PEDAGOGIKA, ĆWICZENIA 06.11.2008
Psychologia + pedagogika:
Nauki psychologii współdziałają z pedagogiką.
I. Psychologia rozwojowa
a. pedologia – rozwój psychiki dzieci;
b. hebologia – rozwój psychiki młodzieży;
c. andrologia – rozwój psychiki dorosłego.
Dziecko nie jest miniaturą dorosłego, podejście odpowiednie do wieku dziecka.
II. Psychologia ogólna – zróżnicowana na bodźce podatność.
III. Psychologia wychowania – procesy uczenia i zachowywania się dzieci i młodzieży, zajmuje się psychologią nauczania.
Podobieństwa: Pokrewieństwo problematyki, wspólne odpowiedzi na procesy praktyczne i poznawcze oraz powiązania badawcze i instytucjonalne.
Różnice: Pedagogika w odróżnieniu od psychologii jest nauką normatywną np. formułowanie celów wychowawczych i uzasadnianie ich, psychologia zajmuje się tym co jest i dlaczego tak jest formułują teorie wychowanie opisowo-wyjaśniające (dobiera metody działań).
Pedagog bez znajomości osiągnięć z zakresu psychologii nie byłby w stanie zaprojektować swoich działań aby osiągnąć optymalizację rozwoju uczniów, trzeba jednocześnie podkreślić, że weryfikacja wiedzy psychologicznej nie byłaby możliwa bez sprawdzenia jej w praktyce pedagogicznej.
Ekonomia + pedagogika:
Szkolnictwo powinno spełniać funkcje:
- potrzeby aktualne i przyszłe gospodarki i kultury w zakresie kadr wykwalifikowanych;
- aspekt społeczno-polityczny;
- potrzeby indywidualne społeczeństwa.
Ekonomika kształcenia – dziedzina badań naukowych zajmująca się związkami między rozwojem społeczno-gospodarczym kraju, a rozwojem szkolnictwa.
1. Problemy makroekonomiczne dotyczą szeregu zależności miedzy szkolnictwem, a całą gospodarką narodową.
- wydatki na kształcenie w określonej sytuacji gospodarki i demograficzne i również pożądana struktura zawodowa.
Badania me powinny wykazać w jakim stopniu poziom rozwoju gospodarki wpływa na wykształcenie społeczne.
2. Problemy mikroekonomiczne dotyczą modelu oświaty i sposobu jej organizacji:
- proporcji w zakresie kształcenia ogólnego i zawodowego;
- przystosowanie kwalifikacji i umiejętności pracowników do nowych warunków organizacyjno-technicznych w miejscu pracy;
- wielkość szkoły, wydziału, grupy językowej;
- sprawa sieci szkolnej (dojazdy, akademik);
- efekt pracy szkół (przygotowanie do zawodu).
Polityka oświatowa:
A. ekstensywna: 1. ilość 2. jakość
B. intensywna: 1. jakość 2. ilość.
Medycyna + pedagogika:
Definicja zdrowia: Jest pełnią fizycznego, psychicznego i społecznego uczucia, a nie tylko brakiem choroby i niepełnosprawności.
CZYNNIKI WARUNKUJĄCE ZDROWIE:
· genetyczne i adaptacyjne uwarunkowania zdrowia, odporności lub podatności na choroby
· środowiskowe uwarunkowanie zdrowia, które wiążą się z m.in.:
a. środowiskiem wewnętrznym
b. środowiskiem zewnętrznym
c. środowiskiem zawodowym
· uwarunkowania zdrowia związane z poziomem świadomości:
a. zwyczaje i styl życia
b. nawyki i używki
c. uzależnienia
d. higiena życia codziennego
e. racjonalna profilaktyka życiowa
Biologia + pedagogika:
Rozwój dziecka warunkuje: a. wzorzec genetyczny; b. proces wychowawczy.
WYCHOWANIE OPTYMALNE – wychowanie uwzględniające społeczne i biologiczne warunki dziecka.
2 działy: a. psychofizjologia; b. genetyka- nauka o dziedziczeniu cech.
PODSTAWOWE POJĘCIA PEDAGOGIKI:
1. osobowość
2. nauczanie
3. kultura
4. środowisko
5. czas wolny
6. socjalizacja
Wychowanie – czynniki przygotowujące człowieka do życia w społeczeństwie.
Język pedagogiki: system środków wyrażania myśli, dźwięków, słów, zwrotów, form gramatycznych w celu porozumiewania się miedzy sobą. Dzielimy na język potoczny (łatwy) i język naukowy (zawierające wiele wyspecjalizowanych nazw).
Formalizacja języka to czynności związane z uściśleniem pojęć w nauce.
Cechy języka pedagogiki:
- komunikatywny społecznie
- brak ścisłej formalizacji języka (wynik tego, że nauki społeczne zajmują się rzeczami, które nie dają ująć się w kategoriach formalnych jak np. liczby; kierują się wartościami mającymi charakter wartościowy przez co są trudno wymierzalne).
Kształcenie: (rezultat wykształcenia) Samodzielne i kierowane czynności człowieka podejmowane dla osiągnięcia określonego zasobu wiedzy o otaczającym go świecie, zdobycia umiejętności potrzebnych mu do poznania samego siebie, przeobrażania świata, rozwoju uzdolnień, zainteresowań i ogólnej sprawności umysłowej.
Dwa podstawowe rodzaje działań i czynności w procesie kształcenia:
- samokształcenie
- kształcenie zorganizowane
Kształcenie jest procesem ciągłym i złożonym, a jego rezultatem jest wykształcenie.
Dzielimy na:
A. ogólne- opanowywanie wiedzy, zdobywanie umiejętności i nawyków niezbędnych dla każdego człowieka bez względu na jego przyszłą rolę w społeczeństwie;
B. specjalistyczna – przyswajanie wiedzy i umiejętności do wykonywania zawodu.
FUNKCJE KSZTAŁCENIA:
A. poznawcza – zdobywanie przez człowieka wiedzy o nim samym;
B. praktyczna – kształtowanie umiejętności na bazie wiedzy.
Ad. 1 OSOBOWOŚĆ: (podstawa psychologii) Zbiór cech względnie stałych.
Złożona struktura cech psychofizycznych pozostających w charakterystycznej współzależności i wzajemnych związkach, warunkująca względną stałość i odrębność danej jednostki ludzkiej, regulująca jej zachowania i przebieg procesów psychicznych.
Ad. 2 NAUCZANIE: Proces, w którym obie strony muszą ze sobą współpracować aktywnie i świadomie. Uczenie się to proces zmieniania, zamierzone zdobywanie i utrwalanie w pamięci wiadomości, umiejętności i nawyków.
Ad. 3 KULTURA: ogół wytworów ludzkich materialnych i niematerialnych. Całokształt dorobku społecznego, materialnego i duchowego, co ważne przekazywana jest z pokolenia na pokolenie.
Ad. 4 ŚRODOWISKO: To społeczność i społeczeństwo, przy czym społeczeństwo jest szczegółowym typem społeczności.
Społeczność – wszyscy ludzie dorośli, dzieci, żyjący na pewnym terytorium, których udziałem jest jakiś określony sposób życia (m.in. język), lecz gdzie nie wszyscy są świadomi jego organizacji czy celu.
Społeczeństwo – rodzaj społeczności, której członkowie są społecznie świadomi wspólnego sposobu życia i których łączy wspólny zbiór wartości oraz dominujący układ stosunków produkcji.
RODZAJE ŚRODOWISK:
- środowisko biologiczne – wszystkie czynniki ożywione i nieożywione
- środowisko geograficzne
- środowisko kulturowe
- środowisko społeczne
Ad. 6 SOCJALIZACJA: Proces, który ma nas przygotować do życia w społeczeństwie. Dzielimy ją na:
- socjalizacje pierwotną – dotyczy dzieci, które zdobywają ją za pośrednictwem rodziców;
- socjalizacja wtórna – świadome kształtowanie samego siebie do życia w społeczeństwie.
METODY BADAŃ PEDAGOGICZNYCH wg Zaczyńskiego:
Nauka – specjalistyczny język, metody badawcze i przedmiot badań.
a. ankieta
b. wywiad
c. testy pedagogiczne
d. obserwacja pedagogiczna
e. eksperyment pedagogiczny
f. analiza dokumentów
g. metody socjometryczne
Ad. D. OBSERWACJA PEDAGOGICZNA – planowane postrzeganie zmysłowe odnoszące się do procesu, podjęte w jakimś celu.
Istota metody – badacz nie ingeruje w naturalny przebieg zjawisk, który chce zbadać.
Obserwacje dzielą się ze względu na:
A. CZAS:
· Ciągłe – obserwacja zjawiska na przestrzeni dłuższego czasu;
· Próbek czasowych – planowane spostrzeganie wybranego przedmiotu lub zdarzenia w określonych z góry krótszych odcinkach czasu;
B. TREŚĆ:
· Całościowa – pełny obraz danej rzeczywistości;
· Częściowa – dostarcza obraz wybranego fragmentu danej rzeczywistości;
C. ZAKRES TREŚCIOWY/LICZBA PRZEDMIOTÓW:
· Jednostkowa (indywidualna) – występuje wtedy gdy obserwacja dotyczy jednego przedmiotu;
· Kompleksowa (grupowa) – gdy obserwacja ujmuje zespół przedmiotów i zjawisk uzupełniających się wzajemnie;
D. FORMA OBECNOŚCI OBSERWATORA:
· Uczestnicząca – polega na wejściu badacza w określone środowisko społeczne i obserwowaniu danej zbiorowości do wewnątrz;
· Nie uczestnicząca – polega na wejściu badacza w określone środowisko społeczne i obserwowaniu danej zbiorowości z zewnątrz.
mala_tusia