„Dusza dziecka jest równie złożona jak nasza, pełna podobnych sprzeczności, tragicznie zmagających się z odwiecznym:
pragnę ale nie mogę
wiem, że należy ale nie podołam.”
Janusz Korczak
I. Uwagi o realizacji programu:
Program ten powstał na bazie doświadczeń z wcześniejszych lat praktyki wychowawczej. Z kontaktów z rodzicami naszych wychowanek, wywnioskowałam, że warto byłoby je usystematyzować i nadać im określoną formę. Pozwoliłoby to na bardziej wyraziste przyjrzenie się problemom, z jakimi borykają się nasze wychowanki – córki. Dzięki temu moglibyśmy spróbować wspólnie nakreślić drogę ich rozwiązania, bądź ich zapobieżenia.
Zależało mi na współpracy z rodzicami. Pragnęłam, aby tematyka naszych spotkań jak najbardziej licowała z realnymi potrzebami rodziców. Dlatego też, na pierwszym spotkaniu z rodzicami, nakreśliłam zamysł programu naszych wspólnych spotkań, prosząc jednocześnie o wypisanie interesujących ich tematów i zagadnień, jakie chcieliby na nich poruszyć.
Tak więc bezpośrednim materiałem, na bazie którego powstał ów program, były propozycje tematyczne samych rodziców. Tworząc go zakładałam, że spotkania nasze nie będą polegały wyłącznie na wykładach. Wychodziłam z założenia, że najwięcej korzyści nam wszystkim, przyniosą formy wspólnej pracy jak najbardziej zbliżone do warsztatowych. Niemniej jednak planowałam do każdego spotkania z rodzicami, opracowanie teoretycznych informacji, na bazie fachowej literatury, dotyczących poruszanego tematu. Przewidywałam również, przy realizacji programu udział specjalistów z określonych dziedzin, z którymi nawiązałam wcześniejszy kontakt (np.: specjalista od wychowania seksualnego, specjalista do spraw zwalczania narkomanii ).
Mając na uwadze fakt, iż częste przyjazdy rodziców do bursy mogą być kłopotliwe (niekiedy są to znaczne odległości) ustaliłam z dyrektorem placówki oraz Radą Rodziców liczbę oraz przybliżone terminy spotkań, dostosowane do zebrań Rady Rodziców, przewidywanych, semestralnych zebrań rodziców w szkołach. W ten sposób opracowałam terminarz poniższego programu.
II. Cele programu:
1. Wzajemne wspieranie się rodziców i wychowawców w sposobach rozwiązywania problemów swoich dzieci a naszych wychowanek, bądź ich zapobieżenia.
2. Zintegrowanie rodziców z placówką.
3. Usystematyzowanie i nadanie określonej formy spotkań z rodzicami.
4. Przyjrzenie się problemom, z jakimi boryka się dzisiejsza młodzież
5. Zaspokojenie potrzeb opiekuńczo - wychowawczych rodziców jak i samych wychowanek
6. Rzetelne przekazywanie wiedzy na temat poruszanych problemów (stąd między innymi udział specjalistów z określonych dziedzin).
7. Rozwój więzi emocjonalnej między dziećmi a rodzicami.
8. Rozwój więzi emocjonalnej między wychowankami a wychowawcami.
III. Plan i tematyka spotkań programu „Pomagamy dorastać naszym dzieciom”:
1.Agresja - jej przyczyny i sposoby radzenia sobie z nią.
- Przygotowanie materiałów na temat istoty agresji, przyczyn jej powstawania i sposobów zapobiegania
- Prelekcja połączona z dyskusją na temat agresji według opracowanego planu przez osobę prowadzącą
- Krótkie warsztaty, na których ma miejsce wspólne przepracowanie sposobów radzenia sobie z własną agresją, oraz agresją dzieci.
- Rozmowy indywidualne z rodzicami po spotkaniu zbiorowym
Wrzesień 2003
2.Jak pomóc sobie i dziecku w walce ze stresem ?
- Przygotowanie materiałów na temat istoty stresu, przyczyn jego powstawania i sposobów zapobiegania
- Prelekcja połączona z dyskusją na temat stresu, dzielenie się własnymi uwagami i spostrzeżeniami na poruszany temat
- Zajęcia warsztatowe - przepracowanie wybranych technik relaksacyjnych pomocnych w radzeniu sobie ze stresem.
Listopad 2003
3.Uzależnienia – jak rozpoznać czy nasze dziecko „bierze” ?
Spotkanie z udziałem prelegenta z Ośrodka Profilaktyki Uzależnień”
- Prelekcja połączona z dyskusją na temat uzależnień, ich etapów, oraz sposobów pomocy w ich zwalczaniu z podkreśleniem roli rodzica
-Prezentacja najczęściej spotykanych specyfików psychotropowych. ich działania oraz sposobów ich rozpoznawania
Marzec 2004
4.„Jak mówić, by dzieci nas słuchały, jak słuchać by dzieci do nas mówiły”
- Przygotowanie materiałów na temat specyfiki wieku dojrzewania oraz warunków skutecznej komunikacji
- Prelekcja połączona z dyskusją na poruszany temat.
- Zajęcia warsztatowe, przepracowanie trudnych sytuacji wychowawczych z próbą pokazania ich rozwiązania(odgrywanie scenek )
Kwiecień 2004
5.Seksualność naszych dzieci – jak pomóc naszym dzieciom bezpiecznie wkroczyć w dorosłe życie ?
Spotkanie z udziałem specjalisty w dziedzinie „Przygotowania do życia w rodzinie”
- Prelekcja połączona z dyskusją:
~Uczulenie rodziców na okres wakacji, jako czas nasilonych przygodnych kontaktów
~ Ukazanie sposobów umiejętnej rozmowy z dziećmi na „delikatne „ tematy
Maj 2004
*Przed każdym spotkaniem, rodzice informowani są listownie o jego dokładnym terminie i tematyce.
IV. Przewidywane rezultaty:
1. Rodzice wychowanek zdobywają wsparcie emocjonalne ze strony wychowawców, jak i fachową wiedzę, którą wykorzystują w rozwiązywaniu problemów wychowawczych.
2. Rodzice w otwarty sposób dzielą się z wychowawcami swoimi problemami wychowawczymi, oraz spostrzeżeniami, dotyczącymi ich rozwiązania.
3. Wychowawcy, na podstawie informacji od rodziców, uzyskują pełny obraz osobowościowy wychowanek, który wykorzystują do odpowiednich działań wychowawczych, podczas pobytu wychowanek w bursie.
4. Rodzice chętnie udzielają się w życiu placówki np.: uczestniczą w imprezach bursowych, wspierają placówkę w rozwiązywaniu jej problemów (nie tylko wychowawczych).
5. Więź emocjonalna jest umocniona, zarówno między rodzicami a córkami jak i wychowawcami a wychowankami, co ułatwia zintegrowane działania wychowawcze rodziców i wychowawców.
V. Literatura:
1. Cameron – Bandler L., Lebeau M., „W niewoli uczuć”, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 1993r.
2. Danilewska J., „Agresja u dzieci”, WSiP, Warszawa 2002r.
3. Dimoff T., Carper S., Jak rozpoznać, czy dziecko sięga po narkotyki”, Elma Books, Warszawa 1993r.
4. Fields D., ”Dorośli zbyt wcześnie” Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 1994r.
5. Gordon T., „Wychowanie bez porażek”, Instytut wydawniczy PAX, Warszawa 1994r.
6. Janczewski A. „Wstęp do dorosłości” Warszawa , WsiP,1990r.
7. Jundziłł I., „Dziecko – ofiara przemocy” WSiP Warszawa 1993r.
8. Krzywicka D., „Metodyka wychowania seksualnego”, Oficyna Wydawnicza” Forward”, Oficyna Wydawnicza „Kontra”, Kraków 1994r.
9. Lawson M., Skipp D., „Seks i te rzeczy...”,Wydawnictwo”Rhema”, Kraków 1994r.
10. Meighan R.,”Socjologia edukacji” UMK, Toruń 1993r.
11. Miller A., Mury milczenia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1991 r.
12. Pasek M., „Narkotyki przy tablicy”, „Toret” Sp. z o.o. Warszawa 2000r.
13. Pilch T., Passini B., Wychowanie i środowisko, WSiP, Warszawa 1979 r.
14. Pospiszyl I., Przemoc w rodzinie, WSiP, Warszawa 1994 r
15. Ranschburg J., Lęk, gniew, agresja, WSiP, Warszawa 1980 r.
16. Wiśniewska – Roszkowska K. „Seks i moralność”, Michalineum, Warszawa 1988r.
17. Wójcik D., Środowisko rodzinne a poziom agresywności młodzieży przestępczej i nieprzestępczej, PWN, Warszawa 1977r.
18. Zaborowski Z., Rodzina jako grupa społeczno-wychowawcza, Nasza Księgarnia, Warszawa 1980 r.
19. Ziemska M., Rodzina i dziecko, PWN, Warszawa 1979 r.
20. Ks. Zienkiewicz A., „Miłości trzeba się uczyć. Rady dla młodych”, Oficyna Współczesna, Wrocław 1994r.
21. Zazzo B., „Oblicza młodości. Psychologia różnicowa wieku dorastania”, PWN, Warszawa 1972r.
anetkawierzbicka