Borówki.txt

(4 KB) Pobierz
Bor�wka czarna
Informacje og�lne
Bor�wka jest krzewink� wyst�puj�c� na rozleg�ych obszarach p�kuli p�nocnej. W zale�no�ci od warunk�w dorasta do wysoko�ci od kilkunastu centymetr�w do - w najlepszych warunkach - 60 centymetr�w. Tworzy k�py, p�aty i �any. Krzewinka macierzysta rozwija koncentrycznie k��cza, z kt�rych wyrastaj� krzewinki potomne. Krzewinki potomne rosn� koncentrycznie coraz dalej od macierzystej, wspo�nie z macierzyst� tworz� klon (potomstwo jednego osobnika, kt�re powsta�o na skutek romzna�ania wegetatywnego). Kiedy r�ne klony si� po��cz� powstaje �an jagodziska.



W Polsce bor�wki s� bardzo pospolite. Wyst�puj� na ca�ym ni�u, a w g�rach docieraj� do granicy 1800 mnpm. Najlepsze warunki dla bor�wek s� w lasach sosnowych i sosnowo-�wierkowych.

Dost�pno�� owoc�w
Okres owocowania trwa od poczatku czerwca do ko�ca wrze�nia, w g�rach p�niej.



Owoce zwane s� na p�nocy czarn� jagod�, na po�udniu bor�wkami, gdzieniegdzie jeszcze  czernicami.

Zawarto�� sk�adnik�w od�ywczych
Bor�wki s� do�� bogate w cukry (g��wnie fruktoza i glukoza) i �rednio zasobne w kwasy organiczne (najwi�cej jest kwasu cytrynowego). W por�wnaniu z innymi owocami le�nymi zawieraj� stosunkowo du�o manganu i �elaza. S� ubogie w wap� i fosfor. Z witamin zawieraj� du�e ilo�ci witaminy C, a tak�e nieco karotenu i niewielkie ilo�ci witamin z grupy B. Niekt�rzy twierdz�, �e zawieraj� tak�e prowitamin� D.

Bor�wki zawieraj� barwniki antocyjanowe zwane myrtyllinami. W �rodowisku zasadowym przybieraj� one barwe granatow�, w silnie zasadowym zielon�, a w kwasnym czerwon�. Poza nimi zawieraj� garbniki oraz inne cia�a czynne, kt�re powoduj�, �e bor�wki maj� w�a�ciwo�ci lecznicze.

Jak wynika z bada�, zawarto�� r�nych sk�adnik�w jest zale�na od pochodzenia owoc�w, a tak�e od warunk�w pogodowych w czasie dojrzewania.



Zbieranie
Owoc�w nie powinno si� zbiera� wcze�nie rano. Powinno si� poczeka�, a� rosa obeschnie. Z tego samego powodu nie powinno si� zbiera� owoc�w po deszczu. Najlepiej zbiera� je bezpo�rednio do �ubianek. Przesypywane wielokrotnie trac� woskowy nalot i ulegaj� "zm�czeniu". Nie powinno si� zbiera� owoc�w przejrza�ych (zw�aszcza w ko�cowym okresie sezonu). Przejrza�e owoce �atwo ulegaj� uszkodzeniu, a uszkodzone szybko fermentuj�, zara�aj�c ca�y zbi�r.

Zabronione jest u�ywanie "grzebieni" do zbierania owoc�w (znane s� pod r�nymi nazwami).

Przechowywanie
Bor�wki nie s� trwa�ymi owocami. Ca�kowicie suche mo�na przechowywa� przez kr�tki czas. W czasie przechowywania konieczny jest dobry dost�p powietrza. Owoce mo�na mrozi� i suszy� (suszone jednak zmieniaj� w�asciwo�ci i nie wiem, na ile s� dobre dla papug).

Uwagi
Sok z bor�wek bardzo brudzi i jest trudny do wywabienia. Po bor�wkach kolor zmieniaj� odchody papug.

Bor�wki nale�y podawa� papugom bez li�ci i �odyg, same owoce.


po lewej brusznica (ciemnozielona) po prawej i na g�rze bor�wka (��tozielona)

Bor�wka brusznica
Informacje og�lne
Ro�nie w ca�ej ni�owej cz�ci Polski, w g�rach si�ga do podobnej wysoko�ci co bor�wka czarna. Jest jednak mniej powszechna. Krzewinki brusznicy rosn� na terenach mniej �yznych i wilgotnych ni� bor�wki. Najcz�sciej ro�nie pojedynczo, tylko wyj�tkowo tworz�c �any, kt�re jednak nie s� tak zwarte jak jagodowiska.

Dost�pno�� owoc�w
Owocuje w sierpniu, rzadko ju� w lipcu. Na po�udniu na og� zakwita i owocuje powt�rnie.

Jagody s� poczatkowo bia�e, a w miar� dojrzewania czerwieniej�.



Zawarto�� sk�adnik�w od�ywczych
Owoce zawieraj� wi�ksze ilo�ci kwas�w owocowych i cukr�w. Opr�cz kwas�w jab�kowego, cytrynowego i winowego (w niewielkich ilo�ciach) brusznice zawieraj� kwas benzoesowy, dzi�ki kt�remu s� trwalsze ni� inne jagody.

Zbi�r i przechowywanie
Podobnie jak bor�wki czarnej. Wyj�tkiem jest wi�ksza trwa�o��.

Uwagi
Do brusznicy bardzo podobna jest m�cznica lekarska (Arctostaphylos uva-ursi). Owoce m�cznicy s� jednak w �rodku bia�e i m�czne. Owoce te nie s� truj�ce, s� jednak okre�lanie (dla ludzi) jako niejadalne. Zjedzenie wi�kszej ilo�ci mo�e spowodowa� problemy zdrowotne.

Brusznice nale�y podawa� papugom bez li�ci i �odyg, same owoce.
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin