metody aktywizujące.pdf

Metaplan, kula śniegowa, mapy mentalne

Nina Cichoń

Coraz częściej nauczyciele szukają nowych , atrakcyjnych i skutecznych sposobów pracy z

uczniem. Poszukują takich metod , aby rola nauczyciela nie ograniczała się do podania wiadomo-

ści, ale by był on organizatorem i koordynatorem w samodzielnym zdobywaniu wiedzy przez

uczniów.

Chcąc pobudzić uczniów do twórczej aktywności w zdobywaniu wiedzy stosuję metody i

techniki aktywizujące , ponieważ:

- pozwalają uczniowi przyswoić i utrwalić więcej wiadomości;

- kształtują umiejętności poznawcze i społeczne, tj. rozwiązywanie problemów, prowadzenie

negocjacji i dyskusji, techniki współpracy i rywalizacji, doskonalą kompetencje komunika-

tywne;

- wpływają na płynność myślenia;

- mobilizują i inspirują do poszukiwań nowych rozwiązań (rozbudzają myślenie twórcze i kre-

atywne);

- zwiększają poczucie bezpieczeństwa oraz wpływają na wzrost samooceny.

Niniejsze opracowanie przedstawia szkice lekcji przyrody w klasie IV, na których pracowa-

łam wymienionymi w tytule metodami.

I. Metaplan

Temat : Co powinienem zrobić, aby mój region był czysty?

KARTA PRACY nr 1

Wers j a A

1. Mając do dyspozycji arkusz papieru, chmurkę do zapisania tematu, 6 kotek

i 6 owali do zapisania odpowiedzi, 3 prostokąty do zapisania wniosk o w an ej,

stwórzcie w grupach plakat zawierający propozycję rozwiązania problemu

wed ł ug schematu.

czas wykonania: 20 minut

Nina Cichoń

WNIOSKI

..................................................................................................................................

2. Wybie r zcie lidera grupy, który przedstawi propozycję rozwiązania problemu.

3. Spo r ządźcie notatkę , zapisując nioski w zeszycie.

WERSJA B

1. Mając do dyspozycji kartony i kredki wykonajcie w grupach plakat zawiera-

jący propozycję rozwiązania problemu według schematu

czas pracy: 20 minut

JAK JEST?

DLACZEGO NIE JEST

TAK, JAK POWINNO?

JAK POWINNO BYĆ?

2. Wybierzcie l idera grupy, który przedstawi propozycję rozwiązania problemu.

WNIOSEK: U czniowie na przygotowanym przez nauczyciela materiale pracowali

krócej i stworzyli więcej danych. Zaangażowanie twórcze i emocjonalne pracują-

cych uczniów z wykorzystaniem kredek i kartonów było o wiele większe .

II. Kula śniegowa

Temat : Jak należy dbać o zdrowie?

KARTA PRAC nr 2

1. Z podanego wykazu: Co wpływa na nasze zdrowie ? – wybierz 10 najważniejszych

Twoim zdaniem czynników.

2. W parze z kolegą (koleżanką) na drodze negocjacji z 20 czynników wybierzcie 10

wspólnych – waszym zdaniem – najważniejszych.

3. Pary połączcie w grupy 4-osobowe, sprawdźcie, które czynniki są wspólne i przed-

stawcie z 40 czynników – 10 najważniejszych.

4. Porównajcie wyniki grup 4-osobowych z całej klasy.

5. Sporządź notatkę, wpisując 10 najważniejszych czynników mających wpływ na

zdrowie człowieka.

Co wpływa na nasze zdrowie ? – lista czynników

1. Spożywanie margaryny.

2. Sprawdzanie daty produkcji i terminu ważności na opakowaniu.

3. Kupowanie tanich produktów spożywczych nieznanego pochodzenia.

4. Urozmaicona dieta.

5. Wypoczynek czynny.

6. Częste przebywanie na świeżym powietrzu.

7. Codzienna kąpiel.

8. Mycie zębów po każdym posiłku.

Metaplan, kula śniegowa i mapy mentalne

9. Dbanie o higienę osobistą i otoczenia.

10. Palenie papierosów.

11. Nie używanie narkotyków.

12. Stwarzanie miłej atmosfery.

13. Spożywanie owoców i warzyw gotowanych.

14. Częste oglądanie telewizji.

15. Przebywanie w zatłoczonych miejscach.

16. Zanieczyszczenie środowiska.

17. Spożywanie dużej ilości słodyczy.

18. Częste przejadanie się.

19. Spożywanie posiłków gorących.

20. Spożywanie posiłków zimnych.

21. Częste odkurzanie i wietrzenie pomieszczeń.

22. Spożywanie owoców i warzyw w postaci surówek.

23. Spożywanie potraw o małej zawartości tłuszczów.

24. Stosowanie diet odchudzających.

25. Hałas.

26. Codzienna zmiana bielizny osobistej.

27. Zabawy z przygodnie spotkanymi zwierzętami

28. Niedojadanie.

29. Hartowanie organizmu.

30. Spożywanie 4-5 posiłków dziennie.

31. Codzienne spacery.

32. Spożywanie chipsów, hamburgerów, coca-coli.

33. Miła atmosfera podczas spożywania posiłków.

34. Akceptacja grupy rówieśniczej.

35. Stres.

36. 0chrona naturalnego środowiska.

III. Mapy mentalne

Temat : Pojęcie zdrowia i choroby

KARTA PRACY nr 3

1. W grupach 4 osobowych wylosujcie jeden z tematów:

- zdrowe środowisko,

- zdrowe społeczeństwo,

- zdrowy dom,

- zdrowy człowiek.

2. W kopertach znajdują się kolorowe kartki. Na każdej z nich wpisz pojedyncze

skojarzenia związane z tym tematem.

3. Praca w grupie, wymieszanie kartek i porządkowanie w zbiory.

4. Mając do dyspozycji kartki ze skojarzeniami, flamastry i papier opracujcie mapę

pojęć (poster) poprzez przyklejanie kartek i rysowanie.

5. Zaprezentujcie swój poster.

6. Uzupełnij wiadomości z podręcznika, podając definicję zdrowia według Organi-

zacji WHO.

Nina Cichoń

Notatka w zeszycie:

Spostrzeżenia po przeprowadzonych zaj ę ciach

Początkowo praca z uczniami metodami aktywizującymi była trudna. Nie potrafili

bez ingerencji nauczyciela wysłuchać nawzajem swoich wypowiedzi, właściwie prze-

prowadzić dyskusji, każdy chciał mówić w danej chwili. Jednym słowem panował cha-

os. Problemy były również ze sporządzeniem notatki w innej formie, dla uczniów niety-

powej np. w postaci graficznej – metaplanu. Na plakacie dominowały szczegóły i szcze-

góliki. Lekcja 45 minutowa była za krótka. Z biegiem czasu zdobyli doświadczenia, w

grupach zapanowała zdrowa rywalizacja, uczniowie nauczyli się dyskutować i słuchać

innych. Podczas pracy byli zdyscyplinowani, prześcigający się w różnego rodzaju po-

mysłach i rozwiązaniach.

Podczas pracy grupowej większość interakcji zachodzących między uczniami doty-

czyła i nawiązywała do wykonania powierzonego zadania nie zaś towarzyskiemu aspek-

towi sytuacji. Uczniowie przede wszystkim porozumiewali się między sobą a tylko

sporadycznie z nauczycielem. Współpracując ze sobą uczniowie bardzo chętnie, z ła-

twością i nie stereotypowo rozwiązywali swoje zadania. Natomiast pracując indywidu-

alnie wykazali mniejsze zaangażowanie, a tempo pracy było o wiele wolniejsze. Praca

uczniów w grupie zwiększyła poczucie bezpieczeństwa, samoakceptacji oraz samooce-

ny. Ponadto rozwinęła poczucie odpowiedzialności za siebie i pozostałych uczestników

grupy.

Ważne jest, aby grupy były nieliczne 4-, 5-osobowe – eliminuje się wówczas izo-

lowanie mniej aktywnych uczniów. W mało licznych grupach aktywnie pracuje każdy

uczeń, każdy czuje się potrzebny i zauważony. Grupy, z którymi pracuję tworzone są

losowo, co wpływa na pozytywne oddziaływanie między poszczególnymi uczniami.

Tempo pracy w grupie jest wyrównane, ponieważ zdolniejsi uczniowie pomagają słab-

szym.

Chociaż metody aktywizujące są dopiero wdrażane przez nauczycieli uważam, że

chcąc zainspirować uczniów do działania, należy rozpropagować je i upowszechnić już

w szkole podstawowej, w pierwszym etapie kształcenia, a w miarę możliwości nawet i

w przedszkolu. Metody te pobudzają do aktywnej pracy nie tylko ucznia, ale wymagają

od nauczyciela odpowiednich kwalifikacji, przygotowania i zaangażowania. Należy je

jednak stosować umiejętnie i z właściwą periodyką. „Przedawkowanie” tych metod

może doprowadzić do ich spowszednienia i obniżenia natężenia bodźca oddziaływują-

cego na psychikę ucznia.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: