zabawa i zabawki dzisiaj - konferencja.pdf - zabawa - artykuły z prasy pedagogicznej3 - magdazawada1

Zabawa i zabawki dzisiaj

Konferencja w Erfurcie

• ELŻBIETA JASZCZYSZYN

• ELŻBIETA HAtABURDA(Białystok)

(Niemcy) odbyła się XXII Między

narodowa Konferencja Naukowa

Play and Toys Today organizowana przez Inter

national Council For Children's Play (ICCP).

Patronat naukowy sprawował Uniwersytet w

Erfurcie, Wydział Wspierania Badań. Do Erfur-

tu - stolicy Turyngii - przybyło ponad 90 osób.

W konferencji wzięli udział naukowcy z Euro

py, USA i Azji (Indie, Kazachstan) specjalizują

cy się w problematyce badawczej dotyczącej zna

czenia zabawy i zabawek dla rozwoju dziecka.

Miejscem obrad plenarnych był Wydział Fi

lozofii Uniwersytetu w Erfurcie. Konferencję

otworzył Rimmert van der Kooij - przewodni

czący ICCP. Dodatkowo głos zabrała Dagmar

Schi pański - minister Turyngii ds. Oświaty i Kul

tury oraz Manfred Bergsdorf - rektor Uniwer

sytetu.

Uczestnicy konferencji wysłuchali 18 wykła

dów w sesji plenarnej. Wśród prelegentów byli

przedstawiciele gospodarzy, USA, Portugalii,

Norwegii, Kazachstanu, Finlandii, Austrii, Buł

garii, Holandii, Estonii, Grecji i Polski. Dodat

kowo obrady odbywały się w 5 sekcjach tema

tycznych, skupionych wokół następujących

zagadnień:

I. Znaczenie zabawy i zabawek dla okresu

dzieciństwa,

II. Zabawka, zabawa i plac zabaw,

III. Wychowawcze aspekty zabawy,

IV. Dziedzictwo kulturowe w zabawie,

V. Zabawa w erze multimediów.

Ze względu na aktywne uczestnictwo w sek

cji III, pragniemy bliżej przedstawić trzy znaczą

ce, naszym zdaniem, zagadnienia analizowane

w jej ramach. W gronie uczestników dysputy z

Bułgarii, Chorwacji, Czech, Niemiec, Norwegii,

Polski, Słowenii, Ukrainy, USA i Węgier rozwa

żano proces zabawy w kontekście kulturowym,

uniwersalnym oraz edukacyjnym. Spośród pre

zentowanych wystąpień naszą uwagę przyciągnę

ły te, poświęcone problematyce zabawy dzieci w

wieku przedszkolnym.

Interesujące dla praktyki badania zaprezen

towała dr K M Gregory (USA). Dotyczyły one

udzielania słownej zachęty przez osobę dorosłą

dzieciom 3-5-letnim w celu podniesienia stop

nia złożoności ich budowli z klocków. Autorka

zasygnalizowała konieczność rozpoznania etapu

rozwoju umiejętności budowania, na którym jest

Lalki z rysami twarzy osób z zespołem Downa

dziecko. Stanowi to punkt wyjścia do określenia

poziomu myślenia logicznego - stopień skom

plikowania budowli jest jego wskaźnikiem. Przy

jęcie takiego toku postępowania przez nauczy

cieli pomoże im w dwojaki sposób: 1) pomaga

dorosłym lepiej zrozumieć ideę indywidualnego

tempa rozwoju dziecka; 2) czyni to ich pracę z

dziećmi bardziej efektywną.

Zastosowanie aktywności ruchowej, muzycz

nej i intersemiotycznej we wczesnej edukacji sta

nowiło temat wystąpienia dr K. Krasoń (Polska).

WYCHOWANIE W PRZEDSZKOLU

W/2001

W dniach 6.06. - 8.06.2001 w Erfurcie

Ekspresja i doświadczanie siebie poprzez ruch,

zastosowanie gestu w kreowaniu indywidualnej

historii o sobie pomaga w przeanalizowaniu do

świadczeń z przeszłości. Jest jedną z możliwych

metod samooszacowania, próbą radzenia sobie

z t ra u matyczny m i doświadczeniami (od których

nie są wolne nawet małe dzieci), punktem wyj

ścia w procesie terapii.

T. Hansen (Norwegia) zanalizowała szorstkie

i impulsywne zachowania dzieci sześcioletnich

względem siebie w zabawach określonych przez

nią jako R&T (Rough and tumbie play). Danych

do analizy dostarczyły prowadzone przez nią i jej

studentów obserwacje oraz wywiady z nauczycie

lami. Wyniki pokazały, że zwłaszcza chłopcy chęt

nie wybierają tego typu zabawy. Chęć uczestni

czenia w nich cieszy, jest „zaraźliwa" i szybko

przenosi się na inne dzieci. Uczestnicy traktują ją

jako zabawę z elementami „walki" (bojową), któ

ra wyzwala chęć współzawodnictwa oraz jako

sprawdzian ich siły; dotyczy to nie tyle przewagi

fizycznej, ile dominacji psychicznej nad innymi

osobami. Wielu nauczycieli ignoruje ten typ za

baw, próbuje je zastopować lub po prostu zabra

nia w nie się bawić. Powodów tego stanu rzeczy,

zdaniem T. Hansen, jest kilka: 1) uciążliwa z po

wodu hałasu aktywność dzieci w takiej zabawie;

2) poglądy nauczycieli - „my nie akceptujemy

bojowości i wojny"; 3) obawa przed utratą kon

troli nad sytuacją; 4) niedostateczna wiedza o roli

zabaw typu R&T jako - dziecięcego uspołecznia

nia się i przygotowywania do szkoły (ustalanie

miejsca w hierarchii społecznej).

Tradycyjnie dorośli nie zachęcają do tego

typu zabaw. T. Hansen sygnalizuje potrzebę po-

szerzania wiedzy dorosłych na temat R&T i

zmiany podejścia do niej. R&T, jej zdaniem, jest

to krok ku dalszemu okresowi rozwojowemu.

Zabawy R&T wyciskają lekkie piętno na dalszym

życiu człowieka.

Wiele wystąpień poświęcono potrzebom

dzieci w kontekście „dobrej" zabawki. Bodźcem

aktywizującym do działania w zabawie może być

m.in. a) zgromadzony materiał, który „zmusza"

do formułowania pytań o nazwę, sposób wyko

rzystania, przyczynę, skutek, przeznaczenie wy

tworu, przewidywanie, projektowanie wykorzy

stania, b) dostępność zabawki (w zasięgu ręki w

„skrzyni skarbów", kąciki tematyczne), c) sam

nauczyciel, który odpowiednio formułuje zada-

Anatomiczny

miś

nia, eksponuje środki (zabawki, sprzęty itp.) i jest

przykładem człowieka aktywnego poznawczo

(lubi działać, wiedzieć, wymyślać).

Prowadzone badania w Austrii (W. Hartman),

Polsce (E. Jaszczyszyn, E. Hałaburda), USA (J.

E. Johnson, P.- Y. Chang) i na Tajwanie (M.-Ch.

Lin) pokazały, że zabawka może odegrać swoją

rolę wtedy, gdy obdarowany ją zaakceptuje, może

ją wykorzystywać w każdej chwili i ma do tego

celu zapewnione miejsce, swobodę działania i -

co najważniejsze - odpowiednią, sprzyjającą at

mosferę. Dzieci chcą zabawek znanych im z re

klam, ale również oczekują miękkich, przyjaznych

misiów i lal, tradycyjnych zabawek ludowych

(typu: „kogucik na patyku"), wykonanych z drew

na kolorowych klocków i pudełek wkładanych

jedno w drugie, kul, sześcianów itp. Zaobserwo

wane niewielkie różnice w oczekiwaniach dzieci

wynikają jedynie z kontekstu kulturowego.

Integralną częścią konferencji były spotka

nia badaczy z producentami zabawek. Z możli

wości pobawienia się prezentowanymi zabawka

mi skwapliwie korzystali wszyscy uczestnicy

konferencji. Nikt nie ominął fröblowskich da

rów, które na czas konferencji wypożyczono z

Muzeum im. Friedricha Fröbla. wystawa poka

zała też najnowsze trendy w ich produkcji. Kry

terium doboru wystawców stanowiło uwzględ

nianie przez nich tradycji fröblowskiej, ponieważ

właśnie w Turyngii w 1782 roku urodził się Frie

drich Fröbel.

10/2001

Wszystkie prezentowane zabawki mieściły się

w kategorii „dobrej zabawki", były wykonane

przede wszystkim z naturalnych materiałów

(drewno, tkanina, wełna owcza, sznurki), wielko

ścią dostosowane do możliwości manualnych

dziecka. Można się było nimi bawić na wiele róż

nych sposobów oraz były bezpieczne dla ich ma

łych użytkowników. Uwagę uczestników konfe

rencji zwrócił „anatomiczny miś". Dzięki

suwakom na pluszowej łapie, nodze i brzuchu

można zajrzeć do wnętrza misia. Pomyślany zo

stał jako zabawka medyczna, za pomocą której

lekarz może małemu pacjentowi pokazać i wy

tłumaczyć istotę zabiegu, któremu będzie podda

wany. Redukuje to poziom lęku przed zabiegiem.

W grupie lalek promowano lalki - szmacianki

oraz zupełną nowość na rynku polskim - lalki z

rysami twarzy osób z zespołem Downa.

Bardzo użyteczne wydały się nam zabawki

służące ilustrowaniu upływu czasu. Produkowa

ne ręcznie z drewna, w małej manufakturze,

budziły powszechne zainteresowanie. Bajecznie

kolorowe, przestrzenne zegary, ukazujące prze

mijanie pór roku, następstwo dnia i nocy oraz

związane z tym zmiany w przyrodzie mogłyby

znaleźć miejsce w niejednym polskim przedszko-

lu, gdyby nie... cena (ok. 300 DM).

Zadbano równieżo szeroką gamę katalogów

- -

; :

zabawek i ulotek, dzięki czemu każdy z uczest

ników mógł wystawiane zabawki i pomysły za-

brać z sobą". •

Krasnal - uczeń

UWAGĄ CZYTELNICY 1 PRENUMERATORZY

Uprzejmie przypominamy, że nasze czasopismo można na

w prenumeracie.

Warunki prenumeraty zamieszczamy na stronach 639, 640

WYCHOWANIE W PRZEDSZKOLU

zabawa i zabawki dzisiaj - konferencja.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: