PARTIE I SYSTEMY PARTYJNE
Demokracja a systemy partyjne
Modele demokracji
· Teoretyczne:
· Madisonowski
· Decyzyjny
· Empiryczne:
· Majorytarny
· Konsensualny
Model majorytarny a konsensualny – różnice
· Jedno lub wielopartyjne rządy
· Dominacja parlamentu (gabinetu) lub podział władz
· System wyborczy
· Liczba partii relewantnych
· Liczba wymiarów sporu politycznego
Funkcjonalne cele systemów partyjnych
· Wyłanianie stabilnego rządu
· Zgodność decyzji reprezentantów z hipotetyczną wolą wyborców
· Konsensualny model podejmowania decyzji politycznych
· Sprzyjanie wyborowi kompetentnych reprezentantów
· Reprezentacja wszystkich istotnych grup interesu
Systemy partyjne a rozwój społeczny
· Zmiana struktury społecznej a partycypacja polityczna
· Świadomość społeczna
· Podmiotowość polityczna
Teoria Elliota
· Progresywna struktura rozwoju (permanentność procesów demokratyzacyjnych)
· Warunki zmiany kierunku głównej tendencji
· Sinusoida władzy w ramach teorii Elliota
Teoria Huntingtona
· Źródła procesów demokratyzacyjnych
· Trzy fale demokratyzacji
· Przypadek polski
Teoria Tofflerów
· Społeczny charakter procesów demokratyzacyjnych
· Wpływ cywilizacji na zmiany kulturowe
· Zmiany modelu partycypacji politycznej
· Czy jesteśmy nowym początkiem ?
Typologie systemów partyjnych
· Wymiar ilościowy
· Wymiar jakościowy
· Wymiar relewantności
Typologie ilościowe – M.Duverger
· Jednopartyjny
· Dwupartyjny
· Wielopartyjny
Typologie ilościowe – J.Blondel
· Dwuipółpartyjny
· Wielopartyjny z partią dominującą
· Wielopartyjny rozproszony
Typologie jakościowe – G.Smith
· Nierównowagi
· Rozproszony
· Zrównoważony
Typologie jakościowe – P.Mair
· Partii wielkich
· Partii małych
· Pośrednie
· Przejściowe
Typologie jakościowe – M.Wheaton
· Pragmatyczne
· Zideologizowane
Typologie relewantności – G.Sartori
· Jednopartyjny z partią predominującą
· Wielopartyjny spolaryzowany umiarkowanie
· Wielopartyjny spolaryzowany ekstremalnie
Typologie relewantności – M.Sobolewski
· Partii dominującej
· Rozbicia wielopartyjnego
· Wielopartyjny ustabilizowany (dwublokowy)
· Kooperacji partii
Wymiar rywalizacji politycznej
Lewica-prawica
Zakres pojęciowy lewica-prawica
· Spór aksjologiczny:
· Stanowisko J.P.Sartre’a
· Stanowisko M.Gauchet
· Spór empiryczny:
· Lewica wg P.Goltza i E.Diaza
· Prawica wg D.Confrancesco
Wartość ideologiczna diady lewica-prawica
· Koncepcja ideologicznego wyrafinowania
· Koncepcja ideologicznej tożsamości
· Warunek symbolicznego uogólnienia
· Warunek ograniczenia
· Warunek binarnej schematyzacji
Pragmatyczne rozróżnienie A.Lijpharta
· Państwowe vs. Prywatne środki produkcji
· Silna vs. Słaba rola rządu w planowaniu ekonomicznym
· Popieranie vs. Sprzeciwianie redystrybucji dochodu
· Rozwijanie vs. Sprzeciw dla rozwoju programów socjalnych przez rząd
Postmodernistyczny wymiar podziału lewica-prawica
· Charakter współczesnej struktury społecznej
· Dynamika tożsamości jednostkowych
Wolność i równość jako determinanty prawicy i lewicy
· Liberalizm polityczny jako niezbędny warunek pluralizmu
· Wewnętrzny konflikt wolność-równość
· Anglosaskie systemy partyjne
· Europejskie systemy partyjne
Stratyfikacyjna rola ujęcia lewica-prawica
· Podział lewica prawica w systemie partyjnym
· Kiedy diada zmienia się w triadę
· Warunki niezbędne do wyodrębnienia centrum
Teoria Centrum N.Bobbio
· Centrum i-i
· Centrum ani-ani
· Centrum albo-albo
· Czynniki zmiany modelu centrum politycznego
Polaryzacja polityczna
Dynamika polaryzacji politycznej
· Wektorowe skierowanie do środka
· Zmniejszanie dystansu ideologicznego
· Marginalizacji partii skrajnych
· Zanikanie centrum
Charakter centrum
· Dualizm ideologiczny
· Ukierunkowanie potencjału koalicyjnego
· Funkcje w systemie partyjnym
· Tożsamość elektoratu centrowego
Podziały socjopolityczne w ujęciu lewica-prawica
· Dynamika podziałów socjopolitycznych
· Uniwersalizm głównych podziałów
· Teoria zamrożenia systemów partyjnych Lipseta i Roksana
Układ lewica-prawica a preferowane modele głosowania
· Głosowanie pragmatyczne
· Głosowanie zideologizowane
· Głosowanie ekonomiczne
· Głosowanie klasowe
Kontrdiada autorytaryzm-indywidualizm
· Znaczenie wolności jako osi podziału
· Cechy ekstremum „indywidualizm”
· Cechy ekstremum „autorytaryzm”
· Dylemat współczesnej demokracji : miedzy wolnością a równością
PARTIE I SYSTEMY PARTYJE
Systemy wyborcze a systemy partyjne
Obszar wpływu systemu wyborczego na system polityczny
· System partyjny:
· Kształt
· Charakter rywalizacji wyborczej
· Model systemu przedstawicielskiego
· Partycypację wyborczą:
· Realizacja woli wyborców
· Legitymizacja reżimu politycznego
· Ugruntowanie procedur demokratycznych
Brzegowe aksjomaty systemu wyborczego
· Równość
· Autonomia społeczna
· Adekwatna reprezentacja
Politologiczne koncepcje systemów wyborczych
· Środek dzięki któremu można w demokracji osiągnąć cele polityczne
· Zbiór zasad i przepisów gry politycznej
· Socjotechniczne formuły, wg których głosy wyborców (z uwzględnieniem preferencji i partyjnego członkostwa) przetransponowywane są na mandaty w instytucjach ustawodawczych i wykonawczych
· Praktyczne instrumenty, przez które takie pojęcia jak zgoda i przedstawicielstwo są urzeczywistniane
Proces przez który preferencje wyborcze są artykułowane w postaci oddanych głosów i przez który głos są transponowane na przedstawicieli władzy rządowej spośród konkurujących ze sobą partii politycznych.
Czynniki wzrostu partycypacji wyborczej
· Przymus głosowania
· ...
umkc