczepienie przykrej i nieakceptowanej informacji od uczuć.
•
Istota zaburzeń dysocjacyjnych polega na dezintegracji wspomnień, spostrzeżeń i
tożsamości z towarzyszącymi zaburzeniami świadomości.
•
Wyróżnia się następujące postacie zaburzeń dysocjacyjnych:
- amnezję
- fugę
- zaburzenie tożsamości
- depersonalizację
•
Termin- zaburzenia dysocjacyjne zawiera w sobie dawne pojęcie histerii. Wśród
zaburzeń histerycznych wyróżnia się: objawy dysocjacyjne, a również objawy
konwersyjne.
Etiopatogeneza:
•
Zaburzenia dysocjacyjne- mają podłoże psychogenne, czyli występuje ścisłe
powiązanie między ich wystąpieniem, a zdarzeniami psychotraumatyzującymi,
nierozwiązanymi konfliktami oraz znacznymi problemami emocjonalnymi lub
zaburzonymi związkami interpersonalnymi.
•
Dysocjacja jest wyrazem zaburzenia funkcji osobowości przejawiającymi się
brakiem możliwości zsyntetyzowania czynności psychicznych ze świadomością.
•
„Odłączone: pewne funkcje psychiczne, wyjęte spod kontroli osobowości stają się
niejako autonomiczne i samodzielnie sterują zachowaniem jednostki.
•
Dezintegracja funkcjonowania psychicznego i rozpad na poszczególne samodzielne
i niezależne od siebie istniejące elementy psychiki mogą prowadzić do
nieprzewidzianych reakcji.
•
Przyczyną dezintegracji życia psychicznego jest przebycie urazu
psychotraumatyzującego lub konfliktu interpersonalnego, z którym przeżywająca go
2 Z 6
osoba nie może sobie poradzić.
•
Jednym z możliwych sposobów rozwiązania tego przeżywanego urazowo stresu
jest uruchomienie mechanizmów obronnych struktury ego.
Amnezja dysocjacyjna- objawy i rozpoznanie.
•
Niemożność przypomnienia sobie podstawowych danych na temat własnej osoby
nazywa się amnezją dysocjacyjną. Dotyczy ona przeważnie wydarzeń
traumatycznych, stresujących, a swoim zakresem przekracza zwykłe, fizjologiczne
zapominanie.
•
Takie informacje normalnie wchodzą do zasobów pamięciowych i mogą być
świadomie i celowo wykorzystywane. Składają się one na tzw. pamięć
autobiograficzną umożliwiającą człowiekowi udzielenie odpowiedzi na pytania kim
jest?, jaki ma zawód?, wykształcenie?, dokąd i po co zmierzał?, z kim się spotkał?,
o czym rozmawiał?, myślał?
•
Niekiedy właśnie takie informacje ulegają zapomnieniu, ale pomimo to wpływają na
postępowanie, kierując nim jakby zza sceny.
•
Amnezja dysocjacyjna jest wywołana stresem związanym z urazami psychicznymi,
których dana osoba jest ofiarą lub świadkiem (np. agresja fizyczna i przemoc,
wykorzystywanie seksualne, gwałt, katastrofa, z poważnymi trudnościami w życiu
osobistym (np. porzucenie, śmierć bliskiej osoby, problemy finansowe) oraz
głębokimi wewnątrzpsychicznymi konfliktami (np. nierozwiązane i silne poczucie
winy, bezsilność wobec jakiegoś problemu, konflikty z prawem).
•
Niektóre osoby są predysponowane do wystąpienia amnezji dysocjacyjnej np. te
osoby, które łatwo poddają się hipnozie.
•
Charakterystyczne są luki pamięciowe obejmujące od kilku minut do kilku dni. W
niektórych przypadkach niepamięć jakiegoś okresu jest tylko częściowa, a innych
bywa całkowita i obejmuje kilka lat, a nawet całe życie; niekiedy wydarzenia są
zapominane niemal natychmiast po ich przeminięciu.
•
Okres objęty amnezją przeważnie jest wyraźnie odgraniczony.
•
Większość pacjentów zdaje sobie sprawę z niepamięci jakiegoś wycinka czasu.
•
Zawsze głównym objawem amnezji dysocjacyjnej jest niepamięć obejmująca jakiś
okres czasu.
•
Niekiedy wkrótce po wystąpieniu zaburzenia obserwuje się płytkie obniżenie
nastroju u zagubienie.
•
U niektórych osób uwidacznia się niepokój wywołany amnezją.
•
Często symptomatologia zaburzenia zależy od tego, jakie znaczenie ma materiał
objęty amnezją, jaki związek mają zapomniane treści z problemami i konfliktami w
życiu osobistym, jakie wreszcie skutki pociąga za sobą zachowanie w okresie
niepamięci.
•
Rozpoznanie opiera się na dokładnym badaniu psychiatrycznym i fizykalnym należy
też przeprowadzić badania laboratoryjne, ponieważ niepamięć może być
następstwem zatrucia substancjami psychoaktywnymi. Badanie EEG pozwoli
wykluczyć padaczkę, w której przebiegu mogą występować okresy niepamięci.
Badanie psychologiczne pozwoli wyjaśnić istotę amnezji dysocjacyjnej.
Rokowanie i leczenie:
•
W większości przypadków amnezja dysocjacyjna ustępuje samoistnie.
•
Raczej rzadko luka pamięciowa utrzymuje się i nie następuje odtworzenie
zapomnianego materiału.
•
Rokowanie zależy przede wszystkim od sytuacji, w jakiej pacjent się znajduje, a
szczególnie od stresów i konfliktów, które mają związek z amnezją dysocjacyjną.
3 Z 6
•
W terapii najważniejsze jest wytwarzanie przyjaznej atmosfery, która zapewni
pacjentowi poczucie bezpieczeństwa i wsparcia.
•
W dalszym etapie stosuje się techniki wspomagające funkcje przypominania np.
wywiad po wprowadzeniu pacjenta w hipnozę.
•
Całość postępowania terapeutycznego musi być bardzo łagodna, bo chodzi o
odtwarzanie bardzo przykrego dla pacjenta materiału pamięciowego, który
przyczynił się do wystąpienia zaburzenia.
Fuga dysocjacyjna- definicja, epidemiologia, etiopatogeneza:
•
Fuga dysocjacyjne- to nagłe, całkowicie niespodziewane podróżowanie, daleko od
miejsca zamieszkania i pracy, połączone z niemożnością przypomnienia sobie
najważniejszych danych personalnych. Często przybierana jest nowa tożsamość.
•
Fuga dysocjacyjna, to rzadka postać zaburzenia dysocjacyjnego, spotykanego
przeważnie podczas wojny i klęski żywiołowej. Występuje w obu płci w każdym
wieku.
•
Przyczyną jest uraz psychiczny, a usposabiającymi czynnikami są nadużywanie
alkoholu, osobowość typu Borderline, histrioniczna i schizoidalna, należy wykluczyć
podłoże organiczne zaburzeń.
Objawy i rozpoznanie:
•
Fuga dysocjacyjna charakteryzuje występujące okresowo- od kilku godzin do kilku
tygodni amnezja dysocjacyjna, przedzielona okresami pełnego zachowania
pamięci.
•
W stanie fugi dysocjacyjnej chorzy mogą odbywać pozornie celowe podróże poza
miejsce zamieszkania.
•
Dbałość o siebie jest zachowana.
•
Jest prawdopodobne, że w stanie fugi (amnezji) osoba taka ujawnia nową
tożsamość.
•
Zachowanie może być zborne i dość sprawne, a funkcjonowanie chorego może
wydawać się osobom postronnym całkiem prawidłowe.
•
Nagłe odzyskanie pamięci i stwierdzenie, że znajduje się w miejscu znanym
wcześniej.
•
Amnezja z reguły jest całkowita, a raczej rzadko jest pamięć fragmentaryczna.
Przebieg, rokowanie, leczenie:
•
Fuga dysocjacyjna trwa zwykle krótko, godziny, dni, rzadziej tygodnie, chociaż
może przedłużyć Siudo kilku miesięcy (z długotrwałym podróżowaniem).
•
Remisje są nieoczekiwane i samorzutne.
•
Nawroty są rzadkie.
•
Leczenie zwykle dochodzi do samoistnej poprawy stanu psychicznego, bez
leczenia
Ewentualnie hipnoza, psychoterapia, która pomaga pacjentom wbudować w
psychikę niepożądane treści w sposób zdrowy i dojrzały. Terapią z wyboru jest
psychoterapia psychodynamiczna.
Dysocjacyjne zaburzenia tożsamości- definicja, epidemiologia, etiopatogeneza:
•
Dysocjacyjne zaburzenia tożsamości- u jednej osoby występują całkowicie
odmienne osobowości czy tożsamości, z których każda może w pewnym okresie
dominować w zachowaniu pacjenta, wpływając na jego przekonania, sposób bycia i
traktowania siebie tak, jakby pozostałe nie istniały.
•
Dysocjacyjne zaburzenia tożsamości nie tak rzadkie jak przypuszczano, mogą
dotyczyć 5 % pacjentów z zaburzeniami psychicznymi. Najczęściej ujawniają się w
4 Z 6
okresie młodzieńczym i wczesnej dojrzałości. Są częste u kobiet oraz u krewnych
pierwszego stopnia.
•
Przyczyną może być przeżycie w dzieciństwie traumatycznego zdarzenia i
wykorzystanie seksualne. Brak wsparcia ze strony osób związanych emocjonalnie,
czasami może towarzyszyć padaczce.
•
Należy wykluczyć podłożę organiczne.
Objawy ,rozpoznanie:
•
U jednej osoby występują całkowicie odmienne osobowości, z których każda może
kształtować zachowanie i sposób myślenia.
•
Charakterystyczne są nagłe zmiany jednej osobowości na inną.
•
Występuje zwykle niepamięć tego, co się wiąże z innymi osobowościami.
•
Podstawowa osobowość pacjenta traci zdolność zapamiętywania i ogólnie nie jest
świadoma istnienia pozostałych osobowości.
•
Zmiana jednej osobowości w inną dokonuje się szybko.
•
Niektóre osobowości mogą znać jakieś cechy innych osobowości.
•
Każda z nich może mieć własne wspomnienia, skojarzenia, własne imię i odrębną
charakterystykę.
•
Poszczególne osobowości mogą różnić się cechami fizjologicznymi oraz wynikami
testów psychometrycznych.
•
Występuje brak uczucia ciągłości upływu czasu, przerwy, luki.
•
Pacjent nie pamięta swoich zachowań, a poznaje je z opowieści innych osób.
•
Jest rozpoznawany przez znajomych, którzy zwracają Siudo niego po imieniu, ale
on ich nie poznaje.
•
Obecne są wyraźne zmiany zachowania pacjenta, które są widoczne dla otoczenia,
pacjent mówi o sobie podając inne dane lub zwraca Siudo siebie w trzeciej osobie.
•
Inne osobowości ujawniają się w trakcie hipnozy.
•
Podczas badania pacjent mówi o sobie „my”
•
Wśród osobistych rzeczy pacjenta są maskotki, ….., których nie poznaje,…. jest mu
nie znane.
Przebieg, rokowanie, leczenie:
•
Dysocjacyjne zaburzenia tożsamości należą do najczęstszych i najbardziej
przewlekłych zaburzeń dysocjacyjnych, a objawy nie ustępują całkowicie.
•
Leczenie- intensywna psychoterapia zorientowana na uzyskanie wglądu często
wykonuje sie hipnozę. Leczenie farmakologiczne jest nieskuteczne. Celem
psychoterapii jest integracja całkowicie różnych, nie powiązanych ze sobą i
usamodzielnionych uczuć oraz ustalenie przyczyn dysocjacji oraz uświadomienie,
że możliwe staje się wyrażanie uczuć w obrębie jednej scalonej osobowości.
Zaburzenia depersonalizacyjne- definicja, epidemiologia, etiopatogeneza:
•
Zaburzenia depersonalizacyjne- to uporczywie nawracające epizody uczucia
obcości w stosunku do własnej tożsamości psychicznej lub fizycznej (poczucie
jakby „bycie maszyną”, „działanie jak we śnie”).
•
Pełnoobjawowe zaburzenie występuje rzadko, częściej spotyka się epizody
depersonalizacji, objawy rzadko występują po 40 rż., nieco częściej u kobiet.
•
Do wystąpienia zaburzeń depersonalizacyjnych usposabiają ciężkie urazy
psychiczne, lęk, depresja.
•
Należy wykluczyć przyczyny organiczne.
Objawy, rozpoznanie, przebieg, rokowanie, leczenie:
•
Utrzymująca się długotrwale wyraźna nierealność własnego ciała i siebie.
•
Ocena otaczającego świata jest prawidłowa.
5 Z 6
Plik z chomika:
spodpowieki
Inne pliki z tego folderu:
Zaburzenia psychotyczne schizofrenia, psychozy afektywne i paranoja.doc
(82 KB)
ZABURZENIA PSYCHOTYCZNE INNE NIŻ SCHIZOFRENIA.ppt
(76 KB)
Pierwszy epizod psychozy.ppt
(88 KB)
psychozy - stu.ppt
(128 KB)
Pacjent z psychoza.pptx
(5046 KB)
Inne foldery tego chomika:
00 w wersji po angielsku
ADHD
agresja
anoreksja ,bulimia, ortoreksja ... -zaburzenia odżywiania
badania
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin