OKRES KONWERSJI GOTÓWKI

KRĄŻENIE  KAPITAŁU  OBROTOWEGO

Z samej swej istoty kapitał obrotowy, a ściślej mówiąc jego składniki, występują w ciągłym ruchu – w ciągłym obrocie. W procesie tego obrotu można wyróżnić kilka etapów:

1). Zakup materiałów, surowców do produkcji. Przedsiębiorstwa nabywają te składniki zarówno za gotówkę jak i na kredyt kupiecki.

2). Zaangażowana siła robocza przekształca materiały w produkty gotowe (proces produkcji).

3). Produkty lub usługi są sprzedawane odbiorcom. Przeważnie sprzedaż dokonywana jest na warunkach kredytowych i prowadzi do powstania należności od odbiorców.

4). W pewnym momencie przedsiębiorstwo musi spłacić zobowiązania wobec dostawców oraz z tytułu narosłych płac, podatków, itp. Ponieważ płatności te często są dokonywane zanim spłyną pieniądze ze sprzedaży wyrobów i likwidacji należności, powstanie konieczność pozyskania środków z innych źródeł finansowania np. kredytu bankowego, lub kapitału własnego.

5). Cykl będzie zamknięty, gdy ściągnięte będą należności. W tym momencie firma będzie mogła spłacić ewentualny kredyt bankowy i ponowić cykl.

gotówka

Zobowiązania wobec dostawców

zakup  materiałów

należności

produkcja    w toku

wyroby gotowe

Rysunek 1. Krążenie kapitału obrotowego

Okres konwersji gotówki[1] jest okresem między dokonaniem płatności, a uzyskaniem wpływów środków pieniężnych. Nazywany jest często cyklem od gotówki do gotówki. Długość okresu konwersji gotówki jest zdeterminowana :

1.      długością okresu utrzymywania (konwersji) zapasów (OUZ),  który trwa od momentu ich zakupu do sprzedania wyrobu gotowego,

2.      długością okresu spływu należności (OSN) 

3.      długością okresu regulowania zobowiązań (ORZ) (odroczenia płatności).

Okres utrzymywania zapasów oraz okres spływu należności stanowią razem tzw. cykl operacyjny (CO) zwany także cyklem eksploatacyjnym.

OKG = CO – ORZ

OKG = OUZ + OSN – ORZ

Okres konwersji gotówki jest więc efektem netto trzech określonych wyżej okresów. Jest równy okresowi jaki upływa od faktycznego wydatkowania środków na opłacenie zasobów potrzebnych do produkcji (materiały i praca) do uzyskania wpływów pieniężnych ze sprzedaży produktów. Wyraża nam liczbę dni na jaką przedsiębiorstwo musi zapewnić inne niż zobowiązania bieżące źródła finansowania działalności bieżącej.

Przykładowy model okresu konwersji gotówki: … na wykładzie

Cel zarządzania okresem konwersji gotówki

Cykle cząstkowe okresu konwersji gotówki oblicza się wg wzorów :

Określenie odpowiedni koszt oznacza koszt w związku z którym powstaje zobowiązanie

Należy pamiętać, że ukształtowanie wartości okresu konwersji gotówki i jego składowych jest silnie determinowane warunkami branżowymi, pozycją rynkową przedsiębiorstwa oraz skłonnością do podejmowania ryzyka przez przedsiębiorców (patrz strategie). Nie da się zatem określić uniwersalnej – uznawanej za najkorzystniejszą wartości OKG. Ewentualne analizy porównawcze należy przeprowadzać w odniesieniu do wartości branżowych.

KREDYT KUPIECKI – JAKO ŹRÓDŁO FINANSOWANIA

Kredyt kupiecki (handlowy)

Kredyt kupiecki (handlowy) udzielany jest przez sprzedawcę nabywcy w transakcjach między przedsiębiorstwami i ma formę odroczenia zapłaty w stosunku do daty sprzedaży. Z punktu widzenia warunków, na jakich jest pozyskiwany, można wyróżnić klasyczną oraz nieklasyczną postać kredytu kupieckiego.

W klasycznej postaci kredytu nabywca ma możliwość uzyskania skonta, jeżeli zapłaci wkrótce po dacie sprzedaży. Natomiast w przypadku gdy będzie chciał korzystać z odroczenia płatności obowiązuje go zapłata w pełnej wysokości. W tym przypadku możemy wyróżnić część bezpłatną kredytu - w okresie w którym można otrzymać skonto (okres manipulacyjny – tzw. „okres skonta”) oraz płatną - część kredytu jaka przekracza kredyt bezpłatny (np. zapis: 2%/7 zapłata 30, oznacza że nabywca otrzyma 2% skonta jeśli zapłaci do 7 dnia, jeżeli nie to ostateczny termin zapłaty wynosi 30 dni).

W nieklasycznej postaci kredytu sprzedawca nie daje możliwości otrzymania skonta za wcześniejszą płatność. Ta forma kredytu zdecydowanie dominuje w transakcjach między przedsiębiorstwami w Polsce.

Koszt kredytu kupieckiego zależy od jego formy. I tak przy klasycznej postaci kredytu kosztem będzie nieskorzystanie ze skonta, co daje możliwość dokonania zapłaty w odroczonym terminie. Roczny koszt kredytu kupieckiego jest liczony wg formuły:

Roczny nominalny                         %  skonta                                            360 (365)

koszt kredytu       =                                                      x                                   

kupieckiego                                     100% - % skonta                         okres kredytu – okres skonta

Płatny okres kredytowania („obciążony kosztem”), który jest brany przy obliczeniach kosztu jestwięc różnicą pomiędzy pełnym „ostatecznym” terminem płatności, a terminem skorzystania ze skonta („okres skonta”) W okresie skonta (w okresie manipulacyjnym) kredyt jest bowiem „bezpłatny”. Natomiast w przypadku nie udzielania skonta (postać nieklasyczna kredytu) firma zaciągająca kredyt kupiecki otrzymuje go bezpłatnie.

Koszt kredytu kupieckiego w klasycznej postaci jest najczęściej wyższy od bankowego, a nawet uznawany za najdroższą formę finansowania. Przy podejmowaniu decyzji należy wówczas porównać go z kosztem innego dostępnego źródła finansowania.

Zadanie

A. Czy nabywca powinien zapłacić w krótszym terminie i skorzystać z opustu cenowego, czy też powinien skorzystać z kredytu kupieckiego (płacić w ostatecznym terminie) jeżeli:

- warunki oferowanego kredytu kupieckiego są następujące : 1/7 zapłata 30 dni

- roczna stopa oprocentowania kredytu finansującego zakup wynosi 12,5 %

B. Czy nabywca powinien zmienić decyzję, jeżeli okres zapłaty w pełnej wysokości zostanie wydłużony do 40 dni?

Udziel odpowiedzi porównując koszty obu kredytów

Do obliczeń proszę przyjąć liczbę dni w roku = 360.