Logistyka - opakowania i znakowanie towarów.pdf

(124 KB) Pobierz
185621550 UNPDF
Strona 1 z 5
Logistyka
OPAKOWANIA
I
ZNAKOWANIE TOWARÓW
1. Definicja opakowania
Pod pojęciem opakowania rozumie się dającą się oddzielić powłokę pakowanego towaru, mającą go
chronić i zabezpieczać przed wpływami otoczenia oraz oddziaływaniem energii mechanicznej w czasie
trwania procesu transportowego.
Według definicji zawartej w PN-88/0-79000 opakowanie jest wyrobem przeznaczonym do ochrony innych
wyrobów przed uszkodzeniami, a także do ochrony otoczenia przed szkodliwym oddziaływaniem
zapakowanego towaru.
Samo opakowanie jest wg normy DIN 55 405 jednostką składającą się z:
Środka opakowaniowego – jest wyrobem z materiału opakowania, przeznaczonym do pokrycia
zapakowanego towaru lub utrzymania go w całości
Materiału opakowania – to materiał, z którego wyprodukowane jest opakowanie
Pomocniczych środków opakowaniowych – obejmują środki, które wraz ze środkami
opakowaniowymi służą do opakowania, zamknięcia i przygotowania do wysyłki pakowanego towaru.
2.Funkcje opakowania
a) Funkcja produkcyjna – opakowanie umożliwia przygotowanie odpowiedniej ilości towarów na
wejście do produkcji i pobranie odpowiedniej ilości towarów na wyjście z produkcji.
b) Funkcja marketingowa – opakowanie wielu towarów stanowi istotną część strategii marketingowej
wyrobu, która sprawia, że towar staje się możliwy do odróżnienia od towarów konkurencji.
c) Funkcja użytkowa – zalicza się do niej ponowne zastosowanie opakowanie u nabywcy lub
zastosowanie do innych celów.
d) Funkcja logistyczna – opakowanie powinno ułatwi wykonywanie innych procesów logistycznych,
warunkują sprawność czynności transportowych, manipulacyjnych i transportowania.
Logistyczne funkcje opakowania są następujące:
a) Funkcja ochronna – ochrona towaru przez opakowanie jest uważana za najważniejszą logistyczną
funkcję opakowania; opakowanie powinno zabezpieczać ładunek przed utratą lub obniżeniem jego
jakości w drodze od producenta do konsumenta; opakowanie powinno chroni c towar przy wysyłce
przed obciążeniami mechanicznymi i klimatycznymi (wilgotność, temperatura); ma utrudniać kradzież
znajdującego się wewnątrz towaru.
b) Funkcja magazynowa – od opakowania wymaga się, aby ułatwiało ono magazynowanie towaru, tzn.
opakowanie powinno nadawać się do układania w stosy; kształt i wymiary muszą pozwalać na
bezpośrednie układanie poszczególnych opakowań na sobie; musi poza tym umożliwia
wykorzystanie przestrzeni magazynowej,
Strona 2 z 5
c) Funkcja transportowa – opakowanie ma za zadanie ułatwić transport; przy stosunkowo niewielkiej
masie opakowania, jego kształt i wymiary powinny pozwolić na optymalne wykorzystanie pojemności
środka transportowego,
d) Funkcja manipulacyjna – polega na ułatwieniu prowadzonych robót ładunkowych ręcznie i
mechanicznie,
e) Funkcja informacyjna – opakowanie jest nośnikiem informacji; opakowanie powinno być tak
oznaczone (np. kolorem lub napisami), aby pracownik kompletujący zamówienie w magazynie mógł
łatwo zidentyfikować żądane towary; opakowanie towarów kruchych, szybko psujących się,
wymagających specjalnego traktowania przy wysyłce powinny być wyraźnie oznakowane symbolami
rysunkowymi, znakami lub objaśnieniami,
f) Funkcja utylizacyjna – ma bardzo duży związek z procesami logistycznymi, gdyż recykling i
utylizacja wykorzystywanych wielokrotnie opakowań to także składnik logistyki zwanej logistyką
odpadów; jest to ponowne wykorzystanie opakowań przez przedsiębiorstwa lub też wykorzystanie
zużytych opakowań jako surowców wtórnych.
3. Jakość opakowań
Podstawowymi czynnikami, które decydują o jakości opakowań i składają się na proces ich powstawania
są:
- projektowanie i opracowanie wzorów opakowań,
- opracowanie założeń i technologii produkcji,
- wybór i zakup tworzyw opakowaniowych oraz surowców pomocniczych,
- wybór i zastosowanie odpowiedniej techniki produkcji
- kontrola jakości opakowań
Przed przystąpieniem do projektowania opakowania należy przeanalizować wiele czynników
wpływających na wybór konstrukcji opakowania czyli: masę, wymiary i kształt wyrobu, możliwość
przeprowadzania demontażu opakowania po jego opróżnieniu z towaru, własności chemiczne wyrobu
(wytrzymałość, odporność na działanie wstrząsów), odporność na korozję oraz oddziaływanie czynników
klimatycznych, atmosferycznych i biologicznych, przewidywaną technikę transportu i przeładunków,
wartość wyrobu.
4. Podział opakowań
Opakowania najczęściej dzieli się według:
A. Tworzywa – drewno, metal, szkło, tworzywo papierowe, tworzywo sztuczne, tkaniny
B. Formy konstrukcyjnej – skrzynie, klatki, pudła, beczki, butle, worki
C. Podatności na składanie i rozbieranie – nierozbieralne, składane, składane gniazdowo
D. Przeznaczenia – jednostkowe (np. pudełko), zbiorcze (np. skrzynia), transportowe (np. kontener)
E. Trwałości – jednorazowego użytku, wielokrotnego użytku
F. Formy rozliczeń – sprzedawane, pożyczane, zwrotne
G. Związku z produktem – bezpośredni (stykają się z produktem), pośredni (nie stykają się z
produktem)
Opakowalnictwo należy do tych dziedzin gospodarki, które się bardzo szybko rozwijają. Powstają coraz to
nowe konstrukcje opakowań, stosuje się nowoczesne tworzywa, zwłaszcza będące kombinacją różnych
rodzajów materiałów (np. papieru, metalu i tworzyw sztucznych). Szczególne znaczenie przypisuje się
funkcjom marketingowym opakowań, ale trzeba wyraźnie zaznaczyć ważność funkcji logistycznych.
Rozwój opakowań i doskonalenie ich funkcji logistycznych zwiększają sprawność i niezawodność
procesów logistycznych, a także umożliwiają redukcję kosztów tych procesów.
Strona 3 z 5
5. Znakowanie opakowań
Znakowanie opakowań transportowych odgrywa bardzo dużą rolę w organizacji i technice procesu
transportowego. Brak właściwych oznaczeń dotyczących przeznaczenia ładunku , jego wrażliwości,
sposobu obchodzenia się z nim w czasie transportu może doprowadzić do poważnych uszkodzeń lub
całkowitej utraty wartości użytkowej lub funkcjonalnej ładunku, a tym samym – wzrostu kosztów
logistycznych. Właściwe oznakowanie zabezpiecza ładunek przed uszkodzeniami mogącymi powstać w
czasie transportu i informuje pracowników ładunkowych o zachowaniu właściwej ostrożności podczas
wykonywania robót. Znakowanie opakowań spełnia rolę instruktażową dla przewoźnika oraz usprawnia
prace ewidencyjne. W Polsce od 01.07.1991 r. Obowiązuje norma PN-91/0-79252. Opakowania
transportowe z zawartością. Znaki i znakowanie .Wymagania podstawowe.
Zgodnie z tą normą znaki dzielą się na:
zasadnicze
informacyjne
niebezpieczne
manipulacyjne
Znaki zasadnicze zapewniają rozpoznanie podstawowych cech produktu oraz miejsca przeznaczenia. W
grupie tej znajdują się znaki: identyfikacji, odbiorcy i miejsca przeznaczenia.
Znaki informacyjne umożliwiają bliższe rozpoznanie ładunku. Do grupy tych znaków należy
oznakowanie zawierające dane o: masie opakowania wraz z zawartością, o wymiarach opakowania oraz
o nadawcy opakowania transportowego.
Znaki niebezpieczeństwa wskazuję na szczególne cechy ładunku, groźne dla ludzi i otoczenia. Ładunki
oznaczone tymi znakami wymagają stosowania specjalnych środków ostrożności podczas
magazynowania, manipulacji ładunkiem oraz w czasie transportu. Do znaków tych należą znaki
określające: materiały wybuchowe, gaz, materiały łatwopalne, materiały samozapalne, materiały trujące,
żrące i promieniotwórcze.
Znaki manipulacyjne nakazują określony sposób obchodzenia się z ładunkiem podczas transportu i
magazynowania oraz wszelkich innych manipulacji. Do grupy tej zaliczane są następujące oznaczenia
określające ładunki tłukące się i reagujące na wstrząsy, kruche , łamliwe, aparaty precyzyjne, zakaz
używania haków, nakaz ochrony przed nagrzaniem, miejsca zakładania uchwytów, nakaz ochrony przed
wilgocią, środek ciężkości oraz ładunki łatwo psujące się. Znaki manipulacyjne wskazują wrażliwość c
ładunku i informują o sposobie obchodzenia się z nim w czasie transportu i magazynowania, czyli
ostrzegają przed stratami, jakie mogą powstać podczas przewozu i magazynowania
6. Kody kreskowe
Kod kreskowy jest graficznym odzwierciedleniem znaków, stanowiących kombinację jasnych i ciemnych
elementów (równoległych kresek o zróżnicowanych szerokościach) mających na celu ich maszynowy
odczyt.
Do czego służą te znaki:
Znaki te służą do kodowania danych identyfikujących określanych za pomocą symbolu graficznego,
odczytywanego automatycznie przez czytniki (skanery).
Rodzaje kodów kreskowych:
Obecnie znanych jest ponad 200 kodów, częściej stosuje się ich ok.50, a masowo 8
Wyróżniamy m. in. kody:
UPC
EAN
Strona 4 z 5
JAN
IAN
EAN 13 (kod główny i do oznaczania jednostki konsumenckiej)
EAN 8
EAN 128 (kod uzupełniający , do oznaczania miejsca produkcji I numeru serii)
DUN 14 (do oznaczania jednostki wysyłkowej)
KORZYŚCI Z WPROWADZANIA KODÓW KRESKOWYCH:
- Możliwość uzyskiwania przez odbiorców sprzedawanych towarów bieżącej, szczegółowej informacji
na temat zbytu
- Przyspieszenie obrotu towarowego i zmniejszenie wydatków związanych z ruchem towarów
- Oszczędność czasu pracy przeznaczonego na inwentaryzację towarów o ok. 25%
- Oszczędność siły roboczej przy magazynowaniu o ok. 20%
- Zmniejszenie wielkości zapasów o ok. 30%
- Usprawnienie wzajemnych relacji między handlem i produkcją
- Polepszenie ochrony majątku jednostek handlowych
- Przyspieszenie obsługi klientów o około 15%
- Usprawnienie wymiany handlowej z zagranicą
- Operatywne zarządzanie magazynami i placówkami handlowymi
Uproszczony schemat drogi życia opakowania
Pozyskiwanie
surowców
Wytwarzanie materiału
opakowaniowego
185621550.007.png
Strona 5 z 5
Wytwarzanie
opakowania
Pakowanie
Dystrybucja / handel
Użytkowanie / zużycie
Zbiórka odpadów
użytecznych
Odpady
bezużyteczne
sortowanie
Pełne sortowanie
spalanie
Składowanie na wysypiskach
185621550.008.png 185621550.009.png 185621550.010.png 185621550.001.png 185621550.002.png 185621550.003.png 185621550.004.png 185621550.005.png 185621550.006.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin