Kolokwium Psychologia Rozwojowa.doc

(92 KB) Pobierz

Okres prenatalny

Czyli jak zaczyna się życie

Jak badamy życie przed narodzeniem ?

n Nieinwazyjne metody badań:

u Obserwacja zachowań dzieci przedwcześnie narodzonych

u Aparatura medyczna

« Ultrasonografia

Fazy rozwoju prenatalnego

n Faza jajowa (od zapłodnienia do 2 tygodnia)

n Faza embrionalna ( od 3 do 8 tygodnia)

n Faza płodowa (od 9 do 38 tygodnia)

Faza jajowa

n W chwili zapłodnienia zostaje połączone 23 chromosomy od matki i 23 od ojca

u Dziedziczenie np.:

« Inteligencji

« Wzrost

« Choroby genetyczne (trisomia)

n Zygota szybko rozwijając się przemieszcza się z jajowodów do macicy.

n Po około 6 dniach od zapłodnienia zygota przyczepia się do macicy i zaczyna się proces zagnieżdżania(implantacja)

n Zaczyna się proces specjalizacji

Faza embrionalna

n Trwa około 5 tygodni

n W 3 tygodniu zaczyna się różnicowanie trzech listków zarodkowych:

u Endoderma-organy wewnętrzne

u Ektoderma-ukł.nerwowy, skóra,części oka,nosa itp.

u Mezoderma-mięśnie, kości,narządy płciowe

n Około 3 tygodnia wytwarza się serce

n Około 5 tygodnia rozwija się głowa i mózg

n Pod koniec 8 tygodnia twarz embrionu zaczyna przypominać ludzką

Środowisko rozwoju embrionu

n Istnieją trzy podstawowe systemy podtrzymujące życie embrionu:

u Worek owodniowy

u Łożysko

u Pępowina

Faza płodowa

n Po zakończeniu 8 tygodnia zaczyna się faza płodowa

n Płód:

u Waży około 5,6 g i ma 50,8 mm

Zmiany zewnętrzne

n Zasadniczym zmianom ulega wygląd płodu:

u Skóra zaczyna być grubsza

u Około 3 miesiąca twarz nabiera rysów

u W 4 miesiącu pojawiają się:

« Paznokcie

« Pojawiają się opuszki na końcu palców

« Zaczynają rosnąć włosy na głowie

Zmiany wewnętrzne

n Około 3 miesiąca:

u Nerki zaczynają wydalanie moczu do płynu owodniowego

u Pojawiają się u chłopców zewnętrzne narządy płciowe

u Mózg uzyskuje swoją podstawową organizację

Wczesne przejawy zachowania

n Aktywność płodu rozpoczyna się około 3 miesiąca. Płód jest zdolny do:

u Zaciśnięcia pięści

u Połykania

u Ruszania palcami nóg

n W 4 miesiącu oczy stają się wrażliwe na światło

n Od 5 miesiąca może kopać i odwracać się, pojawiają się rytmy snu

n Około 7 miesiąca pojawia się odruch ssania

W kierunku niezależności

n Podstawowym problemem w przypadku dzieci przedwcześnie urodzonych jest:

u Niezdolność do trawienia pokarmu

u Kontrolowanie temperatury ciała

n W 8 miesiącu pod skórą pojawia się tłuszcz. Płód zaczyna gromadzić zapasy pożywienia we własnym ciele

n Na początku 8 miesiąca matka zaczyna przekazywać swoje przeciwciała.

u Chronią one dziecko do 6 miesiąca życia po narodzeniu

Zagrożenia okresu prenatalnego

n Faza jajowa

n Faza embrionalna

n Faza płodowa

Faza jajowa:

n Zapłodnione jajo może obumrzeć z powodu braku pożywienia zanim zagnieździ się w ścianie macicy

n Nieprzygotowanie ścianki macicy na przyjęcie jaja-zaburzona równowaga pomiędzy gruczołem przysadki a jajnikami

n Zagnieżdżenie się jaja w ścianie jajowodu

n Zagnieżdżenie się jaja w niewłaściwym miejscu ścianki macicy co utrudnia odżywianie

Faza embrionalna:

n Poronienie w wyniku:

u Złego odżywiania

u Zaburzeń hormonalnych

u Stresu

n Nieprawidłowości rozwojowe

Faza płodowa:

n Możliwość poronienia do 5 tyg. Zwłaszcza jeżeli pojawiła się miesiączka

n Przedwczesny poród

n Poród opóźniony

n Komplikacje porodu:

u Przenoszenie płodu

u Niekorzystne położenie płodu

u Zaburzenia hormonalne (np. stres)

Teratologia

n Odnosi się do badań nad teratogenami wpływającymi na rozwój prenatalny.

n Teratogeny – czynniki inne niż genetyczne, które mogą być przyczyną wad wrodzonych embrionu i płodu.

n Około 3-5 % dzieci po urodzeniu ma wady wrodzone

n Wady mogą być spowodowane przez:

u Choroby zakaźne

u Niewłaściwe odżywianie

u Emocje

u Wiek matki itp.

Trochę historii

n Od zarania dziejów rodziły się dzieci zniekształcone. Postacie mitologiczne mogą być tego przykładem: minotaur, cyklop...

n W starożytności porzucano takie dzieci, chociaż niektóre z nich były znane np. Klaudiusz

n W średniowieczu urodzenie zdeformowanego dziecka mogło skończyć się śmiercią matki i dziecka

u Groźne było np. posiadanie trzeciego sutka

n W europie nowożytnej wszelkiego rodzaju osoby z deformacjami umieszczano w zakładach psychiatrycznych

Początki badań

n W biblii anioł upomina kobietę o imieniu Manoah że:

u Gdy nosi syna to „nie powinna pić ani wina, ani mocnych napojów, ani jeść nieczystych pokarmów” (Księga sędziów 13:4)

n W latach 30 stwierdzono że „promienie X” mogą spowodować małogłowie (mała głowa, mózg i oczy)

Początki badań

n W latach 40 odkryto ze kobiety które były chore na różyczkę we wczesnych miesiącach ciąży mogły urodzić dzieci z wrodzonymi wadami oczu, uszu, serca i mózgu

n W latach 50 pojawił się lek Talidomid

u Nadal używany w Afryce

Choroby zakaźne

n Wirus różyczki może uszkadzać układ nerwowy płodu powodując do:

u Ślepoty

u Głuchoty

u Opóźnienia umysłowego

u Uszkodzeń serca, wątroby

Choroby zakaźne

n Syfilis – powoduje śmierć dziecka, niedorozwój umysłowy, ślepota i głuchota

n Rzeżączka – wrodzona ślepota

n Gruźlica, cukrzyca – efekty podobne do niedożywienia

n AIDS – zniekształcenia twarzy: szeroko rozstawione oczy, bokserskie czoła, spłaszczone nosy i trudności z otwieraniem oczu

n Świnka – we wczesnym okresie ciąży podnosi prawdopodobieństwo poronienia

Odżywianie w czasie ciąży

n Dziecko wraz z „całym systemem podtrzymywania życia” około 9 miesiąca waży.....

n 11,5 – 13,0 kg

n Zapasy krwi matki musza wzrosnąć o około 50 % żeby jej organizm poradził sobie z dodatkowym obciążeniem w tlen noworodka.

n Niedożywienie powoduje niedorozwój umysłowy dziecka, porażenie umysłowe, krzywiznę, padaczkę. Czasami śmierć.

Wiek rodziców

n Optymalny wiek dla rodzenia dziecka dla kobiet to:

n 25 – 29 lat

n Jednak obecne badania pokazują że równie dobrze mogą kobiety rodzić w wieku 30-34 lat.

n W wieku 49 lat prawdopodobieństwo urodzenia dziecka z zespołem Downa jest 74 razy większe niż w przypadku kobiety 30 letniej