Zależności metrologiczne w elektromagnetycznym.pdf

(266 KB) Pobierz
Bez tytu u-1
BEZPIECZEÑSTWO PRACY 2/2002
dr hab. in¿. ROMAN KUBACKI
mgr in¿. PAWE£ SOBIECH
Wojskowy Instytut Higieny i Epidemiologii
Zale¿noci metrologiczne w elektromagnetycznym
polu bliskim anten mikrofalowych
rozporz¹dzeniu ministra pra-
cy i polityki spo³ecznej z dnia
2 stycznia 2001 r. zmieniaj¹-
cym rozporz¹dzenie w sprawie najwy¿-
szych dopuszczalnych stê¿eñ i natê¿eñ
czynników szkodliwych dla zdrowia
w rodowisku pracy [5] ustanowiono war-
toci najwy¿szych dopuszczalnych natê-
¿eñ (NDN) pól elektromagnetycznych
(0 Hz 300 GHz) na stanowiskach pra-
cy. Du¿¹ nowoci¹ by³o ustanowienie
wartoci NDN w postaci natê¿enia pola
elektrycznego (E[V/m]) oraz magnetycz-
nego (H[A/m]) w ca³ym pasmie czêsto-
tliwoci, podczas gdy w poprzednich re-
gulacjach prawnych dotycz¹cych nara¿e-
nia pracowników na promieniowanie za-
kresu mikrofalowego, do oceny tego na-
ra¿enia stosowana by³a gêstoæ mocy
(S[W/m 2 ]). W podobnej regulacji prawnej
dotycz¹cej ochrony rodowiska przed pro-
mieniowaniem mikrofalowym, obowi¹-
zuje w dalszym ci¹gu gêstoæ mocy jako
wartoæ NDN. Równie¿ wiatowe regu-
lacje prawne dotycz¹ce zarówno pracow-
ników jak i ludzi niezatrudnionych (ro-
dowisko), do oceny nara¿enia na promie-
niowanie mikrofalowe wykorzystuj¹ gê-
stoæ mocy. Rodzi siê zatem pytanie, czy
natê¿enia pól E i H s¹ to¿same z gêsto-
ci¹ mocy w kontekcie metrologii i oce-
ny nara¿enia ludzi na promieniowanie
mikrofalowe. Czy wprowadzenie takich
zmian do prawnej ochrony pracowników
nara¿onych na promieniowanie mikrofa-
lowe by³o uzasadnione?
Przyjmuje siê, ¿e skutki oddzia³ywa-
nia promieniowania mikrofalowego na
ludzi indukowane s¹ w wyniku absorpcji
energii tego promieniowania przez strat-
ny organizm. W tym kontekcie do oce-
ny nara¿enia uzasadnione jest przyjmo-
wanie natê¿enia pola elektrycznego i ma-
gnetycznego (E i H) jako wielkoci pro-
porcjonalnych do energii niesionej elek-
tryczn¹ i magnetyczn¹ sk³adow¹ tego pro-
mieniowania. ¯adnej z tych wielkoci nie
mo¿na zaniedbaæ, gdy¿ skutki oddzia³y-
wania na organizm ludzki poszczególnych
sk³adowych s¹ odmienne. Du¿¹ korzyci¹
wynikaj¹c¹ z przyjêcia wartoci E i H
w ca³ym zakresie czêstotliwoci jest mo¿-
liwoæ okrelania poziomu ekspozycji
tymi samymi parametrami (E, H). Jednak-
¿e negatywn¹ konsekwencj¹ przyjêcia
wartoci E i H jako wartoci NDN jest
koniecznoæ pomiarów dwoma miernika-
mi w ka¿dym punkcie pomiarowym.
Z kolei, gêstoæ mocy jest wektoro-
wym iloczynem natê¿enia pola elektrycz-
nego i magnetycznego S = E H i odzwier-
ciedla sumaryczn¹ energiê fali elektroma-
gnetycznej. Jednak¿e parametr ten nie daje
informacji o procentowym udziale ener-
getycznym poszczególnych sk³adowych
tego promieniowania. Oczywist¹ korzy-
ci¹ jest jednak dwukrotne zmniejszenie
liczby realizowanych pomiarów, co ma
szczególne znaczenie w przypadku po-
miarów np. na posterunkach radiolokacyj-
nych czy w warsztatach remontowych,
gdzie wystêpuje du¿a z³o¿onoæ metro-
logiczna [2].
W dostatecznie du¿ej odleg³oci od
anteny, tj. w strefie dalekiej ka¿da z wiel-
koci, tj. E lub H albo S jest to¿sama
w kontekcie metrologii i oceny nara¿e-
nia na promieniowanie mikrofalowe.
Wielkoci te s¹ zwi¹zane powszechnie
znan¹ zale¿noci¹ [3, 4]:
przyjmowaæ wartoci odmienne od
377 W, z tego powodu stosowanie zale¿-
noci (1) w polu bliskim obarczone jest
nieznanym b³êdem.
Pole bliskie
jako obszar metrologiczny
dla celów bhp
Aby okreliæ mo¿liwoæ stosowania
zale¿noci (1) do celów pomiarów i oce-
ny nara¿enia pracowników na promienio-
wanie mikrofalowe zasadnym jest okre-
lenie granicy strefy dalekiej. Granicê stre-
fy dalekiej wyznacza siê z zale¿noci:
(3)
gdzie:
D najwiêkszy poprzeczny rozmiar
anteny:
A, B poprzeczne wymiary anteny
l d³ugoæ fali.
Zgodnie z zale¿noci¹ (3) w przypad-
ku anten telefonii komórkowej strefa da-
leka wystêpuje na odleg³ociach powy-
¿ej 10 m od anteny, natomiast w przypad-
ku anten radiolokacyjnych strefa daleka
rozci¹ga siê na odleg³ociach powy¿ej
1 km od anteny. £atwo zauwa¿yæ, ¿e po-
miary natê¿eñ pól mikrofalowych do ce-
lów bhp (na stanowiskach pracy) s¹ reali-
zowane w obszarze pola bliskiego, tj. na
odleg³ociach znacznie bli¿szych ani¿eli
granica strefy dalekiej. Z tego powodu
pomiary zarówno E jak i H na stanowi-
skach pracy s¹ w pe³ni uzasadnione.
Jednak¿e w kontekcie zapisów oma-
wianego rozporz¹dzenia [5] i PN [6] wy-
³aniaj¹ siê nastêpuj¹ce problemy:
Czy mo¿na w polu bliskim stosowaæ
mierniki gêstoci mocy bazuj¹ce na po-
miarze sk³adowej elektrycznej i realizu-
j¹ce przeliczanie zmierzonych wartoci E
na gêstoæ mocy zgodnie z zale¿noci¹
(1)? Rodzi siê równie¿ pytanie o skalê
b³êdów pope³nianych w wyniku stosowa-
nia tych mierników w polu bliskim.
Czy mo¿na w polu bliskim dokony-
waæ przeliczeñ wartoci natê¿eñ pól na
(1)
Zale¿noæ powy¿sza wynika z faktu,
¿e w strefie dalekiej stosunek natê¿enia
pola elektrycznego E do natê¿enia pola
magnetycznego H jest cile okrelony
i nie ulega zmianie wraz ze zmian¹ odle-
g³oci od anteny, podobnie jak to ma miej-
sce w przypadku fali p³askiej:
(2)
sk³adowe poprzeczne do kie-
runku propagacji fali
Z f = impedancja falowa.
Impedancja falowa dla pró¿ni przyj-
muje wartoæ rzeczywist¹ i wynosi Z f =
377 W.
Jednak¿e w pobli¿u anteny, tj. w polu
bliskim, stosunek wektorów E do H mo¿e
12
gdzie:
23491178.021.png 23491178.022.png 23491178.023.png
BEZPIECZEÑSTWO PRACY 2/2002
wartoci gêstoci mocy, stosuj¹c zale¿-
noæ (1)?
Poni¿ej przedstawiono omówienie
tego problemu oraz obliczenia odnosz¹-
ce siê do charakterystycznych przypad-
ków anten mikrofalowych.
istotnie wp³ywa na b³¹d pomiarów taki-
mi miernikami. W przypadku tych mier-
ników anten¹ odbiorcz¹ jest tuba, której
wejcie dopasowane jest do impedancji
377 W. Ka¿da zmiana impedancji w punk-
cie pomiarowym powoduje, ¿e zmienia
siê wspó³czynnik odbicia na wejciu tuby
miernika, w wyniku czego do termistora
dociera zmieniona wartoæ energii pola
elektromagnetycznego, a ca³y pomiar
obarczony jest b³êdem.
zwi¹zane nie tylko z orodkiem, lecz tak-
¿e ze swoim ród³em.
W normach polskich [6] wprowadzo-
no pojêcie impedancji pola elektroma-
gnetycznego zdefiniowane jako: Impe-
dancja pola jest wielkoci¹ uzyskan¹ z po-
dzielenia zmierzonej wartoci natê¿enia
pola elektrycznego przez zmierzon¹ war-
toæ pola magnetycznego, w danym punk-
cie pomiarowym. Zgodnie z tak¹ defini-
cj¹ jest to stosunek wartoci skutecznej
modu³u wypadkowego pola elektryczne-
go do wartoci skutecznej modu³u wypad-
kowego pola magnetycznego. Z przyto-
czonej definicji wynika, ¿e do obliczeñ
przyjmujemy wszystkie sk³adowe wekto-
rów E i H, a dok³adniej d³ugoæ (modu³)
wypadkowych wektorów E i H w danym
punkcie przestrzeni. Nale¿y równie¿ pa-
miêtaæ, ¿e parametr ten wprowadzono
niejako i wy³¹cznie dla potrzeb metrolo-
gicznych. W tym aspekcie autorzy mieli
prawo zdefiniowaæ tak¹ wielkoæ jako
parametr pomocniczy przeznaczony do
dodatkowych obliczeñ zmierzonych wiel-
koci polowych. Pomiar wszystkich sk³a-
dowych pól E i H (lub ich wartoci wy-
padkowych) jest najbardziej poprawnym
pomiarem w polu bliskim i powinien byæ
realizowany miernikiem wyposa¿onym
w bezkierunkow¹ sondê pomiarow¹.
Wprowadzona definicja impedancji pola
elektromagnetycznego jest zatem stosun-
kiem zmierzonych wypadkowych warto-
ci E do H.
Podstawowe typy detekcji
pól mikrofalowych
W kontekcie rozwa¿anych zagadnieñ
metrologicznych wa¿nym problemem jest
w jaki sposób miernik mikrofalowy reali-
zuje pomiary mierzonej wielkoci, tj. w ja-
ki sposób dokonuje detekcji natê¿enia
pola.
Sondy mierników natê¿enia pola elek-
trycznego (E) lub magnetycznego (H) s¹
wyposa¿one w detektory typu dipol-dio-
da (do pomiarów sk³adowej E) lub de-
tektory typu antena ramowa-dioda
(do pomiarów H) i realizuj¹ bezpored-
nio pomiary mierzonych wielkoci nieza-
le¿nie od odleg³oci od anteny nadawczej.
W przypadku mierników przeznaczo-
nych do pomiarów gêstoci mocy, sondy
mierników posiadaj¹ ró¿n¹ konstrukcjê
i ró¿ne formy detekcji pola elektromagne-
tycznego. Najbardziej rozpowszechniona
forma pomiarów bazuje na detekcji pola
w sondzie wyposa¿onej w detektor typu
dipol-dioda (np. sondy miernika typu
MEH). W tym przypadku miernik doko-
nuje pomiarów natê¿enia pola elektrycz-
nego, a wartoæ gêstoci mocy obliczana
jest w elektronice miernika na podstawie
zale¿noci (1). £atwo zauwa¿yæ, ¿e mier-
nik ten mo¿na bezkrytycznie stosowaæ
jedynie w strefie dalekiej. W polu bliskim,
gdy impedancja pola przyjmuje wartoci
ró¿ne od 377 W, wartoæ gêstoci mocy
wywietlana przez miernik jest obarczo-
na b³êdem wynikaj¹cym ze zmienionej
wartoci impedancji pola.
Z kolei inne popularne na krajowym
rynku mierniki gêstoci mocy typu PO-
1-Medik lub P3-9 posiadaj¹ sondy wy-
posa¿one w detektory termistorowe. Ter-
mistory umieszczone s¹ w odcinkach pro-
wadnic falowych, np. w falowodzie pro-
stok¹tnym lub linii wspó³osiowej i zmia-
na wartoci impedancji pola w punkcie
pomiarowym nie wp³ywa bezporednio
na warunki pracy samego termistora. Jed-
nak¿e zmiana wartoci impedancji pola
Pole bliskie anteny
W odleg³ociach od anteny mniejszych
ani¿eli 2D 2 /l (R < R D ) charakter pola elek-
tromagnetycznego i w³asnoci jego pro-
pagacji s¹ inne ni¿ w polu strefy dalekiej.
Z punktu widzenia zale¿noci impedan-
cyjnych niezwykle istotny jest fakt, ¿e
pole elektromagnetyczne w obszarze pola
bliskiego jest cile zwi¹zane ze swoim
ród³em, a energia fali oscyluje miêdzy
ród³em i przestrzeni¹. Fakt ten powodu-
je, ¿e oprócz sk³adowych poprzecznych
(E ^ , H ^ ), prostopad³ych do kierunku pro-
pagacji pojawiaj¹ siê sk³adowe wzd³u¿-
ne, równoleg³e do kierunku propagacji
fali.
W przypadku takich popularnych an-
ten mikrofalowych, jak anteny stacji ba-
zowych telefonii komórkowej czy ante-
ny radarów, jest to sk³adowa pola elek-
trycznego E R , równoleg³a do kierunku
propagacji fali. W tym przypadku mamy
do czynienia z fal¹ niejednorodn¹ nazy-
wan¹ fal¹ typu TM (transwersaln¹ magne-
tycznie). Istnienie dodatkowych sk³ado-
wych wzd³u¿nych uniemo¿liwia okrele-
nie impedancji falowej orodka, zgodnie
z definicj¹ tej impedancji bazuj¹c¹ na sto-
sunku sk³adowych poprzecznych (2),
gdy¿ nie ma mo¿liwoci uwzglêdnienia
sk³adowych wzd³u¿nych, które w polu
bliskim czêsto osi¹gaj¹ wartoci wiêksze
ani¿eli sk³adowe poprzeczne. Zatem okre-
lanie impedancji falowej orodka w po-
bli¿u anteny, zgodnie z zale¿noci¹ (2),
mo¿e byæ pozbawione sensu. Fakt ten
mo¿na zinterpretowaæ nastêpuj¹co: impe-
dancja falowa orodka (2) okrela wy³¹cz-
nie zale¿noæ fala elektromagnetyczna
orodek, co ma miejsce w strefie dale-
kiej, podczas gdy w polu bliskim sk³ado-
we pola elektromagnetycznego s¹ cile
(4)
gdzie:
Wartoæ Z EM przyjmuje wartoci rze-
czywiste, przy czym dla pól typu TM (an-
teny GSM, radary) wartoci Z EM w pobli-
¿u samej anteny mog¹ przyjmowaæ du¿e
wartoci Z EM ³ 377 W. Pola te nazywane
s¹ polami wielkiej impedancji. W strefie
dalekiej, z oczywistych powodów, impe-
dancja pola (4) jest to¿sama z impedan-
cj¹ falow¹ orodka (2).
Przedstawiony charakter pola bliskie-
go sprawia, ¿e gêstoæ mocy (wektor
Poyntinga) posiada równie¿ dodatkowe
sk³adowe. Przyk³adowo w polu bliskim
anten stacji bazowych GSM lub anten ra-
13
23491178.024.png 23491178.001.png 23491178.002.png
 
BEZPIECZEÑSTWO PRACY 2/2002
darów charakteryzuj¹cych siê najczêciej
polaryzacj¹ liniow¹ (pole typu TM), wek-
tor Poyntinga posiada sk³adow¹ wzd³u¿-
n¹ S R oraz sk³adow¹ poprzeczn¹ S q .
Impedancja pola
elektromagnetycznego
w polu bliskim
(5)
Obliczenia wartoci impedancji pola
elektromagnetycznego (Z EM ) przeprowa-
dzono w sferycznym uk³adzie wspó³rzêd-
nych za pomoc¹ potencja³ów wektoro-
wych w odniesieniu do anteny przedsta-
wionej w postaci apertury prostok¹tnej
(rys. 1).
Analityczne wyra¿enia na sk³adowe
pola bliskiego apertury prostok¹tnej
przedstawiono w pracy Modelowanie roz-
k³adu promieniowania mikrofalowego
w polu bliskim anten oraz pewne konse-
kwencje biomedyczne [1].
Obliczenia impedancji pola elektroma-
gnetycznego (Z EM ) przedstawiono w od-
niesieniu do wartoci impedancji falowej
orodka (Z f = 377 W), zgodnie z zale¿no-
ci¹:
Rys. 1. Antena w postaci apertury prostok¹tnej
Rys. 4. Wartoci b³êdów DZ w funkcji odleg³oci
dla anteny GSM typu K-730370 na kierunkach ze-
rowych: q = 120° oraz q = 138°
Pomiary miernikiem gêstoci mocy
z sond¹ bezkierunkow¹ prowadz¹ do war-
toci wypadkowej (S):
(6)
Pos³uguj¹c siê wartociami wypadko-
wymi (modu³ami wektorów) drog¹ pro-
stych przekszta³ceñ otrzymuje siê nastê-
puj¹c¹ zale¿noæ ³¹cz¹c¹ wektor Poyntin-
ga (gêstoæ mocy) z wypadkow¹ warto-
ci¹ natê¿enia pola elektrycznego:
(8)
Rys. 2. Charakterystyka promieniowania anteny
Kathrein (K-730370) w p³aszczynie przekroju pio-
nowego
W rzeczywistoci wyra¿enie DZ (8)
jest b³êdem wzglêdnym i okrela, ile pro-
cent impedancja pola elektromagnetycz-
nego (Z EM ) ró¿ni siê od impedancji falo-
wej orodka (Z f = 377 W) w danym punk-
cie obliczeniowym. Wartoæ DZ (8) jest
zatem systematycznym b³êdem metody
pomiarów gêstoci mocy za pomoc¹ mier-
ników bazuj¹cych na detekcji sk³adowej
elektrycznej.
Przyk³adowe obliczenia wartoci DZ
przeprowadzono w odniesieniu do ante-
ny stacji bazowej GSM firmy Kathrein
(K-730370), o wymiarach A B = 0,255
1,29 m, przy czêstotliwoci 947 MHz.
Strefa daleka dla tej anteny wynosi 2D 2 /l
= 10,5 m od anteny. Charakterystyka pro-
mieniowania anteny w p³aszczynie prze-
kroju pionowego zosta³a przedstawiona
na rys. 2.
Analizê wartoci DZ przedstawiono
oddzielnie dla kierunków wi¹zki g³ównej
i listków bocznych oraz oddzielnie dla
kierunków pomiêdzy listkami bocznymi.
Kierunki pomiêdzy listkami nazywane s¹
kierunkami zerowymi, gdy¿ charaktery-
styka promieniowania anteny przyjmuje
wartoci zbli¿one do zera. Wyniki obli-
(7)
Rys. 3. Wartoci b³êdów DZ w funkcji odleg³oci
dla anteny GSM typu K-730370, a na kierunku
osi promieniowania (q = 90°), b na kierunku list-
ka bocznego, skierowanego w stronê ziemi (q =
150°)
Z przedstawionych uwarunkowañ
wynika, ¿e w polu bliskim gêstoæ mocy
(S) mo¿e byæ wyra¿ona przez wypadko-
w¹ wartoæ natê¿enia pola elektrycznego
(E), przy czym wspó³czynnikiem propor-
cjonalnoci jest wartoæ impedancji pola
elektromagnetycznego (Z EM ), (4).
Jednak¿e, aby realizowaæ przekszta³-
cenia okrelone zale¿noci¹ (4), nale¿y
znaæ wartoæ impedancji pola elektroma-
gnetycznego, a tymczasem w polu bliskim
wartoæ Z EM nie jest znana. Parametr ten
zale¿y od wielu czynników, w tym odle-
g³oci od anteny.
Jest zatem zasadne okrelenie warto-
ci Z EM w odniesieniu do typowych anten
mikrofalowych spotykanych w praktyce
pomiarowej.
14
23491178.003.png 23491178.004.png 23491178.005.png 23491178.006.png 23491178.007.png 23491178.008.png 23491178.009.png 23491178.010.png 23491178.011.png 23491178.012.png 23491178.013.png 23491178.014.png 23491178.015.png 23491178.016.png 23491178.017.png
BEZPIECZEÑSTWO PRACY 2/2002
czeñ przedstawiono na rys. 3 i 4.
Na rys. 3 i 4 przedstawiono wykresy
b³êdów wzglêdnych impedancji pola elek-
tromagnetycznego Z EM w porównaniu do
impedancji falowej Z f = 377 W. Na tej
podstawie mo¿na sformu³owaæ nastêpu-
j¹ce spostrze¿enia.
W strefie dalekiej, tj. dla R > R D od
anteny (dla anteny K-730370 R D = 10,5
m) wartoæ DZ » 0%. Tym samym impe-
dancja pola elektromagnetycznego Z EM
przyjmuje wartoæ impedancji falowej Z f ,
tj. Z EM = Z f = 377 W.
W polu bliskim, na odleg³ociach od
anteny bli¿szych od strefy dalekiej, ale
wiêkszych ani¿eli poprzeczny rozmiar
anteny (D), (na rys. 3 rozmiar D = 1 m),
tj. na odleg³ociach D < R < R D wartoæ
DZ £ 3%. Wynika z tego, ¿e impedancja
pola elektromagnetycznego Z EM ró¿ni siê
od impedancji falowej Z f nie wiêcej ani-
¿eli 3% rys. 3.
Jednak¿e na pewnych kierunkach (kie-
runki zerowe) impedancja pola ró¿ni siê
wiêcej ani¿eli 3% od impedancji falowej
Z f (rys. 4).
W bezporedniej bliskoci anteny, tj.
na odleg³ociach mniejszych ani¿eli D,
wartoci b³êdów DZ siêgaj¹ kilkunastu,
a nawet kilkudziesiêciu procent, tym sa-
mym wartoci Z EM osi¹gaj¹ wartoci
znacznie wiêksze ani¿eli Z f .
* * *
Badania impedancji pola elektroma-
gnetycznego w polu bliskim typowych
anten mikrofalowych upowa¿niaj¹ do
nastêpuj¹cych wniosków.
1. W polu bliskim anten wskazane jest
stosowanie mierników natê¿enia pola
elektrycznego (E) oraz magnetycznego
(H) i ocena nara¿enia pracowników na
pola mikrofalowe na podstawie tych pa-
rametrów.
2. Stosowanie mierników gêstoci
mocy oraz realizacja przeliczeñ zgodnie
z zale¿noci¹ (1) jest dopuszczalne w od-
niesieniu do odleg³oci od anteny wiêk-
szych ani¿eli maksymalny poprzeczny
wymiar anteny (R > D), jednak¿e nale¿y
pamiêtaæ, ¿e pomiary i przeliczenia obar-
czone s¹ 3-procentowym b³êdem. W od-
niesieniu do niektórych kierunków (kie-
runki zerowe) b³êdy te mog¹ ulec zwiêk-
szeniu.
W tym przypadku pomocne mog¹ byæ
indywidualne obliczenia lub pomiary im-
pedancji pola wokó³ poszczególnych ty-
pów anten, co u³atwi metrologom ocenê
pope³nianych systematycznych b³êdów
metody.
3. W bezporedniej bliskoci anteny na
odleg³ociach R < D impedancja pola
elektromagnetycznego znacznie ró¿ni siê
od wartoci 377 W. W tym obszarze mier-
niki gêstoci mocy nie powinny byæ sto-
sowane z powodu zbyt du¿ych b³êdów.
Stosowanie zale¿noci (1) do przeliczeñ
pomiêdzy wartociami E i S jest obarczo-
ne zbyt du¿ym b³êdem.
Nale¿y jednak¿e dodaæ, ¿e w obszarze
tym nie powinno siê prowadziæ pomia-
rów rozk³adu promieniowania elektroma-
gnetycznego ze wzglêdu na inne dodat-
kowe ród³a b³êdów [1, 4, 6]. W razie
koniecznoci pomiarów i oceny nara¿e-
nia bezporednio przy ród³ach, nale¿y
przeprowadziæ rozszerzon¹ analizê b³ê-
dów.
PIMIENNICTWO
[1] Kubacki R. Modelowanie rozk³adu promie-
niowania mikrofalowego w polu bliskim anten
oraz pewne konsekwencje biomedyczne. Wyd.
WAT, Warszawa 2000
[2] Kubacki R. Ocena nara¿enia na impulso-
we promieniowanie mikrofalowe wytwarzane
przez radary. W: Oddzia³ywanie biologiczne,
ryzyko zdrowotne i ochrona przed polami elek-
tromagnetycznymi, Materia³y konferencyjne
Szko³y Jesiennej PTBR, Zakopane 2000
[3] Szóstka J. Fale i anteny. Wyd. Komunika-
cji i £¹cznoci, Warszawa 2000
[4] Trzaska H. Pomiary pól elektromagnetycz-
nych w polu bliskim. Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 1998
[5] Rozporz¹dzenie Ministra Pracy i Polityki
Spo³ecznej z dnia 2 stycznia 2001 r. zmienia-
j¹ce rozporz¹dzenie w sprawie najwy¿szych
dopuszczalnych stê¿eñ i natê¿eñ czynników
szkodliwych dla zdrowia w rodowisku pracy.
DzU nr 4, poz. 36
[6] prPN-T-065890: Ochrona pracy w polach
i promieniowaniu elektromagnetycznym w za-
kresie czêstotliwoci od 0 Hz do 300 GHz; Ar-
kusz 01 Terminologia; Arkusz 03 Metody
pomiaru i oceny pola na stanowisku pracy,
2001
15
23491178.018.png 23491178.019.png 23491178.020.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin