1_Definicja_ergonomii.pdf
(
487 KB
)
Pobierz
Microsoft PowerPoint - 1_Definicja_ergonomii.ppt [tryb zgodności]
Ergonomia
Zasady zaliczenia
z
Kolokwium (test otwarty) na ostatnim
wykładzie 21.01, drugi termin ustalony
wspólnie na przedostatnim wykładzie
z
Dodatkowo punktowana aktywność na
wykładzie, realizacja zadań itp.–informacja
o zaliczeniu na przedostatnim wykładzie
z
Miniprezentacje dla chętnych
dr inż. Katarzyna Jach
Katarzyna.jach@pwr.wroc.pl
www.ergonomia.ioz.pwr.wroc.pl
Konsultacje:
P2 s. 43; wtorki 9-11, czwartki 11-13
1
2
Ergonomia
Historia ergonomii
Narzędzia australopiteka (~2,5 mln lat temu)
Nazwiskiem Ergonomji,
wziętem od wyrazu
greckiego
ergon
–pracai
nomos
– prawo, zasada,
oznaczamy Naukę oPracy
Narzędzia z epoki paleolitu
czyli o używaniu nadanych
człowiekowi od Stwórcy siły
izdolności.
Współczesne narzędzia
Wojciech Bogumił Jastrzębowski, 1857
Czasopismo „Przyroda i Przemysł”
3
4
Historia ergonomii
z
Od zarania dziejów
z
Przyjaźniejsze narzędzia pracy
z
Specjalizacja zawodowa
z
Wojciech Jastrzębowski
–analiza możliwości i
wydolności człowieka
Historia ergonomii
W.F. Taylor
z
zależność między wielkością opat, masą
ładunku, siłą mięśniową robotnika a
wydajnością pracy
z
optymalizacja powierzchni łopaty
y
z
tayloryzm
z
pierwszy system optymalizujący pracę.
z
system pracy potokowej (taśmowej)
z
Człowiek - robot wykonującego mechanicznie proste
czynności
5
6
1
www ergonomia ioz pwr wroc pl
Historia ergonomii
Psychomotoryka, czyli racjonalne
ruchy (Gilbreth)
Szkołahumanistyczna
-pracanajbardziej
efektywna możebyć nieekonomiczna, jeśli
uwzględnić koszt biologiczny
z
początki psychologii pracy
ht k li j l
z
psychomotoryka, czyli racjonalne ruchy
z
usprawnianie przyuczania do pracy
z
optymalizacja warunków pracy i środowiska
(hałas, oświetlenie)
z
Aspekty bezpieczeństwa pracy
h
z
Cel:
racjonalizacja
sposobu pracy
a nie
a nie
minimalizacja
czasu
7
8
Historia ergonomii
z
II Wojna Światowa
- dostosowanie technologii
wojskowych do możliwości ludzi
z
Problemy z obsługą skomplikowanych czołgów,
samolotów, łodzi podwodnych, radarów
z
Systematyczne badania w celu określenia granic
Historia ergonomii
z
Systematyczne badania w celu określenia granic
możliwości człowieka w zakresie znoszenia
obciążeń fizycznych, psychicznych i środowiska
z
Zasady racjonalnego konstruowania urządzeń
z
Socjalistyczna walka o wydajność
y y g y
z
1970 – pojęcie „ergonomia” w Encyklopedii
PWN
z
1977 - Polskie Towarzystwo Ergonomiczne
(PTErg)
9
10
Ergonomia
Ergon – praca
Nomos – prawo naturalne
Nauka o związku pomiędzy człowiekiem i jego
środowiskiem pracy.
Celem ergonomii jest kształtowanie warunków
pracy niezbędnych do ochrony pracownika
przed przedwczesną utratą sił biologicznych w
p p ą ą gy
następstwie pracy oraz warunków do ich
regeneracji w toku pracy
/Kenneth Frank Hywel Murrell 1949/
/Dyrektywa UE/
11
12
2
z
1949 - utworzenie Naukowego Towarzystwa
Ergonomicznego w Wielkiej Brytanii,
z
1962 - powstanie Międzynarodowego
Stowarzyszenia Towarzystw Ergonomicznych
Ergonomia
Ergonomia
Nauka stosowana zmierzająca do optymalnego
dostosowania narzędzi, maszyn, urządzeń,
technologii, organizacji i materialnego
środowiska
pracy
oraz
przedmiotów
Dziedzina naukowa zajmująca się wyjaśnia-
niem wzajemnego oddziaływania pomiędzy
ludźmi i innymi elementami systemu oraz
profesja, wktórej wykorzystujes ę teorie,
środowiska pracy oraz przedmiotów
powszechnego użytku do wymagań ipotrzeb
fizjologicznych psychicznych i społecznych
człowieka
p j , j yyj ę ,
zasady, dane i metody do projektowania, w
celu optymalizacji działania systemu jako
całości i dla dobra człowieka.
/
IEA - International Ergonomics Association (2000)
/
Definicja PTERg
13
14
Ergonomia
Ergonomia
Kompleksowa nauka empiryczna,
ukierunkowana wieloaspektowo na poznanie
układu człowiek – technika i opracowanie
zbioru twierdzeń dla uczestnictwa w praktyce
b
z
działalność naukowa i aplikacyjna
z
zmierzająca do dostosowania:
z
maszyn
z
narzędzi
obustronnego dostosowania członkówukładu
celem zapewnienia mu najkorzystniejszych
warunków do funkcjonowania
d
ł kó
kł d
z
materialnego środowiska
z
organizacji pracy oraz życia
z
przedmiotów powszechnego użytku
z
do możliwości i ograniczeń człowieka
ś
/Framus/
15
16
Co może być ergonomiczne?
Co może być ergonomiczne?
z
maszyny
z
urządzenia
z
narzędzia
z
Warunki
z
Życia
z
Sportu
W
z
Wypoczynku
z
Mieszkania
z
Produkty
k
z
pomieszczenia
z
programy komputerowe
konsumpcyjne
-
meble,
samochody, zabawki
17
18
3
Co to znaczy że coś jest
ergonomiczne?
Układ człowiek - otoczenie
Otoczenie
środowisko
materialne
•mikroklimat
•oświetlenie
•hałas
Człowiek
cechy
fizyczne
• budowa
anatomiczna
•wymiary ciała
• fizjologia
z
dostosowane do człowieka
z
brak negatywnych skutków
z
podoba się
z
najniższy koszt biologiczny
• wytrzymałość
cechy
psychologiczne
• pamięć
• percepcja
• uwaga
obiekty techniczne
• narzędzia pracy
•środki transportu
• wyposażenie
pomocnicze
19
20
Układ człowiek – maszyna
Wiedza ergonomiczna
z
Człowiek
z
Fizjologia
z
Psychologia
z
Anatomia
z
Organizacja
z
Organizacja i ekonomika pracy
z
Nauka o jakości
z
Marketing
z
Antropometria
z
Medycyna
z
Socjologia
z
Technika
z
Projektowanie
z
Wykonanie (budowa)
z
Sterowanie
z
Materiałoznawstwo
21
22
Zalety ergonomii
Korzyści
z
Poprawa jakości pracy
z
Skrócenie
czasu
szkolenia
z
Spadek liczby wypadków
i chorób zawodowych
z
Zwiększenie wydajności
23
24
4
Koszty
Koszty
z
Ekonomiczne bezpośrednie (np. braki,
obniżona wydajność)
z
Ekonomiczne pośrednie (np. fluktuacja
kadr, niszczenie środków pracy)
z
USA traci 25 mln dni roboczych rocznie
z
Francja 6 mln dni roboczych (2 mld $)
z
Szwecja: 40% absencji i ⅓ wczesnych rent
inwalidzkich
z
Straty moralne (np. wzrost bierności i
apatii, poczucie krzywdy, niskie morale)
z
Biologiczne - zdolności znoszenia przez
człowieka obciążeń organizmu (fizycznych,
psychicznych i środowiskowych)
z
Niemcy: dzień absencji wysoko
wykwalifikowanego pracownika kosztuje
firmę 1 000 marek (2000 rok)
z
Polska: ?
25
26
Choroby zawodowe w Polsce w
2005 r.(3249 przypadków)
Dane Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi
27
28
Podstawa prawna
z
Art. 94 Kodeksu Pracy: Pracodawca jest
obowiązany (…) organizować pracę wsposób
zapewniający zmniejszenie uciążliwości
pracy, zwłaszcza pracy monotonnej i pracy
w ustalonym z góry tempie
29
30
5
z
Art. 15 Kodeksu Pracy: Pracodawca jest
obowiązany zapewnić pracownikom
bezpieczne i higieniczne warunki pracy.
z
Art 94 Kodeksu Pracy: Pracodawca jest
Plik z chomika:
Asiaczek25
Inne pliki z tego folderu:
Schorzenia-odcinka-ledzwiowego-kregosłupa-zwiazane-z-praca.pdf
(60 KB)
Czynniki biologiczne w środowisku pracy. Choroby zawodowe.pdf
(327 KB)
Choroby-układu-miesniowo-szkieletowego-zwiazane-z-praca.pdf
(170 KB)
Choroby-układu-miesniowo-szkieletowego-szyi-i-konczyn-gornych-zwiazane-z-praca.pdf
(185 KB)
MIKROKLIMAT.pdf
(104 KB)
Inne foldery tego chomika:
Analiza i ocena zagrożeń
BHP
Ochrona środowiska naturalnego i przeciwpożarowego
Prawna ochrona pracy
Szkolenie i popularyzacja zagadnień BHP
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin