P._Ekman_-_Natura_emocji_-_podstawowe_zagadnienia.pdf

Paul Ekman red

Richard J. Davidson red

Natura emocjiPodstawowe zagadnienia

Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne,

Gdańsk 1998

przekład:

Bogdan Wojciszke

Podręcznik akademicki dotowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej

Recenzje

wydawnicze: dr hab. Alina Kolańczyk, prof. dr hab. Tomasz Maruszewski

Tytuł oryginału: THE NATURE OF EMOTION. Fundamental Questions

This translation of The Nature of Emotion. Fundamental Questions originally

published in

English in 1994 is published by arrangement with Oxford Uniuesity Press Inc.

Gdańsk 1998

Wszystkie prawa zastrzeżone. Książka ani jej część nie może być

przedrukowywana ani w

żaden inny sposób reprodukowana lub odczytywana w środkach masowego

przekazu bez pisemnej

zgody Gdańskiego Wydawnictwa Psychologicznego.

Wydanie pierwsze w języku polskim

Redakcja merytoryczna: Bogdan Wojciszke

Redakcja polonistyczna: Małgorzata Jaworska, Bogumiła Cirocka Korekta:

Andrzej

Karmoliński

Skład: Maria Chojnicka

Podziękowania

Pomysł tej książki powstał w trakcie rocznego seminarium na temat emocji,

zorganizowanego

dla doktorantów i stypendystów, pod nazwą Postdoctoral Training Program on

Emotion Research,

finansowanego przez National Institute of Mental Health (NIMH). Dziękujemy

Mollie Olivieri i Lynn

Huffman z NIMH, które pomogły w realizacji tego projektu, a w szczególności

Stanowi

Schneiderowi, który zasugerował Paulowi Ekmanowi potrzebę realizacji tego

przedsięwzięcia.

Herkulesową pracę połączenia w jedną całość różnych fragmentów tej książki

wykonały

Wanda Matsubayashi z laboratorium Paula Ekmana i Michele Albert z

laboratorium Richarda

Davidsona. Wiele dobrych rad i słów zachęty zawdzięczamy Joan Bossem,

naszemu redaktorowi z

wydawnictwa Oxford University Press.

Udział Paula Ekmana w tym przedsięwzięciu był finansowany z Research Scientist

Award,

nagrody przyznanej przez NIMH (MH 06092), z grantu HL46192 przyznanego

przez National

Heart, Lung and Blood Institute oraz z grantu IRI19217831 przyznanego przez

National Science

Foundation. Praca Richarda J. Davidsona była natomiast finansowana z nagrody

Research Scientist

Development Award przyznanej przez NIMH (MH00875) oraz z gramów

MH40747 i MH43454

przyznanych przez NIMH, grantu P50-MH53354 przyznanego przez Center for

Behavioral

Sciences Research NIMH, a także z grantu przyznanego przez Network on Mind-

Body

Interactions, a ufundowanego przez John D. And Catherine T. MacArthur

Foundation.

Paul Ekman Richard J. Davidson

Spis treści

wstęp ............................................................................................................ 11

Pytanie l: Czy istnieją emocje podstawowe? .................................................. 13

James R. Averill: W oku patrzącego .......................................................... 13

Paul Ekman: Wszystkie emocje są podstawowe ......................................... 20

Jaak Panksepp: Podstawy emocji podstawowych ....................................... 25

Klaus R. Scherer: Ku pojęciu "emocji modalnych" .................................... 30

Richard A. Shweder: "Nie jesteś chory, tylko się zakochałeś"

- emocja jako system interpretacji ............................................36

Paul Ekman i Richard J. Davidson: Posłowie ............................................ 47

Pytanie 2: Co odróżnia emocje od nastroju, temperamentu i innych pojęć

afektywnych?

..............50

Richard J. Davidson: O emocji, nastroju i innych pojęciach afektywnych

.................................... 50

Paul Ekman: Nastroje, emocje i cechy ...................................................... 54

Nico H. Frijda: Różnorodność afektu: emocje i zdarzenia, nastroje i sentymenty

.......................... 56

H. H. Goldsmith: Dziedzina emocji z perspektywy rozwojowej .................. 63

Jerome Kagan: Różnice między emocjami, nastrojami i cechami

temperamentalnym......................................70

Richard Lazarus: Stałość i niestałość emocji ............................................. 75

Jaak Panksepp: Emocje podstawowe i wielość pojęć, których nie można

jednoznacznie

rozróżnić............. 80

Dawid Watson i Lee Anna Clark: Emocje, nastroje,

cechy i temperament: rozważania pojęciowe i wyniki badań ...................... 83

Richard J. Davidson i Paul Ekman: Posłowie ............................................ 87

Pytanie 3: Jaką funkcję Pełnią emocje? .......................................................... 90

James R. Averill: Doniosłość emocji .......................................................... 90

Gerald C. Clore: Dlaczego przeżywamy emocje .......................................... 94

Nico H. Frijda: Emocje są funkcjonalne - na ogół ..................................... 102

Robert W Levenson: Funkcjonalne podejście do ludzkich emocji ............... 112

HIaus R. Scherer: Emocja służy odłączeniu reakcji od bodźca ................... 115

Lee Anna Clark i David Watson: Funkcjonalne i dysfunkcjonalne reakcje

uczuciowe...... 119

Paul Ekman i Richard J. Davidson: Posłowie ............................................ 125

Pytanie 4: Jak wyjaśnić dowody na powszechność zdarzeń

poprzedzających emocje? ................................................................................ 128

James R. Averill: Mały świat, duża scena ......................................

Paul Ekman: Zdarzenia poprzedzające a metafory emocji .............

Phoebe C. Ellsworth: Niektóre z powodów oczekiwania uniwersalnych

wyznaczników emocji

Nico H. Frijda: Powszechniki istnieją i są interesujące ..................

Richard Lazarus: Uniwersalne zdarzenia poprzedzające emocje ....

HIaus R. Scherer: Dowody na uniwersalność i kulturową specyfikę wzbudzania

emocji

Paul Ekman i Richard J. Davidson: Posłowie .......................................

Pytanie 5: Ile procesów poznawczych potrzeba do wzbudzenia emocji?

Gerald L. Clore: Dlaczego emocje wymagają procesów poznawczych

Phoebe C. Ellsworth: Poziomy myślenia a poziomy emocji ..............

Nico J. Frijda: Emocje wymagają procesów poznawczych, choćby prostych

Carroll E. Izard: Procesy poznawcze stanowią jeden

z czterech typów systemów wzbudzających emocje ..........................

Richard Lazarus: Ocena poznawcza ................................................

Joseph E. LeDoux: Mózgowe interakcje poznawczo-emocjonalne ....

Jaak Panksepp: Odpowiednie rozróżnienie procesów afektywnych

i poznawczych jest istotne dla postępów w badaniu mózgu .............

HIaus R. Scherer: Wystąpienie emocji zależy od istotności zdarzenia dla hierachii

celów/potrzeb organizmu

Richard J. Davidson i Paul Ekman: Posłowie ..................................

Pytanie 6: Czy poszczególne emocje cechują się specyficznymi wzorcami reakcji

fizjologicznych?..... 205

Richard J. Davidson: Złożoność poszukiwania fizjologicznej specyficzności emocji

..................

205

Joseph E. LeDoux: Specyficzność fizjologiczna emocji

nie zapominajmy o fizjologii CUN ............................................................. 215

Robert W Levenson: W poszukiwaniu specyfiki autonomicznej ................. 218

Jaak Panksepp: Najwyrazistsze różnice fizjologiczne

między emocjami znajdziemy w obwodach mózgowych .............................. 223

Richard J. Davidson i Paul Ekman:

Posłowie ............................................ 225

Pytanie 7: Czy jesteśmy w stanie kontrolować nasze emocje? ......................... 227

James R. Averill: Nieodpowiednie i odpowiednie emocje ........................... 227

Joseph E. LeDoux: Stopień kontroli nad emocjami zależy od rodzaju systemu

reakcji

................... 231

Paul Ekman i Richard J. Davidson: Posłowie ............................................ 240

Pytanie 8: Czy emocje mogą być nieświadome? .............................................. 242

Gerald L. Clore: Dlaczego emocje zawsze są świadome .............................. 242

Joseph E. LeDoux: Nieświadome może być przetwarzanie emocjonalne, ale nie

emocje

................. 248

Robert B. Zajonc: Dowody na istnienie emocji nieświadomych .................. 250

Richard J. Davidson i Paul Ekman: Posłowie ............................................ 254

Pytanie 9: Jaki jest związek emocji z pamięcią? ............................................. 255

Gordon H. Bower: Niektóre relacje między emocjami a pamięcią ...................... 255

Richard Lazarus: Przeszłość i teraźniejszość w emocji .............................. 258

Joseph E. LeDoux: Pamięć a pamięć emocjonalna w mózgu ...................... 262

Jaak Panksepp: Subiektywność mogła rozwinąć się w mózgu

jako prosty proces kodowania wartości ułatwiający uczenie się nowych

zachowań....................

264

Richard J. Davidson i Paul Ekman: Posłowie ............................................ 266

Pytanie 10: Na czym polegają indywidualne różnice w aktywności emocjonalnej?

............. 269

Richard J. Davidson: Biologiczne podstawy badańnad stylem

afektywnym........................ 269

Jeffrey A. Gray: Wymiary osobowości a systemy emocjonalne ................... 276

Richard Lazarus: Różnice indywidualne w zakresie emocji ....................... 279

Mary K. Rothbart: Szerokie wymiary temperamentu i osobowości ............ 283

Paul Ekman i Richard J. Davidson: Posłowie ............................................ 288

Pytanie 11: Na czym polega rozwój emocjonalny? .......................................... 290

Linda A. Camras: Dwa aspekty rozwoju emocjonalnego: ekspresja i wzbudzanie

emocji

................290

Judy Dunn:

Doświadczanie i rozumienie emocji, relacji społecznych oraz przynależności

kulturowej

........................295

Carroll E. Izard: Związki międzysystemowe ..............................................

298

Richard Lazarus: Znaczenie a rozwój emocjonalny ....................................

303

Jaak Panksepp: Rozwój emocjonalny ........................................................

308

Mary K. Rothbart: Rozwój emocjonalny: zmiany reaktywności i

samoregulacji....................310

Richard J. Davidson i Paul Ekman: Posłowie ............................................

313

Pytanie 12: Co wpływa na subiektywne doświadczanie emocji? ...................... 316

James R. Averill: "Czuję, więc jestem" - myślę ......................................... 316

Gerald L. Clore: Dlaczego emocje różnią się intensywnością? .................... 323

Joseph E. LeDoux: Doświadczenie emocjonalne jest wynikiem,

a nie przyczyną przetwarzania informacji ................................................. 330

Jaak Panksepp: Możliwość subiektywnego doświadczania

została wbudowana w mózg ssaków przez ewolucję .................................. 332

Dawid Watson i Lee Anna Clark: Zmienność nastroju: model schematyczny

...........................

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: