POWIERZCHOWNE MIĘŚNIE GRZBIETU

Mięśnie kolcowo-ramienne:

1. M. czworoboczny (m. Trapezius)

Przyczepy początkowe

-                     przyśrodkowa część kresy karkowej górnej i guzowatość potyliczna k. potylicznej

-                     więzadło karkowe

-                     wyrostki kolczyste kręgów C7 i wszystkich kręgów piersiowych oraz na odpowiednich częściach więzadła nadkolcowego

Przyczepy końcowe

-                     koniec barkowy obojczyka

-                     wyrostek barkowy

-                     grzebień łopatki

-                     przyśrodkowa część brzegu górnego grzebienia łopatki

Czynności:             

Część górna dźwiga staw ramienny ku górze do 10 cm oraz dźwiga ciężary na stawie ramiennym. Część środkowa zbliża łopatkę w ten sposób, że kąt górny zbliża się do kręgosłupa, dolny do przesuwa się do przodu i bocznie, a panewka stawowa kieruję się ku górze. Dzięki temu ramię może być uniesione ponad poziom. Cały mięsień cofa staw ramienny, zbliża łopatkę do kręgosłupa i przyciska ją do klatki piersiowej.

2. M. najszerszy grzbietu (latissimus dorsi)

Przyczepy początkowe

-                     wyrostki kolczyste C7-C12, Th1-Th5

-                     grzebień krzyżowy pośrodkowy

-                     tylna trzecia wargi zewnętrznej grzebienia biodrowego

-                     powierzchnie zewnętrzne 9. lub 10., 11. i 12. żebra

-                     nieznaczna część mięśnia rozpoczyna się często również na dolnym kącie łopatki przy przyczepie mięśnia obłego większego

Przyczep końcowy

-                     grzebień guzka mniejszego kości ramiennej do przodu od mięśnia obłego większego

Czynności:

Przy ustalonym kręgosłupie m. najszerszy grzbietu opuszcza ramię, przywodzi je do tyłu i obraca do wewnątrz (ręka zbliża się do pośladków). Współpracuje z m. piersiowym większym przy opuszczaniu wysoko podniesionego ramienia lub np. podciąganiu się.

Przy ustalonych ramionach mięśnie obu stron działają jako dźwigacze dolnych żeber (pomocnicze mięśnie wdechowe).

3. M. równoległoboczny (m. rhomboideus)

Przyczepy początkowe

-                     dolny odcinek więzadła karkowego

-                     wyrostki kolczyste kręgów C4 i C5

-                     więzadło nadkolcowe

-                     wyrostki kolczyste Th1-Th4

Przyczep końcowy

-                     brzeg przyśrodkowy łopatki od grzebienia do dolnego kąta

Czynności:

Pociąga łopatkę w kierunku przyśrodkowym i ku górze.

4. Dźwigacz łopatki (m. levator scapulae)

Przyczepy początkowe

-                     guzki tylne wyrostków poprzecznych C1-C4

Przyczep końcowy

-                     górny odcinek brzegu przyśrodkowego łopatki, od kąta górnego do trójkąta grzebienia

Czynności:

Współpracuje z górną częścią m. czworobocznego pociągając łopatkę ku górze i przyśrodkowo. Obraca łopatkę w ten sposób, że dolny kąt kieruje się przyśrodkowo, a wyrostek barkowy bocznie. Przy ustalonej obręczy kończyny górnej działając jednostronnie zgina kręgosłup w odcinku szyjnym ku bokowi, obustronnie – ku dołowi.

Mięśnie kolcowo-żebrowe

1.                  Mm. Zębate tylne (mm. serrati posteriores)

·        M. zębaty tylny górny (m. serratus posterior superior)

Przyczepy początkowe

-                     dolna część więzadła karkowego

-                     wyrostki kolczyste C6, C7, Th1 i Th2

Przyczepy końcowe

-                     brzegi górne i powierzchnie zewnętrzne od drugiego do piątego żebra

Czynności:

Dźwiga żebra – jest mięśniem wdechowym.

·        M. zębaty tylny dolny (m. serratus posterior inferior)

Przyczep początkowy

-                     Th10-Th12 i L1-L2

Przyczep końcowy

-                     brzeg dolny od 9. do 12. żebra

Czynności:

Opuszcza żebra i kieruje ku bokom, kurczy się podczas wydechu.

GŁĘBOKIE MIĘŚNIE GRZBIETU

Długie mięśnie grzbietu

Mięśnie kolcowo-poprzeczne

1.    Mm. płatowate (mm. spelenii)

·        M. płatowaty głowy (m. splenius capitis)

Przyczepy początkowe:

-                     więzadło karkowe na wysokości C3-C7

-                     wyrostki kolczyste i więzadło nadkolcowe 1. i 2. kręgu piersiowego

Przyczep końcowy:

-                     wyrostek sutkowaty k. skroniowej

-                     poniżej trzeciej kresy karkowej górnej k. potylicznej

Czynności:

Działając obustronnie zgina głowę. Działając jednostronnie obraca twarz w tę samą stronę i nieco ku górze.

·        M. płatowaty szyi (m. splenius cervicis)

Przyczep początkowy:

-                     wyrostki kolczyste i więzadło nadkolcowe Th3-Th5

Przyczep końcowy:

-                     guzki tylne wyrostków poprzecznych dwóch-trzech górnych kręgów szyjnych

Czynności:

Zgina szyję do tyłu i obraca część górną szyi tak samo, jak część górna mięśnia obraca głowę.

2.                  M. krzyżowo-grzbietowy (m. sacrospinalis)

Rozpoczyna się w głębi mięśniowo, na powierzchni zaś długimi ścięgnami od grzebienia biodrowego, więzadeł krzyżowo-biodrowych tylnych, od powierzchni grzbietowej kości krzyżowej i od wyrostków kolczystych kręgów lędźwiowych oraz dwóch-trzech dolnych kręgów piersiowych.

·        M. biodrowo-żebrowy lędźwi (m. iliocostalis)

Przyczep początkowy:

-                     rozpoczyna się od wspólnej masy mięśniowej

Przyczep końcowy:

-                     kąty sześciu do dziewięciu dolnych żeber

·        M. biodrowo-żebrowy klatki piersiowej (m. iliocostalis thoracis)

Przyczep początkowy:

-                     kąty od 12. do 7. żebra przyśrodkowo od przyczepów m. biodrowo-żebrowego lędźwi

Przyczepy końcowe:

-                     kąty sześciu lub pięciu górnych żeber

·        M. biodrowo-żebrowy szyi (m. iliocostalis cervicis)

Przyczep początkowy:

-                     kąty 6. do 3. (często nawet 7. do 2.) żebra

Przyczep końcowy:

-                     guzki tylne wyrostków poprzecznych 6.-4. (3.) kręgu szyjnego

·        M. najdłuższy klatki piersiowej (m. longissimus thoracis)

Przyczepy początkowe:

-                     wspólna masa mięśniowa

-                     powierzchowna masa ścięgnista m. krzyżowo-grzbietowego

-                     wyrostki poprzeczne dolnych sześciu – siedmiu kręgów piersiowych

Przyczep końcowy:

-                     wyrostki poprzeczne kręgów lędźwiowych

-                     kąty od 12. do 2. żebra

-                     wyrostki dodatkowe kręgów lędźwiowych

-                     wyrostki poprzeczne wszystkich kręgów piersiowych

·        M. najdłuższy szyi (m. longissimus cervicis)

Przyczep początkowy:

-                     wyrostki poprzeczne górne 4. do 6. kręgów piersiowych

Przyczep końcowy:

-                     guzki tylne wyrostków poprzecznych 5. i 2. kręgu szyjnego

·        M. Najdłuższy głowy (m. longissimus capitis)

Przyczep początkowy:

-                     wyrostki poprzeczne górnych kręgów piersiowych (Th3-Th1)

Przyczep końcowy:

-                     wyrostek sutkowaty kości skroniowej

Czynności:

M. b-ż zgina kręgosłup w kierunku bocznym. M. najdłuższy wraz z m. b-ż działają jako prostowniki tułowia lub jako zginacze tułowia do tyłu. M. najdłuższy głowy pociąga głowę ku tyłowi, zgina ją i pochyla w tę samą stronę. Statyczne działanie m. krzyżowo-grzbietowego polega na utrzymaniu równowagi tułowia. Napina się przy każdym kroku. M. k-g bierze udział w ruchach oddychania; przy głębokim wdechu prostuje kręgosłup.

3.                  Mięsień kolcowy (m. spinalis)

·        M. kolcowy klatki piersiowej (m. spinalis thoracis)

Przyczep początkowy:

-                     wyrostki kolczyste L3-L1 i Th12-Th10

Przyczep końcowy:

-                     wyrostki kolczyste od Th8 do Th2

·        M. kolcowy szyi (m. spinalis cervicis)

Przyczep początkowy:

-                     wyrostki kolczyste Th2 i Th1 oraz C7 i C6

Przyczep końcowy:

-                     wyrostki kolczyste C4 do C2 (kręg piąty zwykle nie ma przyczepu)

·        M. kolcowy głowy (m. spinalis capitis)

Przyczep początkowy:

-                     wyrostki kolczyste górnych kręgów piersiowych oraz dolnych szyjnych

Przyczep końcowy:

-                     kość potyliczna w pobliżu guzowatości potylicznej zewnęteznej

Czynności:

Przy jednostronnym skurczu zgina kręgosłup w kierunku bocznym. Czynność obustronna wzmacnia zgięcie kręgosłupa ku tyłowi.

4.                  Mięśnie poprzeczno – kolcowe

·        M. półkolcowy klatki piersiowej i szyi (m. semispinalis thorcis et cervicis)

Przyczep początkowy:

-                     wyrostki poprzeczne wszystkich kręgów piersiowych

Przyczep końcowy:

-                     wyrostki kolczyste pięciu lub sześciu górnych kręgów piersiowych oraz siódmego do drugiego kręgu szyjnego

-                     górny krąg piersiowy

-                     krąg obrotowy

Czynności:

Działając jednostronnie zgina kręgosłup w odc. piersiowym oraz szyjnym w kierunku bocznym i obraca go w stronę przeciwną. Kiedy działają obustronnie prostują kręgosłup w odc. szyjnym i ustalają go.

·        M. półkolcowy głowy (m. semispinalis capitis)

Przyczep początkowy:

-                     wyrostki poprzeczne Th6 do Th1

-                     wyrostki poprzeczne i stawowe C7 do C4

Przyczep końcowy:

-                     łuska kości potylicznej między kresą karkową górną i dolną

Czynności:

Zgina głowę ku bokowi i obraca ją twarzą w stronę przeciwną. Działając obustronnie zgina głowę ku tyłowi, równocześnie zwiększając lordozę szyjną.

5.                  Mięsień wielodzielny (m. multifidus)

Przyczepy początkowy:

-                     powierzchnia grzbietowa kości krzyżowej

-                     więzadła krzyżowo-biodrowe tylne

-                     ...