Sprawozdanie ze sprawdzenia
teodolitu THEO 020 A (272 480)
Warunki mechaniczne
Przed rozpoczęciem pracy sprawdzono warunki mechaniczne przyrządu. Otrzymany statyw nie prezentował poważnych uszkodzeń, które miałyby wpływ na dokładność pomiaru. Nie zauważono nigdzie pęknięć, skrzywień itp. Śruby zaciskowe poruszały się bez problemów, a nogi wysuwały się z minimalnym oporem. Nie zanotowano luzów, ani przesunięć między elementami drewnianymi i metalowymi.
Spodarka oraz śruba sercowa znajdowały się w dobrym stanie technicznym. Nie zauważono również uszkodzeń libel, pionu optycznego oraz obiektywu i okularu lunet. Lusterko natomiast było uszkodzone i nie było możliwości efektywnego wykorzystania światła słonecznego podczas odczytu. Pozostałe pokrętła i śruby znajdowały się w należytym stanie technicznym.
Warunki optyczne
Dokonując oględzin przyrządów optycznych nie zanotowano żadnych nacieków, zabrudzeń oraz pęknięc powłok szklanych, których awaria miałaby istotny wpływ na dokładność pomiarów.
System odczytowy
- Warunek paralaksy
Nie stwierdzono tego błędu, gdyż obrazy z limbusa i mikroskopu skalowego w lunecie odczytowej były jednakowo ostre.
- Warunek Runu
Nie twierdzono tego błędu, gdyż odległość między dwiema sąsiednimi dużymi kreskami w lunecie odczytowej były jednakowe (równe 100c)
Warunki osiowe
- Sprawdzenie libel
Po scentrowaniu i spoziomowaniu instrumentu zauważono, iż po zmianie położenia lunety libele nie wykazują potrzeby rektyfikacji. W przypadku niewłaściwego działania libeli pudełkowej bądź rurkowej należy dokonać ich rektyfikacji. Za pomocą śrub poziomujących doprowadzamy bąbel powietrza w libeli rurkowej, aby w obu położeniach lunety znajdował się w tym samym miejscu. Następnie za pomocą śrub rektyfikacyjnych należy doprowadzić pęcherzyk do prawidłowego położenia.
- Sprawdzenie pionu optycznego
Po dokładnym scentrowaniu i spoziomowaniu obrócono alidadę o 180o i ponownie sprawdzono centrowanie. Stwierdzono, iż znacznik pionu optycznego znajduje się dokładnie w tym samym punkcie. Oś pionu optycznego pokrywała się z osią główną instrumentu. W przypadku, gdyby ten warunek nie zachodził, po obróceniu alidady o 180o znacznik znalazłby się w innym miejscu. Wtedy należałoby znaleźć środek odcinka powstałego poprzez odczyt dwóch wskazań pionu oraz za pomocą śrub rektyfikacyjnych nałożyć znacznik pionu na środek owego odcinka.
- Warunek kolimacji
Sprawdzić należało, czy oś celowa lunety jest prostopadła do osi obrotu lunety. Wykonano pomiary do tego samego punktu w 2 położeniach lunety. Różnica uśrednionych odczytów powinna dać 200g. Nadwyżka byłaby równa podwojonemu błędowi kolimacji. W naszym przypadku, po uśrednieniu pomiarów otrzymaliśmy błąd kolimacji równy 0.0072g.
- Warunek inklinacji
Po wybraniu punktu leżącego odpowiednio wysoko zablokowano alidadę, po czym opuszczono lunetę w dół, gdzie na położonej metrówce odczytano wartość. Następnie pomiar powtórzono w drugim położeniu lunety. Oba odczyty różniły się między sobą, co pozwoliło stwierdzić, iż występował błąd inklinacji (błąd miejsca zero
aneciakurczaczek