Dermatologia 15.03.2008
Literatura:
Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową
Majewski, Jabłońska;
Błaszczyk, Wolska, Prystupa
Semiotyka i dermatologiczne badanie chorego
Semiotyka - zmiany występujące na skórze
Funkcje skóry:
Ø Ochrona przed czynnikami
Ø Mechanicznymi
Ø Fizycznymi
Ø Chemicznymi
Ø Bakteryjnymi
Ø Regulacja ciepła: pocenie, naczynia krwionośne
Ø Czynność wydzielnicza: łój, pot
Ø Regulacja wodno-elektrolitowa
Ø Narząd zmysłów – receptory
Ø Metabolizm: białek, lipidów, węglowodanów, witamin
Ø Odporność ustroju: szczepienia, prezentacja antygenu
Budowa Skóry:
Naskórek:
Ø Warstwa podstawna
Ø Warstwa kolczysta
Ø Warstwa ziarnista
Ø Warstwa rogowa
Skóra właściwa:
Ø Włókna tkanki łącznej
Ø Komórki łącznotkankowe
Ø Naczynia krwionośne
Ø Zakończenia nerwowe
Ø Przydatki skóry
Tkanka podskórna:
Ø Unaczynienie
Ø Naczynia krwionośne – splot głęboki
Unerwienie Skóry:
Ø Włókna z układu mózgowo rdzeniowego
Ø Włókna z układu autonomicznego
Ø Czucie skórne
Przydatki:
Gruczoły potowe: ekrynowe i apokrynowe
Włosy: budowa, cykl, rodzaj
Paznokcie: budowa
Badanie dermatologiczne
Ø Oglądanie
Ø Całe ciało
Ø Dobre oświetlenie, najlepiej dzienne, przydatne oświetlenie boczne
Ø Lupa, dermatoskop
Ø Wywiad:
Ø Objawy towarzyszące (świąd, pieczenie, bolesność, przeczulica lub brak objawów przy dużych zmianach)
Ø Objawy z innych układów
Ø Schorzenia w rodzinie
Skóra
Zabarwienie skóry:
Uogólnione – żółtaczka, mocznica, nowotwory
Ograniczone – wykwit pierwotny (zmiana charakterystyczna), ewolucja, polimorfizm
Topografia zmian – umiejscowienie zmian – przydatki (włosy, paznokcie, gruczoły), węzły chłonne
Wykwity podstawowe (pierwotne):
Plama
Barwnikowa związana z melaniną:
Ø Piegi
Ø Płaskie zmiany barwnikowe
Ø Bielactwo
Zapalna:
Ø Rumień – przekrwienie
Naczyniowa:
Ø Naczyniaki płaskie
Ø Teleangiektazje
Złogowa:
Odkładanie się substancji zewnątrzpochodnych
Ø Barwniki do tatuażu
Ø Srebrzyca
Ø Zatrucie rtęcią
Odkładanie się substancji wewnątrzpochodnych
Ø Hemosyderyna – barwnik krwi hemoglobiny
Bąbel pokrzywkowy
Ø Obrzęk skóry właściwej
Ø Nad poziomem skóry
Ø Kolor porcelanowo – biały
Ø Szybko powstaje i ustępuję
Ø Pokrzywka
Grudka
Ø Nad powierzchnią skóry
Ø Wyraźnie odgraniczona
Ø Spoista
Ø Ustępuje bez śladu
rodzaje grudek:
Ø naskórkowe – przerost naskórka
Ø brodawki zwykłe
Ø brodawki płaskie
Ø skórno-naskórkowe – przerost naskórka i skóry
Ø liszaj płaski
Ø łuszczyca
guzek
Ø nad powierzchnią skóry
Ø zajmuje także skórę właściwą
Ø może być rozpad
Ø blizna np. gruźlica toczniowa
guz
Ø decyduje głębokość zajęcia
Ø skóra i tkanka podskórna
rodzaje:
Ø zapalny – rumień guzowaty, czyrak
Ø nowotworowy – raki
pęcherzyk
Ø zawiera płyn
Ø ustępuje bez blizny
Ø wynik gromadzenia się płynu - w przestrzeniach międzykomórkowych (stan gąbczasty), wyprysk
Ø śródkomórkowo w komórkach, co prowadzi do zwyrodnienia wodniczkowego (zwyrodnienie balonowate) np. opryszczka, półpasiec
pęcherz
Ø średnica pow. 0,5cm
Ø gromadzenie się płynu
Ø podrogowe: łatwo pękają (liszajec, pęcherzyca liściasta)
Ø śródnaskórkowe – audityczne – utrata łączności między komórkami warstwy kolczystej (pęcherzyca zwykła)
Ø podnaskórkowe – pokrywę stanowi naskórek (pemfigoid)
Ø dermolityczne – poniżej błony podstawnej
Krosta
Ø Typ pęcherzyka lub pęcherza, zawiera od początku treść ropną np. łuszczyca Krostkowa lub przy wtórnej infekcji pęcherzyków
Łuska
Ø Złuszczająca się warstwa rogowa
Ø Zejście stanu zapalnego
Ø Nadmierne rogowacenie
Ø Hyperkeratosis np. rybia łuska
Ø Parakeratosis np. łuszczuca
Ø Niepełne
Ø Nieprawidłowe
Strup
Powstaje w cyklu zasychania na powierzchni skóry:
Ø Płynu wysiękowego
Ø Ropnej treści pęcherzowej
Ø W nadżerce
Ø Po owrzodzeniu
Ø Np. w impetiginizacji, zliszajcowacenie (wtórna infekcja) powstaje strup; w liszajcu zakaźnym strup jest od samego początku
Nadżerka
Ø Ubytek naskórka powstały w wyniku jego zniszczenia
Ø Maceracja w fałdach
Ø Poprzerywaniu pokrywy pęcherzyków lub pęcherzy
Przeczos
Jest to jakby nadżerka, powstająca w skórze niezmienionej w wyniku drapania
Świerzb
Wszawica
Świerzbiączka
Owrzodzenie
Ubytek skóry właściwej
Głębszy od nadżerki
Pozostawia blizny
Powstaje z guzów i guzków, krost
Powstaje w wyniku działania czynników:
Chemicznych (kwasy)
Fizycznych
Mechanicznych
Zmian tętniczych
Blizna
Uszkodzenie skóry właściwej i zastąpienie jej tkanka łączną włóknistą.
Powstają najczęściej po:
Ø Ustąpieniu owrzodzeń
Ø Ustąpieniu guzków (gruźlica, sarkoidoza)
Rodzaje:
Ø Przerostowe – po oparzeniach
Ø Zanikowe – liszaj płaski, ospa
Rana
Ubytek pod wpływem uszkodzeń mechanicznych w tkance dotychczas zdrowej
Ewolucja wykwitów: przekształcenie się z jednego w drugi
Dynamika: w opryszczce zwykłej
Polimorfizm
obecność różnych wykwitów w chorobie Duhringa
Pęcherzyki, grudki, bąble pokrzywkowe
Trądzik
Grudki, krostki, zaskórniki
Lichenizacja (zliszajowacenie) – przerost naskórka z nadmiernym poletkowaniem (atopowe zapalenie skóry)
Impetiginizacja (zliszajowacenie) – powikłanie schorzeń wysiękowych, swędzących (atopowe zapalenie skóry, wyprysk, świerzb)
Wtórne infekcje
Diagnostyka chorób skóry
Ø Badanie mikologiczne – obecność grzybów (hodowanie materiału pobranego od chorego)
Ø Badanie bakteriologiczne – pobranie z miejsca ropnego
Ø Testy naskórkowe – odpowiednie alergeny:
· Testy kontaktowe
· Naskórkowe
· Płatkowe
Ø Wziewne
Ø Pokarmowe
Ø Badanie histopatologiczne – wycinek skóry, obserwacja pod mikroskopem
Ø Badanie immunologiczne – określanie przeciwciał
Zakażenia bakteryjne skóry
Flora bakteryjna skóry:
Przejściowa – zasiedlane, przenoszone z różnych miejsc najczęściej na ręce
Stała – przewód pokarmowy, skóra – okolice narządów płciowych, jama ustna
...
anecia0109