pelna-wersja-genetyka-wydanie-iii_gen3.pdf

IDZ DO

PRZYK£ADOW Y ROZDZIA£

Genetyka.

SPIS TREŒCI

Wydanie III

KATALOG KSI¥¯EK

Autor: Grzegorz Nalepa

ISBN: 83-7361-255-6

Format: B5, stron: 160

KATALOG ONLINE

ZAMÓW DRUKOWANY KATALOG

TWÓJ KOSZYK

DODAJ DO KOSZYKA

Wszystkie niezbêdne informacje zebrane w jednym miejscu

• Mechanizmy dziedziczenia

Struktura DNA i RNA

Biotechnologia

Jeœli chcesz bez problemu zdaæ egzamin na studia medyczne b¹dŸ biologiczne,

przygotowaæ siê do matury lub zwyciê¿yæ w olimpiadzie biologicznej, koniecznie siêgnij

po ksi¹¿kê „Genetyka. Wydanie III”. W kolejnym wydaniu tego bestselleru znajdziesz

wszystkie informacje z dziedziny genetyki, których znalezienie w innych Ÿród³ach

zajê³oby Ci mnóstwo czasu.

Ksi¹¿ka „Genetyka. Wydanie III” przedstawia zagadnienia zwi¹zane z cytologi¹,

embriologi¹, prawami dziedziczenia, budow¹ kwasów nukleinowych, syntez¹ bia³ek,

mechanizmami regulacji genów, chorobami genetycznymi i biotechnologiami.

Na koñcu ksi¹¿ki zamieszczony jest s³owniczek zawieraj¹cy objaœnienia wielu pojêæ

zwi¹zanych z genetyk¹.

CENNIK I INFORMACJE

ZAMÓW INFORMACJE

ONOWOŒCIACH

ZAMÓW CENNIK

CZYTELNIA

FRAGMENTY KSI¥¯EK ONLINE

Wydawnictwo Helion

ul. Chopina 6

44-100 Gliwice

tel. (32)230-98-63

e-mail: helion@helion.pl

Spis treści

Od autora ........................................................................................................................................................ 5

Rozdział 1. Co to jest genetyka? ..................................................................................................................................7

Rozdział 2. Jądro komórkowe i jego podziały ......................................................................................................9

2.1. Jądro komórkowe ............................................................................................................... 9

2.2. Chromosomy .................................................................................................................... 13

2.3. Podział komórki bakteryjnej ............................................................................................. 15

2.4. Mitoza .............................................................................................................................. 16

2.4.1. Interfaza .................................................................................................................. 16

2.4.2. Profaza .................................................................................................................... 17

2.4.3. Metafaza .................................................................................................................. 17

2.4.4. Anafaza ................................................................................................................... 17

2.4.5. Telofaza ................................................................................................................... 17

2.5. Mejoza .............................................................................................................................. 20

2.5.1. Profaza I .................................................................................................................. 21

2.5.2. Metafaza .................................................................................................................. 22

2.5.3. Anafaza ................................................................................................................... 22

2.5.4. Telofaza ................................................................................................................... 22

2.6. Eucaryota i Procaryota ..................................................................................................... 25

2.7. Bakterie ............................................................................................................................ 26

2.8. Wirusy .............................................................................................................................. 26

2.9. Priony ............................................................................................................................... 27

Rozdział 3. Oogeneza, spermatogeneza i zapłodnienie ............................................................................. 29

3.1. Oogeneza i spermatogeneza ............................................................................................. 29

3.2. Zapłodnienie ..................................................................................................................... 31

3.3. Bliźnięta jednojajowe i dwujajowe ................................................................................... 33

Rozdział 4. Prawa dziedziczenia .............................................................................................................................. 35

4.1. Genetyka mendlowska ...................................................................................................... 35

4.2. Szachownica genetyczna .................................................................................................. 39

4.3. Krzyżówka testowa .......................................................................................................... 39

4.4. Niepełna dominacja .......................................................................................................... 41

4.5. Allele wielokrotne i kodominacja ..................................................................................... 42

4.6. Dziedziczenie dwóch różnych cech .................................................................................. 43

4.7. Crossing-over a geny sprzężone ....................................................................................... 46

4.8. Mapy chromosomów ........................................................................................................ 47

Genetyka

4.9. Zależności pomiędzy genami ........................................................................................... 49

4.9.1. Współdziałanie genów ............................................................................................ 49

4.9.2. Epistaza ................................................................................................................... 50

4.9.3. Geny letalne ............................................................................................................50

4.10. Dziedziczenie płci .......................................................................................................... 51

4.11. Cechy sprzężone z płcią ................................................................................................. 52

4.12. Cechy związane z płcią .................................................................................................. 53

4.13. Dziedziczenie wielogenowe ........................................................................................... 54

4.14. Dziedziczenie pozachromosomowe ................................................................................ 55

4.15. Rodowody genetyczne .................................................................................................... 57

4.16. Rozwiązywanie zadań genetycznych .............................................................................. 58

Rozdział 5. DNA i RNA ...................................................................................................................................................... 63

5.1. DNA — magazyn informacji genetycznej ........................................................................ 63

5.2. Struktura cząsteczki DNA ................................................................................................ 64

5.3. Funkcja i struktura cząsteczek RNA ................................................................................. 68

5.4. Replikacja DNA ............................................................................................................... 69

Rozdział 6. Od DNA do białka .......................................................................................................................................73

6.1. Hipoteza „jeden gen — jeden enzym” .............................................................................. 73

6.2. Transkrypcja ..................................................................................................................... 75

6.3. Kod genetyczny ................................................................................................................ 78

6.4. Translacja ......................................................................................................................... 79

Rozdział 7. Regulacja ekspresji genów .............................................................................................................. 83

7.1. Operon laktozowy ............................................................................................................ 84

7.2. Ekspresja genów eukariotycznych .................................................................................... 86

7.3. Rak — efekt zaburzeń genetycznej kontroli komórkowej ................................................ 88

Rozdział 8. Mutacje DNA jako przyczyna chorób genetycznych ..............................................................91

8.1. Mutacje genowe ............................................................................................................... 92

8.2. Przykłady chorób będących wynikiem mutacji jednego genu .......................................... 94

8.3. Aberracje chromosomowe ................................................................................................ 95

8.4. Przykłady chorób genetycznych będących efektem aberracji chromosomowych ............ 98

Rozdział 9. Biotechnologia ........................................................................................................................................101

9.1. Inżynieria genetyczna ..................................................................................................... 102

9.1.1. Metody izolowania genu ....................................................................................... 102

9.1.2. Przeniesienie genu do komórki „biorcy” ............................................................... 105

9.1.3. Wbudowanie genu w chromosom „biorcy” ........................................................... 107

9.2. Przeprowadzanie procesów biotechnologicznych na skalę przemysłową ....................... 108

Rozdział 10. Zastosowanie genetyki w medycynie i hodowli ....................................................................111

10.1. Terapia genowa ............................................................................................................ 111

10.2. Apoptoza: komórkowe samobójstwo ............................................................................... 115

10.3. Klonowanie .................................................................................................................. 117

10.4. Odczytanie genomu człowieka ..................................................................................... 118

10.5. Kalendarz badań nad genomem .................................................................................... 120

10.6. Genetyka w hodowli zwierząt i roślin .......................................................................... 121

Dodatek A Słowniczek genetyczny ..................................................................................................................... 125

Skorowidz .................................................................................................................................................. 149

Rozdział 3.

Oogeneza,

spermatogeneza

i zapłodnienie

3.1. Oogeneza i spermatogeneza

Prawie wszystkie zwierzęta są organizmami diploidalnymi i wytwarzają gamety w pro-

cesie mejozy. Haploidalny plemnik po połączeniu z haploidalną komórką jajową tworzy

diploidalną zygotę, która po wielu podziałach mitotycznych rozwija się w wielokomór-

kowy, diploidalny organizm. Gamety są jedynym „pokoleniem haploidalnym” w całym

cyklu życiowym zwierząt.

Proces wytwarzania męskich komórek rozrodczych (plemników) zachodzi w kanalikach

nasiennych męskich gruczołów płciowych — jąder . Kiedy samiec osiąga dojrzałość płcio-

wą, komórki macierzyste plemników ( spermatogonia ) zaczynają przekształcać się w sper-

matocyty I rzędu. Potem spermatocyty I rzędu przechodzą mejozę. Po zakończeniu

pierwszego podziału mejotycznego powstają spermatocyty II rzędu o zredukowanej licz-

bie chromosomów, a po drugim podziale mejotycznym ze spermatocytów II rzędu po-

wstają haploidalne spermatydy.

Podczas spermatogenezy z każdej komórki macierzystej tworzą się cztery spermatydy.

Każda przekształca się w plemnik . Haploidalne jądro komórkowe staje się główką plem-

nika, a mitochondria tworzą tzw. wstawkę. Mitochondria wytwarzają energię konieczną

do ruchu wici; bez machania witką plemniki nie mogłyby dopłynąć do komórki jajowej.

Na szczycie główki plemnika znajduje się akrosom — przekształcony aparat Golgiego,

Genetyka

który zawiera enzymy potrzebne plemnikowi do przedostania się do środka komórki ja-

jowej. Podczas powstawania plemnika spermatyda traci prawie całą cytoplazmę komór-

kową, dlatego dojrzały plemnik jest od niej o wiele mniejszy.

Komórki jajowe, czyli gamety żeńskie, powstają w jajnikach. Ten proces zaczyna się już

podczas rozwoju płodowego samicy. Diploidalne komórki macierzyste gamet ( oogonia )

gromadzą w cytoplazmie substancje zapasowe (żółtko), a w ich jądrach komórkowych

powstają duże ilości RNA.

Następnie oogonia przekształcają się w oocyty I rzędu, które przechodzą I podział mejo-

tyczny. W przeciwieństwie do spermatogenezy, podczas której z jednego spermatocytu

I rzędu powstawały dwa identyczne spermatocyty II rzędu, podczas oogenezy z oocytu

I rzędu powstają dwie komórki różnej wielkości. Większa z nich to bogaty w cytoplazmę

oocyt II rzędu, a mniejsza to ciałko kierunkowe (polocyt), które obumiera zaraz po za-

kończeniu podziału.

Oocyt II rzędu przechodzi II podział mejotyczny, w wyniku którego znowu powstaje nie-

wielkie ciałko kierunkowe oraz duża ootyda. Ootyda przekształca się w dojrzałą komór-

kę jajową.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: