{1}{90}movie info: DX50 400x304 29.97fps 199.6 MB|/SubEdit b.4066 (http://subedit.com.pl)/ {172}{300}PIENI�DZE, BANKOWO��|I REZERWA FEDERALNA {316}{440}Polska wersja: goldbug & KFI|http://prawda2.info {444}{571}System Rezerwy Federalnej w praktyce|kontroluje narodowy system monetarny, {575}{657}jednak nie jest|odpowiedzialny przed nikim. {661}{755}Nie ma bud�etu, nie jest|przedmiotem �adnych kontroli... {759}{861}i �adna komisja Kongresu|nic nie wie o jego dzia�aniach, {868}{978}ani nie mo�e|ich kontrolowa�. {1089}{1196}S� to s�owa profesora|Murraya N. Rothbard'a, {1200}{1356}ekonomisty i wicedyrektora|Instytutu Ludwiga von Misesa. {1360}{1479}Instytut propaguje ide�|wolnego rynku i prawdziwego pieni�dza. {1504}{1610}Ten program dedykujemy|pami�ci Murraya N. Rothbarda... {1614}{1718}i jego owocnym badaniom nad|pieni�dzmi i bankowo�ci�. {2126}{2290}Od ponad 20 lat, standard �ycia|Amerykan�w klasy �redniej ci�gle mala�, {2294}{2363}dochody pozostawa�y|sta�e lub spada�y, {2367}{2534}a szanse i bezpiecze�stwo kiedy�|brane za pewnik zacz�y zanika�. {2545}{2651}Dla wi�kszo�ci rodzin, jedna p�aca|nie starcza ju� na op�acenie rachunk�w. {2655}{2776}Potrzeba dw�ch lub wi�cej|pensji aby op�aci� dom, {2780}{2910}pokry� koszty opieki medycznej dzieci|i wys�a� je do szko�y. {2917}{3006}Dop�ki obecne trendy si� nie zmieni�,|jest ma�o prawdopodobne, {3010}{3115}by m�odzi pracownicy mogli kiedy� �y�|tak dobrze jak ich rodzice. {3140}{3238}Dobre miejsca pracy z przysz�o�ci�|s� trudniejsze do zdobycia, {3242}{3333}edukacja ju� nie jest|tym, czym kiedy� by�a. {3337}{3382}Podatki w dalszym|ci�gu rosn�, {3386}{3466}podczas gdy zabezpieczenia socjalne|zmierzaj� ku upad�o�ci. {3470}{3560}Na prywatne emerytury|nie ma ju� co liczy�, {3564}{3670}gospodarcza zmienno��|i niepewno�� wzrastaj�. {3674}{3842}Politycy maj� wiele teorii na temat|przyczyn problem�w gospodarczych, {3849}{3969}rzadko jednak zagl�daj�|pod powierzchni�: {3973}{4076}�r�d�a naszych gospodarczych|patologii mo�na znale��... {4080}{4208}w bankowo�ci centralnej|i obecnym systemie monetarnym. {4284}{4377}Cho� Rezerwa Federalna twierdzi,|�e zarz�dza naszymi pieni�dzmi, {4381}{4491}zamiast tego sprawia,|i� nasze pieni�dze s� warte coraz mniej. {4495}{4599}Generuje ci�g�e pogarszaj�ce si�|cykle koniunkturalne... {4603}{4660}i obni�a standardy|naszego �ycia. {4671}{4820}Nie r�ni si� to od w�amywacza|chc�cego ukra�� Twoje pieni�dze. {4824}{4886}Tak w�a�nie dzia�a|Rezerwa Federalna. {4890}{5030}Obni�a warto�� Twoich oszcz�dno�ci,|niszczy bezpiecze�stwo ekonomiczne... {5034}{5138}i powinna by� traktowana jako|instytucja to wa�nie czyni�ca, {5142}{5201}a nie jako co�|daj�cego rzekome korzy�ci. {5214}{5342}Pieni�dze powinny s�u�y� jako wiarygodny|standard warto�ci ekonomicznej, {5346}{5409}nie za� �r�d�o|destabilizacji. {5413}{5488}Dop�ki nie przywr�cimy|prawdziwych pieni�dzy... {5492}{5560}i nie odbierzemy rz�dowi|mo�liwo�� ich dewaluacji, {5566}{5677}nie mamy szans na przywr�cenie|wolno�ci i dobrobytu, {5681}{5760}kt�re uczyni�y|Ameryk� wielk�. {5764}{5842}Naprawd� mamy wyb�r,|czego chcemy jako pieni�dzy. {5848}{5935}Chcemy pieni�dzy, kt�re b�d�|wci�� traci�y na warto�ci, {5939}{6031}czy chcemy pieni�dzy|zyskuj�cych warto��. {6035}{6106}Je�li cieszy ci� utrata|warto�ci twoich pieni�dzy, {6110}{6157}to popieraj|obecny system. {6161}{6328}Je�li chcesz pieni�dzy zyskuj�cych|warto��, ��daj standardu z�ota. {6394}{6445}Czym s� pieni�dze? {6449}{6522}Jako dobro czyni�ce|wymian� mo�liw�, {6526}{6613}to fundament ka�dej|dzia�alno�ci gospodarczej. {6617}{6732}Dawno temu, ludzie wymieniali|si� towarami i us�ugami bezpo�rednio. {6736}{6848}Taka forma wymiany znana|jest jako "barter". {6852}{6926}To znaczy, je�li plemi�|�owi�ce ryby... {6930}{7044}zachcia�o mie� np. pszenic�,|kt�rej samej nie produkowali, {7048}{7156}szukaliby innych os�b,|kt�re produkowa�y pszenic�, {7160}{7227}a nast�pnie chcieliby|jej wymiany za ryby. {7239}{7315}Ale barter posiada�|ograniczenia rynkowe. {7319}{7385}C�, faktycznie ludzie|dosy� szybko dostrzegli... {7389}{7445}problemy zwi�zane z|wymian� bezpo�redni�: {7449}{7584}je�li chcesz, na przyk�ad|ryb i masz pszenic�, {7588}{7722}ale ludzie, kt�rzy maj� ryby nie|potrzebuj� pszenicy - utkn��e�. {7726}{7813}Chyba, �e znalaz�e�|jakie� inne dobro, {7817}{7913}np. jagody, kt�re|spo�ywali wszyscy. {7917}{8027}Wtedy m�g�by� wymieni�|pszenic� za jagody... {8031}{8169}z pewno�ci�, �e jagody|da si� wymieni� za ryby, {8173}{8224}czy cokolwiek|pragniesz. {8228}{8329}Ostatecznie, najpowszechniej|akceptowane towary... {8333}{8464}doceniono za mo�liwo�� ich|wykorzystania w wymianie po�redniej. {8468}{8535}Pieni�dz jest po|prostu inn� nazw�... {8539}{8689}najpowszechniej|przyj�tego medium wymiany. {8846}{8961}W ca�ej historii, wiele|towar�w s�u�y�o jako pieni�dze. {8965}{9066}Kwezal herbowy z pi�r ptak�w|by� wykorzystywany do wymiany... {9070}{9190}przez Indian Maj�w a� do XV|wieku w Ameryce �rodkowej. {9194}{9280}Skompresowanymi ceg�ami|z li�ci herbacianych... {9284}{9357}handlowano w Azji|Wschodniej w w XIX wieku. {9361}{9464}Muszle Wampum by�y pieni�dzmi|dla Indian P�nocnoameryka�skich. {9469}{9581}Pierwsi ameryka�scy koloni�ci|handlowali sk�rami bobr�w, {9585}{9729}wysoko cenionymi tak w kraju|jak i za granic�. {9733}{9833}Monety metalowe jako pierwsze|pojawi�y si� w Grecji... {9837}{9924}i Azji Mniejszej|w VII wieku p.n.e. {9928}{10021}Z�oto i srebro zosta�y|docenione za ich pi�kno... {10025}{10091}w bi�uterii i|sztuce zdobniczej. {10095}{10230}By�y trwa�e, �atwe do dzielenia|i ograniczone w poda�y. {10234}{10358}Te metale szlachetne mia�y r�wnie�|wysoki wsp�czynnik warto�ci do masy, {10362}{10419}co czyni�o je|�atwo przeno�nymi. {10431}{10497}Mo�emy wr�ci�|my�lami do czasu, {10501}{10611}gdy jako pieni�dzy u�ywano|�elaza, na przyk�ad w Afryce, {10615}{10698}ale wyobra�my sobie|p�j�cie do Castoramy... {10702}{10824}i pr�b� zakupu, powiedzmy|kosiarki za 350 z�. {10828}{10931}Wymaga�oby to tony �elaza, podczas|gdy wymaga to tylko uncji z�ota. {11016}{11173}W roku 1536, mniej ni� 50 lat|po tym jak Kolumb przyby� do Ameryki, {11177}{11246}hiszpa�ska mennica|w Mexico City... {11250}{11336}wybi�a pierwsze monety|wykonane w Nowym �wiecie. {11340}{11459}Te srebrne monety w ko�cu|trafi�y do brytyjskich kolonii. {11471}{11546}Merkantylistyczna polityka|Wielkiej Brytanii... {11550}{11648}celowo stara�a si� zachowa�|metale szlachetne poza Ameryk�, {11652}{11767}wi�c hiszpa�ski bielony dolar|sta� si� nieoficjaln� walut�. {11771}{11887}By� on cz�sto podzielony na osiem|kawa�k�w do mniejszych transakcji, {11891}{11971}st�d termin|"kawa�ki z o�miu", {11975}{12094}z �wiartk� monety b�d�c�|"dwoma bitami". {12118}{12210}W 1792 r. Thomas|Jefferson przyj�� dolara... {12214}{12301}jako urz�dow� jednostk�|monetarn� tego kraju. {12305}{12451}Rozejrza� si� i odkry�, i� Amerykanie|u�ywali jako pieni�dzy dolar�w. {12455}{12593}Dlatego dolar sta� si�|walut� Stan�w Zjednoczonych. {12597}{12747}Przeszli�my na standard z�ota i srebra|rozpoczynaj�c bicie z�otych monet... {12751}{12872}z wizerunkiem|ameryka�skiego or�a. {12885}{13025}Jefferson m�wi� o niebezpiecze�stwach|zwi�zanych z papierowymi pieni�dzmi. {13029}{13170}Podczas wojny o niepodleg�o��,|Kongres aby finansowa� armi� drukowa�... {13174}{13290}ogromne sumy pieni�dzy|tworz�c je "z powietrza". {13294}{13490}Obni�ona poda� pieni�dza naturalnie|uczyni�a go niemal bezwarto�ciowym. {13530}{13658}Ludzie, trzymaj�cy si� tych banknot�w,|na og� ameryka�scy patrioci... {13662}{13829}chc�cy wolnej od brytyjskiej kontroli|Ameryki stracili wszystko, {13834}{13949}podczas gdy Tories, ci kt�rzy|nie chcieli mie� nic wsp�lnego... {13953}{14092}z rz�dowymi pieni�dzmi i natychmiast|si� ich pozbyli, zyskali. {14096}{14224}Pelatiasz i Webster, i inni|pierwsi ameryka�scy ekonomi�ci, {14228}{14348}rozumieli, �e papierowy|pieni�dz bez pokrycia w z�ocie {14352}{14459}jest bardzo|niebezpieczny. {14482}{14615}Ju� w XVI wieku w Europie,|z�otnicy za op�at� przechowywali... {14619}{14739}z�ote monety swoich klient�w|wydaj�c im za�wiadczenia. {14743}{14856}W ten spos�b rozpocz�a si� era|pieni�dza w postaci papierowej. {14860}{14980}Je�li z�o�y�e� w depozycie|10 uncji z�ota, {14984}{15124}dostawa�e� w zamian kwitek,|opiewaj�cy na 10 uncji z�ota. {15128}{15292}Te pokwitowania dawa�y ci prawo|do natychmiastowego odebrania z�ota. {15296}{15430}Kwitki szybko sta�y si�|powszechnie akceptowanym �rodkiem wymiany, {15434}{15574}poniewa� by�y �atwiejsze|i bezpieczniejsze w u�yciu. {15579}{15694}To by� pocz�tek banknot�w|jako substytut�w pieni�dza. {15698}{15812}Ci pierwsi bankierzy posun�li|nast�pnie ten proces o krok dalej: {15816}{15946}Je�li z�otnik mia�|1000 uncji z�ota, {15950}{16066}i wyda� depozytorom|kwity na 1000 uncji, {16070}{16160}m�g� zwi�kszy� swoje|zyski poprzez dodrukowanie... {16164}{16286}kolejnych za�wiadcze� o warto�ci|1000 uncji i po�yczenie ich. {16290}{16430}W takim przypadku uzyskiwa�|50% rezerwy bankowej, {16434}{16485}cz�ciowej|rezerwy bankowej. {16489}{16661}Tylko u�amek, 50% pokwitowa�|mia�o wtedy pokrycie w z�ocie. {16673}{16796}Nie by�o ju� r�wnych|proporcji papieru do z�ota. {16800}{16970}Teraz mog�o by� w obiegu 3 lub 4 papierki|na ka�d� jednostk� z�ota w sejfie. {16974}{17089}Bankierzy ci nie zajmowali si�|ju� prostym przechowywaniem... {17096}{17155}lub sk�adowaniem|z�ota za op�at�, {17159}{17238}ale sztucznym zwi�kszeniem|poda�y pieni�dza... {17242}{17335}i po�yczaniem tych fa�szywych|za�wiadcze� na procent. {17339}{17503}System ten sta� si� znany jako|"cz�ciowa rezerwa bankowa"... {17507}{17622}i zosta� p�niej przeniesiony do|ameryka�skich kolonii. {17626}{17705}Stworzy� fundament|ameryka�skiej bankowo�ci, {17709}{17784}a ostatecznie|Federalnego Systemu Rezerw. {17788}{17898}Jest to system oszuka�czy,|niedozwolony w �adnym innym biznesie. {17902}{18048}Je�li mia�by� magazyn zbo�a, kt...
marbor666