slownik.pdf

(132 KB) Pobierz
196425229 UNPDF
SYSTEMY ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
SŁOWNIK NAJWAŻNIEJSZYCH POJĘĆ I TERMINÓW
SPECJALISTYCZNYCH
Zebrał: Stanisław Ziółkowski
Terminologia zgodna z normą PN -EN ISO 9000:2001, ważniejsze pojęcia, podano
poniżej:
Audit
Systematyczny, niezależny i udokumentowany proces dla uzyskania dowodów i obiektywne
ocenienie dla zdecydowania o stopniu spełnienia kryteriów auditowych.
UWAGA: Termin „audit” w zakresie pisowni i wymowy przyjęto za normą PN-EN ISO
9000:2001 i normami związanymi oraz pisownią tego słowa stosowaną w polskiej literaturze
przedmiotowej. Termin ten powstał prawdopodobnie jako przeniesienie z języka angielskiego
podczas tłumaczenia na język polski norm ISO dot. systemów zarządzania jakością. Istnieje
bowiem od dawna w języku polskim słowo „audyt” pisane i wymawiane twardo, przez „y”
(od „audytorium”) i oznaczające podobne procesy, ale w innych dziedzinach, np. w
ekonomii, gospodarce, finansach. Tak więc termin „audit” jest chyba utrwalonym
zwyczajowo i usankcjonowanym urzędowo przez normy PN-EN błędem językowym.
Doskonalenie jakości
Część zarządzania jakością, ukierunkowana na zwiększanie zdolności do spełnienia
wymagań.
UWAGA: Termin “ciągłe doskonalenie jakości” jest stosowany, gdy doskonalenie jakości
odbywa się stopniowo i organizacja aktywnie szuka i wykorzystuje sposobności do
doskonalenia.
Efektywność
Związek pomiędzy osiągniętym wynikiem a wykorzystanymi zasobami.
Identyfikowalność
Zdolność do prześledzenia przeszłości, wykorzystania lub umiejscowienia tego, co jest
rozważane.
UWAGA 1: Kiedy rozważamy wyrób materialny, identyfikowalność może odnosić się do:
pochodzenia materiałów i części,
historii wytwarzania,
dystrybucji i lokalizacji wyrobu po jego dostarczeniu.
UWAGA 2: Identyfikowalność może być używana w kontekście usług, np. śledzenie stopnia
ukończenia zlecenia usługi.
Infrastruktura
System urządzeń, wyposażenia i obsługi niezbędny do działania organizacji.
Jakość
Stopień, w jakim zbiór inherentnych właściwości spełnia wymagania.
UWAGA: Termin “jakość” może być używany z przymiotnikiem takim jak niska, dobra lub
znakomita.
Księga jakości
Dokument, w którym określono system zarządzania jakością organizacji.
UWAGA: Księga jakości może różnić się szczegółami i formatem w celu dostosowania do
rozmiaru i potrzeb organizacji.
Kryteria auditowe
Zbiór polityk, procedur lub wymagań stosowanych jako odniesienie.
Niezgodność
Niespełnienie wymagania.
Plan jakości
Dokument specyfikujący, które procedury i związane zasoby należy zastosować, kto i kiedy
ma je realizować w odniesieniu do określonego przedsięwzięcia, wyrobu, procesu, lub
umowy.
UWAGA 1: W planie jakości często powoływane są części księgi jakości lub dokumenty
proceduralne.
UWAGA 2: Plan jakości jest jednym z wyników planowania jakości
.
Planowanie jakości
Część zarządzania jakością ukierunkowana na ustalenie celów dot. jakości i określająca
niezbędne procesy operacyjne i związane zasoby niezbędne do osiągnięcia celów dot. jakości.
UWAGA: Ustanawianie planów jakości może być częścią planowania jakości.
Polityka jakości
Ogół zamierzeń i ukierunkowanie organizacji dotyczące jakości formalnie wyrażone przez
najwyższe kierownictwo.
UWAGA 1: Polityka powinna być zgodna z ogólną polityką organizacji i powinna dostarczać
podstaw do ustanowienia celów jakościowych.
UWAGA 2: Zasady zarządzania jakością (8 zasad podanych w ISO 9000) mogą być bazą do
ustanowienia polityki jakości.
Potwierdzenie metrologiczne
Zbiór działań wymaganych do zapewnienia, że wyposażenie pomiarowe jest w stanie
spełniającym wymagania dla jego zamierzonego użycia.
UWAGA 1: Potwierdzenie metrologiczne zwykle zawiera:
wzorcowanie i/lub weryfikację (p. VIM),
wszelkie konieczne wyregulowania( adjustacje),
naprawy i ponowne wzorcowanie,
porównanie z wymaganiami metrologicznymi dla zamierzonego użycia wyposażenia
pomiarowego,
wymagane zaplombowanie i etykietowanie.
UWAGA 2: Potwierdzenie metrologiczne nie jest dokonane dopóki dobra kondycja
wyposażenia pomiarowego do zamierzonego użycia zostanie przetestowana i
udokumentowana.
UWAGA 3: Wymagania dotyczące zamierzonego użycia mogą obejmować rozważania o
zakresie, rozdzielczości i maksymalnym dopuszczalnym błędzie wyposażenia pomiarowego.
UWAGA 4: Wymagania potwierdzenia metrologicznego różnią się zazwyczaj od wymagań
dot. wyrobów i nie są sprecyzowane przez wymagania jakościowe wyrobu.
Procedura
Ustalony sposób przeprowadzenia działań lub procesu.
UWAGA 1: Procedury mogą być udokumentowane lub nie.
UWAGA 2: Jeżeli procedura jest udokumentowana często stosuje się terminy “procedura
pisemna” lub “procedura udokumentowana”.
Proces
System działań wykorzystujący zasoby do przekształcenia danych wejściowych w dane
wyjściowe.
UWAGA 1: Dane wejściowe do procesu są zwykle danymi wyjściowymi z innych procesów.
UWAGA 2: Procesy w organizacji są zwykle planowane i wykonywane w nadzorowanych
warunkach w celu zwiększenia wartości.
UWAGA 3: Proces, w którym zgodność wyrobu wyjściowego nie może być w łatwy lub
ekonomiczny sposób zweryfikowana, jest często określany jako “proces specjalny”.
Satysfakcja klienta (zadowolenie klienta)
Percepcja klienta dotycząca stopnia, w jakim jego wymagania zostały spełnione.
UWAGA: Skargi klienta są powszechnym wskaźnikiem niskiego zadowolenia klienta, ale ich
brak niekoniecznie oznacza wysoki poziom zadowolenia.
Skuteczność
Stopień, w jakim planowane działania są realizowane i planowane wyniki osiągnięte.
System zarządzania jakością
System do ustanawiania polityki jakości i celów jakościowych oraz osiągania tych celów.
Środowisko pracy
Zespół warunków, w których praca jest wykonywana.
UWAGA: Warunki obejmują czynniki fizyczne, społeczne, psychologiczne i czynniki
środowiskowe (takie jak temperatura, ergonomia oraz skład atmosfery).
Wada
Niespełnienie wymagań związanych z zamierzonym lub określonym użytkowaniem.
UWAGA 1: Rozróżnienie pomiędzy terminami wada i niezgodność jest ważne, ponieważ ma
powiązania prawne, łącznie z kwestiami związanymi z prawną odpowiedzialnością za wyrób.
W konsekwencji termin “wada” powinien być używany ze szczególną ostrożnością.
UWAGA 2: Rodzaj informacji dostarczanych przez dostawcę może wpływać na zamierzone
użycie.
Walidacja
Potwierdzenie przez przedstawienie obiektywnego dowodu, że zostały spełnione wymagania
dot. konkretnego zamierzonego użycia lub zastosowania.
UWAGA 1: Do zaznaczenia związanego z tym statusu używa się terminu “zwalidowany”.
UWAGA 2: Walidację można przeprowadzić w warunkach rzeczywistych lub symulowanych.
Zapewnienie jakości
Część zarządzania jakością, ukierunkowana na dostarczanie zaufania, że spełnione zostaną
wymagania jakościowe.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin