WYDZIAŁ GÓRNICZY WROCŁAW, 10.02.1998
ROK V, SEMESTR IX
SPECJALIZACJA GP
1. Prognozowanie temperatury powietrza w wyrobiskach górniczych metodami:
J. Wacławika – w szybie wdechowym,
J. Vossa – w wyrobiskach korytarzowych i wyrobisku ścianowym
2. Ocena warunków klimatycznych
3. Obliczenie zdolności chłodniczej MK i propozycja rozwiązania klimatyzacji dla projektowanych wyrobisk
GÓRECKI MARIUSZ
1. Wstęp teoretyczny do obliczania temperatury powietrza
1.1. Temperatura sucha powietrza na podszybiu
Zastosowano do obliczeń metodę J. Wacławika [1].
Zgodnie z tą metodą temperatura sucha powietrza na podszybiu szybu wdechowego jest równa:
(1)
gdzie:
Tos - średnioroczna temperatura powietrza atmosferycznego,°C,
- gradient geotermiczny,°C/m., przy czym
- stopień geotermiczny, m/°C,
s - współrzędna bieżąca, m,
- współczynnik przewodzenia ciepła, W/(m K),
- bezwymiarowy strumień cieplny, wyznaczany z wzoru:
cp - ciepło właściwe powietrza przy stałym ciśnieniu,
cp = cpa = 1005 J/(kg K)
g - przyspieszenie ziemskie,
g = 9,80665 m/s2
Ki - liczba Kirpiczewa charakteryzująca ochłodzenie się górotworu wyznaczana z nomogramów lub wzorów empirycznych jako funkcja liczb Fouriera i Biota,
Ki = f (Fo, Bi) [2]
jeżeli:
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
Fo – liczba Fouriera dana wzorem:
(7)
- czas przewietrzania wyrobiska, s,
- współczynnik wyrównywania temperatury, m2/s, równy:
(8)
cs - pojemność cieplna skał, J/(kg K),
- gęstość pozorna skał otaczających wyrobisko, kg/m3,
Bi - liczba Biota dana wzorem:
(9)
- współczynnik przejmowania ciepła z górotworu, W/(m2K),
(10)
- strumień objętości powietrza, m3/s,
- gęstość powietrza, kg/m3, liczona ze wzoru:
(11)
- ciśnienie statyczne bezwzględne powietrza w miejscu pomiaru prędkości, Pa, które można wyznaczyć z przybliżonego wzoru:
(12)
po - ciśnienie powietrza na zrębie szybu wdechowego, Tr,
H- głębokość szybu liczona od powierzchni ziemi, m,
Ra- indywidualna stała gazowa powietrza suchego,
Ra = 287,04 J/(kg K)
TV - temperatura wirtualna powietrza, K,
(13)
Ts = 273,15 + Ts(s) (14)
Ts - temperatura sucha powietrza w miejscu pomiaru prędkości, K,
Ts(s) - temperatura powietrza w przekroju wylotu szybu wdechowego,°C,
x - stopień zawilżenia powietrza, kg/kg,
(15)
ppn - ciśnienie cząstkowe pary w stanie nasycenia, Pa,
(16)
1.2. Temperatura wilgotna na podszybiu
(17)
przy czym:
(18)
- ciśnienie cząstkowe pary wodnej, Pa,
- ciśnienie cząstkowe pary wodnej w stanie nasycenia w temperaturze ts, Pa ,
- wilgotność względna powietrza, %,
- odpowiednio temperatury powietrza mierzone termometrem suchym i wilgotnym, oC.
2. Prognozowanie temperatury suchej powietrza w wyrobiskach górniczych
Obliczenia wykonano metodą J. Vossa [1]
Jako dane wyjściowe na dopływie przyjmujemy parametry powietrza na wypływie
wyrobiska poprzedniego.
Wyznacza się kolejno:
Liczbę Fouriera ze wzoru:
- ekwiwalentny współczynnik wyrównywania temperatury, m2/s, równy:
(19)
(20)
Temperaturę suchą powietrza wyznacza się ze wzoru:
(21)
przy czym :
(22)
- średnia temperatura pierwotna skał otaczających wyrobisko,°C, przy czym
(23)
- odpowiednio temperatura pierwotna skał w przekroju dopływu i wypływu,°C, liczona ze wzoru:
(24)
t0 - temperatura skał na głębokości ,°C,
ro - promień równoważny wyrobiska, m, przy czym
ro = (25)
- współczynnik ciepła konwekcyjnego ogrzewającego powietrze suche, równy ilorazowi ciepła konwekcyjnego do ciepła całkowitego [1],
-ekwiwalentny współczynnik przewodzenia ciepła w wilgotnym masywie
skalnym, W/(m K) [1]
A - pole przekroju, m2,
B - obwód wyrobiska, m.,
L - długość wyrobiska, m.,
...
Jussy_S