System partyjny szwajcari.doc

System polityczny Szwajcarii

Szwajcarski system polityczny charakteryzuje mocne powiązanie parlamentu i rządu, sposobów kształtowania i wyboru egzekutywy na okres kadencji parlamentu oraz silnie rozbudowane formy demokracji bezpośredniej.

W skład Szwajcarii wchodzą obecnie 23 kantony, z których 3 dzielą  się na samodzielne półkantony. Kantony są suwerenne o ile ich suwerenność nie została ograniczona przez Konstytucje Federalną.

Władza ustawodawcza czyli parlament federalny zwany Zgromadzeniem Federalnym, składa się z dwóch izb, Rady Narodowej i Rady Kantonów. Zgromadzenie Federalne sprawuje najwyższa władzę w Szwajcarii. Zgromadzenie Federalne posiada bardzo szerokie uprawnienia kreacyjne, wybiera 7-osobowy rząd zwany Radą Federalną, która jest najwyższa władzą rządzącą i wykonawczą Federacji. Członkowie Rady Federalnej wybierani są po każdym całkowitym odnowieniu Rady Narodowej i musza pochodzić z różnych kantonów. Tych 7 członków Rady Federalnej reprezentuje dodatkowe 4 główne partie polityczne. Rząd podejmuje decyzje zbiorowo, a każdy z 7 jego członków kieruje jednym departamentem. Nie ma tu miejsca na walkę frakcji, a rząd tworzony jest raczej w atmosferze przyjacielskiego porozumienia, jednocześnie uznawany jest za jeden z najbardziej stabilnych gabinetów świata.

Specyficzny wymiar ma instytucja prezydenta federalnego. Wybiera go wraz z wiceprezydentem, Zgromadzenie Federalne spośród osób będących już członkami rządu. Prezydent jest tez przewodniczącym Rady Federalnej ( szefem rządu) . Kadencja trwa rok.

Właściwie nieporównywalny z innymi postaciami rządów jest demokratycznych jest również układ relacji między parlamentem a rządem Szwajcarii, które konstytucja skazała na stałą współpracę. Egzekutywa nie może wszcząć procesu rozwiązania parlamentu, ten z kolei nie może odwołać Rady Federalnej. Nie występuje tu  instytucja wotum nieufności i odpowiedzialności parlamentarnej rządu.

System polityczny Szwajcarii jest specyficzny i oryginalny. Ale tej oryginalności nie sposób zrozumieć bez uwzględnienia występujących tam instytucji demokracji bezpośredniej, a więc referendum, inicjatywy ludowej, weta ludowego a nawet zgromadzeń ludowych, które są często stosowane. [1]

System partyjny

W Szwajcarii funkcjonuje system wielopartyjny. Co ciekawe w każdym z kantonów spotyka się inny zestaw działających partii a także inne postawy polityczno-programowe w obrębie jednej partii. Już system wyborczy przyczynia się do osłabienia dyscypliny frakcji parlamentarnej. Poprzez głosowanie imienne a dopiero wtórnie na listę partyjną kandydaci mają świadomość, że wybór zawdzięczają jedynie swoim osobistym walorom. Zaufanie wyborców do konkretnej partii ma marginalne znaczenie. Często dochodzi do sytuacji, kiedy partie porozumiewają się miedzy sobą i liczba kandydatów odpowiada liczbie mandatów. Wówczas zamiast głosowania rząd kantonalny uznaje tych kandydatów za wybranych.

Specyficzność systemu partyjnego przejawia się we współdziałaniu i współpracy partii politycznych. Główne partie polityczne: Chrześcijańsko - Demokratyczna Partia Ludowa Szwajcarii, Partia Radykalno-Demokratyczna Szwajcarii, Partia Socjaldemokratyczna Szwajcarii i Szwajcarska Partia Ludowa nie rywalizują ze sobą w czasie wyborów. Nie ma między nimi zasadniczych różnic politycznych wiec nie ma także podziału na partie "rządowe" i "opozycyjne". Razem otrzymują zwykle ok. 80% głosów. Od 1959r. te właśnie partie zawarły umowę określającą tzw. "złotą regułę" wyboru przedstawicieli do Rady Federacji: "2+2+2+1". Te trzy partie, które uzyskają ponad 20% głosów poparcia delegują 2 członków, zaś czwarta partia, która otrzymuje ponad 10% ma prawo do jednego miejsca w rządzie. W warunkach stałej koalicji mniejsze partie nie posiadają z reguły większego znaczenia. Opozycję dla władzy stanowi społeczeństwo poprzez funkcjonowanie instytucji demokracji bezpośredniej.[2]

Na co dzień partie polityczne zgodnie ze sobą współdziałają w kształtowaniu poglądów i woli narodu. Walkę  konkurencyjna podejmują natomiast w trakcie kampanii wyborczych, występują oddzielnie z własnymi programami, dążąc do zdobycia możliwie największego elektoratu.[3]