STOPA PROCENTOWA
Istota stopy procentowej wynika z podstawowej działalności podmiotów występującej na rynku. Są to:
- inwestowanie, polegające na udostępnianiu kapitału;
- finansowanie, polegające na pozyskiwaniu kapitału.
Inwestycja jest to wyrzeczenie się bieżącej konsumpcji na rzecz przyszłych i niepewnych korzyści.
ceną kapitału jest stopa procentowa
Stopa procentowa zależy od:
- długookresowej stopy wzrostu gospodarczego
- popytu i podaży kapitału
- spodziewanej stopy inflacji
- ryzyka inwestycji
dekompozycja stopy procentowej na cztery składniki:
gdzie:
r – stopa procentowa;
ri – stopa inflacji;
rr – realna stopa procentowa;
lp – premia płynności;
rp – premia za ryzyko.
Pojęcie „stopa procentowa” przyjmuje konkretną nazwę w przypadku inwestowania i finansowania:
- w przypadku dawcy kapitału dla stopy procentowej stosowana jest nazwa: „stopa dochodu” lub „stopa zwrotu” lub „stopa rentowności” (rate of return, return, yield);
- w przypadku biorcy kapitału dla stopy procentowej stosowana jest nazwa: „koszt kapitału” (cost of capital).
Wyróżniamy:
- nominalną stopię dochodu i realną stopię dochodu,
- nominalny koszt kapitału i realny koszt kapitału
Realna stopa dochodu (podobnie realny koszt kapitału) wyznaczana jest na podstawie tzw. wzoru Fishera:
- realna stopa dochodu;
r - nominalna stopa dochodu;
- stopa inflacji.
W praktyce często zamiast wzoru Fishera stosuje się następujący przybliżony wzór:
STOPA TERMINOWA
stopa procentowa spot, (stopa procentowa natychmiastowa) - jest to stopa procentowa obowiązująca od danego momentu przez okres, którego dotyczy
stopa procentowa forward, (stopa procentowa terminowa) - jest to stopa procentowa obowiązująca od pewnego momentu w przyszłości przez okres, którego dotyczy
OZNACZENIA:
- stopa spot m-okresowa (czyli dotycząca inwestycji na m okresów);
- stopa forward v-okresowa za s okresów (czyli dotycząca inwestycji na v okresów)
PRZYKŁAD:
- inwestycja I - na m okresów
- inwestycja II - złożona z dwóch inwestycji: pierwsza jest to inwestycja na s okresów, po której następuje reinwestycja otrzymanych przychodów na v okresów
- m=s+v.
relacja oznaczająca równość wartości przyszłych (końcowych) obu inwestycji (po m okresach):
bezpośredni wzór na stopę terminową (stopę forward):
SZCZEGÓLNE PRZYPADKI WYZNACZANIA STOPY TERMINOWEJ:
Przypadek 1. Horyzont do roku.
- zakładamy kapitalizację prostą,
- przyjmujemy konwencję 360 dni w roku,
- przyjmujemy, że okresami są dni,
- m=s+v
wzór na stopę forward v-dniową za s dni – stopa ta wyrażona jest w skali rocznej:
Przypadek 2. Horyzont powyżej roku.
- zakładamy kapitalizację roczną,
- przyjmujemy, że okresami są lata,
wzór na stopę forward v-roczną za s lat – stopa ta wyrażona jest w skali rocznej:
Przypadek 3. Dowolny horyzont, kapitalizacja ciągła (przypadek teoretyczny).
- zakładamy kapitalizację ciągłą
- przyjmujmy, że okresami są lata
W transakcjach transferu kapitału, w których jedną stroną jest bank, występują dwie stopy, podawane (kwotowane) przez bank:
- stopa depozytu (bid rate),
- stopa kredytu (ask rate).
Stopa forward depozytu
- stopa terminowa
- przyjmujemy, że jest to stopa forward v-dniowa za s dni,
ZAŁOŻENIA:
- za s dni pewna instytucja ma otrzymać pewną sumę pieniężną (jest ona równa 1)
- za s dni, instytucja ta zamierza zainwestować w depozyt w banku na v dni
kwota, którą instytucja otrzyma od banku na zakończenie, czyli po m dniach, wynosi:
- stopa forward depozytu v-dniowa za s dni.
TRANSAKCJA ALTERNATYWNA INSTYTUCJI:
- inwestycja już dziś w depozyt na m dni;
- zaciągnięciu na ten cel kredytu na s dni.
kwota, którą instytucja otrzymuje na zakończenie transakcji syntetycznej, czyli po m dniach:
- stopa spot kredytu s-dniowego;
- stopa spot depozytu m-dniowego.
Wzór na tzw. syntetyczną stopę forward depozytu (...
nadia1521