Ściąga Z Mechaniki.doc

(201 KB) Pobierz
1

1.                     Pojęcia podstawowe: punkt materialny, układ punktów materialnych, ciało sztywne, więzy i ich klasyfikacja, stopień swobody układu, ilość stopni swobody poruszającego się bez ograniczeń punktu materialnego oraz ciała sztywnego

 

Punkt materialny – punkt geometryczny o pewnej skończonej masie mający na płaszczyźnie dwa,
a w przestrzeni trzy stopnie swobody

Układ punktów materialnych – ciało zawierające dowolną liczbę punktów materialnych

Ciało sztywne – ciało stałe, którego punkty nie zmieniają wzajemnych odległości pod wpływem działających na nie sił.

Więzami nazywamy warunki ograniczające ruch ciała w przestrzeni

Rodzaje więzów: Dwustronne i jednostronne.

Stopniem swobody nazywa  się możliwość wykonywania ruchu ciała  niezależnego od innych ruchów, punkt materialny ma na płaszczyźnie dwa, a w przestrzeni trzy stopnie swobody, ciało sztywne ma na płaszczyźnie trzy, a w przestrzeni sześć stopni swobody.

 

2.         Czas, przestrzeń, siła, ruch, materia, masa

 

Czas – cechą charakterystyczną czasu jest nieodwracalność jego płynięcia, które ma tylko jeden kierunek, ma tylko jeden wymiar.

Przestrzeń – pod pojęciem tym rozumie się przestrzeń euklidesową, ma trzy wymiary odległości, mierzone w trzech wzajemnie do siebie prostopadłych kierunkach (długość, szerokość, wysokość)

Masa jest jednocześnie miarą ilości materii zawartej w ciele i miarą bezwładności ciała. Jednostką masy jest 1 kg.

Siła jest miarą wzajemnego oddziaływania ciał, przejawiającego się wyprowadzeniem ich ze stanu spoczynku, zmiany ich ruchu lub utrzymaniem ciał w stanie równowagi

Ruchem ciała nazywamy zachodzące w czasie zmianę jego położenia względem innego ciała, które umownie przyjmujemy za nieruchome.

3.       Statyka, Pojęcie siły, Prawa statyki

Statyka jest szczególnym przypadkiem dynamiki polegającym za tym, że siły działające na ciało materialne znajdują się w  równowadze, co oznacza, że ciało jest w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym

Prawa statyki

-           zasada pierwsza (zasada równoległoboku) działanie dwóch sił P1 i P2 można zastąpić działaniem jednej siły R, działającej na ten sam punkt, będącej przekątną równoległoboku zbudowanego na wektorach sił P1 i P2

-           zasada druga, jeżeli do ciała przyłożone są dwie siły, to równoważą się tylko wtedy, gdy mają tę samą linię działania te same wartości liniowe i przeciwne zwroty

-           zasada trzecia, skutek działania dowolnego układu sił, przyłożonych do ciała nie zmieni się, jeśli do tego układu dodamy lub odejmiemy dowolny układ równoważących się sił, czyli tzw. Układ zerowy

-           zasada czwarta (zasada zesztywnienia) jeżeli ciało odkształcalne znajduje się
w równowadze pod działaniem pewnego układu sił, to również pozostanie w równowadze ciało doskonale sztywne (nieodkształcalne) identycznie z poprzednim pod działaniem tego samego układu sił

-           zasada piąta (zasada działania i przeciwdziałania) każdemu działaniu towarzyszy równe co do wartości o przeciwnym zwrocie i leżące na tej samej prostej przeciwdziałanie

-           zasada szósta (zasada oswobodzenia z więzów) każde ciało nieswobodne można myślowo oswobodzić z więzów zastępując ich działanie reakcjami, a następnie rozpatrywać jako ciało swobodne znajdujące się pod działaniem sił czynnych i biernych

Układ sił – wzajemne oddziaływanie więcej niż dwóch brył

 

4.Układy sił. Wielobok sił – konstrukcja 

Układ sił wzajemne oddziaływanie więcej niż dwóch sił

Działanie siły nie zmieni się jeżeli przesuniemy siłę wzdłuż prostej jej działania

tu ma być rysunek

 

5.Dwie siły równoległe. Wypadkowa dwóch sił równoległych o wartościach równych zgodnie skierowanych oraz o różnych wartościach przeciwnie skierowanych.

 

Układ sił – wzajemnie oddziaływanie więcej niż dwóch brył.

Wielobok sił.

Działanie siły na ciała sztywne nie ulegają zmianie jeżeli przesunie się siłę wzdłuż jej prostej działania do innego punktu położenia

W=                                           rysunki

Rozkład sił na dwa kierunki

 

rysunek

 

rozkład sił na trzy kierunki

Można go przeprowadzić tylko wówczas, gdy trzy kierunki na które rozkładamy siłę nie są do siebie równoległe i nie przecinają się w jednym punkcie.

                                          rysunek

 

 

Siły przyłożone do brył lub punktów materialnych możemy podzielić na siły zewnętrzne i wewnętrzne. Siły zewnętrzne są to siły przyłożone do poszczególnych brył pochodzące od brył nie wchodzących w skład rozpatrywanego układu.

Drugą grupą sił są siły pochodzące od więzów w przypadku gdy bryła jest nieswobodna. Siły te nazywamy siłami reakcji.

Siły wewnętrzne to siły, z jakimi oddziaływują na siebie poszczególne bryły lub punkty materialne wchodzące w skład danego układu, wzajemne oddziaływanie brył określa III prawo Newtona.

Środkowy układ sił – układ sił, w którym proste działania przecinają się w jednym punkcie. Taki układ można zastąpić jedną siłą, którą nazywamy wypadkową tego układu, sprowadzić do dwójki zerowej (układ jest w równowadze).

Jeżeli wielobok sił (suma geometryczna) jest zamknięty to układ środkowy pozostaje w równowadze. Jeżeli wielobok sił jest otwarty to układ środkowy ma wypadkową . Wektor główny () to wektor zamykający wielobok sił.

Trzy siły są w równowadze, jeżeli ich proste działania przecinają się w jednym punkcie, leżą w jednej płaszczyźnie i trójkąt sił jest trójkątem zamknięty.

Aby układ znajdował się w równowadze

       

Warunkiem koniecznym i wystarczającym równowagi przestrzennego środkowego układu sił jest, aby algebraiczne sumy  rzutów wszystkich sił na osie układu współrzędnych były równe zero

 

 

6.Pojęcie pary sił, Wektor i moment pary sił, Umowa znaków

 

Para sił – dwie siły równe co do wartości, równoległe leżące w jednej płaszczyźnie, skierowane przeciwnie

Moment pary sił to wektor prostopadły do działania pary sił jest niezależny od wyboru punktu, jest wielkością stałą, a jego wartość równa się iloczynowi wartości jednej z sił pary i odległości między siłami

 

Tw1. Działanie pary sił na ciało sztywne nie ulegnie zmianie gdy parę przeniesiemy w dowolne położenie w płaszczyźnie jej działania

Tw2. Działanie pary sił na ciało sztywne nie ulegnie zmianie gdy zmienimy siły pary i ramię tak aby wektor momentu został niezmieniony

Tw3. Działanie pary sił na ciało sztywne nie ulegnie zmianie gdy parę przesuniemy na płaszczyznę równoległą do jej płaszczyzny działania.

 

 

7.Pojęcie momentu sił względem punktu i prostej (osi)

 

Moment siły względem punktu – nazywamy odłożony z punktu O wektor  Mo równy iloczynowi wektorowemu promienia wektora R
i wektora siły  Mo = R x P

Moment siły względem osi – rzut wektora momentu siły względem dowolnego punktu osi na tę oś.

 

8.Pojęcie równowagi ciała

 

Warunek równowagi ciała, punktu materialnego lub układu punktów materialnych znajdują się w równowadze jeżeli działające na nie siły równoważą się

 

9.Płaski dowolny układ sił, Redukcja sił, Moment główny, Wektor główny, Wyrażenia analityczne

 

Płaski dowolny układ sił – redukcja, w przypadku, gdy suma geometryczna układu sił P1 i  P2 ... Pn działających w jednej płaszczyźnie na ciało sztywne różna jest od zera, układ możemy zastąpić jedną siłą wypadkową, równą wektorowi głównemu R, a jeżeli jest równa zero, to układ sił może, ale nie musi redukować się do pary sił, której wektor jest prostopadły do płaszczyzny działania sił gdy Wg i Mg ¹ 0 skrętnik; Wg ¹ 0, Mg = 0 wektor gł. Wg = 0, Mg ¹ 0 para sił;

Wektor główny R przesuwając równolegle wszystkie siły danego układu do jednego punktu O otrzymamy jedną  siłę R równą sumie geometrycznej.

Moment główny Mo – jedna para sił o momencie Mo równym sumie momentów tych par sił (względem obranego bieguna jest równy sumie geometrycznej momentu głównego tego układu względem pierwotnego bieguna.

 

10. Szczególne przypadki redukcji: płaskiego dowolnego układu sił, zbieżnego układu sił, Wektorowe i skalarne warunki równowagi

 

Warunki równowagi płaskiego dowolnego układu sił jeśli sumy rzutów wszystkich sił na osie układu są równe zero i moment wszystkich sił względem dowolnego punktu płaszczyzny działania sił jest równy zero – jeżeli moment układu sił względem dwóch punktów jest równy zero oraz rzut sił na oś nie prostopadłą do odcinka łączącego te punkty jest równy zero – jeżeli moment układu sil względem trzech punktów nie leżących na jednej prostej jest równy zero.

 

11. Płaski równoległy układ sił, Redukcja, Warunki równowagi

 

Warunki równowagi płaskiego równoległego układu sił – pierwsze z równań równowagi jest spełnione tożsamościowo i i pozostałe dwa równania równowagi

SPi = SPy = 0, SMi0=0, SMiA=0, SMiB=0, Mo = SMi0=SPi Xi

 

12.Przestrzenny dowolny układ sił, Redukcja, Warunki równowagi

 

Redukcja dowolnego przestrzennego układu sił – układ możemy zastąpić siłą R przyłożoną do dowolnego wybranego środka redukcji O, równą sumie geometrycznej wszystkich sił układu oraz pary sił o momencie Mo równym sumie geometrycznej momentów tych sił względem środka redukcji.

Skrętnik – układ złożony z wektora głównego R, składowej momentu głównego Mo leżącego na linii działania wektora R.

Redukcja do dwóch sił skośnych, z których jedna przechodzi przez środek redukcji O

Redukcja do siły wypadkowej – warunkiem jest istnienie różnej od zera sumy geometrycznej R, prostopadłość wektora momentu głównego Mo względem dowolnie wybranego punktu O do linii działania sumy geometrycznej.

Redukcja do pary sił – gdy wektor główny równa się zeru natomiast moment główny Mo względem dowolnego punktu o nie jest równy zero, moment jest równy momentowi głównemu układu.

Warunki równowagi  - jeżeli suma geometryczna R jest równa zero oraz moment główny Mo układu względem dowolnego punktu O jest równy zero – jeżeli suma rzutów wszystkich sił na trzy osie układu równa jest zero i suma momentów wszystkich sił względem trzech osi układu jest równa zeru.

 

13. Tarcie, Tarcie statyczne i kinematyczne, Tarcie poślizgowe i tarcie toczne

 

Tarcie – zjawisko powstawania sił stycznych do powierzchni styku dwóch ciał.

Tarcie statyczne zależy od rodzaju materiału trących się ciał, chropowatości i stanu ich powierzchni (suche, wilgotne, zimne, gorące) tarcie kinematyczne zależy od względnej prędkości ciała.

Stożek tarcia – tarcie nie zależy od kierunku działania siły T, wobec tego reakcja R może leżeć w każdej z płaszczyzn przechodzących przez normalną Or i odchylać się od tej normalnej o kąt tarcia f.

 

14. Kinematyka, Pojęcie ruchu, Tor, Sposób opisu ruchu bryły oraz punktu materialnego

 

Torem lub trajektorią punktu nazywamy miejsce geometryczne kolejnych położeń tego punktu w przestrzeni.

Opis ruch:

- za pomocą wektora promienia wodzącego

-           za pomocą równań skończonych ruchu x= f1(t), y = f2(t) z = f3(t)

-           za pomocą współrzędnej naturalnej

-           za pomocą innych współrzędnych

 

15.Równania ruchu punktu, Wyznaczenie prędkości i przyspieszenia przy opisie ruchu za pomocą równania wektorowego we współrzędnych prostokątnych

 

16.Współrzędne naturalne, wektor krzywizny, trójścian Freneta, Rozkłąd przyspieszenia na kierunki naturalne

 

- przyspieszenie całkowite

- przyspieszenie styczne

- przyspieszenie normalne

- promień

 

17.Ruch punktu po okręgu

- droga

-prędkość[m/s]

- przyspieszenie styczne

- przyspieszenie normalne

[s-1]   -prędkość kątowa

przyspieszenie kątowe

 

18.Klasyfikacja ruchu punktu z uwagi na tor prędkość i  przyspieszenie

-punkt porusza się po linii prostej ; x= x(t)

V i a leżą na tej samej prostej wystarczy podać ich miary Vx i ax  względem tej osi

          

- stałą dowolna

-punkt porusza się ruchem jednostajnie przyspieszonym ze stałym przyspieszeniem ruch po prostej

-punkt porusza się ruchem krzywoliniowym ze stałym przyspieszeniem

19.Ruch bryły. Proste przypadki ruchu bryły. Ruch postępowy– równania. Wielkości charakteryzujące

Jeżeli bryła porusza się ruchem postępowym to wszystkie punkty bryły poruszają się po torach przystających i w każdej chwili mają te same wektory prędkości przyspieszenie.

-           gdy ciało sztywne nie jest swobodne, jego liczba stopni swobody jest mniejsza od sześciu; gdy obierzemy sobie dowolny punkt A unieruchomiony, wówczas ciało może się kręcić tylko wokół punktu A i poszczególne punkty tego ciała poruszać się mogą po torach leżących na powierzchniach kul, których wspólnym środkiem jest punkt A

-           gdy dwa punkty są unieruchomione –prowadzimy przez nie prostą i ciało obraca się względem właśnie tej prostej ruch obrotowy: prosta nieruchoma jest osią obrotu

gdy ciało porusza się w ten sposób że dowolna prosta należąca do tego ciała pozostaje stale równoległa do swego położenia, które zajmowała w dowolnie obranej chwili – ruch postępowy

prędkość

przyspieszenie

przyspieszenie i prędkości wszystkich punktów są takie same

W przypadku gdy torami punktów ciała sztywnego są równoległe do siebie linie proste – prostoliniowy ruch postępowy

20.Ruch obrotowy bryły wokół osi nieruchomej – równania ruchu, Wielkości charakteryzujące. Zależności pomiędzy prędkością kątową, prędkością liniową, ilością obrotów i średnicą toru (koła)

 

 

21.Jak określamy ruch płaski bryły. Podstawowe własności ruchu płaskiego. Ruch płaski jako ruch złożony. Określenie prędkości i przyspieszeń przez składanie chwilowego ruchu postępowego  i obrotowego

 

...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin