Zjawiska, obiekty przestrzenne ze względu na wymiar topologiczny, który mówi o sposobie w jaki wypełniają one przestrzeń, można sklasyfikować na:
· Zerowymiarowe (punktowe)- np. pomnik przyrody
· Jednowymiarowe (liniowe)- mają 1 wymiar: długość- np. droga, rzeka, rząd drzew
· Dwuwymiarowe (powierzchniowe)- mają długość i szerokość
· Objętościowe- obiekty mają 3 wymiary: długość, szerokość, głębokość
· Czterowymiarowe- mają czwarty wymiar: czas
Zjawiska w rzeczywistości mogą występować w sposób:
Ciągły- można je pomierzyć w każdym miejscu
Dyskretny- np. porty lotnicze, stacje benzynowe
Częściowo ciągły
Liniowy
Wyspowy
Każde zjawisko możemy określić według czterech poziomów dokładności: skal pomiarowych.
Są to:
· Skala nominalna- jakościowa (działania matematyczne to: równa się, nie równa się)- określa zjawisko ze względu na jego najistotniejszą cechę
· Skala porządkowa- ilościowa- nadaje rangi (=, nie=, <, >)
· Skala interwałowa- ilościowa- wartość od zera umownego (=, nie=, <, >, +, -)
· Skala ilorazowa- ilościowa- wartość od zera bezwzględnego (=, nie=, <, >, +, -, x
Dane bezwzględne- wyniki pomiarów lub obserwacji bezpośrednich. Wyrażone są w: tonach, ha, zł, osobach, sztukach, dniach
Dane względne- będące wynikiem przeliczeń. Należą tu:
· Średnie, które otrzymuje się przez redukcję dużej liczby obserwacji np. dane meteorologiczne, liczby gospodarstw… i zastąpienie ich wartością średnią: modalną, medianą, średnią arytmetyczną
· Relacje- przedstawiające stosunki, takie jak: proporcje, procenty, stosunki
· Gęstość- kategoria związana z obszarem. Istotnym elementem w tej zależności jest powierzchnia
Skala ciągła i skokowa
Halina Klimczak
Dane bezpośrednie i względne (relatywne) można przedstawiać na mapie w wartościach indywidualnych dla każdej jednostki odniesienia, tj. skali ciągłej lub zgrupowane w klasy (kilka obserwacji- jednostek ma t a samą wartość), a więc przedstawić je w skali skokowej
Metody podziału na klasy:
(szereg rozdzielczy):
Klasy o jednakowej rozpiętości
· Wartości
· Liczby obserwacji
· Powierzchni
· Odchylenia standardowego
Klasy o nieregularnej zmienności rozpiętości:
· Na podstawie wykresu funkcji
· Metodą kolejnych przybliżeń
· Metodą średnich częściowych
Agregacja danych w klasy- warunki
Maksymalna liczba klas- 5, można je rozszerzyć do 7 poprzez dodanie barwy
Ochroniacze1991