100A_Podstawowe pomiary elektryczne.pdf
(
128 KB
)
Pobierz
100A_podstawowe pomiary elektryczne.pdf
1.
Cel
wiczenia
Celem wiczenia było zapoznanie si z podstawami budowy obwodów elektrycznych
oraz z podstawowymi pomiarami elektrycznymi, jak równie zapoznanie si z pojciem
regresji liniowej poprzez wyznaczenie zalenoci I=f(U) i P=f(U) dla schematu nr 1 oraz
róniczki całkowitej poprzez wyznaczenie niepewnoci pomiaru oporników R
1
, R
2
ze
schematów nr 2 i 3.
W wiczeniu wykorzystane zostały zestawy z opornikami i arówk, gniazda
montaowe, zasilacz stabilizowany, przewody elektryczne oraz 2 mierniki uniwersalne.
Schematy układów pomiarowych:
2.
Wprowadzenie: regresja liniowa
W celu sporzdzenia wykresów I=f(U) i P=f(U) uporzdkujemy nasze pomiary,
zamienimy miliampery na ampery i wyliczymy opór R oraz wydzielon moc P ze wzorów:
R
=
U
I
P
=
U
*
I
Lp.
U
przyło
one
[V]
U
zmierzon
e [V]
bł
d
pomiaru [V]
U [V]
I
zmierzone
[mA]
I
zmierzone
[A]
I [mA]
R [
W
]
P[W]
1.
3
3,22
0,22
0,1161
22,65 0,02265 0,1912 142,1634 0,072933
2.
4,5
4,67
0,17
0,12335
28,19 0,02819 0,23552 165,6616 0,131647
3.
6
6,21
0,21
0,13105
33,56 0,03356 0,27848 185,0417 0,208408
4.
7,5
7,73
0,23
0,13865
38,23 0,03823 0,31584 202,1972 0,295518
5.
9
9,34
0,34
0,1467
42,8 0,0428 0,3524 218,2243 0,399752
6.
12
12,13
0,13
0,16065
49,8 0,0498 0,4084 243,5743 0,604074
REDNIA:
0,216667
0,136083
35,87167 0,035872 0,296973
Tab.1. Dane pomiarowe napi i nate prdu
Pomiary zostały wykonane odpowiednio dla napicia Multimetrem MASTER M890G
na zakresie 20
V
, a dla natenia Multimetrem METEX M-3860D na zakresie 400
mA
. Std do
obliczenia
U
i
I
skorzystamy ze wzorów:
• dla napi stałych:
U = 0,5% * rdg + 1 dgt, gdzie rdg – pomiar, dgt – cyfra rozdzielczoci.
• dla prdów stałych:
I = 0,8% * rdg + 1 dgt, gdzie rdg – pomiar, dgt – cyfra rozdzielczoci.
Przykładowe obliczenia:
Dla pierwszego pomiaru
U
i
I
bd wynosiły odpowiednio:
U = 0,5% * 3,22 + 0,1 = 0,1161
V
I = 0,8% * 22,65 + 0,01 = 0,1912
mA
3.
Wykresy i interpretacja
Zale
no
I=f(U) dla schematu nr 1
60
50
y = 3,0369x + 13,955
R
2
= 0,9926
40
30
20
10
0
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12 13
Napi
cie [V]
Zale
no
Trend liniowy
Patrzc na wykres zalenoci natenia od napicia dla arówki pierwotnie mona
stwierdzi, e jest to zaleno liniowa – co potwierdza linia trendu oraz wysoki
współczynnik korelacji liniowej – jednak przy wikszej liczbie pomiarów moliwe, e
lepszym przyblieniem wykresu byłby trend logarytmiczny. Wnioskujemy to po tym, e pod
koniec przedziału pomiarowego zaobserwowa mona tendencj przechodzenia wykresu w
krzyw logarytmiczn. Ponadto, im wiksze przyłoone napicie, tym mocniej arówka
wieci, a co za tym idzie nagrzewa si i jej opór ronie.
Zale
no
P=f(U) dla schematu nr 1
1
0,8
0,6
y = 0,0585x - 0,1437
R
2
= 0,9888
0,4
0,2
0
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11 12
13
Napi
cie [V]
Zale
no
Trend liniowy
Tutaj równie wida du zaleno liniow, co potwierdza wysoki (cho nie a tak
jak w przypadku zalenoci I=f(U)) współczynnik korelacji. Analizujc jednak dokładniej
zalenoci midzy tymi wielkociami wynikajce ze wzorów, moemy stwierdzi, e
zaleno ta bdzie miała posta trendu wielomianowego (rami paraboli). Było by to
bardziej widoczne przy wikszej iloci pomiarów.
4. Wyznaczania oporu arówki
Współczynnik kierunkowy
a
prostej trendu moemy wyznaczy ze wzoru:
=
=
−
=
=
,gdzie
G =
=
−
G
=
Majc wyznaczon lini trendu i współczynnik kierunkowy szukamy wartoci R z
zalenoci:
R = 1/a = 1 / 3,0369 [1V / 10
-3
A] = 0,32928 [10
3
V / A = 10
3
] = 329,28
Inn metod wyznaczania oporu jest bezporedni odczyt z wykresu dwóch punków i
obliczenie
U
i
I
. Majc te wartoci opór wyznaczamy ze wzoru:
R
=
D
U
.
D
I
Aby unikn błdów odczytu skorzystamy z wyznaczonego wczeniej w programie
MS Excel równania regresji. Do oblicze wemiemy 2 punkty lece na linii regresji i nie
bdce wynikami wczeniejszych pomiarów, np. U
1
=3 V i U
2
=12 V. Dla tych danych po
podstawienia do równania regresji otrzymujemy odpowiednio I
1
=23,0657 mA, I
2
=50,3978
mA, DU= 9V, DI=27,3321 mA. A nasz opór wyniesie: R=329,28 W.
Warto oporu arówki wyznaczona dwoma metodami równa si sobie, co oznacza
poprawno naszych oblicze. Gdyby jednak natenie i napicie arówki mierzy w innej
chwili ni opór wyniki mogły by si znacznie róni midzy sob, wynika to z faktu, e wraz
z nagrzewaniem siarówki jej opór ronie, a ze stygniciem maleje.
5.
Wprowadzenie: ró
niczka zupełna
Zgodnie ze schematami nr 2 i 3 przy pomocy Multimetru METEX M-3860D oraz
Master M890G dla oporników R
1
i R
2
nie zmieniajc zakresów zmierzono I oraz U. Wyniki
prezentuje tabela:
Opor
nik
U
przyło
one
[V]
U
zmierzone
[V]
bł
d
pomiaru
[V]
U [V]
I
zmierzone
[mA]
I
zmierzone
[A]
I [mA]
I [A]
R [
W
]
R [
W
]
R
1
4,50
4,67
0,17 0,12335 28,22 0,02822 0,52576 0,000526 165,4855 7,454133
R
2
4,50
4,65
0,15 0,12325 39,08 0,03908 0,61264 0,000613 118,9867 5,019089
Tab.2. Pomiary nat
e
i napi
pr
du dla oporników
Oblicze w tabelce dokonano według wzorów podanych wczeniej w sprawozdaniu w
programie MS Excel. Program zaokrglił wyniki pomiarów błdów, zaokrglenia te nie
wpływaj znaczco na nasze dalsze obliczenia, dlatego dane z tabelki moemy uzna za
wiarygodne.
Dodatkowo, aby sprawdzi poprawno w/w wyników zmierzylimy opór oporników
R
1
i R
2
Multimetrem METEX M-3860D wg schematów połcze nr 4 i 5. Wyniósł on
odpowiednio dla R
1
165,7 W oraz dla R
2
119,4 W. Otrzymane wyniki s zblione, jednak nie
s sobie równe. Wynika to z rónic w niepewnoci pomiarów.
6. Niepewno pomiaru
D
R dla oporników: wzory i obliczenia,
Skorzystamy tu z metody róniczki zupełnej i posłuymy si wzorami:
U
R
= ,
R
=
f
(
I
)
,
dR
=
¶
f
(
U
,
I
)
dU
+
¶
f
(
U
,
I
)
dI
I
¶
U
¶
I
Liczc pochodne czstkowe i podstawiajc je do wzoru na róniczk otrzymujemy:
D
2
gdzie DU i DI to niepewno pomiaru mierników, na któr wzory s podane w tablicach z
dokładnoci mierników stosowanych w LPF.
Jak korzysta z tych wzorów zaprezentowałam we wczeniejszej czci sprawozdania,
dlatego prezentacj tych oblicze pominiemy. Zajmiemy si natomiast wyliczeniem
niepewno
ci oporu metod
ró
niczki całkowitej.
R
=
D
U
+
U
D
I
I
I
U
Przykładowe obliczenia:
D
R
=
0
12335
V
+
4
67
V
×
0
00052576
A
»
(
4
371013
+
3
083120
)
W
=
7
,
454133
W
0
02822
A
0
02822
2
A
2
.
0
12325
V
4
65
V
D
R
=
+
×
0
00061264
A
»
(
153787
+
1
865302
)
W
=
5
019089
W
0
03908
A
0
03908
2
A
2
7. Prezentacja i interpretacja wyników
Wyniki zaokrglamy zgodnie z obowizujcymi zasadami. Otrzymujemy w ten
sposób:
• dla opornika R
1
:
R=165,5 ± 7,5 W
• dla opornika R
2
:
R=119,0 ± 5,1 W
Dziki metodzie róniczki zupełnej moemy zobaczy która zmienna w jakim stopniu
wpływa na niepewno pomiaru. I tak oto dla opornika R
1
napicie determinuje ponad połow
niepewnoci pomiaru. Podobnie jest dla opornika R
2
. Przypuszczalnie jest tak dlatego,
poniewa błd miernika jest znaczcy. Natenie prdu nie wpływa tak silnie na niepewno
oporu jak natenie. Jego udział w błdzie to ok. 40%.
Plik z chomika:
hermiasta
Inne pliki z tego folderu:
00_Analiza niepewności.pdf
(64 KB)
01_Wyznaczanie momentu bezwładności ciał metodą wahadła fizycznego i sprawdzenie twierdzenia Steinera.pdf
(150 KB)
08_Wyznaczanie współczynnika lepkości na podstawie prawa Stokesa.pdf
(343 KB)
100A_Podstawowe pomiary elektryczne.pdf
(128 KB)
20_Skalowanie termopary i wyznaczanie temperatury krzepnięcia stopu.pdf
(122 KB)
Inne foldery tego chomika:
regresja
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin