PADACZKA
DEFINICJA
- zespół objawów, który może występować na podłożu zmian morfologicznych lub metabolicznych w OUN. Charakteryzuje się występowaniem nawracających napadów padaczkowych
NAPAD PADACZKOWY
-nadmierne, gwałtowne wyładowanie grupy komórek mózgowych, objawiających się klinicznie nagle występującymi zaburzeniami motorycznymi, sensorycznymi, wegetatywnymi lub w zakresie funkcji psychicznych
TYPY
1. Napady uogólnione
Ø grand mal (duże) – nagłe, symetryczne
etapy:
- utrata przytomności – upadek, krzyk (skurcze mięśni klatki piersiowej)
- skurcz toniczny (zwiększone napięcie mięśniowe) – 20-30 sek., zęby zaciśnięte, głowa odrzucona do tyłu, kręgosłup wyprężony, kończyny górne zgięte w łokciach, dłonie w pięści, gałki oczne wywrócone, skurcz mięśni oddechowych – może wystąpić sinica, brak reakcji źrenic na światło, wzmożone wydzielanie śliny, zaburzenia krążenia
-skurcze kloniczne (drgawki) mięsni gładkich (np. mimowolne oddanie moczu) i mięśni prążkowanych od 30 sek. do 3 min.
- okres ponapadowy (im częstsze i cięższe napady, tym dłuższy) śpiączka z niepamięcią, normalizacja czynności organizmu (inne warianty – stany pomroczne, zaburzenia świadomości
Następujące po sobie napady bez odzyskania świadomości nazywane są stanem padaczkowym- jest zagrożeniem dla życia, wymagana jest pomoc medyczna – często pozostawiają rozległe uszkodzenia mózgu
Ø petit mal
- nagłe zaburzenie świadomości typu absence
- znieruchomienie, nagłe opadnięcie głowy, kiwanie głową
2. Napady częściowe – ogniskowe
Ø proste napady ruchowe (padaczka mioklotyczna)
- ograniczone drgawki jednego lub kilku mięśni (gł. kończyny) – kciuk, usta, duży palec u nogi, potem najczęściej rozprzestrzeniające się na całą połowę ciała – najczęściej w wieku pokwitania, w większości dolegliwości zanikają
Ø n. czuciowe
- parastezje, cierpnięcie, drętwienie palców rąk
Ø n. wzrokowe
- przymglenie widzenia, omamy, ślepota
Ø n. słuchowe
- szumy, brzęczenie
Ø n. zawrotów głowy
Ø n. węchowe
Ø n. autonomiczne – wegetatywne, trzewne
Ø n. automatyzmów – zab. świadomości, niepamięć, specyficzne zachowania
Ø n. psychiczne – deja vu
Ø n. nieklasyfikowalne
NAPADY DZIECIĘCE
-objawia się skurczami zgięciowymi (skłonami), pojawiają się w wieku od kilku tygodni do 3-4 roku życia. Są bardzo częste i mogą pojawiać się do kilkuset razy w ciągu doby. Rozwój psychoruchowy ulega zahamowaniu lub nawet cofnięciu. Często występuje wspólnie z innymi chorobami, np. kiłą wrodzoną. Napady zanikają w wieku 4-5 lat. Przeważnie pozostaje upośledzenie umysłowe z zaburzeniami psychoruchowymi. Śmiertelność jest duża – 25% po 10 latach od wystąpienia napadów
PRZYCZYNY:
Ø osobnicza, wrodzona skłonność do reagowania drgawkami – zakłócenia pobudliwości komórek mózgowych – nie oznacza jednak padaczki
Ø uszkodzenia ogniskowe lub rozlane tkanki mózgowej – urazy, schorzenia OUN, guzy, pasożyty, zatrucia, udar
MECHANIZM POWTANIA NAPADU:
- na skutek uszkodzeń w mózgu istnieje obszar o podwyższonym potencjale bioelektrycznym (w okolicy guza lub blizny). On drażni okolice sąsiednie. Po wyczerpaniu sił hamujących wyładowanie następuje napad
WYSTĘPOWANIE
Ø rzadko w ostrym stanie pourazowym
Ø zjawisko „dojrzewania” ogniska padaczkowego
- ok. ciemieniowa – 6-12 m-cy
- ok. czołowa -3-5 lat
- ok. potyliczna – powyżej 5 lat
NAPAD MOŻE BYĆ POPRZEDZANY PRZEZ:
Ø etap zwiastunów (kilka dni) – zmiana stanu psychicznego
Ø etap aury (kilka sekund) – zaburzenia spostrzegania, iluzje, halucynacje - u dzieci prawie nie występują
SKUTKI USZKODZEŃ
- w przypadku napadów dziecięcych w większości przypadków przy większym natężeniu napadów (szczególnie toniczno-klonicznych) występuje zahamowanie lub nawet cofnięcie rozwoju psychoruchowego. Przy małych napadach zaniku świadomości rozwój ten pozostaje w normie. U dzieci, u których napady wystąpiły w późniejszym okresie mają szanse na uniknięcie większych negatywnych skutków dotyczących rozwoju psychoruchowego
- Uszkodzenia będące następstwem padaczki są bardzo różne i zależą od formy padaczki, która występuje u danej osoby
SFERA FIZYCZNA:
-możliwe zahamowanie lub cofnięcie rozwoju psychoruchowego – chodzenia, manipulowania, uszkodzenia mózgu , uszkodzenia ciała w wyniku ruchów klonicznych
SFERA POZNAWCZA:
- Jeżeli zmiany patologiczne powodują rozległe, strukturalne uszkodzenia mózgu, najczęściej można spodziewać się zmian otępiennych w sferze intelektu. Jeżeli podłożem napadów są mikrouszkodzenia lub zmiany metaboliczne, na ogół nie towarzyszą im większe zaburzenia procesów umysłowych.. Ważnym czynnikiem jest tu moment rozpoczęcia leczenia – jeżeli zostało ono wprowadzone zaraz po pojawieniu się ataków zmniejsza się ryzyko pogłębiania się uszkodzeń mózgu a tym samym, obniżenia zdolności umysłowych.
Ważnym czynnikiem jest również usytuowanie ogniska padaczkowego w mózgu – rejony odpowiadające za dane procesy czy funkcje
SFERA EMOCJONALNA:
SFERA SPOŁECZNA:
- sprawna inteligencja umożliwia zrozumienie norm społecznych, prawidłowe odczytywanie oczekiwań otoczenia – nawiązanie kontaktu z grupą
- występują dysforie – zaburzenia nastroju (rozładowujące się po napadzie)- złe samopoczucie, drażliwość, niezadowolenie, wybuchy gniewu, agresja, mające wpływ na funkcjonowanie w grupie – nasilają się wraz z uszkodzeniami drgawkowymi
- stygmatyzacja
- duży wpływ mają reakcje otoczenia
opowiastka