Edukacja zdrowotna, zagadnienia
1) Czynniki od których zależy zdrowie społeczne:
- zarobki i status społeczny
-sieci wsparcia społecznego
-Edukacja
-Zatrudnienie i warunki pracy
- środowisko fizyczne
- biologia i wyposażenie genetyczne
- zachowania zdrowotne i umiejętność radzenia sobie
- prawidłowy rozwój w dzieciństwie
- służba zdrowia
2 ) Czynniki chroniące 3 grupy , które niwelują czynniki ryzyka (ryzyko zaburzeń ( po 2 z każdej grupy)
1- indywidualne
-zdolności poznawcze
- optymizm , pogoda ducha
-pozytywny obraz siebie
- procesy motywacyjne
Umiejętności społeczne
2-zasoby wynikające z reakcji z najbliższymi
- relacja rodzice –dziecko więź , oparcie, zaangażowanie w sprawy szkolne
-konstruktywni rówieśnicy –akcepytujący normy, z aspiracjami edukacyjnymi prospołeczni
-dobrzy i kompetentni dorośli – oparcie w zaufanej osobie dorosłej np. nauczyciel, ksiądz, trener sportowy.
3 – zasoby środowiska lokalnego
- dobra szkoła –wsparcie ze strony nauczycieli
-zaangażowanie w konstruktywną działalność (kluby młodzieżowe, wspólnoty religijne, wolontariat)
-przyjazne i bezpieczne sąsiedztwo, dostęp do ośrodków rekreacji, poradni, ośrodków interwencji kryzysowej.
3 ) Czym się różni styl życia od trybu życia?
Styl życia- zespół zachowań typowych reakcji i pewnych elementów osobowości (jak jemy, jak się ruszamy, jak śpimy, czy się stresujemy)
Tryb życia- Jest to organizacja codziennego życia (rytm okołodobowy)np. rytm pracy i odpoczynku, czuwanie-sen. Są związane z czynnościami fizjologicznymi tym z rytmami biologicznymi (dzień –noc)
4 ) Zachowania prozdrowotne-wymień grupy prozdrowotne 2-3
Zachowania związane głównie ze zdrowiem fizycznym.
-higiena osobista i higiena najbliższego naszego otoczenia.
- aktywność fizyczna
-hartowanie się
-sen (długość i jakość )
- racjonalne żywienie
Zachowania związane głównie ze zdrowiem psychospołecznym.
-korzystanie i dawanie wsparcia społecznego.
-unikanie nadmiaru stresu i umienie radzenia sobie z nim.
Zachowanie prewencyjne
-samobadanie i samokontrola zdrowia
-badanie profilaktyczne (poddawanie się)
-bezpieczne zachowanie w życiu seksualnym
Niepodejmowanie zachowań ryzykownych
-nie palenie tytoniu
-ograniczone spożycie alkoholu
-nienadużywanie leków i innych substancji psychoaktywnych
5 ) Co to jest zdrowie –definicja potoczna i profesjonalna
Zdrowie jest stanem pełnego WCHO
Definicja potoczna zdrowia – odnosi się do tego jak rozumieją( opisują )zdrowie zwykli ludzie, na
podstawie doświadczeń z własnego życia oraz ich najbliższego otoczenia.
Potoczne definiowanie zdrowia zależy od różnych czynników : wiek poziom wykształcenia, status
społeczno – ekonomiczny, czy doświadczenia życiowe zdobyte w określonych warunkach
kulturowych.
Profesjonalna definicja zdrowia – Zdrowie jest stanem pełnego dobrego samopoczucia fizycznego ,
psychicznego i społecznego, a nie wyłącznie brakiem choroby lub niedomaganiami ( ułomności ) .
6 )Czym się różni rozumienie zdrowia przez dzieci i dorosłych Piaget?
7 ) Co to jest dobrostan i wellness
Dobrostan – to synonim dobrego samopoczucia, subiektywna ocena zdrowia, dokonywana
przez samych ludzi , nie lekarzy. DOBROSTAN – definiuje się jako,, poznawczą i
emocjonalną ocenę własnego życia. Jest pojęciem szerokim, obejmującym doświadczanie
przyjemnych emocji, niski poziom negatywnych nastrojów i wysoki poziom zadowolenia z
życia.
Wellness – jest jednym ze współczesnych ujęć zdrowia, związanych z jakością życia, a także
działaniem na rzecz zdrowia ( dążeniem do wellness), Wellness – tłumaczy się pełnię
możliwości, czyli optymalny stan , zarówno w wymiarze funkcjonowania w codziennym
życiu jak i odczuwanej życiowej satysfakcji, możliwy do osiągnięcia przez człowieka w danym
momencie życia i warunkach, w których żyje.
8 ) Definicja choroby i jej 3 wymiary
Definicja choroby – chorobę traktujemy jako brak zdrowia, a zdrowie jako brak choroby.
1.) Obiektywne zmiany patologiczne w organizmie ( desease ) – które można potwierdzić
badaniami lekarskimi, laboratoryjnymi, odpowiada to biomedycznej koncepcji choroby.
2.) Subiektywne poczucie choroby ( illness ) – indywidualna interpretacja i sposób reagowania na
objawy choroby, w którym najważniejsze znaczenie ma samopoczucie człowieka; ludzie czują się chorzy,
niezdrowi.
3.) Społeczna tożsamość choroby ( sickness ) , gdy ludzie są uznani przez innych za niezdrowych
lub sami tak się określili publicznie. W ten sposób otrzymują etykietę ,, chory’’ i są przez osoby zdrowe
traktowane odmiennie.
9 ) Co to jest biomedyczny model zdrowia?
10) Co to jest holistyczny model zdrowia(hierarchie systemu całość i część)
11)Wymień elementy zdrowia w/g Mandala (rysunek)
Styl życia , System opieki medycznej, Środowisko stworzone przez człowieka, Praca. A w
tym zachowanie człowieka, biologia człowieka, środowisko fizyczne i środowisko psycho-
społeczno- ekonomiczne.
12)Holistyczny model zdrowia (6 wymiarów po 2 zdania o każdym aspekcie)
1.) Zdrowie fizyczne – odnosi się do ciała do biologicznego funkcjonowania
poszczególnych układów, oznacza prawidłową funkcję układów
2.) Zdrowie psychiczne – wymienia się dwa jego komponenty – poznawczy – zdrowie
umysłowe , czyli zdolność do jasnego spójnego myślenia. Aktywny – zdrowie
emocjonalne, czyli zdolność do kontrolowania emocji.
3.)Zdrowie społeczne – traktuje się je jako niezależność ( autonomia) cechę osób
dorosłych, akceptowanie odpowiedzialności za siebie i innych.
4.) Zdrowie duchowe – samoświadomość , jakość relacji system wartości, poczucie celu
życia., zdolność do dawania i brania, okazywanie ciepła, bezwarunkowa miłość,
doświadczenie wewnętrznego spokoju, zgody z samym sobą.
Wdrażanie w życie zasad i przekonań religijnych lub moralnych.
poczucie sensu i celu życia, uznawanie czegoś co istnieje ,, poza naszym umysłem’’
5.) Zdrowie seksualne- wolność od przymusu , przemocy seksualnej, ochroną przed nią ,
oraz odpowiednie rozwiązywanie problemów związanych z zyciem seksualnym. jest to
pozytywne podejście do ludzkiej seksualności, której wynikają zadania dla opieki nad
zdrowiem seksualnym z seksualnością człowieka wiąże się również zdrowie
prokreacyjne- stan pełnego dobrostanu w aspekcie fizycznym, psychicznym i
społecznym.
6.) Zdrowie publiczne – zajmuje się różnorodnymi aspektami zdrowia , nie jednostki
lecz społeczeństwa.Jest to nauka i sztuka zapobiegania chorobom, przedłużania życia
i promowania zdrowia poprzez organizację zbiorowych wysiłków społeczeństwa –
opinii Achesona ( Zdrowie publiczne – zdrowie emocjonalne ).
13)Na czym polega model saluto -genezy u Antonowskiego? Kontinuum
Człowiek jak podaje model saluto – genezy, w swoim życiu przemieszcza się na
kontinuum pomiędzy dwoma wyimaginowanymi biegunami:
- zdrowia ( pełnego, idealnego )
- choroby ( poważnej zagrażającej życiu ). Pomiędzy krańcami zdrowia i choroby są rożne
stany pośrednie – względnego zdrowia lub choroby, zaś poziom zdrowia to miejsce w
danym czasie na linii kontinuum. Miejsce to możemy określić obiektywnie ( badaniami
lekarskimi ) , bądź subiektywnie ( opinia pacjenta ).Ponieważ miejsce na kontinuum
, zmienia się, zatem należy zajmować się całą populacją - tzn. ludźmi znajdującymi się w
danym momencie w każdym miejscu kontinuum.
14)Co to jest - uogólnione zasoby odpornościowe i poczucie koherencji?( w jakim stopniu człowiek sobie radzi znać 3 komponenty np. zaradność… )
Uogólnione zasoby odpornościowe – są buforami dla czynników ryzyka, są właściwościami
jednostki i grupy, jej kultury, jej środowiska, które pozwalają na uniknięcie stresów oraz
zapobiegnięcie przekształcenia napięcia w stan stresu. Wśród zasobów odpornościowych
znajdują się;
- właściwości człowieka, czyli cechy biologiczne ( genetyczne, konstytucjonalne ),
psychiczne ( w tym: poczucie tożsamości, zdolności, inteligencja , wiedza) oraz
zdolności interpersonalne;
- cechy środowiska fizycznego( naturalnego oraz wytworzonego przez człowieka)
- cechy społeczno- kulturowe np. wsparcie społeczne, opieka zdrowotna, religia, stabilność
kulturowa;
- warunki materialne, pozycja zawodowa.
Pojęcie ,,uogólniona’’ oznacza, że czynniki te działają niezależnie od sytuacji. Istotna jest
umiejętność wykorzystania posiadanych zasobów .
Poczucie koherencji – globalna orientacja człowieka, wyrażająca stopień w jakim ma
dominujące , trwale, choć dynamiczne pojęcie, że bodźce napływające w ciągu życia ze
środowiska wewn. i zewn. mają charakter ustrukturowany, przewidywalny i wytłumaczalny,
dostępne są zasoby , które pozwolą mu sprostać wymaganiom stawianym przez te bodźce,
wymagania te są dla niego wyzwaniem wartym wysiłku i zaangażowania.
Poczucie koherencji tworzą trzy , wzajemnie powiązane komponenty:
1.)Zrozumiałość-czyli odbieranie przez człowieka dopływających bodźców jako uporządkowanych, jasnych i spójnych, dzięki czemu człowiek ma poczucie, że może je pojąć, ocenić, zrozumieć oraz przewidzieć.
2.) Zaradność – czyli stopień w jakim dostępne zasoby są spostrzegane przez człowieka jako wystarczające , aby sprostać wymaganiom stawianym przez otoczenie.Jest to przekonanie,że w razie potrzeby może skorzystać z tych zasobów zasobów, wie do kogo się zwrócić o pomoc. Znika poczucie bezradności, a wobec różnych wydarzeń człowiek przyjmuje postawę aktywną usiłuje zaradzi rożnym problemom.
3.) Sensowność - to stopień, w jakim człowiek czuje , że życie ma sens oraz, że chociaż część wymagań niesionych przez życie, jest warte wysiłku. To właśnie dzięki wysokiemu poczuciu sensowności, człowiek podejmuje wyzwania, poszukuje w nich sensu i robi wszystko, by rozwiązywać problemy.
15)Mierniki zdrowia – podział w zależności kto dokonuje oceny i od znaku czy pozytywne czy negatywne np. negatywne ile zgonów, chorób
Miernik zdrowia w zależności w zależności od tego kto dokonuje oceny stanu zdrowia.
- obiektywne – to takie, które mogą być zmierzone, wyrażone w jednostkach, liczbach. Są
to np. wskaźniki medyczne, które dotyczą objawów chorób czy pomiaru różnych funkcji
organizmu ( ciśnienie tętnicze krwi, poziom cukru we krwi) , antropologiczne ( np. masa
ciała ) , sprawności fizycznej;
- subiektywne – dokonywane nie przez profesjonalistów lecz zwykłych ludzi. Zainteresowani
opisują swoje samopoczucie.
Miernik zdrowia w zależności od ,, znaku’’
- pozytywne – określają prawidłowość oraz sprawność funkcjonowania całego organizmu lub
...
Toresik123