Wymiary i układ arkuszy rysunkowych
Rysunki techniczne wykonuje się na arkuszach podstawowych o ściśle określonych wymiarach szerokości i wysokości, jak i linii obramowania rysunku i jego obcięcia. Możliwe jest tworzenie formatów pochodnych przez zwielokrotnienie o liczbę całkowitą krótszych boków. Normy związane:PN-EN ISO 5457:2002 - Dokumentacja techniczna wyrobu -- Wymiary i układ arkuszy rysunkowych.PN-86/N-01603 - Rysunek techniczny -- Składanie formatów arkuszy.Formaty papierów i kalek przeznaczonych na rysunki techniczne są znormalizowane.Podstawowym formatem jest arkusz o wymiarach 210 × 297 mm, oznaczany symbolem A4. Formaty większe i mniejsze od A4 uzyskuje się przez zwiększenie lub zmniejszenie tego formatu, jak to przedstawiono na rysunku poniżej.
Rysunek 1 - Zasada tworzenia formatów rysunkowych
Formatpodstawowy
Wymiar arkusza(kopia)
szerokość[mm]
wysokość[mm]
A0
1189
841
A1
594
A2
420
A3
297
A4
210
A5
148
Tabela 1 - Wymiary formatów kopii rysunku po obcięciu.
Wszystkie formaty utworzone w ten sposób są formatami podstawowymi (zwykłymi).
W razie wyraźnej potrzeby można używać formatów pochodnych, które tworzy się przez zwielokrotnienie krótszych boków formatów podstawowych. Tak powstały arkusz oznacza się symbolem formatu arkusza podstawowego i zastosowanej wielokrotności. Przykładowo wydłużając krótszy bok arkusza A3 trzykrotnie otrzymujemy arkusz o symbolu A3x3 i wymiarach 420 x 891 mm.
Rysunek 2 - Tworzenie formatów pochodnych.
Każdy arkusz powinien mieć linię obramowania obszaru rysunku, w odległości a od tej linii powinna znajdować się linia obcięcia kopii, przy czym a = 5 mm na formatach A3 i mniejszych oraz a = 7 ÷ 10 mm na formatach większych. Następnie jest linia obcięcia oryginału, która znajduje się w odległości b równej 5 mm od linii obcięcia kopii. Grubość tych linii wynosi minimum 0,5 mm.
Rysunek 3 - Elementy i forma graficzna arkusza rysunkowego.
Tabliczkę rysunkową należy umieścić w prawym dolnym rogu pola rysunkowego. Dozwolone jest tylko poziome usytuowanie arkuszy od A3 do A0. Arkusz formatu A4 może być usytuowany tylko pionowo. Tabliczka rysunkowa na arkuszu formatu A4 powinna być umieszczona w jego krótszej dolnej części.
Wymiary arkusza[mm]
kopii
oryginału
arkuszarysunkowego(minimum)
841 x 1189
851 x 1199
857 x 1205
594 x 841
604 x 851
610 x 857
420 x 594
430 x 604
436 x 610
297 x 420
307 x 430
313 x 436
210 x 297
220 x 307
226 x 313
148 x 210
158 x 220
164 x 226
Tabela 2 - Wymiary arkuszy rysunkowych, oryginałów i kopii
brzoza11