Euroregiony.pdf

Euroregiony

H H Co to sà euroregiony?

Euroregionami nazywamy instytucj´ wspó∏pracy dwóch lub wi´cej jednostek repre-

zentujàcych regiony dwóch lub wi´cej paƒstw (przynajmniej po jednym z ka˝dego).

Ka˝da z nich jest powo∏ywana na podstawie prawa wewn´trznego swojego kraju.

Mogà nimi byç korporacje samorzàdowe (tzn. pojedyncze samorzàdy lub zwiàzki

gmin) lub w∏adze lokalne. Zawierajà one mi´dzy sobà umowy wspó∏pracy przekracza-

jàcej granice jednego paƒstwa. Mimo unormowania w prawie wewn´trznym, termin

„euroregion” nie wyst´puje ani w oficjalnych dokumentach o wymianie transgranicz-

nej mi´dzy paƒstwami, ani te˝ w oficjalnych dokumentach Unii Europejskiej (UE).

Chocia˝ terminami oficjalnymi sà „wspó∏praca transgraniczna” i „regiony transgra-

niczne”, to jednak „euroregion” sta∏ si´ najpopularniejszym okreÊleniem, oznaczajà-

cym t´ form´ wspó∏dzia∏ania. JednoczeÊnie termin „wspó∏praca transgraniczna” zwy-

kle u˝ywany jest w odniesieniu do ka˝dego wspólnie uzgodnionego dzia∏ania dwóch

paƒstw, które obejmuje regiony oraz gminy po obu stronach granicy. Dotyczy ono po-

dejmowania wspó∏pracy lub wspólnych dzia∏aƒ na okreÊlonym obszarze.

Natomiast utartym u nas terminem „euroregion” postanowiono okreÊlaç ÊciÊlejszà

wspó∏prac´, dla której ustanowiono wspólne sta∏e organy; ró˝nica polega wi´c tylko

na wi´kszym „zorganizowaniu” tego ostatniego. Wynika z tego, ˝e „wspó∏praca trans-

graniczna” jest poj´ciem szerszym od „euroregionu”.

Nazwa „euroregion” pochodzi od najstarszej inicjatywy wspó∏pracy transgranicznej

„Euroregio”. Zosta∏a ona powo∏ana do ˝ycia w 1958 roku na obszarze przylegajàcym

do granicy holendersko-niemieckiej, mi´dzy rzekami Ren, Ems i Jssel.

Euroregiony odegra∏y w UE bardzo du˝à rol´ w zacieÊnianiu kontaktów mi´dzy kraja-

mi cz∏onkowskimi UE oraz w integracji z przysz∏ymi cz∏onkami Unii.

H H Jak funkcjonujà euroregiony?

Zagadnienia ogólne

Wspó∏praca w ramach euroregionu polega m.in. na powo∏ywaniu wspólnych organów

koordynacyjnych, sporzàdzaniu i uzgadnianiu planów rozwoju regionalnego na tere-

nach przygranicznych itp. Euroregion nie ma charakteru eksterytorialnego i nie sta-

nowi równie˝ administracyjnej ca∏oÊci. Tworzàce je stowarzyszenia (w∏adze lokal-

ne) nie przenoszà na t´ form´ wspó∏pracy swoich kompetencji.

Urzàd Komitetu Integracji Europejskiej

Euroregiony

Oznacza to, ˝e utworzone na mocy porozumienia o wspó∏pracy struktury nie sà orga-

nami w∏adzy czy administracji lokalnej. Nie dochodzi wi´c do wy∏àczenia terytorium

obj´tego wspó∏pracà spod kompetencji paƒstwa. Regiony, które uczestniczà w tej

wspó∏pracy, nie przestajà podlegaç swojemu prawu krajowemu. Ono bowiem regulu-

je mo˝liwoÊç zawierania takich umów i mo˝liwy zakres wspó∏pracy.

Umocowanie prawne

Wzorce w zakresie ustanawiania wspó∏pracy w ramach euroregionów zosta∏y zawar-

te w Europejskiej Konwencji Ramowej o wspó∏pracy przygranicznej mi´dzy Wspólno-

tami i w∏adzami terytorialnymi (tzw. Konwencja Madrycka Rady Europy z 21 maja

1980 r.) oraz w Europejskiej Karcie Samorzàdu Terytorialnego z 15 paêdziernika

1985 roku. Polska podpisa∏a te umowy kolejno w 1993 roku (Dz.U. z dnia 10 lipca

1993 r.) i w 1994 roku (Dz.U. z dnia 25 listopada 1994 roku). Na podstawie tych

dwóch dokumentów zawierane sà najcz´Êciej najpierw odpowiednie porozumienia

mi´dzypaƒstwowe o wspieraniu wspó∏pracy transgranicznej, regionalnych uzgodnie-

niach transgranicznych, czy o wspó∏pracy transgranicznej mi´dzy w∏adzami lokalny-

mi. Odpowiednie unormowanie wspó∏pracy i udzia∏u w nim samorzàdów lub w∏adz

lokalnych umo˝liwia im zawieranie porozumieƒ o zainicjowaniu wspó∏dzia∏ania, od-

powiednich organach w ramach wspó∏pracy transgranicznej.

Struktura organizacyjna

We wspomnianej konwencji przyj´to dowolnoÊç ustanowionej wspó∏pracy – od dzia-

∏aƒ spontanicznych (np. doraêne spotkania) po bardziej zorganizowane (np. grupy

kontaktowe). Cz´sto w rozumieniu potocznym za euroregiony uwa˝a si´ tylko wspó∏-

prac´ zorganizowanà z wykszta∏conymi wspólnymi organami. W typowym euroregio-

nie wyró˝niamy nast´pujàce organy: zgromadzenie, zarzàd, grupy robocze i sekreta-

riat. Najcz´Êciej zgromadzenie jest organem o charakterze parlamentarnym. Jego

cz∏onkowie pochodzà z wyboru. Posiada on najwi´cej kompetencji. DoÊç istotnà rol´

odgrywajà równie˝ grupy robocze, które stanowià forum wymiany poglàdów eksper-

tów z okreÊlonych dziedzin.

Podstawowe zasady funkcjonowania

Pierwszà zasadà jest odr´bnoÊç prawna jednostek, które wspó∏tworzà euroregion.

Wynika to z tego, ˝e ka˝dà z nich utworzono na podstawie ich prawa wewn´trznego.

Posiadajàc umocowanie prawne mogà one zawrzeç ze sobà porozumienie o wspó∏-

pracy powo∏ujàce wspólne organy.

Urzàd Komitetu Integracji Europejskiej

Euroregiony

Ukszta∏towane organy podejmujà decyzje majàce na celu wspó∏dzia∏anie w zakresie

okreÊlonego problemu.

Decyzje te sà wià˝àce jedynie dla jednostek wspó∏tworzàcych euroregion. Nie majà

one jednak takiego charakteru wobec mieszkaƒców obszarów obj´tych wspó∏pracà.

Dopiero jednostki poprzez odpowiednie decyzje na podstawie swojego prawa we-

wn´trznego nadajà tym decyzjom moc obowiàzujàcà na okreÊlonym obszarze. Wyni-

ka z tego, ˝e konkretne dzia∏anie podejmowane jest na podstawie obowiàzujàcego

prawa, oczywiÊcie z uwzgl´dnieniem kompetencji danej jednostki. Jest to kolejny do-

wód na to, ˝e euroregion nie jest tworem eksterytorialnym. Zasada ta ogranicza rów-

nie˝ ewentualnà wspó∏prac´ tylko do tych zagadnieƒ, które le˝à w kompetencjach

wszystkich wspó∏tworzàcych euroregion.

H H euroregiony w Polsce

Euroregion Instytucja po stronie polskiej Adres, telefon, fax

Ba∏tyk Stowarzyszenie Gmin RP ul. Êw. Ducha 3/4, 82-300 Elblàg

Euroregionu Ba∏tyk tel. 055 235 55 99, fax. 055 236 10 10

http://www.eurobalt.org.pl

e-mail: sekel@eurobalt.org.pl

Beskidy Stowarzyszenie „Region Beskidy” ul. Piastowska 40, 43-300 Bielsko-Bia∏a

tel./fax. 033 81 36 333

http://www.euroregion-beskidy.pl

e-mail: biuro@euroregion-beskidy.pl

Bug Stowarzyszenie Samorzàdów Pl. Niepodleg∏oÊci 1, p. 16,17, 22-100 Che∏m

Euroregionu Bug tel. 082 56 30 654, fax. 082 56 30 742

http://www.euroregion-bug.wIVu.pl

e-mail: euroregion.bug@poczta.tebo.net

Glacensis Stowarzyszenie Gmin Polskich Pl. B. Chrobrego 1, pok.101, 57-300 K∏odzko

Euroregionu Glacensis Ziemi K∏odzkiej tel. 074 867 71 30, fax 074 865 91 66

http://www.euroregion-glacensis.ng.pl

e-mail:eg@euroregion-glacensis.ng.pl

Karpacki Zwiàzek Mi´dzyregionalny

ul. Prochownia 4, 38-400 Krosno

Euroregion Karpacki

tel. 013 43 64 911, fax 43 64 928

e-mail: sekretariat@carpathian.euroregion.org

Urzàd Komitetu Integracji Europejskiej

Euroregiony

Euroregion Instytucja po stronie polskiej Adres, telefon, fax

Niemen Biuro Euroregionu Niemen ul. Noniewicza 10, 16-400 Suwa∏ki

tel./fax 087 565 02 70, fax. 087 565 01 44

http://www.niemen.suwalki.com

e-mail: niemen@suwalki.com

Nysa Stowarzyszenie Gmin Polskich ul. 1 Maja 57, 58-500 Jelenia Góra

Euroregionu Nysa tel. 075 767 64 72, fax 752 20 45

http://www.euroregion-nysa.pl

e-mail: biuro@euroregion-nysa.pl

Pomerania Komunalny Zwiàzek Celowy Gmin ul. Wojska Polskiego 164, 71-335 Szczecin

Pomorza Zachodniego „Pomerania” tel. 091 486 08 23, fax 486 08 11

http://www.pomerania.org.pl

e-mail: biuro@pomerania.org.pl

Pradziad Rynek Ratusz 1, 48-200 Prudnik

tel./fax 077 436 79 77, tel. 077 436 39 10

http://www.europradziad.pl

e-mail: biuro@europradziad.pl

Pro Europa Stowarzyszenie Gmin Polskich ul. Kazimierza Wielkiego 1, 64-400 Gorzów Wlkp.

Viadrina Euroregionu PEV tel. 095 735 84 47, fax 095 735 84 61

e-mail: viadrina@pro.onet.pl

Silesia ul. Batorego 6, 47-400 Racibórz

tel./fax 032 414 64 94

tel. 032 415 45 25 wew. 330

e-mail: eurosil@polbox.com.pl

Sprewa Stowarzyszenie Gmin Polskich ul. Piastowska 18, 66-620 Gubin

– Nysa Euroregion Sprewa – Nysa – Bóbr tel./fax 068 359 56 47

– Bóbr http://www.euroregion-sub.pl

e-mail: euroregion@post.pl

Âlàsk Stowarzyszenie rozwoju i wspó∏pracy Rynek 18, 43-400 Cieszyn

Cieszyƒski regionalnej „Olza”

tel./fax 033 857 87 20, fax 033 857 87 21

http://www.olza.pl http://www.inforeg.pl

e-mail: biuro@olza.pl e-mail: ecie@olza.pl

Tatry

Zwiàzek Transgraniczny

Al. Tysiàclecia 37, 34-400 Nowy Targ

Euroregion Tatry

tel./fax 018 266 99 81

http://www.euroregion-tatry.pl

e-mail: euroregion.tatry@pro.onet.pl

Urzàd Komitetu Integracji Europejskiej

Al. Ujazdowskie 9, 00-918 Warszawa

www.ukie.gov.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: