Materiał edukacyjny rozdawany bezpłatnie w ramach szkolenia.

Bezpieczna wędrówka ABC …

Liczebność grup na jednego prowadzącego

Zespołowi dziecięcemu lub młodzieżowemu, bez względu na liczbę uczestników, powinny zawsze towarzyszyć co najmniej 2 osoby dorosłe.

Liczebność grup na jednego prowadzącego

· wycieczka piesza nizinna (na terenie nizinnym i wyżynnym
– generalnie poniżej 600 m n.p.m.) – do 15 osób na 1 opiekuna,
· wycieczka piesza górska (powyżej 600 m n.p.m.) – do 10 osób na 1 opiekuna,
· wycieczka piesza wysokogórska (powyżej 1000 m n.p.m.) do 10 osób na 1 opiekuna.

Obowiązki opiekuna i zasady, których musi przestrzegać:

· opiekun wycieczki zobowiązany jest sprawdzić stan liczebny grupy przed wyruszeniem z każdego miejsca pobytu, w czasie realizacji programu (zwiedzania), przejazdu oraz po przybyciu do punktu docelowego,
· opiekun nie powinien pozostawiać nigdy uczestników wycieczki
bez nadzoru,
· podczas noclegów opiekun powinien tak zaplanować zakwaterowanie, aby być jak najbliżej uczestników,
· w wycieczkach krajoznawczo-turystycznych nie mogą brać udziału osoby, w stosunku do których istnieją przeciwwskazania lekarskie,
· z osobami sygnalizującymi chorobę należy jak najszybciej udać się do lekarza,
· nauka pływania powinna odbywać się w miejscach specjalnie do tego przeznaczonych i przystosowanych, w grupie liczącej nie więcej niż 15 osób na jednego opiekuna,
· podczas nauki pływania uczestnicy powinni pozostawać pod stałym nadzorem i obserwacją ratownika,
· opiekun zobowiązany jest do ubezpieczenia grupy przed wyjazdem,
· każdy wyjazd harcerski powinien być zatwierdzony w komendzie hufca (należy w tym celu wypełnić „Kartę biwaku”),
· opiekun zobowiązany jest do zebrania zgody rodziców na uczestnictwo w wycieczce osób, które nie ukończyły 16 roku życia.

Niezbędne formalności:

– Opracowanie trasy na miarę możliwości uczestników, programu, zaplanowanie kosztów.
– Rezerwacja noclegów w schroniskach, szkołach itp. lub potwierdzenie, czy interesujące nas pola
biwakowe nadal istnieją.
– Sporządzenie listy z danymi uczestników rajdu.
– Ubezpieczenie grupy rajdowej.
– Zatwierdzenie rajdu w hufcu – wypełnienie karty biwaku.
– Zgłoszenie przejazdu grupowego (PKP) lub negocjacja zniżek (PKS), zakup biletów.
– Zebranie oświadczeń rodziców o zgodzie na udział dziecka w rajdzie.
– Zbieranie faktur do późniejszego rozliczenia rajdu.

Bezpieczne wędrowanie:

– Piesi idący pojedynczo lub rzędem po poboczu lub po jezdni są zobowiązani iść lewą stroną drogi.
– Kolumna pieszych (dwójki, czwórki) może się poruszać tylko prawą stroną jezdni.
– Jeśli przemarsz odbywa się w warunkach niedostatecznej widoczności, pierwszy i ostatni z idących z lewej strony w kolumnie są zobowiązani nieść latarki: pierwszy – ze światłem białym, skierowanym do przodu; ostatni – ze światłem czerwonym, skierowanym do tyłu.
– Podczas wycieczek grupowych dowodzi zawsze jedna osoba, której nie wolno wyprzedzać, koniec grupy zamyka wyznaczona osoba, za którą nikt już nie pozostaje.
– Sprawdzaj liczebność grupy po każdym postoju, zwiedzaniu, przed wyruszeniem w dalszą drogę itp.
– Tempo wędrówki nadaje najsłabszy z uczestników.
– Nigdy nie wyruszamy na trasę bez mapy, znajomości przebiegu trasy oraz wiedzy o awaryjnych schronieniach na wypadek burzy, deszczu. Warto mieć też kompas.
– Zostaw w schronisku lub na polu namiotowym informacje: dokąd i jakim szlakiem się wybieracie, jaka jest liczebność grupy i kiedy orientacyjnie macie zamiar wrócić (lub dokąd dojść)

– poinformuj też o zmianie trasy lub opóźnieniu powrotu. Jeśli nie wrócicie na czas, właściciele obiektu mogą powiadomić służby ratunkowe o zaginięciu grupy.
– Gdy zanosi się na burze, zrezygnuj z wędrówki otwartą przestrzenią (pola, łąki) czy grzbietem górskim, przed burzą nigdy nie chowaj się pod samotnymi drzewami.
– W upalne dni, zabierzcie więcej napojów – wyrównywanie poziomu płynów w organizmie jest niezwykle ważne podczas wysiłku fizycznego (nie liczcie na strumienie po drodze, gdyż często istnieją one tylko na mapie).
– Sprawdzaj, czy wszyscy noszą nakrycie głowy w słoneczny dzień, to może uchronić uczestników przed udarem cieplnym.
– Każdy uczestnik wyprawy powinien mieć w plecaku dodatkowy sweter oraz okrycie przeciwdeszczowe, gdyż pogoda jest zmienna, szczególnie w górach.
– Opiekunie – sprawdź, czy twoi podopieczni zjadają posiłki oraz przygotowany prowiant – niedożywienie może być powodem osłabienia, a nawet omdleń na trasie. Nie żałujmy też czekolady na drogę.
– Wyruszając na trasę koniecznie zabierzcie ze sobą apteczkę (uzupełnioną przed wyjazdem o potrzebne leki i środki opatrunkowe). Nie wolno bagatelizować drobnych otarć, odcisków czy stłuczeń, żeby nie przekształciły się w poważne obrażenia uniemożliwiające dalszą wędrówkę.
– Pytanie o drogę, konsultowanie trasy w informacji turystycznej czy w schroniskach, rozmowy z kompetentnymi osobami to najlepszy sposób, aby uniknąć niebezpiecznych niespodzianek na trasie i wybrać optymalny jej wariant.
– Nie zbliżajcie się do leśnych zwierząt – mogą być nosicielami różnych chorób.
– Myśl racjonalnie i obserwuj grupę – czasem trzeba zrezygnować z osiągnięcia obranego celu (np. zdobycia szczytu), jeśli okaże się on ponad możliwości uczestników.
– Wysypiajcie się – przynajmniej 8 godz. dziennie, żeby mieć energię na kolejny dzień wędrówki.
– Mając pod opieką grupę, nie rób nigdy niczego nieprzemyślanego. Od ciebie zależy życie, zdrowie i dobry humor uczestników wyprawy. W każdej sytuacji kieruj się zdrowym rozsądkiem i nie bój się prosić o pomoc!

Bezpieczeństwo na biwaku, rajdzie, obozie … czyli jak wrócić cało z wyjazdu

Lipiec, sierpień to czas kiedy zazwyczaj razem z drużyną wyjeżdżamy na obóz. Warto wtedy uświadomić sobie że zastępowi podczas pobytu na naszych „harcerskich wakacjach” są najbliżej zastępu i to oni w razie zagrożenia powinniśmy być na tyle kompetentni aby umieć zaradzić problemom. A to lista „wytycznych” które powinny pomóc każdemu zainteresowanemu który na początek września chce się pokazać żywy i zdrowy na pierwszej zbiórce :)

1. Pierwsza pomoc – pierwsza i niezbędna
Druhu zastępowy/druhno zastępowa! Przed wyjazdem na obóz warto abyś przypomniała sobie podstawowe informacje z zakresu samarytanki i sprawdziła stan apteczki zastępu, o ile taka istnieje. Chyba nie muszę dodawać że w przypadku braku owej apteczki należy ją niezwłocznie zorganizować. Ważne abyście posiadali przy sobie plastry z opatrunkiem, wodę utlenioną, parę bandaży, rękawiczki lateksowe oraz środki przeciwbólowe (np. Apap). Z zasadami udzielania pierwszej pomocy zapoznaj również swój zastęp na tzw. „wszelki wypadek”

2. Z zastępem na drodze
Podczas wszelkiego rodzaju rajdów i harców trzeba pamiętać o bezpieczeństwie na drodze całego zastępu. A więc:
• Po drogach poruszamy się w szeregu lub, w przypadku większej ilości osób, w dwu szeregu
• Nie pozwalamy aby nasz zastęp lub ktokolwiek inny siadał na wiejskich (a tym bardziej miejskich) drogach.
• Co pewien czas zarządzamy postoje – nie możemy dopuścić do przemęczenia naszych harcerzy/harcerek
• Przed wyjściem z obozu sprawdzamy czy harcerze/ki nie zabrały zbyt wielu nie potrzebnych rzeczy które później mogą się okazać powodem opóźnienia marszu. Jako zastępowi powinniśmy też zadbać o wyposażenie zastępu takie jak: suchy prowiant, apteczka (patrz punkt 1.) i ew. pomoce typu mapa

3. Dyscyplina
Najważniejsza na obozie jest dyscyplina. Dba o nią nie tylko komendant całego obozu czy drużynowy ale również Ty – zastępowy. Bez niej nie możesz liczyć na bezpieczeństwo zastępu. Staraj się „wyrobić” sobie autorytet u jego członków i dbaj aby harcerze/ki podczas dni obozowych zachowali dobry humor :)

Obóz jest to podsumowanie całorocznej pracy zastępu, a więc i Twojej. Zwróć szczególną uwagę na bezpieczeństwo swojego zastępu i nie dopuść do sytuacji w której musiałbyś/łabyś wstydzić się przed rodzicami lub drużynowym/wą. Pokaż że nie tylko umiesz przygotować i poprowadzić zbiórki ale jesteś również osobą kompetentną i wartą zaufania.