RODZAJE ENERGII WYKORZYSTYWANYCH W PROTEZACH:
1) sterowanie bierne (najprostszym sposobem rozwierania haka lub palców ręki protezowej, stosowanym w protezach u małych dzieci oraz u osób nie mogących korzystać z zawieszania sterującego, jest pomoc drugiej ręki)
2) sterowanie czynne (kinetyczne)- odtwarzają one funkcje amputowanej kończyny w stopniu odpowiednim do sprawności ogólnej i aktywności człowieka
a. siła mięśniowa (odbywa się to za pośrednictwem linki sterującej); najpowszechniej używane źródło energii ruchowej
b. bezpośrednie mechaniczne przeniesienie na rękę protezową lub hak energii kinetycznej kurczącego się mięśnia)- rzadko stosowane
c. sterowanie bioelektryczne- polega na przetwarzaniu sygnałów mioelektrycznych, powstających wokół kurczącego się mięśnia, i wykorzystywaniu ich do sterowania ruchami ręki protezowej, zasilanej energią elektryczną.. Źródłem energii jest mała bateria ogniw o napięciu 12V.
Zalety: - szybkość reakcji na fizjologiczny bodziec ruchowy
- poprawa komfortu ogólnego
- estetyczny wygląd
Wady - zwiększona masa ogólna
- pogorszenie komfortu kikuta
- ograniczenie ruchów stawu łokciowego w związku ze specjalnymi wymogami dostosowania leja
- większa podatność na wszelkie uszkodzenia mechaniczne
BUDOWA PROTEZY GOLENI:
a. lej kikutowy
b. stopa protezowa
c. część goleniowa spełniająca rolę łącznika
PROTEZA GOLENI
Zewnątrzszkieletowa:
a. stopa
b. część goleniowa nośna i nadająca kształt zewnętrzny
c. lej kikutowy
d. zawieszenie
wewnątrzszkieletowa
a. konstrukcja rurowa nośna
b. miękkie pokrycie konstrukcji rurowej nadającej kształt goleni
b. lej zewnętrzny
c. staw kolanowy protezy
d. część goleniowa
e. stopa
BUDOWA PROTEZY RAMIENIA:
e. lej kikutowy
f. lej zewnętrzny ramienia
g. mechanizm stawu łokciowego
h. lej zewnętrzny przedramienia
i. ręka protezowa
j. łącznik nadgarstkowy
ZAWIESZENIE PROTEZY GOLENI
Proteza PRT z paskiem nadkolanowym
Modyfikacja leja typu KBM
Modyfikacja leja typu PTS
RODZAJE ZAWIESZEŃ PROTEZY UDA:
pas śląski
pas kalifornijski
szyna biodrowa podkrętarzowa
+ lej podciśnieniowy
+ szyna biodrowa i nadgrzebieniowa z pasem
+ zawieszenie szelkowe, kamizelkowe
ZAOPATRZENIE KIKUTA GOLENI:
Historyczne szczudło
Proteza typu PTB + modyfikacje tej protezy:
- odmiana MUNSTER z podwyższonymi ściankami bocznymi i klinami nadkłykciowymi
- odmiana PTS z ujęciem okolicy nadkłykciowej i nadrzepkowej
RODZAJE PROTEZ:
Zewnętrzne (egzoprotezy)
Wewnętrzne (endoprotezy)
Tymczasowe
Definitywne
Kinetyczne (czynne)
Bierne
A) elementy bierne:
- obojczyk
- łopatka
- kość ramienna
B) elementy czynne
- połączenie barku z tułowiem
a. zębaty przedni
b. czworoboczny
c. podobojczykowy
d. dzwigacz łopatki
e. równoległoboczny
f. piersiowy większy
g. piersiowy mniejszy
h. najszerszy grzbietu
- połączenie obręczy z k. ramieniową
a. naramienny
b. nadgrzebieniowy
c. podgrzebieniowy
d. podłopatkowy
e. obły większy
f. obły mniejszy
g. dwugłowy
h. trójgłowy
RODZAJE ORTEZ STOPY:
A) Wkładki
Ze względu na przeznaczenie:
- korekcyjne
a. supinująca CAMPBELLA
b. unosząca sklepienie poprzeczne/ podłużne stopy
c. pronujące
d. wyrównawcze
e. uzupełniające długość stopy
f. unieruchamiające
g. amortyzujące
h. czynnościowe
i. drażniące (SPITZY’EGO)
- odciążające (np. ostrogę piętową)
- stabilizujące- przeznaczone dla stóp opadających
- dostosowane do zniekształceń
Ze względu na konstrukcję
- pełne – dla całej stopy
- częściowe- dla pojedyńczego elementu podlegającego terapii
- sztywne
- półsztywne
- miękkie
- korytkowe
- zapiętkowe
B) Obuwie
C) Szyny stabilizujące
Przykłady zaopatrzenia ortotycznego zapobiegające opadaniu stopy:
- orteza szynowo- opaskowa
- orteza ze sprężyną umieszczoną pod podeszwą
- szyna spiralna z sandałem
- szyna spiralna ze strzemieniem przymocowanym do buta
- szyna Engena
- szyna zapiętkowa
- aparat z przegubem stawu skokowego typu Klenzaka
a) siłowe : cylindryczny- młotowy
sferyczny
hakowy
b) precyzyjne: opuszkowy- dłoniowy
opuszkowy- koniuszkowy- szczypcowy
boczny
PROTEZY FUNKCJONALNE:
Proteza mechaniczna (Berlińska)
Proteza pneumatyczna (Merguardt Haefner)
Proteza elektryczna
Proteza hydrauliczna
Stabilizacja szyjnej części kręgosłupa
- kołnierz SCHANTZA
- kołnierz typu CAMP
- kołnierz z ujęciem gorsetowym typu FLORIDA
Część piersiowo- lędzwiowa
- gorset szkieletowy z podpaszkami
a. szkieletowy
...
dziubusek30