obiekty budowlane.doc

1. OBIEKTY BUDOWLANE I TEREN ZAKŁADU PRACY

1.1. Pojęcia podstawowe

Obiekt budowlany jest to budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, budowla stanowiąca całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami, obiekt malej architektury.

Pod pojęciem budynku należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych (ścian) oraz posiada fun­damenty i dach.

Wysokość budynku lub jego części jest liczona od poziomu terenu przy najniżej położonym wejściu do budynku, nie będącym wyłącznie wejściem do pomieszczeń gospodarczych lub technicznych, do górnej płaszczyzny stropu lub stropodachu nad najwyższą kondygnacją użyt­kową, łącznie z grubością izolacji cieplnej, bez uwzględnienia wyniesio­nych ponad tę płaszczyznę maszynowni dźwigów i innych pomieszczeń technicznych.

Budowlą jest każdy obiekt budowlany, nie będący budynkiem lub obiektem malej architektury.

Do budowli należą: lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, estakady, tunele sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące, trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, wol­no stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, sieci uzbrojenia terenu, itp.

Do obiektów małej architektury zaliczamy: kapliczki, krzyże przydrożne, posągi, wodotryski, pia­skownice, huśtawki, drabinki, śmietniki.

Urządzenia budowlane związane z obiektem budowlanym są to urządzenia techniczne zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego prze­znaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym do oczyszczania lub gromadzenia ścieków, przejazdy, ogrodzenia, pla­ce postojowe i place pod śmietniki.

1.2. Wymagania ogólne

Budynek, jego układ funkcjonalny i przestrzenny, ustrój konstrukcyj­ny oraz rozwiązania techniczne i materiałowe elementów budowlanych powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób odpowiadający wy­maganiom wynikającym z jego usytuowania i przeznaczenia.

Budynki i inne obiekty budowlane, w których znajdują się pomiesz­czenia pracy, powinny być zbudowane i utrzymywane zgodnie z wyma­ganiami określonymi w przepisach techniczno-budowlanych.

Pracodawca jest obowiązany zapewnić na terenie zakładu pracy drogi komunikacyjne i transportowe, drogi dla pieszych i dojazdy pożarowe oraz utrzymywać je w stanie nie stwarzającym zagrożeń dla użytkow­ników.

WAŻNE: Drogi i przejścia oraz dojazdy pożarowe nie mogą pro­wadzić przez miejsca, w których występują zagrożenia dla ich użyt­kowników.

Nawierzchnia dróg, placów manewrowych, postojowych i składo­wych, dojazdów pożarowych i przejść powinna być równa i twarda (ewentualnie utwardzona). Powinna również posiadać nośność odpo­wiednią do obciążenia wynikającego ze stosowanych środków transpor­towych oraz przemieszczanych i składowanych materiałów.

WAŻNE: Na drogach transportowych i w magazynach nie powinny występować progi ani stopnie.

W przypadku zróżnicowania poziomów podłogi, różnice te powinny być wyrównane pochylniami o nachyleniu dostosowanym do rodzaju używanego środka transportu, ale nie większym niż 8%. Pochylnie po­winny umożliwiać bezpieczne poruszanie się pracowników i dogodny transport ładunków.

Pracodawca jest obowiązany zapewnić drogi ewakuacyjne ze wszystkich pomieszczeń obiektu budowlanego, w których mogą przeby­wać pracownicy, umożliwiające szybkie wydostanie się pracowników na otwartą przestrzeń.

We wszystkich miejscach na terenie zakładu pracy, w których mogą przebywać pracownicy, pracodawca jest obowiązany zapewnić oświetlenie elektryczne w porze nocnej, lub w wypadku, gdy oświetlenie dzienne okaże się niewystarczające.

Pracodawca jest obowiązany zapewnić dostateczną ilość wody zdatnej do picia oraz do celów higieniczno-sanitarnych, gospodarczych i przeciwpożarowych.

Ilość wody do celów higienicznych przypadająca dziennie na każde­go pracownika jednocześnie zatrudnionego nie może być mniejsza niż:

-          120 l - przy pracach w kontakcie z substancjami szkodliwymi, tru­jącymi lub zakaźnymi albo powodującymi silne zabrudzenie pyłami, w tym 90 l w przypadku korzystania z natrysków,

-          90 l - przy pracach brudzących, wykonywanych w wysokiej tempera­turze lub wymagających zapewnienia należytej higieny procesów technologicznych, w tym 60 l w przypadku korzystania z natrysków,

-          30 l - przy pracach nie wymienionych w pkt. pierwszym i drugim.

Niezależnie od ilości wody określonej wyżej, należy zapewnić wodę niezbędną do:

-          utrzymania czystości pomieszczeń i terenu zakładu pracy w ilości co najmniej 1,5 l na dobę na każdy metr kwadratowy powierzchni podłogi, wymagającej zmywania, oraz

-          co najmniej 2,5 l na dobę na każdy metr kwadratowy powierzchni tere­nu poza budynkami, wymagającej polewania (tereny zielone, utwardzone ulice, place itp.).

Zbiorniki, przewody i miejsca czerpania wody powinny być zabezpie­czone przed zanieczyszczeniem lub zakażeniem. Czerpanie wody ze zbiorników po­winno odbywać się wyłącznie z zaworów czerpalnych.

UWAGA: Miejsce czerpania wody nie nadającej się do picia powinno być oznakowane zgodnie z Polską Normą.

Budynek wyposażony w instalację wodociągową powinien mieć za­pewnione odprowadzenie ścieków bytowo-gospodarczych i technolo­gicznych.

Budynek mieszkalny wielorodzinny, zamieszkania zbiorowego, zakładu opieki zdrowotnej, opieki społecznej, oświaty i wychowania, zakładu żywienia, produkcji i handlu żywnością, a także inne budynki, jeżeli są wyposażone w wanny, natryski lub umywalki, powinny mieć indywidualną lub centralną instalację cieplej wody.

Budynek przeznaczony na pobyt ludzi oraz inne budynki, w których w trakcie użytkowania powstają odpadki i nieczystości stałe, powinny mieć miejsca przystosowane do ich czasowego gromadzenia, usytu­owane w samym budynku lub w jego otoczeniu.

Budynek i pomieszczenia powinny być wyposażone w instalacje (urządzenia) do ogrzewania pomieszczeń w okresie obniżonych tempe­ratur, umożliwiające utrzymanie temperatury powietrza wewnętrznego odpowiedniej do ich przeznaczenia.

Budynek i pomieszczenia, w których są zainstalowane paleniska na paliwo stałe lub komory spalania z palnikami na paliwo płynne lub gazo­we, powinny mieć przewody kominowe do odprowadzania dymu i spa­lin.

Budynek i pomieszczenia powinny mieć zapewnioną wentylację lub klimatyzację, stosowne do ich przeznaczenia.

Budynek, odpowiednio do potrzeb wynikających z jego przeznacze­nia, powinien być przyłączony do sieci elektroenergetycznej i wyposa­żony w wewnętrzną instalację elektryczną.

Instalacje i urządzenia elektryczne powinny zapewniać:

1) ciągłą dostawę energii elektrycznej o odpowiednich parametrach technicznych, stosownie do potrzeb użytkowych,

2) bezpieczeństwo użytkowania, a przede wszystkim ochronę przed po­rażeniem prądem elektrycznym, przepięciami łączeniowymi i atmos­ferycznymi, powstaniem pożaru, wybuchem i innymi szkodami,

3) ochronę środowiska przed skażeniem i emitowaniem niedopuszczal­nego poziomu drgań, hałasu oraz oddziaływaniem pola elektroma­gnetycznego,

4) spełnienie wymagań przepisów dotyczących projektowania i budowy instalacji i urządzeń elektrycznych oraz Polskich Norm.

Budynek należy wyposażyć w instalację piorunochronną, chro­niącą od wyładowań atmosferycznych, jeżeli obowiązek taki wynika z Polskiej Normy.

Obiekty budowlane, w których znajdują się pomieszczenia pracy, powinny spełniać wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy.

1.3. Budowa i przebudowa obiektu budowlanego

Przebudowa obiektu budowlanego, w którym znajdują się pomieszczenia pracy, powinna uwzględniać poprawę warunków bezpieczeństwa i higie­ny pracy (dotyczy to także części obiektu budowlanego, w której znaj­dują się pomieszczenia pracy).

Pracodawca jest zobowiązany:

- zapewnić, aby budowa lub przebudowa obiektu budowlanego, w któ­rym przewiduje się pomieszczenia pracy, była wykonana na podstawie projektów uwzględniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pra­cy, pozytywnie zaopiniowanych przez uprawnionych rzeczoznawców, zgodnie z odrębnymi przepisami (Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 19 grudnia 2007 r. w sprawie uprawnień rzeczoznawców do spraw bhp, zasad opiniowania projektów budowlanych, w których przewiduje się pomieszczenia pracy, oraz trybu powoływania członków Komisji Kwalifikacyjnej do Oceny Kandydatów na Rzeczoznawców (Dz. U. Nr 89, poz. 589) -

- utrzymywać obiekty budowlane i znajdujące się w nich pomieszczenia pracy,               a także tereny i urządzenia z nimi związane w stanie zapew­niającym bezpieczne              i higieniczne warunki pracy,

- zapewnić pomieszczenia pracy, odpowiednie do rodzaju wykonywa­nych prac                i liczby zatrudnionych pracowników.

W szczególności budynki powinny być tak projektowane i budowa­ne, aby zapewniały:

-            bezpieczeństwo budowy i użytkowania,

-            bezpieczeństwo pożarowe oraz niezbędne warunki zdrowotne,

-            układ funkcjonalny dostosowany do przeznaczenia budynku,

-            ochronę środowiska,

-            ochronę pomieszczeń i otaczającej przestrzeni przed czynnikami uciążliwymi np.: hałasem, drganiami,

-            niezbędne izolacje cieplne i przeciwwilgociowe oraz optymalny sto­pień przeszklenia,

-            ochronę sąsiedztwa budynku (np.: zapewnienie dopływu światła dziennego do sąsiednich budynków, dojazd do dróg publicznych, za­opatrzenie w wodę, odprowadzenie ścieków, itp.).

Zakłady przemysłowe (produkcyjne) powinny być wyposażone w urządzenia likwidujące szkodliwe oddziaływanie prowadzonych w nich procesów produkcyjnych, a w szczególności w:

-            urządzenia do odpylania i oczyszczania gazów odlotowych,

-            urządzenia do oczyszczania ścieków,

-            urządzenia do tłumienia hałasu,

-            urządzenia służące do hermetyzacji aparatury, przewodów, itp.,

-            urządzenia zapobiegające oddziaływaniu substancji promieniotwór­czych i innych czynników szkodliwych dla zdrowia.      

Zgodnie z art. 20.1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz. U. z 2000 r. Nr 106, póz. 1126 z późn. zm.) - Q 051 do podstawowych obowiązków projektanta między innymi należy:

·      zapewnienie, w razie potrzeby, udziału w opracowaniu projektu osób posiadających uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjalności oraz wzajemne skoordynowanie techniczne wykonanych przez te osoby opraco­wań projektowych, zapewniające uwzględnienie zawartych w przepisach zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w procesie budowy, z uwzględnieniem specy­fiki projektowanego obiektu budowlanego,

·      sporządzenie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ze względu na specyfikę projektowanego obiektu budowlanego, uwzględnianej w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,

·      uzyskanie wymaganych opinii, uzgodnień i sprawdzeń rozwiązań projektowych               w zakresie wynikającym z przepisów.

WAŻNE: Projekty nowo budowanych lub przebudowanych obiektów budowlanych, albo ich części, w których przewiduje się pomieszczenia pracy powinny posiadać odpowiednie opinie pod względem:

Þ           zgodności z wymaganiami bezpieczeństwa i higieny pracy (opinio­wane przez rzeczoznawcę do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy),

...