Los bohatera.pdf

Los bohatera

Aktorzy:

Marszałek Gieorgij Żukow - Marek Perepeczko

Józef Stalin - Krzysztof Globisz

Ławrientij Beria - Adam Ferency

Zastępca Berii gen. Wiktor Abakumow - Krzysztof Kowalewski

Generał Tielegin - Witold Pyrkosz

Generał Kriukow - Wiktor Zborowski

Oficer Armii Czerwonej - Jerzy Bończak

Żołnierz - Krzysztof Żurek

Funkcjonariusz KGB - Łukasz Klekowski

W niedzielny poranek 12 sierpnia 1945 roku na Placu Czerwonym zebrał

się 20-tysięczny tłum. Moskwianie witali generała Dwighta Eisenhowera,

głównodowodzącego wojskami alianckimi, które przeszły od Normandii do

Łaby.

Generał szedł wzdłuż szpaleru ludzi machających do niego przyjaźnie i

uśmiechał się nieśmiało. Obok niego stąpał ambasador Averell Harriman, a

pół kroku z tyłu szedł marszałek Gieorgij Żukow, któremu przypadła rola

gospodarza podczas pobytu amerykańskiego dowódcy w Związku

Radzieckim.

Gdy weszli na podwyższenie tuż obok głównej trybuny na Placu

Czerwonym, podszedł do nich oficer, który zwrócił się do Eisehowera:

Oficer: Generalissimus Stalin zaprasza pana na główną trybunę.

Generalissimus powiedział, że jeżeli zechciałby pan przyjść, to zaprasza

również dwóch pana towarzyszy.

Ambasador Harriman szepnął do Eisenhowera: "Nigdy w historii Związku

Radzieckiego nie zapraszano obcokrajowca na główną trybunę na Placu

Czerwonym".

Po kilku minutach stanęli obok Stalina, który serdecznie powitał

amerykańskich gości i ruchem ręki przywołał Żukowa trzymającego się

kilka kroków z tyłu.

Eisenhower zanotował później w pamiętniku: "Marszałek Żukow był

wielkim faworytem Generalissimusa. Był włączony do każdej rozmowy,

którą prowadziłem ze Stalinem, a obydwaj zwracali się do siebie w sposób

zażyły i serdeczny. Było to dla mnie bardzo sympatyczne ze względu na

wiarę jaką pokładałem w przyjaźni i współpracy z marszałkiem Żukowem."

Eisenhower wyciągał bardzo błędne wnioski. Do głowy mu nie

przychodziło, że dni radzieckiego marszałka są już policzone. Stalin

postanowił usunąć go, choć wydawałoby się to nieprawdopodobne.

Gieorgij Żukow stał przy nim wiernie od pierwszych dni wojny. Był szefem

Sztabu Generalnego, gdy w czerwcu 1941 roku Niemcy uderzyli na

Związek Radziecki. Dowodził obroną Moskwy, gdy wydawało się, że stolica

lada dzień znajdzie się w rękach niemieckich. Zaplanował kontrofensywę,

w wyniku której wrogie wojska zostały odrzucone na zachód. Stalin

wysyłał go na najtrudniejsze odcinki frontu: do Leningradu, pod

Stalingrad, Kursk. Armie Żukowa zdobyły Berlin. Tam przyjął kapitulację

wojsk niemieckich, a szczególną nagrodą było wyznaczenie go na

stanowisko dowódcy radzieckich wojsk okupacyjnych w Niemczech.

Dlaczego więc Stalin chciałby usunąć legendarnego dowódcę i wiernego

oficera?

Stalin bał się ludzi, którzy zdobyli ogromną popularność w społeczeństwie i

wielkie uznanie w wojsku. A mając za sobą naród i wojsko mogli zagrozić

jego władzy.

Ponadto Żukow uraził Stalina. Było to na posiedzeniu Biura Politycznego

partii komunistycznej 24 maja 1945 roku. Stalin, upojony zwycięstwem,

zdał najwyższym dowódcom pytanie, co sądzą o nadaniu mu stopnia

generalissimusa. Żukow nie zastanawiał się długo nad odpowiedzią.

Żukow: Powinniśmy pamiętać, że tytuł generalissimusa noszą tak

odrażające indywidua jak Franco i Czang Kai-szek.

Żukow popełnił niewybaczalny błąd: dotknął dyktatora do żywego. Stalin

nigdy nie zapominał zniewag. Mógł odłożyć zemstę na rok albo dziesięć

lat, ale zawsze do niej powracał.

Stalin podejrzliwie patrzył na marszałka Gieorgija Żukowa. Bał się

popularności i uznania, jakie ten legendarny dowódca miał w wojsku i

społeczeństwie. Tym bardziej, że coraz częściej dochodziły go informacje,

iż marszałek uważa się za zwycięzcę II wojny, skupia dookoła siebie

oddanych oficerów i zabiega o popularność na Zachodzie.

Stalin postanowił porozmawiać o Żukowie z Ławrentijem Berią, ministrem

bezpieczeństwa państwowego.

Stalin: Ławrentij, wyrasta nam nowy przywódca Związku Radzieckiego.

Żdanow, Bułganin i paru jeszcze innych towarzyszy powiada, że marszałek

Żukow poczuł się w Berlinie bardzo pewnie.

Beria: To prawda, Koba. Prawda. Moi ludzie informują o zbyt częstych

kontaktach Żukowa z Eisenhowerem.

Stalin: Ostatnio widzieli się 7 listopada na przyjęciu w z okazji święta

rewolucji.

Beria: Otrzymałem pełny raport w tej sprawie.

Beria podał Stalinowi stenogram rozmowy, jaką w saloniku ambasady

radzieckiej w Berlinie prowadzili Żukow, któremu towarzyszyła żona, i

Eisenhower. Był to oczywiście zapis podsłuchu.

Stalin przez kilka minut w milczeniu studiował stenogram.

Stalin: A to łajdak. Kuty na cztery nogi. Komunizmem się zasłania...

Beria wiedział, czego dotyczyła ta uwaga. Żukow przekonywał

Eisenhowera, że kapitalizm odwołuje się do egoizmu człowieka, zaś

komunizm stara się wyrobić w obywatelu poświęcenie dla narodu

kompleksu, którego jest cząstką. Przy tym nie wspomniał o Stalinie i nie

zganił Eisenhowera, gdy ten wyraził potępienie dla wszystkich systemów

umożliwiających rozwój dyktatury.

Stalin: Myśli, że jest obrońcą Związku Radzieckiego. Jak przywołać go do

porządku?

Beria: Trzeba dać ludziom do zrozumienia, że Żukow już nie korzysta z

twojego poparcia. To powinno wystarczyć. Resztę zostaw mnie.

Stalin: Tak, trzeba zwołać naradę najwyższych dowódców, aby

przedstawić nasze wątpliwości co do szczerości działań Żukowa. Gdy

towarzysze przekonają się, że Żukow utracił zaufanie i poparcie

kierownictwa partii, nie będzie większych kłopotów z pozbyciem się go.

Stalin chciał zastosować metodę, którą sprawdził w latach trzydziestych,

gdy rozprawiał się z dowództwem Armii Czerwonej. Wtedy popadnięcie w

niełaskę któregoś z najwyższych oficerów tworzyło dookoła niego próżnię.

Odsuwali się najbliżsi współpracownicy i przyjaciele. Osamotnionego

łatwiej było złamać, zmusić do przyznania się do wyimaginowanych

zarzutów, co umożliwiało skazanie go na śmierć.

Nie mylił się: najwyżsi oficerowie zebrani w gabinecie Stalina w milczeniu

wysłuchali słów dyktatora, który o swoim najwierniejszym dowódcy mówił,

że przypisuje sobie wszystkie zwycięstwa i w oczywisty sposób obniża rolę

Naczelnego Dowództwa.

Potem zabierali głos: jeden po drugim potwierdzali zarzuty Stalina i

występowali, mniej lub bardziej ostro, przeciwko Żukowowi. Dyktator

słuchając wystąpień tych ludzi był zadowolony. Nie zawiedli go. Oddawali

mu najlepszego ze swojego grona, nie wiedząc, że gdy spadnie jego

głowa, bardzo szybko Stalin zażąda ich życia.

Żukowa na tym zebraniu nie było, ale wieści szybko dotarły do jego

kwatery w Berlinie.

Tielegin: Gieorgij, niedobre wiadomości z Moskwy.

Żukow: Co znowu?

Tielegin: Wczoraj na Kremlu odbyła się narada najwyższych dowódców.

Żukow: Nie sądzę, żeby było tam coś ważnego, skoro nie zaprosił mnie.

Tielegin: No właśnie. Stalin otworzył posiedzenie mówiąc o tobie, że sobie

przypisujesz wszystkie zwycięstwa.

Żukow: Bzdura!

Tielegin: Mnie tego nie tłumacz. Podobno wszyscy, którzy brali udział w

tej naradzie, byli tego zdania.

Żukow: To jakieś nieporozumienie. Wyjaśnię to w czasie najbliższej

rozmowy ze Stalinem.

Tielegin: Gieorgij, nie lekceważ tego ostrzeżenia. Jest też druga

wiadomość, sądzę, że w bezpośrednim związku z pierwszą: za kilka dni

przyjeżdża do Berlina Abakumow.

Żukow: Zastępca Berii, Wiktor Abakumow?

Tielegin: Tak.

Żukow: Meldujcie mi o wszystkich ruchach Abakumowa, a teraz wybacz,

muszę trochę popracować.

Generał Tielegin skinął głową i szybko wyszedł z gabinetu. Wiedział, że

Żukow chciał pozostać sam, aby przemyśleć sytuację. Nie było cienia

wątpliwości, że narada w Moskwie i przyjazd Abakumowa wiążą się

bezpośrednio i zapewne chodziło o zebranie dowodów obciążających

Żukowa. Nie mylił się.

Generał Wiktor Abakumow, najbliższy współpracownik Ławrentija Berii, był

groźnym wrogiem i Żukow zdawał sobie z tego sprawę. Wiedział również,

że Abakumow przybył do Berlina, aby zebrać dowody przeciwko niemu.

Nie miał jednak zamiaru poddawać się. Kazał obserwować Abakumowa.

Nie czekał długo. Już drugiego dnia pobytu w Berlinie Abakumow kazał

aresztować sześciu oficerów.

Tielegin wzburzony położył przed Żukowem listę aresztowanych. Tielegin:

Ci ludzie zostali dzisiaj rano aresztowani przez Abakumowa. Czy ty coś o

tym wiesz?

Żukow nie odpowiedział. Sięgnął po słuchawkę telefonu.

Żukow: Dyżurny, weźmiesz dwóch żołnierzy i pojedziesz do kwatery

generała Abakumowa. Powiesz, że ma przyjechać do mnie i przyjedziesz z

nim do mnie! Zrozumieliście?! Tielegin patrzył na tę scenę ze zdumieniem.

Dawno już nie widział tak wściekłego Żukowa. Tymczasem patrol dotarł do

kwatery Abakumowa. Trzej żołnierze zastukali do drzwi pokoju generała i

nie czekając na pozwolenie weszli.

Żołnierz: Towarzyszu generale, marszałek Żukow oczekuje was. A krótko

mówiąc, mam rozkaz dowieźć was. Sami pójdziecie, czy mam wykonać

rozkaz?

Abakumow patrzył zdziwiony na zwalistego lejtnanta, który trzymał rękę

na otwartej kaburze pistoletu. Jego mina mówiła wszystko: przy próbie

odmowy wyjmie pistolet i zdzieli rękojeścią w głowę. Zarzucił bez słowa

płaszcz i skierował się do wyjścia.

Gdy wszedł do gabinetu Żukowa opuściła go pewność, z jaką przybył do

Berlina. Spotkanie ze starym frontowcem, bohaterem II wojny onieśmieliło

go.

Żukow: Aresztowaliście sześciu moich oficerów. Zwolnicie ich natychmiast

czy mam was odesłać pod strażą do Moskwy?

Abakumow: Towarzyszu marszałku, aresztowaliśmy ludzi podejrzanych o

współpracę z wrogiem. Takie było polecenie towarzysza Berii.

Żukow: Natychmiast czy pod strażą do Moskwy?! Na froncie kazałbym

was rozstrzelać. Zrozumiano!?

Abakumow wiedział, że Żukow nie zwykł żartować i jakakolwiek próba

oporu może go drogo kosztować. Natychmiast nakazał zwolnić

aresztowanych. Wychodząc z gabinetu zatrzymał się na moment i spojrzał

w stronę Żukowa. Chciał powiedzieć: jeszcze się spotkamy, ale widząc

minę marszałka przestraszył się, że jakakolwiek uwaga może mieć dla

niego fatalne następstwa.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: