Autyzm

1.Echolalia, mowa idiosynkratyczna, manieryzm

a) Echolalie są związane z międzyosobowym komunikowaniem się osób autystycznych.

Echolalie: automatyczne powtarzanie usłyszanych dźwięków, wyrazów, całych zdań. Duża grupa osób autystycznych komunikuje się z innymi ludźmi wyłącznie posługując się echolaliami. Echolalie mogą występować bezpośrednio lub mogą być odroczone.

b) Mowa ma cechy idiosynkratycznej z dziwacznym słownictwem i niezwykłym znaczeniem niektórych wyrażeń.

Mowa idiosynkratyczna- zmiany zaimków, liczne agramatyzmy, neologizmy, powtarzające się zadawanie pytań,  stereotypie, odwracanie zaimków (często mówienie o sobie w 2 czy 3 os. Używając imienia).

Trudności z rozpoczynaniem i podtrzymywaniem rozmowy. Często przybiera ona postać długiego monologu, bądź też aktywność dziecka sprowadza się do ścisłego odpowiadania na pytania.

c) osoby autystyczne cechuje sztywność zachowania, nie lubią zmian, silne przestrzeganie rytuałów.  Przykładem sztywności zachowania są manieryzmy.

·              Manieryzmy ruchowe: obracanie się wokół własnej osi na palcach, przebieranie palcami rąk przed oczyma w preferycznych częściach pola widzenia

·              Stereotypie: kołysanie się

·              Przywiązanie do wybranych, szczególnych obiektów: talizmany

2.Charakterystyka zaburzeń autystycznych

Często u dzieci z autyzmem współwystępują różnego stopnia zaburzenia rozwoju poznawczego - od opóźnienia rozwoju do głębokiej niepełnosprawności intelektualnej, oraz schorzenia fizyczne takie jak epilepsja, zaburzenia genetyczne, niepełnosprawności narządu ruchu i sensoryczne.

3.Cele i założenia oraz cechy wczesnej interwencji (Pisula, „Małe dziecko...”)-

Wczesna interwencja- system skoordynowanych, wielospecjalistycznych usług.

·         Cele i założenia:

- zmiana i poprawa: zdolności językowych (nie tylko mówienie ale i rozumienie mowy), zdolności społecznych, zmniejszenie nasilenia symptomów autyzmu na skutek działań terapeutycznych (możliwe dzięki dużej plastyczności mózgu w tym okresie)

- położenie bazy pod dalsze oddziaływania

- zapobieganie nawarstwianiu się problemów wtórnych

-otoczenie wsparciem rodziców-  wyposażenie ich w potrzebne umiejętności, wskazanie sposobów rozwiązywania problemów.

·         Cechy wczesnej interwencji:

- wczesne wykrycie autyzmu i szybkie podjęcie oddziaływań (18-40 miesiąc)

- program dostosowane do indywidualnych potrzeb dziecka i rodziny

- program dobrze ustrukturalizowany ( jasne i przewidywalne zasady; etapy, składające się na spójną całość są systematycznie i stopniowo realizowane; plan dzienny przedstawiony w zrozumiały sposób i dostępny dziecku)

- informacje przekazywane wizualnie

- uwzględnia zainteresowania dziecka, ulubione formy aktywności, pozostawia dziecku miejsce na dokonywanie wyborów

- prowadzona systematycznie i intensywnie (np.  małe dzieci krótka sesja, ale wielokrotnie w ciągu dnia)

- różnorodne formy terapii- zabawy rozwijające umiejętności społeczne, ćwiczenie zdolności komunikowania się, zajęcia ruchowe itp.

- prowadzona w środowisku naturalnym, umożliwiając kontakt z różnymi osobami, zwłaszcza rówieśnikami

4.zaburzenia ze spektrum autyzmu ( wymienić, krotko scharakteryzować- podobieństwa, różnice –tabelka)-

5.Kto i kiedy opisał autyzm po raz pierwszy?-

Autyzm po raz pierwszy opisany został przez amerykańskiego psychiatrę Leo Kannera w 1943 r.

6.Kryteria autyzmu -

A. Nieprawidłowy lub upośledzony rozwój wyraźnie widoczny przed 3 rokiem życia, w co najmniej jednym z następujących obszarów:

- rozumienie i ekspresja językowa używane w społecznym porozumiewaniu się,

- rozwój wybiórczego przywiązania społecznego lub wzajemnych kontaktów społecznych,

- funkcjonalna lub symboliczna zabawa.

B. W sumie co najmniej sześć objawów spośród wymienionych w punktach (1), (2) i (3), przy czym co najmniej dwa z nich z punktu (1) i po co najmniej jednym z punktów (2) i (3):

1. Jakościowe nieprawidłowości wzajemnych interakcji społecznych przejawiane co najmniej w dwóch z następujących obszarów:

a.       niedostateczne wykorzystanie kontaktu wzrokowego, wyrazu twarzy, postaw ciała i gestów do odpowiedniego regulowania interakcji społecznych,

b.       niedostateczny (odpowiednio do wieku umysłowego i mimo licznych okazji) rozwój związków rówieśniczych obejmujących wzajemnie podzielane zainteresowania, czynności i emocje,

c.       brak odwzajemniania społeczno-emocjonalnego, przejawiający się upośledzeniem lub odmienności reagowania na emocje innych osób, albo brak modulacji zachowania odpowiedniej do społecznego kontekstu, albo słaba integracja zachowań społecznych, emocjonalnych i komunikacyjnych,

d.       brak spontanicznej potrzeby dzielenia się z innymi osobami radości, zainteresowań lub osiągnięć (np. brak pokazywania, przynoszenia lub podkreślania wobec innych osób przedmiotów swego indywidualnego zainteresowania).
 

2. Jakościowe nieprawidłowości w porozumiewaniu się przejawiane, co najmniej w jednym z następujących obszarów:

a.       opóźnienie lub zupełny brak rozwoju mówionego języka, które nie wiąże się z próbą kompensowania za pomocą gestów lub mimiki jako alternatywnego sposobu porozumiewania się (często poprzedzane przez brak komunikatywnego gaworzenia),

b.       względny niedostatek inicjatywy i wytrwałości w podejmowaniu wymiany konwersacyjnej (na jakimkolwiek występującym poziomie umiejętności językowych), w której zachodzą zwrotne reakcje na komunikaty innej osoby,

c.       stereotypowe i powtarzające się, idiosynkratyczne wykorzystanie słów i wyrażeń,

d.       brak spontanicznej różnorodności zabawy w udawanie ("na niby") lub zabawy naśladującej role społeczne.

3. Ograniczone, powtarzające się i stereotypowe wzorce zachowania, zainteresowań i aktywności przejawiane w co najmniej jednym z następujących obszarów:

a.       pochłonięcie jednym lub liczniejszymi stereotypowymi zainteresowaniami o nieprawidłowej treści i zogniskowaniu, albo jednym lub więcej zainteresowaniami nieprawidłowymi z powodu swej intensywności i ograniczenia, choć nie z powodu treści i zogniskowania,

b.       wyraziście kompulsywne przywiązanie do specyficznych, niefunkcjonalnych czynności rutynowych i zrytualizowanych,

c.       stereotypowe i powtarzające się manieryzmy ruchowe, obejmujące albo stukanie lub kręcenie palcami, albo złożone ruchy całego ciała,

d.       koncentracja na cząstkowych lub niefunkcjonalnych właściwościach przedmiotów, służących do zabawy (jak: ich zapach, odczucie powierzchni lub powodowanego hałasu lub wibracji).

C. Obrazu klinicznego nie można wyjaśnić innymi odmianami całościowymi zaburzeń rozwojowych, specyficznymi rozwojowymi zaburzeniami rozumienia języka z wtórnymi trudnościami społeczno-emocjonalnymi, reaktywnymi zaburzeniami przywiązania ani zaburzeniem selektywności przywiązania, upośledzeniem umysłowym z pewnymi cechami zaburzeń emocji i zachowania, schizofrenii o niezwykle wczesnym początku, ani zespołem Retta

7.Nieprawidłowości w 3 obszarach rozwoju dziecka z autyzmem ( rozwój społeczny, komunikowanie się, aktywność i zainteresowania- dokładnie- Pisula w: Obuchowska )-

 
8.Zdolności wysypkowe-

Wysepkowe zdolności osób z autyzmem:

-dotyczą około 5-15% tej populacji

-ograniczają się do bardzo wąskich obszarów,w których osiągnięcia dziecka są fenomenalne

-mogą to być następujące zdolności:

1.Muzyczne np.wybitnie dobry słuch muzyczny,komponowanie melodii.

2.Językowe np.opanowanie kilku języków obcych przez dziecko zupełnie samodzielnie i w sposób niezauważalny dla otoczenia.

3.Pamięciowe-dotyczą najczęściej pamięci mechanicznej np.zapamiętanie treści książki telefonicznej,rozkładu jazdy pociągów,haseł z encyklopedii.

4.Percepcyjne np.bardzo szybkie i sprawne układanie puzzli składających się z kilkuset czy kilku tysięcy elementów,czasem nawet,gdy są one rozrzucone obrazkiem do dołu.

5.Arytmetyczne-błyskawiczne wykonywanie w pamięci skomplikowanych działań arytmetycznych np.mnożenie dwóch wielocyfrowych liczb,wyciąganie pierwiastka z kilkucyfrowej liczby,przy czym dziecko nie jest w stanie dokonać analizy tej operacji.

6.Plastyczne-wybitne zdolności rysunkowe.

-niektóre z tych nadzwyczajnych zdolności związane są ze specyfiką przebiegu procesów poznawczych

-osoby z autyzmem cechuje myślenie obrazowe z czym wiąże się np.zdolność natychmiastowego prawidłowego oszacowania liczby zapałek wysypanych z pudełka lub kilkudziesięciu kółek we wzorze na okładce zeszytu

-zdarza się ,że zdolności te  stopniowo zanikają lub nie są wykorzystywane w konstruktywny sposób

9.Specyfika przebiegu procesów poznawczych ( dokładnie)-

- dziecko nie bawi się zabawkami w typowy sposób, za to godzinami może się wpatrywać w kołyszące wahadło zegara czy obracający się bęben pralki

- późno rozwijają się zdolności mówienia

- osoby z autyzmem myślą w sposób obrazowy

- mają trudności w generalizowaniu i abstrahowaniu od konkretu

- zaburzona jest koncentracja uwagi

- szczególne problemy z tworzeniem wspólnego pola uwagi, dzielenia z nią zainteresowania przedmiotem, na który patrzy

...